Pytanie
Adwokat zawarł z klientem umowę na zastępstwo procesowe w postępowaniu egzekucyjnym. Klient udzielił adwokatowi pełnomocnictwa do zastępowania go w całym postępowaniu egzekucyjnym. Umowa będzie trwała do momentu wyegzekwowania całości należności dla wierzyciela i nie można określić daty zakończenia umowy. Komornik wydał w dniu 4 kwietnia postanowienie o przyznaniu adwokatowi kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym, wniesionych we wniosku egzekucyjnym z dnia 15 marca. Wydanie takiego postanowienia nie powoduje automatycznego przelania tych kosztów, albowiem obciążają one dłużnika i dopiero w przypadku skuteczności czynności egzekucyjnych są one adwokatowi przekazywane w całości albo w części. Postanowienie to stanowi jedynie prawną podstawę do "włączenia" tych kosztów w poczet dochodzonych w całym postępowaniu należności. Dnia 2 maja komornik przelał na rzecz kancelarii adwokackiej część zasądzonych kosztów zastępstwa. Przelana na rzecz adwokata kwota została wyegzekwowana od dłużnika. Wyegzekwowanie kolejnej części wynagrodzenia zależy od skuteczności podejmowanych czynności komorniczych i jest niepewne. Kancelaria nie wystawiała faktur VAT dla klienta. Pomimo przelania części wynagrodzenia tytułem zastępstwa procesowego, postępowanie egzekucyjne trwa nadal i w dalszym ciągu podejmowane są zarówno przez pełnomocnika będącego adwokatem, jak i komornika czynności egzekucyjne, mające na celu wyegzekwowanie całej dochodzonej w postępowaniu należności, tj. łącznie należności głównej, kosztów komorniczych i właśnie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym. Data zakończenia tego postępowania, wyegzekwowania wszystkich należności, a zatem również data wygaśnięcia udzielonego adwokatowi pełnomocnictwa jest niepewna.
W jakim dniu powstaje obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanych kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym?
W naszej ocenie, w związku z faktem, że umowa z klientem nie została zakończona, obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie w dniu wpływu i w wysokości otrzymanej od komornika. Kolejne faktury winny być wystawione na analogicznie w wysokości otrzymanej należności, chyba, że umowa z klientem zostanie zakończona.