Odpowiedź

Z treści przepisu art. 52 w zw. z art. 48 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane wynika, iż adresatem decyzji nakazującej rozbiórkę obiektu budowlanego może być inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego. W analizowanym pytaniu postępowanie w sprawie prowadzone jest w stosunku do właściciela obiektu budowlanego, który jest osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie. Pomimo, że osoba ubezwłasnowolniona całkowicie nie ma zdolności do czynności prawnych, ma zdolność prawną, stąd może być stroną postępowania administracyjnego, z tym że musi być należycie reprezentowana. Z treści art. 30 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego wynika, iż osoby fizyczne nie posiadające zdolności do czynności prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli. W sytuacji, gdy strona postępowania jest ubezwłasnowolniona całkowicie działa przez ustanowionego przez Sąd opiekuna prawnego.

W kwestii objętej treścią pytania wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 10 grudnia 2009 r. sygn. akt II OSK 1937/08, stwierdził: art. 8 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną. Oznacza to, że każda osoba, nawet ubezwłasnowolniona całkowicie ma zdolność prawną, a więc jest podmiotem praw i obowiązków. Na taką osobę mogą być nakładane obowiązki, np. nakaz rozbiórki. Natomiast taka osoba nie ma zdolności do czynności prawnych, tzn. że nie może nabywać praw i obowiązków własnym działaniem - we własnym imieniu (art. 12 k.c.), poza wyjątkami określonymi w art. 14 § 2 k.c. W postępowaniu administracyjnym za takie osoby, na podstawie art. 30 § 2 k.p.a., działają ich ustawowi przedstawiciele, którzy w imieniu osób ubezwłasnowolnionych całkowicie mogą dokonywać czynności prawnych, a przede wszystkim, co ma znaczenie w niniejszej sprawie, wykonać nałożony nakaz w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie.

W świetle powyższego właściwy w sprawie organ wydaje decyzję nakazującą obowiązek rozbiórki, której adresatem winna być osoba ubezwłasnowolniona całkowicie działająca przez opiekuna prawnego. Z kolei decyzja ta winna być doręczona opiekunowi prawnemu, który reprezentuje interesy ubezwłasnowolnionego.