Pytanie:
Gmina dokonała wycinki drzewa z gminnego lasu, które pochyliło się w kierunku drogi wojewódzkiej i spowodowało zagrożenia w ruchu. Następnie gmina poprosiła o dokonanie odbioru.

Czy sporządzony protokół konieczności na tę okoliczność może zastąpić konieczność wydania decyzji określającej ilość drewna możliwego do pozyskania? Czy można ocechować pozyskane w ten sposób drewno (bez ww. decyzji, a tylko na podstawie protokołu)?

Odpowiedź:

Usuwanie drzew z lasu odbywa się zgodnie z ustawą z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59, z późn. zm.) - dalej u.l., czyli wyłącznie na podstawie uproszczonego planu urządzenia lasu (UPUL) albo na podstawie indywidualnej decyzji wydanej przez starostę w trybie nadzoru, gdy dla danego lasu nie ma planu urządzeniowego. Jeśli pozyskanie drewna przez gminę w opisany sposób mieści się w ilości drewna przeznaczonego do pozyskania określonej w uproszczonym planie urządzenia lasu, to w przypadku gdy gmina nie wywiozła drewna z lasu, może być ono na jej wniosek ocechowane w celu wydania świadectwa legalności. Właściciel lasu ma prawo pozyskiwać drewno w posiadanym lesie zgodnie z uproszczonym planem urządzania lasu.

Natomiast, gdyby las nie był objęty planem urządzeniowym, to gmina powinna złożyć do starosty wniosek wydanie zezwolenia na pozyskanie drewna z lasu, wskazując w nim dane dotyczące położenia lasu, a także powinna określić, czy las jest objęty uproszczonym planem urządzenia lasu. Do wniosku powinna dołączyć: tytuł prawny władania nieruchomością, mapę ewidencyjną z zaznaczonym położeniem działki leśnej oraz dowód uiszczenia opłaty skarbowej - za wydanie decyzji.

Gdyby limit pozyskania drewna był już przekroczony, to na wycinkę pochylonego drewna gmina musiałaby uzyskać decyzję w trybie art. 23 ust. 4 u.l. Pochylone drewno nie jest wykrotem czy wywrotem, na usunięcie którego nie jest potrzebna decyzja starosty.

Uzasadnienie:

Cechowania drewna w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa dokonuje się po jego pozyskaniu, przed wywozem z lasu lub przerobem. Szczegółowe zasady cechowania tego drewna uregulowane zostały w § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 24 lutego 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad cechowania drewna, wzorów urządzeń do cechowania i zasad ich stosowania oraz wzoru dokumentu stwierdzającego legalność pozyskania drewna (Dz. U. Nr 36, poz. 201) - dalej r.s.z.c.d. oraz w załączniku nr 5 do r.s.z.c.d.

Gdyby gmina wywiozła drewno z lasu, a staroście przedstawiła jedynie protokół z "konieczności" wycinki, to można byłoby postawić jej zarzut samowolnego wyrębu drzew, co stanowi wykroczenie, za które grozi kara grzywny do 5 tys. zł – art. 158 § 1 w zw. z art. 24 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 Kodeks wykroczeń (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275, z późn. zm.) – dalej k.w.; jednocześnie sąd obowiązany jest orzec dodatkowo przepadek samowolnie pozyskanego drewna (art. 158 § 2 k.w.).

Uwagi
Prawo administracyjne nie zna stanu wyższej konieczności, który może zwolnić z procedur administracyjnych. Jedynie prowadzenie akcji ratowniczej może zwolnić z odpowiedzialności podmiot zobowiązany do uzyskania decyzji lub dochowania określonych działań (procedur).