Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Lakiernia stanowiąca część zakładu produkcyjnego podlega wymaganiom rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej (Dz. U. Nr 138, poz. 931) - dalej r.m.w.a.w. W r.m.w.a.w. są zawarte definicje i wymagania dotyczące przestrzeni zagrożonych wybuchem oraz atmosfery wybuchowej, czyli elementów występujących w lakierni.
Zgodnie § 2 pkt 2 r.m.w.a.w. przez przestrzeń zagrożoną wybuchem należy rozumieć przestrzeń, w której może wystąpić atmosfera wybuchowa w ilościach wymagających podjęcia specjalnych środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy. Przez atmosferę wybuchową zgodnie § 2 pkt 5 r.m.w.a.w. należy rozumieć mieszaninę z powietrzem w warunkach atmosferycznych, substancji palnych w postaci gazów, par, mgieł lub pyłów, w której po wystąpieniu zapłonu, spalanie rozprzestrzenia się na całą nie spaloną mieszaninę.
Opierając się na wskazanych definicjach, można stwierdzić, iż w lakierni występuje przestrzeń zagrożona wybuchem oraz atmosfera wybuchowa z racji obecności mieszaniny powietrza z substancjami palnymi w postaci gazów lub pyłów.
Ważne definicje w zakresie bhp oraz ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy związanym z możliwością wystąpienia atmosfery wybuchowej są zawarte w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) - dalej r.o.ppoż. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 6 r.o.ppoż. strefa zagrożenia wybuchem to przestrzeń, w której może występować mieszanina wybuchowa substancji palnych z powietrzem lub innymi gazami utleniającymi, o stężeniu zawartym między dolną i górną granicą wybuchowości. W myśl § 2 ust. 1 pkt 11 r.o.ppoż. przez zagrożenie wybuchem należy rozumieć możliwość tworzenia przez palne gazy, pary palnych cieczy, pyły lub włókna palnych ciał stałych, w różnych warunkach, mieszanin z powietrzem, które pod wpływem czynnika inicjującego zapłon wybuchają, czyli ulegają gwałtownemu spalaniu połączonemu ze wzrostem ciśnienia.
Pomieszczenie zagrożone wybuchem, zgodnie z § 37 ust. 7 r.o.ppoż. to pomieszczenie, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielającej się takiej ilości palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5 kPa. Takie pomieszczenie może występować w jednym lub we wszystkich pomieszczeniach lakierni. Strefę zagrożenia wybuchem w pomieszczeniu zgodnie z § 37 ust. 9 r.o.ppoż. należy wyznaczyć, jeżeli może w nim występować mieszanina wybuchowa o objętości co najmniej 0,01 m3 w zwartej przestrzeni.
Zgodnie z § 6 ust. 1 r.o.ppoż. właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu bądź jego części stanowiącej odrębne strefy pożarowe, przeznaczone do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, zapewnia i wdraża instrukcję bezpieczeństwa pożarowego, zawierającą warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania (składowania) i warunków technicznych obiektu, w tym zagrożenia wybuchem oraz plany obiektu, obejmujące także jego usytuowanie, oraz terenu przyległego, z uwzględnieniem graficznych danych dotyczących w szczególności lokalizacji pomieszczeń i przestrzeni zewnętrznych zaklasyfikowanych jako strefy zagrożenia wybuchem. Natomiast zgodnie z § 4 ust. 2 r.o.ppoż. właściciel, zarządca lub użytkownik budynku powinien oznakować znakami zgodnymi z Polskimi Normami miejsca zaklasyfikowane jako strefy zagrożenia wybuchem.
Przepis § 37 r.o.ppoż. wskazuje obowiązek dokonania oceny zagrożenia wybuchem w obiektach, gdzie są prowadzone procesy technologiczne z użyciem materiałów mogących wytworzyć mieszaniny wybuchowe lub w których materiały takie są magazynowane. Ocena zagrożenia wybuchem obejmuje wskazanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem, wyznaczenie w pomieszczeniach i przestrzeniach zewnętrznych odpowiednich stref zagrożenia wybuchem wraz z opracowaniem graficznej dokumentacji klasyfikacyjnej oraz wskazanie czynników mogących w nich zainicjować zapłon. Graficzna dokumentacja klasyfikacyjna zawiera plany sytuacyjne obrazujące rodzaj i zasięg stref zagrożenia wybuchem oraz lokalizację i identyfikację źródeł emisji, zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach. Klasyfikację stref zagrożenia wybuchem określa Polska Norma dotycząca zapobiegania wybuchowi i ochronie przed wybuchem. Należy pamiętać, iż oceny zagrożenia wybuchem dokonują: inwestor, projektant lub użytkownik decydujący o procesie technologicznym.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.