Tzw. pakiet przyjazne prawo autorstwa Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii zakłada kilkadziesiąt punktowych zmian dla przedsiębiorców w blisko 70 ustawach. Odnosi się do wielu różnych branż: od pocztowej, telekomunikacyjnej, lotniczej, energetycznej, hotelarskiej, po usługi płatnicze. Co ma zmieni ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych - tak brzmi jego pełna nazwa?
Przedsiębiorca jak konsument
Ustawa przewiduje, że przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą byliby objęci ochroną przewidzianą dla konsumentów, ale tylko w zakresie stosowania klauzul abuzywnych, rękojmi za wady oraz w zakresie prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. I to pod warunkiem, że zawierana umowa z innym przedsiębiorstwem - nie będzie bezpośrednio związana z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą lub zawodową. Nie może więc dotyczyć codziennych czynności, wynikających z przedmiotu działalności gospodarczej, wskazanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Co to oznacza w praktyce? - Przykładowo, jeżeli kwiaciarka, w ramach prowadzonej kwiaciarni, kupi "na firmę" spawarkę, to będzie uznawana w ramach tej transakcji za konsumentkę – tłumaczy Paweł Terpiłowski, radca prawny. Do tej zmiany dużo zastrzeżeń ma Konfederacja Lewiatan, Izba Gospodarki Elektronicznej czy Polska Izba Komunikacji Elektronicznej. Twierdzą, że te przepisy stwarzają duże ryzyko dla branż: e-commerce, leasingowej i telekomunikacyjnej. Będą musiały ustalać, czy przedsiębiorca kupuje dany towar jako konsument, czy może korzystać z praw, które mu przysługują.
Czytaj również: Sejm ekspresowo znosi bariery dla firm i uchwala nowe >>
Dłuższy termin rozliczania VAT w imporcie
Zdaniem Marka Niedużaka, wiceministra przedsiębiorczości, jedna z ważniejszych propozycji dotyczy wydłużenia terminu rozliczenia VAT w imporcie z 10 do 25 dni. Obecnie wynosi on 10 dni od odprawy celnej albo od dnia wydania decyzji celnej. - Nie mamy dokładnych danych, ale według szacunków branży wynika, że ok. 30 proc. importu z Chin idzie przez porty niemieckie i holenderskie. Tracą na tym polskie porty, ale także budżet, bo cło nie jest płacone w naszym kraju – tłumaczy powód zmian Niedużak. Dlatego resort przedsiębiorczości proponuje wprowadzenie powszechnego rozliczenia na zasadach ogólnych. Co do zasady do 25. dnia następnego miesiąca, czyli wraz z deklaracją VAT-7. – Jest to punktowa, ale kluczowa zmiana, która poprawi konkurencyjność polskich portów, pozwoli na zwiększenie wpływów z cła, a także ułatwi prowadzenie biznesu nawet ok. 47 tys. importerów – mówi Marek Niedużak. Obecnie preferencyjne rozliczenie przysługuje podmiotom spełniającym warunki procedury uproszczonej i tzw. upoważnionym przedsiębiorcom AEO, czyli ok. 4 tys. głównie dużych firm.
Prawo do bezkarnego błędu w pierwszym roku działania firmy
Kolejna zmiana nazywana jest prawem do popełnienia błędu, lub żółtą kartką. Ta nowa instytucja będzie dotyczyć wyłącznie przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG z sektora mikro, małych i średnich firm. Będzie obowiązywać przez rok od dnia podjęcia działalności gospodarczej po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 36 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia albo ponownie po upływie co najmniej 36 miesięcy od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności. Jak będzie działać? – Jeśli prowadzący jednoosobową działalność dopuści się drobnej nieprawidłowości, to co do zasady nie spotka go kara administracyjna, jeśli w odpowiednim terminie naprawi ten błąd – tłumaczy Marek Niedużak. Z tym, że będą pewne ograniczenia. Drobne uchybienie to zdaniem wiceministra, np. niedotrzymanie terminu na złożenie sprawozdania. Według szacunków MPiT propozycja może dotyczyć ok. 300 tys. przedsiębiorców. Podobne przepisy funkcjonują we Francji i na Litwie.
