Procedura postępowania z odpadami zawierającymi azbest.

Azbest jest substancją stwarzającą szczeglne zagrożenie dla środowiska, co zostało jednoznacznie wskazane w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z pźn. zm.) - dalej p.o.ś. Dlatego też powinien być on przemieszczany i eliminowany przy zachowaniu szczeglnych środkw ostrożności. Polskie przepisy wskazują rwnież na konieczność sukcesywnej eliminacji wykorzystywanych substancji stwarzających zagrożenie. Wykorzystywanie azbestu lub wyrobw zawierających azbest dopuszcza się w użytkowanych instalacjach lub urządzeniach do dnia 31 grudnia 2032 r.

Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Ryzyko wynikające dla zdrowia z wchłaniania pyłu drogą pokarmową jest znikome. Największe zagrożenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna respirabilne, tj., takie które z powietrzem dostają się do pęcherzyków płucnych, skąd mogą penetrować tkankę płucną.
Trwałość wyrobów azbestowo-cementowych jest znaczna (30-60 lat). Ale trwałość poszczególnych wyrobów, szczególnie płyt dachowych i elewacyjnych jest uzależniona od dwóch czynników – kwaśnych deszczy i oddziaływania mechanicznego. Problem pogarszania się ich stanu technicznego w miarę upływu czasu będzie narastać. Dlatego też należy podejmować kroki w celu stosowania właściwych i bezpiecznych metod eksploatacji, usuwania, transportu i unieszkodliwiania odpadów powstałych z tych wyrobów.
Wyroby zawierające azbest, które są usuwane, należy traktować jako odpad niebezpieczny.
Wykonawca prac polegających na zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest jest wytwórcą odpadów zawierających azbest, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 3 pkt 22 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z poźn. zm.) - dalej u.o.

Wytwórcą odpadów jest każdy, którego działanie lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów, oraz każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów. Wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej.
Posiadaczem odpadów (art. 3 ust. 3 pkt 13 u.o.) jest każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna), z wyłączeniem prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów. Ponadto przyjęto zasadę, iż władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości.
Każdy wytwórca odpadów, który prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych, jest obowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami, zgodnie z art. 17 ust. 1a u.o.

Wytwórca tych odpadów, który jednocześnie przetwarza te odpady w urządzeniach przewoźnych, jest obowiązany do uzyskania jednej decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami, obejmującej odpady powstające w wyniku rozbiórki i remontów oraz odpady powstałe w wyniku eksploatacji urządzeń przewoźnych do przetwarzania odpadów zawierających azbest.
Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami, do którego dołącza się ten program, wytwórca odpadów jest obowiązany przedłożyć właściwemu organowi na 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej wytwarzanie odpadów lub dniem zmiany tej działalności wpływającej na rodzaj, ilość wytwarzanych odpadów lub sposób gospodarowania nimi (art. 21a u.o.). Program gospodarki odpadami jest zatwierdzany, w drodze decyzji, przez właściwy organ, którym jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska - dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych;
2) marszałek województwa - w pozostałych przypadkach.
Właściwość miejscową organu ustala się według miejsca siedziby lub zamieszkania wytwórcy odpadów, a w przypadku przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych oraz w przypadku łącznej decyzji - według obszaru województwa, na którym następuje przetwarzanie tych odpadów.

Program gospodarki odpadami powinien zawierać (art. 21b u.o.):
1) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, a w przypadkach gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie mogą powodować odpady, organ właściwy może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów;
2) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu odpadów na środowisko;
3) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów;
4) wskazanie rodzaju magazynowanych odpadów oraz sposobu ich magazynowania;
5) oznaczenie obszaru prowadzonej działalności.
Zbieranie wytworzonych odpadów zawierających azbest przez ich wytwórcę w miejscu ich wytworzenia nie wymaga uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów.
Odpady zawierające azbest są odpadami niebezpiecznymi. Każdemu rodzajowi odpadu jest przypisany konkretny kod zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) - dalej r.k.o.:

Izabela Drelich