Czy osoba sprawująca bezpośredni nadzór nad pracownikami wykonującymi prace niebezpieczne powinna być wyznaczona spośród osób kierujących pracownikami, czyli przełożonych, czy też może to być jeden z pracowników, którzy wykonują prace niebezpieczne? Czy osoba sprawująca nadzór jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo, czy ponosi ewentualne konsekwencje dyscyplinarne i karne?
Nadzór polega na dozorowaniu kogoś lub czegoś.
Zgodnie z § 81 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.o.b.h.p., pracodawca określa szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych. Prace szczególnie niebezpieczne to prace, o których mowa w rozdziale 6 r.o.b.h.p., oraz prace określone jako szczególnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji, a także inne prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.
Przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych pracodawca w szczególności zapewnia:
1)
bezpośredni nadzór nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób;
2)
odpowiednie środki zabezpieczające;
3)
instruktaż pracowników obejmujący w szczególności:
a)
imienny podział pracy,
b)
kolejność wykonywania zadań,
c)
wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach.
Pracodawca zapewnia także, aby dostęp do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych miały jedynie osoby upoważnione i odpowiednio poinstruowane.
Odpowiadając na pytanie, należy po pierwsze wyjaśnić pojęcie nadzoru. Nadzór to dozorowanie, kontrolowanie kogoś lub czegoś. Nadzorca to osoba dokonująca nadzoru nad kimś lub nad czymś. Np. nad robotnikami. Wreszcie nadzorować można kogoś lub coś. Tak Słownik Poprawnej Polszczyzny, PWN, Warszawa 1980, s. 365.
Konkludując trudno przyjąć za racjonalne stanowisko, że pracownicy wykonujący prace szczególnie niebezpieczne mogą nadzorować się sami, bądź może to robić jeden z tych pracowników uczestnicząc w pracach. Chodzi tu o nadzór zewnętrzny, a więc np. przełożonych.
Odpowiedzialność może wynikać z art. 283 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm), który stanowi, że ten kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30.000 zł.
Kamil Szymański
Nadzór polega na dozorowaniu kogoś lub czegoś.
Zgodnie z § 81 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.o.b.h.p., pracodawca określa szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych. Prace szczególnie niebezpieczne to prace, o których mowa w rozdziale 6 r.o.b.h.p., oraz prace określone jako szczególnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji, a także inne prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.
Przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych pracodawca w szczególności zapewnia:
1)
bezpośredni nadzór nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób;
2)
odpowiednie środki zabezpieczające;
3)
instruktaż pracowników obejmujący w szczególności:
a)
imienny podział pracy,
b)
kolejność wykonywania zadań,
c)
wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach.
Pracodawca zapewnia także, aby dostęp do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych miały jedynie osoby upoważnione i odpowiednio poinstruowane.
Odpowiadając na pytanie, należy po pierwsze wyjaśnić pojęcie nadzoru. Nadzór to dozorowanie, kontrolowanie kogoś lub czegoś. Nadzorca to osoba dokonująca nadzoru nad kimś lub nad czymś. Np. nad robotnikami. Wreszcie nadzorować można kogoś lub coś. Tak Słownik Poprawnej Polszczyzny, PWN, Warszawa 1980, s. 365.
Konkludując trudno przyjąć za racjonalne stanowisko, że pracownicy wykonujący prace szczególnie niebezpieczne mogą nadzorować się sami, bądź może to robić jeden z tych pracowników uczestnicząc w pracach. Chodzi tu o nadzór zewnętrzny, a więc np. przełożonych.
Odpowiedzialność może wynikać z art. 283 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm), który stanowi, że ten kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30.000 zł.
Kamil Szymański