Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP.
Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne urządzeń przeciwpożarowych, w tym oświetlenia ewakuacyjnego powinny być przeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku, można stwierdzić. iż nadzór i kontrole oświetlenia ewakuacyjnego są obowiązkowe.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) – dalej r.o.p.b. wskazuje, że oświetlenie ewakuacyjne jest jednym z urządzeń przeciwpożarowych.
Poprzez urządzenia przeciwpożarowe zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 9 r.o.p.b. należy rozumieć urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do zapobiegania powstaniu, wykrywania, zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia inertyzujące, urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty wewnętrzne i zawory hydrantowe, hydranty zewnętrzne, pompy w pompowniach przeciwpożarowych, przeciwpożarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające, urządzenia zabezpieczające przed powstaniem wybuchu i ograniczające jego skutki, kurtyny dymowe oraz drzwi, bramy przeciwpożarowe i inne zamknięcia przeciwpożarowe, jeżeli są wyposażone w systemy sterowania, przeciwpożarowe wyłączniki prądu oraz dźwigi dla ekip ratowniczych.
Zgodnie z § 3 ust. 1 i 2 r.o.p.b. urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do ich użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania. Urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice przenośne i przewoźne, zwane dalej "gaśnicami", powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi, opracowanych przez ich producentów.
Ponieważ zgodnie z § 3 ust. 3 r.o.p.b. przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne urządzeń przeciwpożarowych, w tym oświetlenia ewakuacyjnego powinny być przeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku, można stwierdzić. iż nadzór i kontrole oświetlenia ewakuacyjnego są obowiązkowe. Testowanie urządzeń wykonuje się automatycznie (oprogramowany mikroprocesor) i odbywa się bez wyłączania zasilania obiektu.
Kontrole i przeglądy techniczne powinny być wpisywane w tzw. dzienniku, który powinien zawierać dokładny wykaz urządzeń lub ich elementów, w tym urządzeń lub ich elementów uszkodzonych, zreperowanych, wymienionych itp.).
Pracownik dokonujący kontroli i przeglądu oświetlenia ewakuacyjnego jest zobowiązany do posiadania uprawnień elektrycznych SEP do 1 kV. O dodatkowych wymaganych kwalifikacjach w ww. zakresie istnieje zapis w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.) – dalej r.s.p.k., które to rozporządzenie określa rodzaje urządzeń, instalacji i sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji.
Załącznik nr 1 do r.s.p.k. wskazuje trzy grupy urządzeń, instalacji i sieci przy których dozorze lub eksploatacji wymaganie jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji:
1) Grupa 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną.
2) Grupa 2. Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne.
3) Grupa 3. Urządzenia, instalacje i sieci gazowe wytwarzające, przetwarzające, przesyłające, magazynujące i zużywające paliwa gazowe.
Oświetlenie ewakuacyjne możną zaliczyć, zgodnie z wymienionymi w załączniku nr 1 do r.s.p.k. trzema grupami urządzeń, instalacji i sieci przy których dozorze lub eksploatacji wymaganie jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji, do urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych wytwarzających, przetwarzających, przesyłających i zużywających energię elektryczną, w związku z czym pracownik dokonujący kontroli i przeglądu oświetlenia ewakuacyjnego jest zobowiązany do posiadania uprawnień elektrycznych SEP do 1 kV.
Zestawienie norm dotyczących oświetlenia ewakuacyjnego:
1. PN EN 1838:2005 Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne.
2. PN EN 50172:2005 Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego
3. PN-EN 60598-2-22:2004/AC Oprawy oświetleniowe – Część 2-22: Wymagania szczegółowe – Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego
4. PN-EN 13032-1:2005 Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część 1: Pomiar i format pliku
5. PN-EN 13032-2:2005 Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część 2: Prezentacja danych dla miejsca pracy wewnątrz i na zewnątrz budynku
6. PN EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy – Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach.
Więcej na ten temta w Serwisie BHP.