Czy w przypadku zatrudnienia ucznia/studenta do 26-ego roku życia - bez składek ZUS - obowiązuje minimalna stawka godzinowa brutto?
Przepisy nie wyłączają stosowania minimalnej stawki godzinowej w przypadku zawarcia umowy zlecenia ze studentem.
Minimalną stawkę godzinową za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, przysługującą każdemu przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi, przewidują przepisy ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę i innych ustaw z 22 lipca 2016 r.. Minimalna stawka godzinowa obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 r. i znajdzie zastosowanie również do umów zawartych przed tą datą.
Stawka godzinowa będzie miała zastosowanie w przypadku zawarcia umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług pomiędzy osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, niezatrudniającą pracowników lub nie zawierającą umów ze zleceniobiorcami albo osobą fizyczną nie wykonującą działalności gospodarczej z przedsiębiorcą. Pod pojęciem "przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi" w rozumieniu przepisów o minimalnym wynagrodzeniu rozumieć należało będzie bowiem:
a) osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą zarejestrowaną w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniającą pracowników lub niezawierającą umów ze zleceniobiorcami albo
b) osobę fizyczną nie wykonującą działalności gospodarczej
- która przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi na podstawie umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny - dalej k.c., na rzecz przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów u.s.d.g. albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności. Nowelizacja przewiduje w szczególności, że w przypadku umów zlecenia i umów o świadczenie usług, wykonywanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej. W przypadku umów zawartych na okres dłuższy niż 1 miesiąc wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonywać należy co najmniej raz w miesiącu.
Minimalnej stawki godzinowej nie stosuje się do:
1) umów zlecenia i umów o świadczenie usług, jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne;
2) umów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej – dalej u.p.s.;
3) umów:
a) o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
b) o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,
c) w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
d) w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej,
e) w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,
f) w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora
- jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
4) umów dotyczących usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek - jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
5) umów dotyczących usług opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, gdy w związku z ich wykonywaniem osoba świadcząca usługi zamieszkuje wspólnie z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu, a ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone jednej osobie lub wspólnie zamieszkującej rodzinie nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba, z wyjątkiem przypadku świadczenia usług we wszelkich placówkach świadczących całodobowe usługi dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub w podeszłym wieku.
Przy czym przez wynagrodzenie prowizyjne należy rozumieć wynagrodzenie uzależnione od wyników:
1) uzyskanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi w ramach wykonania zlecenia lub świadczenia usług lub
2) działalności przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, na rzecz których jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi
- takich jak liczba zawartych umów, wartość zawartych umów, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi lub uzyskane należności.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że minimalna stawka godzinowa znajdzie zastosowanie w przypadku wszystkich tych umów, które są objęte zakresem ustawy. Przepisy nie wyłączają w żaden sposób studentów spod działania nowych regulacji – w związku z czym, jeśli zawierana ze studentem umowa zlecenia kwalifikuje się do objęcia minimalną stawką godzinową, wówczas stawka ta znajdzie zastosowanie. Ubocznie należy zauważyć, że w praktyce na stawce godzinowej najwięcej skorzystają właśnie studenci zatrudnieni na podstawie umowy zlecenie – z uwagi na brak oskładkowania tego rodzaju umów.