Czy po każdym wypadku przy pracy pracodawca powinien wydać pisemną zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku? W jakiej formie ma być to uzgodnienie ze społecznym inspektorem pracy?

Pracodawca wyraża zgodę na uruchomienie maszyn lub innych urządzeń technicznych oraz na dokonanie zmian w miejscu wypadku przy pracy, po uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, w sposób przyjęty w zakładzie pracy. Obowiązek ten dotyczy jedynie wypadków przy pracy, które nie podlegają zgłoszeniu państwowej inspekcji pracy oraz prokuraturze. Jeśli wypadek podlega obowiązkowi zgłoszenia (ciężki, śmiertelny, zbiorowy), zgodę na uruchomienie maszyn i urządzeń technicznych oraz dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca po uzgodnieniu z właściwym państwowym inspektorem pracy oraz prokuratorem, w formie przyjętej w zakładzie pracy. W obydwu przypadkach może to być polecenie służbowe na piśmie, polecenie ustne, adnotacja np. na szkicu miejsca wypadku itp. Zgoda właściwego państwowego inspektora pracy i prokuratora na uruchomienie maszyn lub urządzeń technicznych oraz na dokonanie zmian w miejscu wypadku powinna być wyrażona na piśmie.

W praktyce, jeśli wypadek miał miejsce w pomieszczeniu, w którym nie istnieje konieczność wykonania szkicu miejsca wypadku lub fotografii, a także, gdy wypadek miał miejsce na placu, na drodze albo w innym podobnym miejscu, w którym nie istnieje możliwość dokonania zmian – uzgodnienie i wydanie zgody nie jest konieczne.
Przepis § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) – dalej r.u.o.w.p. zobowiązuje pracodawcę, aby do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku zabezpieczył miejsce wypadku.
Zabezpieczenie to powinno wykluczać:
dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych;
uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane;
dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności.

Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca, w uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, po dokonaniu oględzin miejsca wypadku oraz po sporządzeniu, jeśli zachodzi taka potrzeba, szkicu lub fotografii miejsca wypadku. Przepisy r.u.o.w.p. nie precyzują, czy uzgodnienie ze społecznym inspektorem pracy oraz wydanie zgody na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych, dokonywanie zmian w miejscu wypadku powinno mieć formę pisemną. Według § 3 ust. 3 r.u.o.w.p. zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych, dokonywanie zmian w miejscu wypadku w przypadku zaistnienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego wyraża pracodawca po uzgodnieniu z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem, a w razie zaistnienia takich wypadków w zakładzie górniczym - także po uzgodnieniu z właściwym organem nadzoru górniczego.
Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez uzyskania zgody jest dopuszczalne (§ 3 ust. 4 r.u.o.w.p.), jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.
Kazimierz Kościukiewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 28 września 2011 r.