Pytanie:
Czy pracownik obsługujący koparki, wózki jezdniowe typu Manitou oraz żurawie samojezdne musi mieć przy sobie oryginał dokumentu potwierdzającego uprawnienia? Czy wystarczy mu ksero dokumentu potwierdzającego uprawnienia?
Odpowiedź:
Pracownik obsługujący maszyny budowlane, takie jak koparka, wózki jezdniowe typu Manitou, żurawie samojezdne itp. powinien posiadać przy sobie oryginał dokumentu potwierdzającego uprawnienia do obsługi tego sprzętu (w wypadku koparki - książkę operatora, wózka jezdniowego lub żurawia - zaświadczenie kwalifikacyjne) oraz dowód osobisty. Kopię książki oraz świadectwa posiadanych kwalifikacji pracodawca powinien przechowywać w aktach osobowych pracownika.
Uzasadnienie:
W myśl art. 237(3) § 1 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp.
Stosownie do § 23 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 20.09.2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych – dalej r.b.h.m.t., maszyny i urządzenia techniczne stosowane przy robotach ziemnych, budowlanych i drogowych wymienione w załączniku nr 1 do r.b.h.m.t. mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby, które ukończyły szkolenie i uzyskały pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie. Potwierdzeniem ukończenia wymaganego szkolenia, zgodnie z § 26 ust. 1 r.b.h.m.t. jest świadectwo oraz wpis do książki operatora, której wzór stanowi załącznik nr 2 do r.b.h.m.t.
Książka operatora stanowi potwierdzenie, że wymieniona w niej osoba może samodzielnie wykonywać prace związane z obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (m.in. koparek), w zakresie zgodnym z udokumentowanymi wpisami, dlatego też w trakcie pracy operator maszyny/urządzenia, powinien posiadać przy sobie jej oryginał. Osoby obsługujące żurawie lub wózki jezdniowe powinny posiadać odpowiednio zaświadczenie kwalifikacyjne, o którym mowa w przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki z 18.07.2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych lub imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z 10.05.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym.Ponadto operator takiej maszyny powinien również posiadać inny dokument potwierdzający tożsamość. W przypadku, gdy pracownik przemieszcza się po drogach publicznych – oprócz książki operatora – powinien także legitymować się prawem jazdy odpowiedniej kategorii - art. 38 ustawy z 20.06.1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.
Pracodawca natomiast powinien w aktach osobowych pracownika przechowywać kopię świadectwa nadającego stosowne uprawnienia oraz książki operatora. Zgodnie z § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28.05.1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, w zależności od tego, czy pracownik zdobył owe uprawnienia przed rozpoczęciem pracy u danego pracodawcy, czy nabył je w trakcie trwającego stosunku pracy, dokumenty te powinny być przechowywane w części A lub B akt osobowych pracownika.
