W jakiej pozycji w bilansie należy pokazać zadłużenie wobec banku w rachunku bieżącym?

Bank pobrał opłatę za prowadzenie rachunku na koniec miesiąca w spółce X i powstało ujemne saldo na rachunku bankowym. Spółka X w tym okresie była dopiero w organizacji, nie miała jeszcze środków na rachunku i nie była zarejestrowana w KRS.

Pytanie:
W jakiej pozycji w bilansie należy pokazać zadłużenie wobec banku (Ma konto 131)?
Proponowany dekret w miesiącu, w którym bank pobrał opłaty:
Wn konto 131 Środki pienieżne
Ma konto 249 Zobowiązanie wobec banku (pasywa)
i dodatkowo
Wn konto 4 Koszt
Ma konto 131-1.
W następnym miesiącu (gdy były już środki):
Wn konto 249 Zobowiązanie wobec banku
Ma konto 131 Środki pienieżne.
Jeżeli pokazanoby saldo Ma konta 131 Środki pieniężne ze znakiem minus w miesiącu gdy bank pobrał opłatę pojawi się suma bilansowa ujemna (w aktywach i pasywach).
Jakie powinny być prawidłowe księgowania?

Odpowiedź:
W przypadku, gdy na koncie 131 Bieżący rachunek bankowy na koniec okresu obrachunkowego powstanie saldo po stronie Ma, to wykazuje się je w pasywach bilansu jako zobowiązania.
Spółka w organizacji, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) - dalej u.o.r., jest zobowiązana do otwarcia ksiąg rachunkowych na dzień rozpoczęcia działalności, czyli dzień pierwszego zdarzenia wywołującego skutki o charakterze majątkowym lub finansowym.
W przypadku nowopowstającej spółki pierwszym zdarzeniem o charakterze majątkowym jest najczęściej wpływ środków pieniężnych na pokrycie kapitału lub wniesienie aportu. Jednak zdarzeniem takim może być także zaciągnięcie zobowiązania, np. wykonanie pieczątki firmowej, koszty uruchomienia rachunku bankowego, poniesienie opłat związanych z rejestracją spółki.
Koszty związane z bieżącą obsługą bankową, w tym otwarcie i prowadzenie rachunku, dotyczą działalności operacyjnej. W księgach rachunkowych, na podstawie wyciągu bankowego, ewidencjonuje się je na koncie 402 Usługi obce w korespondencji z kontem 131 Bieżący rachunek bankowy. Nie ma podstaw do księgowania tych kosztów przy pomocy konta rozrachunkowego, jak to wskazano w pytaniu. Saldo konta 131 powinno być zgodne ze stanem faktycznym środków pieniężnych na rachunku bankowym. Dlatego właśnie, jeśli bank pobrał opłatę, a na rachunek nie nastąpiła jeszcze żadna wpłata, to w tym momencie powstanie saldo ujemne, czyli zobowiązanie spółki wobec banku.