Pytanie pochodzi z Kompasu Księgowo-Kadrowego

Osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmie nieruchomości na cele mieszkaniowe i na cele związane z działalnością gospodarczą.
 
Czy adres każdego wynajmowanego lokalu (lokali) jest miejscem prowadzenia (wykonywania) działalności gospodarczej (dla zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej) oraz czy jest miejscem prowadzenia (wykonywania) działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
 
Odpowiedź       
Nie, poszczególne lokale nie są miejscami wykonywania działalności gospodarczej. Jeśli przedsiębiorca nie ma oddziałów, to miejsce wykonywania działalności jest zasadniczo jedno - to, które zostało zgłoszone do właściwych organów ewidencyjnych (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej).
 
Uzasadnienie
Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., nie stanowią w ogóle o miejscu prowadzenia działalności.
 
Osoby fizyczne prowadzące działalność nie składają już zaś formularzy NIP, tylko identyfikują się w systemie NIP za pomocą wpisu (zgłoszenia) do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej.
 
Przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - dalej u.s.d.g., nie określają jednak wprost co należy rozumieć przez "miejsce prowadzenia działalności gospodarczej". Wydaje się jednak, że określając to miejsce, należy oprzeć się przede wszystkim na tym, co zostało przez przedsiębiorcę zgłoszone we właściwym organie ewidencyjnym. Przepis art. 25 ust. 1 pkt 5 u.s.d.g. precyzuje bowiem, że wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej podlegają m.in. adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adresy, pod którymi jest wykonywana działalność gospodarcza, w tym adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony; dane te są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe.
 
Mając powyższe na uwadze, można twierdzić, że miejscem prowadzenia działalności gospodarczej jest miejsce zamieszkania przedsiębiorcy, chyba że we wniosku o wpis do ewidencji wskazał on inne miejsce jako miejsce wykonywania działalności gospodarczej.
 
Uznać także trzeba, że nie można utożsamiać miejsca prowadzenia działalności gospodarczej z miejscem wykonywania usług, czynności składających się na działalność gospodarczą. Pojęcia te należy rozróżniać. Miejsce prowadzenia działalności gospodarczej jako takiej jest jedno (i - jak już wskazywano - będzie to miejsce określone we wpisie do ewidencji), zaś czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej mogą być oczywiście wykonywane w różnych miejscach. Samo miejsce prowadzenia działalności jako takiej (jako funkcjonalnej całości) jest natomiast jedno. Jest nim miejsce wskazane przez przedsiębiorcę we wpisie do ewidencji.
 
W związku z powyższym uważam, że nie jest tak, iż każdy z wynajmowanych lokali jest miejscem prowadzenia działalności. Tam "dzieją się" usługi wykonywane przez przedsiębiorcę, nie jest wszakże tak, że w każdym z tych miejsc prowadzi on działalność gospodarczą. Miejscem prowadzenia działalności jest tylko to jedno miejsce, które zostało zgłoszone (określone) we wpisie (w zgłoszeniu) do właściwej ewidencji.
 
Od 19 maja 2016 r. obowiązują przepisy zgodnie z którymi że przedsiębiorca jest obowiązany posiadać tytuł prawny do nieruchomości, których adresy określone w art. 25 ust. 1 pkt 5 u.s.d.g. podlegają wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Tytuł ten nie podlega dołączeniu do wniosku o wpis do CEIDGj i jest przedstawiany organowi ewidencyjnemu na jego wezwanie. Powyższa regulacja wskazuje pośrednio na to, że miejscem prowadzenia działalności jest taka nieruchomość, w której przedsiębiorca jest obecny w sposób zorganizowany (i ma do niej m.in. tytuł prawny), zaś nie jest to każde miejsce, w którym przedsiębiorca świadczy usługi, czy też sprzedaje towary.