Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP
Pracodawca zatrudnia znaczną liczbę pracowników z Ukrainy. Czy powinien przetłumaczyć piktogramy ostrzegające przed zagrożeniami na język ukraiński? Mowa o piktogramach typu: uwaga możliwość pochwycenia, niebezpieczeństwo zgniecenia dłoni, uwaga elementy ruchome itp. Czy przepisy stanowią o tym, jakiego rodzaju znaki i piktogramy powinny być przetłumaczone?
Odpowiedź
Przepisy prawa nie wprowadzają obowiązku tłumaczenia znaków ostrzegawczych na język obcy, którym posługują się pracownicy cudzoziemcy. Z uwagi jednak na fakt, że stosowanie znaków ma istotny wpływ na zwiększenie bezpieczeństwa i świadomości występowania zagrożeń, a rolą znaków bezpieczeństwa jest przekazanie określonej informacji, wskazanym jest, aby znaki te były dla pracowników zrozumiałe.
Uzasadnienie
Zgodnie z § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.) – dalej r.b.h.p., miejsca w zakładzie pracy, w których występują zagrożenia dla pracowników powinny być oznakowane widocznymi barwami lub znakami bezpieczeństwa zgodnie z wymaganiami określonymi w załączniku nr 1 do r.b.h.p. i w Polskich Normach.
Zgodnie z § 6 załącznika nr 1 do r.b.h.p. stosowane znaki i sygnały powinny być odpowiednio czytelne, widoczne i słyszalne, a ich czytelność, widoczność i słyszalność nie może być zmniejszana przede wszystkim przez:
1) jednoczesne stosowanie znaków lub sygnałów tego samego rodzaju. W szczególności należy unikać:
a) umieszczania zbyt wielu znaków lub sygnałów blisko siebie,
b) jednoczesnego stosowania dwóch sygnałów świetlnych, które łatwo mogą być pomylone,
c) stosowania sygnału świetlnego blisko innego źródła światła,
d) używania jednocześnie dwóch sygnałów dźwiękowych,
e) stosowania sygnałów dźwiękowych przy zbyt dużym natężeniu hałasu tła (otoczenia);
2) zastosowanie nieodpowiedniego wzoru znaku;
3) niewystarczającą liczbę znaków lub sygnałów oraz ich nieodpowiednie umiejscowienie;
4) niewystarczającą dbałość o stan techniczny lub prawidłowe funkcjonowanie urządzeń sygnalizacyjnych.
Wskazane przepisy nie wprowadzają obowiązku tłumaczenia znaków ostrzegawczych na język obcy, którym posługują się pracownicy cudzoziemcy. Z drugiej strony, mając na względzie, że stosowanie znaków ma istotny wpływ na zwiększenie bezpieczeństwa i świadomości występowania zagrożeń, a rolą znaków jest przekazanie określonej informacji, wskazanym jest, aby znaki były dla pracowników zrozumiałe. Istotą stosowania piktogramów jest to, że nawet bez opisu słownego powinny jednoznacznie przekazywać treść. Jeżeli pracodawca, który jest odpowiedzialny za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, ma wątpliwość, czy znaki są dla pracowników obcokrajowców zrozumiałe, powinien rozważyć ich przetłumaczenie. Sytuacja skomplikuje się, gdy na jednym obszarze będą pracowali pracownicy różnych narodowości. Próba przetłumaczenia wszystkich podpisów pod piktogramami na wszystkie języki może spowodować, że znaki przestaną być czytelne i przez to nie będą spełniać swych funkcji w zakresie bhp. Najlepszym rozwiązaniem jest więc pozostawienie opisów do piktogramów w języku polskim i skuteczne nauczenie obcokrajowców znaczenia piktogramów podczas szkoleń bhp, co nie powinno być zadaniem trudnym, gdyż średnio w zakładach nie występuje więcej niż kilkanaście rodzajów piktogramów, a w obrębie konkretnego stanowiska pracy zwykle jest ich zaledwie kilka.
Grzegorz Łyjak, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 12 listopada 2016 r.