Czy obok karty szkolenia wstępnego pracownik jest zobowiązany do złożenia oświadczenia o zapoznaniu się z przepisami i zasadami dotyczącymi bhp?
Obowiązek zaznajomienia pracownika z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy ma charakter bezwzględny i wynika wprost z obowiązujących przepisów prawnych (art. 237[4] § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm., dalej k.p.). Jego konsekwencją jest wymóg formalnego potwierdzenia przez pracownika spełnienia powyższej powinności przez pracodawcę. W myśl bowiem art. 237[4] § 3 k.p. pracownik obowiązany jest poświadczyć na piśmie fakt zapoznania się z przepisami i zasadami bhp.

W świetle przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p., podpisanie przez pracownika karty szkolenia wstępnego stanowi nie tylko poświadczenie odbycia instruktażu w zakresie bhp, ale także potwierdzenie zapoznania się przez pracownika z przepisami i zasadami bhp dotyczącymi wykonywanej pracy. Należy zatem uznać, iż odrębne oświadczenie pracownika w przedmiotowej sprawie nie jest niezbędne.
Zgodnie z § 3 pkt 2 r.s.b.h.p. jednym z założeń wymaganego przepisami szkolenia w dziedzinie bhp jest zapoznanie jego uczestnika z przepisami i zasadami bhp w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy powierzonej przez pracodawcę. Temu też służyć ma szkolenie wstępne, odbywane w formie instruktażu ogólnego i instruktażu stanowiskowego (§ 9 r.s.b.h.p. w związku z § 8 r.s.b.h.p.). Potwierdzenie odbycia obydwu form instruktażu pracownik obowiązany jest złożyć na piśmie w karcie szkolenia wstępnego (§ 12 ust. 1 r.s.b.h.p.), którą pracodawca włącza do akt osobowych pracownika. W myśl bowiem § 6 ust. 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 z późn. zm.) akta osobowe pracownika w części B zawierać powinny m.in. pisemne potwierdzenie zapoznania się przez pracownika z przepisami i zasadami bhp oraz zaświadczenia dotyczące ukończenia wymaganych szkoleń w dziedzinie bhp. Zgodnie natomiast z zawartym w załączniku nr 2 do r.s.b.h.p. wzorem karty szkolenia wstępnego złożenie przez pracownika podpisu na karcie stanowi potwierdzenie nie tylko odbycia instruktażu, ale także faktu zapoznania się przez pracownika z przepisami i zasadami bhp dotyczącymi wykonywanych prac.

Mając zatem na uwadze ww. formułę wyjaśniającą znaczenie podpisu pracownika na karcie szkolenia wstępnego, jak również założenia szkolenia w dziedzinie bhp, jakie każdy pracownik obowiązany jest odbyć, należy uznać, iż odrębne oświadczenie pracownika potwierdzające okoliczność zapoznania się z przepisami i zasadami bhp nie jest wymagane, a wyrażona w treści art. 237[4] § 3 k.p. powinność uzyskania stosownego poświadczenia pracownika zostaje zrealizowana w formie włączonej do akt osobowych pracownika karty szkolenia wstępnego, podpisanej uprzednio przez przeszkolonego pracownika.

Magdalena Kuba