Czy operator wózka widłowego ma obowiązek po zakończeniu pracy wyjąć kluczyki ze stacyjki?

Czy operator wózka widłowego ma obowiązek po zakończeniu pracy wyjąć kluczyki ze stacyjki, nie dopuszczając w ten sposób osób trzecich do skorzystania z pojazdu?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

W rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.w.j. nie ma wytycznych co do zabezpieczania wózków przed dostępem osób niepowołanych. Wymóg zabezpieczenia wózka przed użyciem przez osoby trzecie może wynikać z instrukcji obsługi danego wózka jezdniowego, a także z instrukcji transportu wewnątrzzakładowego.
Pomimo, że r.b.h.w.j. określa warunki bhp, nie zawiera ono żadnych wymagań wobec pracownika w zakresie zabezpieczenia wózka jezdniowego z napędem silnikowym po skończonej pracy, polegających m.in. na wyjęciu kluczyka ze stacyjki.
Pomocny w zakresie zabezpieczenia wózka jezdniowego po skończonej pracy może być przepis § 66 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p., zgodnie z którym pracodawca ma obowiązek zapewnić opracowanie zasad ruchu środkami transportowymi na drogach wewnątrzzakładowych. Zasady te mogą być opisane w instrukcji transportu wewnątrzzakładowego.
Do instrukcji transportu wewnątrzzakładowego pracodawca może wpisać obowiązek kierowcy wózka jezdniowego dotyczący zabezpieczenia wózka przed użyciem przez osoby trzecie przez wyjęcie kluczyka ze stacyjki po skończonej pracy. Opracowana instrukcja powinna być przekazana pracownikowi do zapoznana i przestrzegana na terenie zakładu pracy.
Kolejnym dokumentem, z którego może wynikać omawiany obowiązek jest instrukcja obsługi danego wózka jezdniowego. W instrukcji obsługi powinny być zawarte informacje na temat zasad wykonywania pracy w sposób bezpieczny i higieniczny. Jedną z zasad obsługi wózka jezdniowego może być jego zabezpieczenie przed użyciem przez osoby trzecie przez wyjęcie kluczyka ze stacyjki.
Działania pracodawcy, mające na celu zobligowanie kierowcy wózka jezdniowego do wyjmowania kluczyka ze stacyjki po skończonej pracy, przyczynią się do wzrostu poziomu bezpieczeństwa na terenie zakładu pracy i zmniejszą możliwość wystąpienia wypadku na terenie zakładu pracy.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. odpowiedzialność za wyrządzone przez pracownika szkody osobie trzeciej, np. na skutek potrącenia wózkiem jezdniowym, w pierwszej kolejności ponosi pracodawca, oczywiście pod warunkiem, że szkoda powstała w sposób nieumyślny przy wykonywaniu przez pracownika swoich obowiązków (art. 120 § 1 k.p.). W przypadku wyrządzenia szkody w sposób umyślny, konsekwencje ponosi wyłącznie pracownik, co wynika z art. 122 k.p.
Gdyby szkoda na osobie trzeciej powstała na terenie zakładu pracy w sposób nieumyślny, np. podczas normalnej jazdy wózkiem jezdniowym, odpowiedzialność za szkodę ponosi pracodawca. Ma on jednak prawo, co wynika z art. 114, 115 i 120 § 2 k.p., domagać się od pracownika zwrotu poniesionych wydatków, związanych z naprawieniem szkody. Wysokość roszczenia pracodawcy, zgodnie z art. 119 k.p., nie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody, co oznacza, że pracodawca nie może domagać się zwrotu wszystkich poniesionych kosztów.
W przypadku wyrządzenia szkody przez pracownika w sposób umyślny, np. wskutek użycia przez osobę trzecią nieprawidłowo zabezpieczonego przez pracownika wózka jezdniowego, konsekwencje ponosi wyłącznie pracownik. Zgodnie z art. 122 k.p. jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.