Odpowiedź
Pracodawca po otrzymaniu zgłoszenia zdarzenia wypadkowego ma obowiązek przeprowadzenia postępowania powypadkowego, a w jego konsekwencji sporządzenia protokołu powypadkowego. Przepisy nie przewidują żadnej sytuacji, w której pracodawca miałby prawo do podjęcia decyzji o odstąpieniu od wskazanych czynności. Dopiero po przeprowadzeniu postępowania, zespół dokonuje kwalifikacji prawnej zdarzenia, uznając je (albo nie) za wypadek przy pracy.
Uzasadnienie
Obowiązki pracodawcy w przypadku powzięcia wiadomości o wypadku, któremu uległ pracownik określa rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadów przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) - dalej r.u.o.w.p. Jednym z obowiązków pracodawcy jest powołanie zespołu powypadkowego, do którego zadań należy zarówno ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku, jak i dokonanie kwalifikacji prawnej zdarzenia.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, należy stwierdzić, że dopiero po przeprowadzeniu postępowania powypadkowego zespół powypadkowy dokonuje analizy zdarzenia pod kątem spełnienia przesłanek definicji wypadku przy pracy i w jej wyniku dokonuje kwalifikacji prawnej zdarzenia, uznając je (albo nie) za wypadek przy pracy.
Dla uznania zdarzenia za wypadek przy pracy konieczne jest spełnienie przesłanek określonych w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 z późn. zm.) – dalej u.u.s.w.p. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, tj.:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Kwalifikując zdarzenie jako wypadek przy pracy, należy przeanalizować, czy spełnione zostały poszczególne przesłanki z definicji wypadku przy pracy (muszą one wystąpić łącznie). Przesłanki te zostały zdefiniowane w sposób następujący:
1) nagłość – czas nieprzekraczający jednej zmiany roboczej (por. wyrok SN z dnia 30 czerwca 1999 r., II UKN 24/99, OSNP 2000, nr 18, poz. 697),
2) przyczyna zewnętrzna – czynnik zewnętrzny pochodzący spoza organizmu poszkodowanego, zdolny – w istniejących warunkach – wywołać szkodliwe skutki, w tym także pogorszyć stan zdrowia pracownika dotkniętego już schorzeniem samoistnym (por. wyrok SN z dnia 18 sierpnia 1999 r., II UKN 87/99, OSNP 2000, nr 20, poz. 760),
3) uraz – uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego (art. 2 pkt 13 u.u.s.w.p.).
Grzegorz Łyjak, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 25 lipca 2016 r.
Czy pracodawca może odstąpić od przeprowadzenia postępowania powypadkowego?
Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHPPracownik zasłabł w pracy i zabrała go karetka. Brak jednak przyczyny zewnętrznej zdarzenia. Czy pracodawca ma obowiązek sporządzenia protokołu powypadkowego?
