Dziś, zgodnie z obowiązującymi przepisami koszty postępowania koszty postępowania rejestrowego ponosi podmiot podlegający obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Opłacie podlega wniosek o wpis w KRS, o zmianę i wykreślenie tego wpisu. Opłaty są różne. Szczegółowe wysokości opłat określają przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Tam też znajdują się regulacje dotyczące zasad zwolnień przedmiotowych i podmiotowych od kosztów sądowych. Generalnie, opłat od wniosku o wpis do KRS nie pobiera się tylko w przypadku organizacji społecznych oraz kościołów i związków wyznaniowych ubiegających się o status organizacji pożytku publicznego.
Znieść opłatę na start
Poseł Paweł Pudłowski zwrócił się do ministra sprawiedliwości z interpelacją w sprawie możliwości zwolnienia z opłat za wpisy do KRS przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą. Tak jak to się dzieje w przypadku przedsiębiorców rejestrujących się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
- Rozpoczęcie działalności to bardzo często decyzja wiążąca się z ogromnym ryzykiem i przeznaczeniem na ten cel oszczędności życia a bardzo często zaciągnięciem kredytów. Jednym z kosztów, który byłby symbolicznym gestem, ukłonem w stronę osób podejmujących działalność byłoby zwolnienie z drobnych opłat – dowodzi parlamentarzysta.
Wskazuje, że na przykład rejestracja przedsiębiorców w KRS każdorazowo wiąże się z opłatami za wpisy w KRS od 150 do 500 zł i opłatami za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym 100 zł.
MS: opłaty systematycznie maleją
Łukasz Piebiak, wiceminister sprawiedliwości nie widzi takiej możliwości. Podkreśla, że w ciągu 18 lat istnienia KRS opłaty za pierwszy wpis do rejestru przedsiębiorców były systematycznie obniżane. W latach 2001 – 2007 wpis stały wynosił 1000 zł, od marca 2007 r. opłatę za wpis spółki osobowej obniżono do 750 zł. 1 lipca 2011 r. dokonano kolejnej obniżki opłaty za pierwszy wpis do KRS, wprowadzając opłatę w jednolitej wysokości dla wszystkich podmiotów podlegających obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców w wysokości 500 zł.
Od 15 stycznia 2015 r. obowiązuje obniżona do 250 zł opłata za wpis do rejestru przedsiębiorców spółek, które zostały zawiązane przy użyciu wzorca udostępnianego w systemie teleinformatycznym, co obejmuje spółki jawne, spółki komandytowe oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jako uzasadnienie obniżenia opłaty za wpis w ostatnim przypadku wskazano fakt, że rozpoznanie wniosków o wpis spółek tworzonych przy wykorzystaniu wzorca jest szybsze, łatwiejsze i mniej pracochłonne dla sądów niż w przypadku wniosków tradycyjnych. Z drugiej strony ma to zachęcić do korzystania z takiego sposobu zawiązywania i zgłaszania zmian spółki.
- W ciągu 18 lat funkcjonowania KRS opłatę za pierwszy wpis obniżono z 1000 zł do 500 zł, a w niektórych przypadkach nawet do 250 zł. Należy podkreślić, że w tym samym czasie obniżono również obciążającą przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do KRS opłatę za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym z 500 zł w roku 2001 do 100 zł obecnie – wskazuje wiceminister Łukasz Piebiak.
Podnosi, że poza opłatą sądową (500 albo 250 zł) i opłatą za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (100 zł) przedsiębiorca podejmujący działalność gospodarczą w formie prawnej podlegającej wpisowi do KRS nie musi uiszczać innych opłat związanych z rejestracją działalności gospodarczej.
Opłata niezbędna dla rozwijania systemu
Ministerstwo wskazuje, że koszty sądowe stanowią ciężar finansowy ponoszony przez strony i uczestników postępowania cywilnego, który jest postępowaniem odpłatnym. Jakiekolwiek zmiany w tym zakresie wymagały pogłębionych analiz i ustalenia, czy rezygnacja ze stosunkowo niewysokich opłat w sposób wymierny przełożyłaby się na korzyści wynikające ze zniesienia barier fiskalnych przy rejestracji nowych podmiotów. Tym bardziej, że chodzi o spółki prawa handlowego, które z założenia prowadzą działalność gospodarczą większych rozmiarów niż ta wykonywana przez osoby fizyczne.
Wiceminister Łukasz Piebiak zwraca też uwagę, że budżet państwa ponosząc koszty utrzymania i rozwoju systemu teleinformatycznego, w którym rejestracja przedsiębiorcy jest dokonywana, finansowany jest ze środków publicznych pochodzących m. in. od rejestrujących się przedsiębiorców. A ze względu na odmienny charakter rejestru sądowego nie można porównywać CEIDG do Krajowego Rejestru Sądowego.