Sytuacja faktyczna w tej sprawie przedstawiała się następująco: Aleksandra B. podpisała w 2014 roku umowę na Życie i dożycie z funduszem kapitałowym z Vienna Life TU na Życie. Po trzech latach trwania bezterminowej umowy powódka rozwiązała ją.
Czytaj: SN: Polisolokata działała na szkodę ubezpieczonego klienta
Umowa przewidywała rozliczenie w razie wcześniejszego rozwiązania umowy; po pierwszych trzech latach miała być zwrócona połowa środków zgromadzonych przez ubezpieczającego na prowadzonym dla niego rachunku. W dodatkowym aneksie uzupełniono, że przy wcześniejszym rozwiązaniu należy się 75 proc. sumy.
TU wypłaca 75 proc. świadczeń
Po rozwiązaniu umowy taki też procent Towarzystwo wypłaciło powódce. Aleksandra B. jednak zażądała wypłaty całej kwoty zgromadzonych środków. Towarzystwo odmówiło, więc sprawa trafiła do sądu.
Sąd I instancji uwzględnił powództwo i nakazał TU wypłacenie reszty środków zgromadzonych na rachunku. Dlatego, że Towarzystwo Ubezpieczeń zastosowało klauzulę abuzywną czyli niedozwoloną.
Czytaj w LEX: Ocena abuzywności w umowach zawieranych z konsumentami >
Natomiast sąd II instancji, Sąd Okręgowy w Poznaniu powziął wątpliwość, którą przedstawił do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu: Czy świadczenie wypłacane przez ubezpieczyciela konsumentowi - ubezpieczającemu na podstawie umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym w związku z rozwiązaniem umowy przed upływem terminu ubezpieczenia, które w umowie nosi miano świadczenia wykupu jest świadczeniem głównym umowy w rozumieniu art. 385 (1) § 1 zdanie drugie k.c.?
SN: Świadczenie uboczne
W uchwale podjętej 17 lipca br. Izba Cywilna stwierdziła, że świadczenie wypłacane przez ubezpieczyciela w wypadku przedterminowego rozwiązania umowy nie jest świadczeniem głównym w rozumieniu art. 385 (1) par. 2 zdanie 2 kodeksu cywilnego.
Jak wyjaśniała sędzia sprawozdawca Katarzyna Tyczka-Rote, nie poziom szczegółowości umowy lecz jej treść świadczy, czy są zawarte w niej postanowienia o charakterze głównym czy pobocznym. Uchwała podjęta 17 lipca nie odbiega od linii, która wyznaczyła uchwała Izby Cywilnej z 20 stycznia 2020 roku ( III CZP 51/19).
Te uchwały uniemożliwiają pełnomocnikom Towarzystw Ubezpieczeniowych przekonywanie sądu i ubezpieczonych, że opłata likwidacyjna jest świadczeniem głównym i nie można do niej stosować przepisów o bezskuteczności zapisów umownych z powodu stosowania klauzul niedozwolonych.
- Celem zawarcia umowy ubezpieczenia na życie nie było wcześniejsze rozwiązanie umowy, tylko inwestycja połączona z ubezpieczeniem - wyjaśniała sędzia Tyczka-Rote. I nawiązała do dyrektywy unijnej nr 13/93, która ograniczyła główne warunki umów.
Obowiązuje generalna zasada: sposób rozwiązania umowy nie jest podstawą i główna treścią umowy. Trzeba rozliczyć się z tej części kontraktu, który uwzględnia aspekt ubezpieczeniowy.
Po rozprawie w Izbie Cywilnej pełnomocnik pozwanego Towarzystwa Robert Rodak stwierdził, że sprawa nie jest jeszcze przegrana, umowa będzie podlegać kontroli przez Sąd Okręgowy.
Sygnatura akt III CZP 75/19, uchwała trzech sędziów Izby Cywilnej SN z 17 lipca 2020 r.
Czytaj w LEX: Niedozwolone opłaty i prowizje pobierane przez banki w umowach z konsumentami >
Cena promocyjna: 22.8 zł
Cena regularna: 228 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 45.6 zł
