Unijny system handlu uprawnieniami do emisji wyznacza limit emisji CO2 przez przemysł i elektrownie. Całkowita ilość dozwolonych emisji jest rozdzielana pomiędzy firmy jako pozwolenia, które mogą być przedmiotem handlu.

System handlu uprawnieniami do emisji ma na celu przeciwdziałanie zmianom klimatu oraz jest kluczowym efektywnych pod względem kosztów narzędziem redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Utworzony w 2005 r., jest największym na świecie rynkiem emisji dwutlenku węgla. Funkcjonuje we wszystkich 28 krajach UE a także w Islandii, Liechtensteinie i Norwegii. ETS ogranicza emisje z ponad 11.000 instalacji wykorzystujących ciężką energię (elektrownie i zakłady przemysłowe) oraz emisje linii lotniczych działających między tymi krajami. Obejmuje ona około 45 % emisji gazów cieplarnianych w UE. W 2020 r. emisje z sektorów objętych systemem będą o 21% niższe niż w roku 2005.

Nowa regulacja, nowe limity
Zmieniona dyrektywa w sprawie systemu handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie (dyrektywa ETS) stanowi istotny krok w kierunku osiągnięcia przez UE celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 40 % do 2030 r., zgodnie z ustaleniami zawartymi w unijnych ramach klimatyczno-energetycznych do 2030 r., oraz wypełnienia zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego.
System handlu uprawnieniami do emisji zostanie zreformowany poprzez wprowadzenie następujących elementów:
– Pułap całkowitej wielkości emisji będzie corocznie zmniejszany o 2,2%.
– Liczba uprawnień, które mają zostać umieszczone w rezerwie stabilności rynku, zostanie podwojona tymczasowo do końca 2023 r.
– W 2023 r. uruchomiony zostanie nowy mechanizm ograniczenia ważności uprawnień w rezerwie stabilności rynku powyżej pewnego poziomu.
Ochrona przemysłu przed ryzykiem ucieczki emisji i ryzykiem stosowania międzysektorowego współczynnika korygującego
 


Zmieniona dyrektywa ETS zawiera również szereg nowych przepisów mających na celu ochronę przemysłu przed ryzykiem ucieczki emisji i ryzykiem stosowania międzysektorowego współczynnika korygującego:
– Udział uprawnień, które mają być sprzedawane na aukcji, wyniesie 57 %, z zastrzeżeniem warunkowego obniżenia udziału w aukcji o 3 %, jeżeli zastosowany zostanie międzysektorowy współczynnik korygujący. W przypadku jego uruchomienia, będzie on stosowany konsekwentnie we wszystkich sektorach.
– Zmienione zasady bezpłatnych przydziałów uprawnień umożliwią lepsze dostosowanie do rzeczywistych poziomów produkcji przedsiębiorstw, a wartości odniesienia stosowane przy ustalaniu bezpłatnych przydziałów uprawnień zostaną zaktualizowane.
– Sektory najbardziej narażone na przenoszenie produkcji poza UE otrzymają pełne bezpłatne przydziały. Wskaźnik bezpłatnych przydziałów emisji dla sektorów mniej narażonych na ucieczkę emisji wyniesie 30 %. Stopniowe wycofywanie bezpłatnych przydziałów dla mniej narażonych sektorów rozpocznie się po 2026 r., z wyjątkiem sektora ciepłownictwa komunalnego.
– Rezerwa dla nowych instalacji będzie początkowo zawierała niewykorzystane uprawnienia z bieżącego okresu 2013-2020 oraz 200 mln uprawnień z rezerwy stabilności rynku. W przypadku niewykorzystania w latach 2021-2030 do 200 mln uprawnień zostaną one zwrócone do rezerwy stabilności rynku.
– Państwa członkowskie mogą nadal zapewniać rekompensatę za pośrednie koszty emisji dwutlenku węgla zgodnie z zasadami pomocy państwa. Poprawiono również w tym zakresie przepisy dotyczące sprawozdawczości i przejrzystości.
Wejście w życie
Formalne zatwierdzenie w dniu wczorajszym przez Radę UE jest ostatnim krokiem w procesie legislacyjnym. Nowa dyrektywa wejdzie w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w dzienniku urzędowym UE.