Czy kobieta w ciąży, która rozpoczęła działalność gospodarczą, ma prawo do zasiłku chorobowego?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Czy osobie, która założyła działalność gospodarczą będąc w czasie ciąży i odprowadzała składki do ZUS wraz ze składką dobrowolną na ubezpieczenie chorobowe, należy się zasiłek chorobowy i zasiłek macierzyński? Jeżeli tak, to po ilu opłaconych składkach ZUS może skorzystać już ze zwolnienia w czasie ciąży?

Odpowiedź:

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą może nabyć prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek macierzyński przysługuje takiej osobie już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.

Uzasadnienie:

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, o ile z tytułu tej działalności podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym – art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 6 pkt 1 i art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s. Osoba, która podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu nabywa prawo do zasiłku chorobowego dopiero po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159 z późn. zm.) – dalej u.ś.p.). Do wymaganego przez przepisy u.ś.p. okresu nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego (art. 4 ust. 2 u.ś.p.). Wyjątkowo już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje:

a) absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,

b) jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

c) ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,

d) posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji (art. 4 ust. 3 u.ś.p.).

Tym samym, jeżeli kobieta w ciąży rozpoczęła wykonywać pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, prawo do zasiłku chorobowego może nabyć dopiero po upływie 90 dni tego ubezpieczenia. W tym miejscu należy odnotować, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą musi terminowo regulować składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, gdyż to ubezpieczenie ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie (art. 14 ust. 2 pkt 2 u.ś.p.).

W odróżnieniu do zasiłku chorobowego zasiłek macierzyński przysługuje już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego (art. 31 ust. 5 u.ś.p.). Odnosi się to również osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, która z tytułu tej działalności zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W konsekwencji wystarczającym do nabycia przez taką osobę prawa do zasiłku macierzyńskiego jest urodzenie lub przyjęcie na wychowanie dziecka w okresie podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (art. 29 ust. 1 u.ś.p.). 

Magdalena Kostrzewa

Odpowiedzi udzielono 19.10.2015 r.