Co powinno być potwierdzeniem doznanego przez poszkodowanego w wypadku przy pracy urazu?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP Czy w czasie postępowania powypadkowego komisja powypadkowa powinna otrzymać informację o urazie na piśmie, czy wystarczy informacja ustna od poszkodowanego o doznanym urazie? Czy komisja, w przypadku gdy nie ma żadnego zaświadczenia może poprosić o kartę informacyjną z pobytu na Pogotowiu oddziału ratunkowego, gdzie jest zapis o rozpoznaniu urazu i innych informacjach, których np. pracownik nie chciałby ujawnić? Co powinno być potwierdzeniem doznanego urazu przez poszkodowanego?

Odpowiedź

Choć nie wynika to wprost z przepisów, do celów dowodowych zespół powypadkowy powinien dysponować pisemną informacją dotyczącą urazu, jakiego doznał poszkodowany w wypadku przy pracy. Takim dokumentem może być zarówno wydane przez lekarza specjalne zaświadczenie, jak i karta informacyjna ze szpitala lub stacji pogotowia ratunkowego, wynik badania diagnostycznego (np. RTG, USG) itp.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 234 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.

Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) - dalej r.u.o.p.w., analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Sporządzając protokół powypadkowy, którego wzór określa załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298), zespół powypadkowy powinien również dokonać kwalifikacji prawnej zdarzenia, a więc stwierdzić, czy dany wypadek jest wypadkiem przy pracy (czy spełnia przesłanki z definicji wypadku przy pracy). Tu często pojawia się problem. O ile bowiem nie budzi żadnych wątpliwości nagłość zaistniałego zdarzenia, jego przyczyna (zewnętrzna), a także związek z pracą, o tyle pojawia się pytanie, jakie skutki zdrowotne wywołało dane zdarzenie.

Jest to o tyle istotne, że - jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 czerwca 2009 r., II PK 318/08 - stwierdzenie w konkretnej sprawie, czy u ubezpieczonego wystąpił uraz (uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego), musi być poprzedzone szczegółowymi ustaleniami faktycznymi. Ponieważ przeważnie wymaga to specjalistycznej wiedzy medycznej, musi zostać dokonane przez biegłych lekarzy.

Przepisy nie precyzują, w jaki sposób poszkodowany powinien wykazać rodzaj doznanego urazu. W praktyce przyjmuje się, że przedstawia on zespołowi powypadkowemu dokument wydany przez lekarza, który udzielał mu pomocy medycznej (np. w szpitalnym oddziale ratunkowym), przy czym może to być zarówno specjalnie wystawione zaświadczenie lekarskie, jak i np. karta informacyjna ze szpitala lub stacji pogotowia ratunkowego, wynik badania diagnostycznego (np. RTG, USG) itp. Istotnym jest, aby z takiego dokumentu jednoznacznie wynikało, jakie były następstwa danego wypadku (rodzaj urazu oraz jego umiejscowienie). Pisemna informacja dotycząca urazu, jakiego doznał poszkodowany w wypadku przy pracy, ma istotne znaczenie dla celów dowodowych, bowiem zespół powypadkowy bazujący jedynie na samym ustnym oświadczeniu poszkodowanego mógłby narazić się na zarzut niestarannego działania.

Poszkodowany - jako mający interes prawny (np. prawo do świadczeń odszkodowawczych z ZUS) - powinien dołożyć wszelkich starań, aby wykazać jakiego doznał urazu. Jeżeli więc nie będzie chciał udostępnić członkom zespołu powypadkowego dokumentacji medycznej (np. wyników badań), powinien przedstawić zaświadczenie wydane przez lekarza. Jest to o tyle istotne, że ani członkowie zespołu powypadkowego, ani pracodawca, nie będą wstanie samodzielnie uzyskać takich informacji (np. bezpośrednio z podmiotu leczniczego, w którym poszkodowanemu udzielano pomocy medycznej) z uwagi na obowiązującą tajemnicę lekarską.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 6 grudnia 2015 r.