Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Czy istnieją górne granice norm oświetlenia stanowisk pracy? Dla przykładu: na stanowisku pracy biurowej wymagane jest zapewnienie 500 lx. Czy podwyższenia tej wartości np. do 1000 lx będzie stało w sprzeczności z przepisami prawa?

Odpowiedź:

Oświetlenie elektryczne na stanowiskach pracy powinno być zgodne z parametrami podanymi w Polskich Normach. Dopuszczalne jest zwiększenie natężenia oświetlenia: przy normie 500 lx można zwiększyć natężenie do wartości 750 lx. Zwiększenie natężenia powyżej 750 lx stanowi przekroczenie ustalonych norm i może zwiększyć prawdopodobieństwo powstania olśnienia, co jest zjawiskiem niekorzystnym z punktu widzenia przepisów bhp.

Uzasadnienie:

Wartości natężenia oświetlenia podane w normie PN-EN 12464-1: 2012 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach mogą być zwiększone w stosunku do ustalonych wartości o jeden stopień w przypadku:

- psychofizjologicznych aspektów, takich jak wygoda widzenia i dobre samopoczucie,

- wymagań dotyczących zadań wzrokowych,

- ergonomii widzenia,

- doświadczeń praktycznych,

- bezpieczeństwa,

- ekonomii.

Zalecana skala stopniowania natężenia: 20 – 30 – 50 – 75 – 100 – 150 – 200 – 300 – 500 – 750 – 1000 – 1500 – 2000 – 3000 – 5000.

Przyjmując wymóg 500 lx, możemy, biorąc pod uwagę powyższe aspekty, zwiększyć natężenie oświetlenia do 750 lx i będzie to zgodne z PN.

Drugim ważnym aspektem bezpieczeństwa pracy jest wymóg zachowania wartości średnich natężenia oświetlenia w pomieszczeniach sąsiadujących ze sobą, przez które odbywa się komunikacja wewnętrzna – nie powinien być większy niż 5 do 1. Biorąc pod uwagę ten zapis, w pomieszczeniu, w którym jest 500 lx w sąsiednim nie może być mniej niż 100 lx. W przypadku, gdyby w pomieszczeniu natężenie oświetlenia by wynosiło 1000 lx w sąsiednim musiałoby być minimum 200 lx.

PN-EN 12464-1: 2012, 5.3 1.1 Strefy Komunikacyjne korytarze podaje wartość natężenia 100 lx. Natężenie mogło by być zwiększone max do 150 lx

Zgodnie z § 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p. oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności oraz powinno spełniać wymagania określone w Polskiej Normie. Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami.

W myśl § 27 ust. 1 r.b.h.p. stosunek wartości średnich natężenia oświetlenia w pomieszczeniach sąsiadujących ze sobą, przez które odbywa się komunikacja wewnętrzna, nie powinien być większy niż 5 do 1.

Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 21 sierpnia 2015 r.