Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Czy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, przeniesiony na kontrakt a obecnie chcący pracować dodatkowo na podstawie umowy o pracę powinien przejść instruktaż ogólny?Nie było przerw w zatrudnieniu pomiędzy kolejnymi umowami.

Odpowiedź:

Co do zasady, z czysto formalnego punktu widzenia (literalnej interpretacji przepisów prawa pracy), pracownik powinien odbyć instruktaż ogólny z uwagi na nawiązanie stosunku pracy.

Uważam jednak, że przeprowadzanie szkolenia wstępnego ogólnego z zakresu bhp dla pracownika, który świadczył pracę w danej firmie bezpośrednio przed ponownym zatrudnieniem w ramach stosunku pracy, jest bezzasadne. Pracodawca powinien jednak być w stanie wykazać, że szkolenie wstępne ogólne zostało już wcześniej przeprowadzone, a pracownik pomimo formalnej zmiany formy zatrudnienia zachował jego ciągłość.

Uzasadnienie:

Stosownie do art. 2373 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) – dalej k.p. pracodawcy nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Do podstawowych obowiązków pracodawcy należy zapewnienie przeszkolenia pracownika w zakresie bhp przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenia te, powinny być organizowane na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.).

Zgodnie z przepisami powyższego rozporządzenia szkolenia wstępne, które powinny odbywać się przed dopuszczeniem pracownika do pracy, obejmują:

1) szkolenie wstępne ogólne (zwane instruktażem ogólnym), oraz

2) szkolenie wstępne na stanowisku pracy (zwane instruktażem stanowiskowym).

Instruktaż ogólny, który prowadzi pracownik służby bhp, powinien zapewnić uczestnikowi szkolenia zapoznanie się z podstawowymi przepisami bhp zawartymi w k.p., w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy, z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

Instruktaż stanowiskowy, który prowadzi przełożony pracownika, powinien zapewnić uczestnikowi szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na jego stanowisku pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku.

Co do zasady: każdy nowo zatrudniony pracownik powinien zostać poddany takim szkoleniom. Wyjątek od reguły, zgodnie z art. 2373 § 2 k.p., stanowi przypadek pracownika który podejmuje u danego pracodawcy pracę na tym samym stanowisku, jakie zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Co prawda, zatrudnienie pracownika w ramach stosunku pracy bezpośrednio po świadczeniu pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej nie stanowi „kontynuacji zatrudnienia” w rozumieniu przepisów k.p., jednakże nie widzę zasadności organizowania szkolenia wstępnego z dziedziny bhp osoby, która zostaje zatrudniona przez pracodawcę, u którego pracowała już w ramach stosunku pracy, a następnie świadczyła pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, bezpośrednio po rozwiązaniu tej umowy i zastąpieniu jej stosunkiem pracy. W takiej sytuacji pracodawca powinien jednak być w stanie wykazać, że szkolenie wstępne ogólne zostało już wcześniej przeprowadzone, a pracownik pomimo formalnej zmiany formy zatrudnienia zachował jego ciągłość.

Niezależnie od powyższego, w opisanym przypadku pracownik powinien zostać poddany instruktażowi stanowiskowemu, a fakt ten odnotowany w drugiej części karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bhp.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono 7 listopada 2014 r.