Służba bhp ma za zadanie doradzać i kontrolować pracodawcę. Jednym z obowiązków wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) - dalej r.s.b.h.p., jest współpraca z laboratoriami upoważnionymi, zgodnie z odrębnymi przepisami, do dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych, występujących w środowisku pracy, w zakresie organizowania tych badań i pomiarów oraz sposobów ochrony pracowników przed tymi czynnikami lub warunkami.
Nie jest to jedyny obowiązek względem służby BHP dotyczący badań i pomiarów. Zgodnie z r.s.b.h.p., służba BHP obowiązana jest współpracować również z laboratoriami i innymi jednostkami zajmującymi się pomiarami stanu środowiska naturalnego, działającymi w systemie państwowego monitoringu środowiska, określonego w odrębnego przepisach.
Zgodnie z art. 95 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawa Ochrony Środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) - dalej pr. ochr. środ., na obszarze, na którym istnieje przekroczenie dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu, w odniesieniu do zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko (rodzaje ww. przedsięwzięć zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 poz. 1397), marszałek województwa może, w drodze decyzji, nałożyć na podmiot korzystający ze środowiska, który prowadzi działalność powodującą wprowadzanie substancji do powietrza, obowiązek prowadzenia pomiarów poziomów tej substancji w powietrzu.
Obowiązki pomiarów związane z ochroną środowiska są jednak znacznie szersze – nie dotyczą jedynie sytuacji, gdy zostały przekroczone dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu. Zgodnie z art. 147 pr. ochr. środ., prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia są obowiązani do okresowych pomiarów wielkości emisji i pomiarów ilości pobieranej wody. W przypadku wprowadzania do środowiska znacznych ilości substancji lub energii prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia może zostać zobligowany do prowadzenia ciągłych pomiarów wielkości emisji. W przypadku instalacji nowo-zbudowanej lub zmienianej w istotny sposób (takiej, z której emisja wymaga pozwolenia) prowadzący instalację również jest obowiązany do przeprowadzenia wstępnych pomiarów wielkości emisji z tej instalacji.
Podobnie jak w przypadku badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, tak i w przypadku pomiarów wielkości emisji lub innych warunków korzystania ze środowiska, pomiary takie mogą być przeprowadzone przez określone przepisami jednostki. Powinno to być:
1) akredytowane laboratorium w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 1384, poz. 935 z późn. zm.) lub
2) laboratorium posiadające uprawnienia do badania właściwości fizykochemicznych, toksyczności i ekotoksyczności substancji i ich mieszanin nadane w trybie ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322)
- w zakresie badań, do których wykonywania są obowiązani.
Prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia, posiadający certyfikat systemu zarządzania jakością, mogą wykonywać pomiary wielkości emisji lub innych warunków korzystania ze środowiska, do których wykonywania są obowiązani, we własnym laboratorium, pod warunkiem że laboratorium to jest również objęte systemem zarządzania jakością.
Powyższych przepisów nie stosuje się do wykonywania pomiarów:
1) ilości pobieranej wody, do których są obowiązani prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia;
2) wielkości emisji, do których jest obowiązana służba radiokomunikacyjna amatorska w rozumieniu art. 2 pkt 37 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.).
Jeżeli prowadzący instalację jest obowiązany do prowadzenia ciągłych pomiarów wielkości emisji, powinien zapewnić możliwość automatycznego ciągłego zapisu wyników przez przyrząd pomiarowy.
Wymagania w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz. 1291). W rozporządzeniu tym określono:
1) przypadki, w których wymagany jest ciągły pomiar emisji z instalacji;
2) przypadki, w których wymagane są okresowe pomiary emisji z instalacji albo urządzenia, oraz częstotliwości prowadzenia tych pomiarów;
3) referencyjne metodyki wykonywania pomiarów;
4) sposób ewidencjonowania przeprowadzonych pomiarów.
Otrzymane powyżej wyniki pomiarów, prowadzący instalację i użytkownik urządzenia przedstawiają organowi ochrony środowiska oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, jeżeli pomiary te mają szczególne znaczenie ze względu na potrzebę zapewnienia systematycznej kontroli wielkości emisji lub innych warunków korzystania ze środowiska. W rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz. U. Nr, 215 poz. 1366) zostały określone:
a) przypadki, w których wymagane jest przedkładanie wyników pomiarów z uwagi na:
- rodzaj instalacji lub urządzenia,
- nominalną wielkość emisji,
- parametry charakteryzujące wydajność lub moc instalacji lub urządzenia,
b) formy przedkładanych wyników pomiarów,
c) układy przekazywanych wyników pomiarów,
d) wymagane techniki przedkładania wyników pomiarów,
e) terminy przedkładania wyników pomiarów w zależności od ich rodzajów;
Jeżeli wymagane jest pozwolenie na emisję z instalacji, organ właściwy do jego wydania może nałożyć dodatkowe wymagania wykraczające poza wymagania, o których mowa powyżej, a także określić dodatkowe wymagania w zakresie prowadzenia pomiarów, jeżeli przemawiają za tym szczególne względy ochrony środowiska.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.