Prawo do popełnienia błędu nie obejmie rażących przypadków naruszenia prawa oraz recydywistów. Rażące naruszenie będzie podlegało każdorazowej ocenie w danym stanie faktycznym. – Należy pamiętać, że termin rażące naruszenie prawa już funkcjonuje, więc nie przewidujemy żadnych kryteriów. Ma miejsce, gdy można mówić o zawinieniu, gdy ktoś miał zamiar popełnić naruszenie, czy wywołać szkodę – tłumaczy Niedużak. Może się więc zdarzyć, że urząd oceni uchybienie za rażące, a firma – nie. Wtedy sprawa trafi do sądu.
Rzemieślnik założy spółkę
Projekt umożliwia też ponad 211 tys. rzemieślników wybór innej niż wpis w CEIDG, formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Wykonywanie rzemiosła będzie więc możliwe przez spółkę jawną, komandytową, komandytowo-akcyjną, jednoosobową spółkę kapitałową. Warunkiem jest to, by co najmniej jeden ze wspólników miał kwalifikacje zawodowe, a pozostali wspólnicy byli małżonkiem lub krewnymi w linii prostej (wstępni lub zstępni). Ponadto w CEIDG publikowane będą informacje na temat kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, np. informacje o tytule mistrza cukiernictwa. Umożliwi to prezentację przez przedsiębiorców kompetencji, które zostały potwierdzone przez izby rzemieślnicze.
Zmiany w sukcecji
Ułatwieniem w sukcesji przedsiębiorstw ma być wprowadzenie zasad przejęcia koncesji, zezwoleń, licencji oraz pozwoleń w przypadku zmiany właściciela przedsiębiorstwa osoby wpisanej do CEIDG. Jak tłumaczy MPiT, rozwiązałoby to dotychczasowy problem braku możliwości korzystania z decyzji administracyjnych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, w sytuacji gdy przedsiębiorca sprzedaje firmę albo przekazuje ją nieodpłatnie swojemu następcy. Ponadto w firmach, które należą do przedsiębiorcy i jego małżonka, projekt umożliwi powołanie tymczasowego przedstawiciela po śmierci jednego z nich. Jego zadaniem będzie zarządzanie spadkiem po małżonku przedsiębiorcy w części dotyczącej udziału w przedsiębiorstwie do czasu załatwienia formalności spadkowych u notariusza albo w sądzie. Tymczasowy przedstawiciel zadba o majątek spadkobierców, ale także będzie wspierał bieżącą realizację planów przedsiębiorcy w prowadzeniu działalności gospodarczej, np. reprezentując spadkobierców przy podpisaniu umowy sprzedaży rzeczy w ramach działalności przedsiębiorstwa. Projekt ponadto dopuszcza przekazanie w formie zapisu windykacyjnego praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej (udziału wspólnika).
Teraz projekt trafi do podpisu przydenta. Nowe przepisy co do zasady mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r..
Inne wybrane rozwiązania z Pakietu Przyjazne Prawo
- Rozszerzenie możliwości podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w Polsce przez naukowców z zagranicy, którzy już pracujących w naszym kraju.
- Ułatwienia dla pracowników gastronomii - będą mogli przebadać się na własny wniosek. Ponadto, jeśli mają aktualne orzeczenie lekarskie, przy zmianie pracodawcy, nie będą podlegać ponownym badaniom sanitarno-epidemiologicznym (w okresie ważności orzeczenia).
- Wyłączenie z egzekucji kwot niezbędnych przedsiębiorcy i jego rodzinie do utrzymania przez dwa tygodnie. Trudna sytuacja finansowa przedsiębiorców, która kończy się wobec nich egzekucją majątkową, nie zawsze jest przez nich zawiniona. Często jest ona wynikiem utraty płynności spowodowanej przez nierzetelność ich kontrahentów, którzy nie wykonują zobowiązań w ustalonych terminach.
- Zniesienie obowiązku załączenia dokumentów, które są dostępne danej instytucji lub zawierają informacje, które może ona ustalić (np. zniesienie obowiązku dołączania odpisów z KRS,zniesienie wymogu załączania oryginału zaświadczenia o uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu do wniosku o przyznanie licencji doradcy restrukturyzacyjnego, gdy akta egzaminacyjne osób, które przystąpiły do egzaminu,przechowywane są w siedzibie Ministerstwa Sprawiedliwości).
- Zmniejszenie liczby egzemplarzy dokumentów dołączanych do wniosków (w przypadku wniosku o wydanie lub zmianę pozwolenia zintegrowanego, zgłoszenia wierzytelności przez wierzycieli stoczni, wniosku kwalifikacyjnego, dokumentacji geologicznej dot. obszarów morskich RP).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
