Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Co oznacza umieszczony na tabliczce znamionowej urządzenia lub na zewnętrznej części obudowy urządzenia lub jego elementu sterowniczego znak w postaci podwójnego, koncentrycznego kwadratu?

Jakimi przepisami lub normami jest to regulowane? Czy obecność takiego znaku wyklucza konieczność stosowania dodatkowej ochrony przeciwporażeniowej mimo zasilania urządzenia lub elementu sterowniczego napięciem niebezpiecznym?

Odpowiedź:

Znak w postaci podwójnego, koncentrycznego kwadratu, umieszczony na tabliczce znamionowej urządzenia lub na zewnętrznej części obudowy urządzenia, bądź też jego elementu sterowniczego, oznacza II klasę ochronności urządzenia elektrycznego, charakteryzującego się podwójną lub wzmocnioną izolacją oraz brakiem zacisku ochronnego. Do urządzeń tej klasy zaliczają się głównie elektronarzędzia ręczne (np. wiertarki). Podział na poszczególne klasy wynika z normy PN-EN 61140:2005 „Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym. Wspólne aspekty instalacji i urządzeń”.

Obecność takiego znaku co do zasady wyklucza konieczność stosowania dodatkowej ochrony przeciwporażeniowej mimo zasilania urządzenia lub elementu sterowniczego napięciem niebezpiecznym.

Uzasadnienie:

Klasy ochronności urządzeń elektrycznych określają środki, jakie należy zastosować w celu zapewnienia ochrony przeciwporażeniowej (nie określa ona stopnia bezpieczeństwa urządzeń). Powyższa klasyfikacja wynika z normy PN-EN 61140:2005 „Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym. Wspólne aspekty instalacji i urządzeń”, która to wymienia cztery klasy ochronności urządzeń elektrycznych: 0, I, II, III. Klasy ochronności są oznaczane określonymi symbolami, z wyjątkiem klasy ochronności 0, która nie jest oznaczana żadnym symbolem.

Urządzenia II klasy ochronności (oznaczone „kwadratem w kwadracie”) to urządzenia, w których ochrona podstawowa została zrealizowana przez izolację podstawową, a ochrona przy uszkodzeniu przez izolację dodatkową. Również może być zastosowana izolacja wzmocniona zapewniająca ochronę podstawową i ochronę przy uszkodzeniu. Do urządzeń tej klasy zaliczyć można różne urządzenia ręczne, takie jak elektronarzędzia (np. wiertarki).

Obecność takiego znaku co do zasady wyklucza konieczność stosowania dodatkowej ochrony przeciwporażeniowej mimo zasilania urządzenia lub elementu sterowniczego napięciem niebezpiecznym.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono 21 listopada 2014 r.