Właściciel działki uchyla się przed udostępnieniem obiektu, celem przeprowadzenia oględzin, pomimo skutecznych zawiadomień oraz wezwań do okazania przedmiotu postępowania. Obecnie oględziny prowadzone są za płotu, w trakcie oględzin właściciel działki jest nieobecny, nie ma możliwości wejścia na działkę w celu dokonania pomiarów. Postępowanie prowadzone jest z urzędu.
Jak należałoby postąpić w danym przypadku, aby wydać postanowienie bądź decyzję administracyjną?
Czy postanowienie bądź decyzja wydane pomimo braku oględzin na działce będzie skuteczne?
Oględziny stanowią jeden ze środków dowodowych przewidzianych w przepisach postępowania administracyjnego. Co do zasady, celem przeprowadzenia oględzin organ zawiadamia strony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z oględzin, a następnie z czynności tych spisuje protokół. Niemniej jednak w analizowanym przypadku chodzi najprawdopodobniej o postępowanie wszczęte z urzędu przez organy nadzoru budowlanego, w związku z zaistnieniem samowoli budowlanej. W takiej sytuacji organy nadzoru, celem przeprowadzenia czynności kontrolnych mają prawo wstępu do obiektu budowlanego oraz na teren budowy. Uprawnienie organu nadzoru budowlanego wynika wprost z unormowania zawartego w art. 81a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) - dalej pr. bud. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że ten szczególny tryb dokonywania czynności kontrolnych, o którym mowa w przywołanym przepisie, wyłącza zastosowanie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) - dalej k.p.a. dotyczące oględzin (art. 85 k.p.a.) i miejsca terminu przeprowadzenia oględzin (art. 79 § 1 k.p.a.). Należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił udział świadków w dokonaniu tych czynności unormowaniem zawartym w art. 81a ust. 2-4 pr. bud. W związku z powyższym, jeżeli organ nadzoru budowlanego zobligowany jest do przeprowadzenia oględzin w ramach czynności kontrolnych, a właściciel nieruchomości uniemożliwia mu dokonanie powyższego, w sytuacjach skrajnych nad przebiegiem czynności urzędowych-kontrolnych mogą czuwać funkcjonariusze Policji. Wydaje się jednak, że ich udział następuje na polecenie organu nadzoru budowlanego i konieczny będzie jedynie w przypadkach, gdy zachowanie jednej ze stron polegać może na użyciu siły lub zmierza do naruszenia nietykalności cielesnej lub osobistej funkcjonariusza publicznego i ma na celu udaremnienie przeprowadzenia przez organ nadzoru czynności kontrolnych.
Jednocześnie zauważyć należy, że udaremnianie bądź utrudnianie czynności kontrolnych stanowi wykroczenie określone w przepisie art. 92 ust. 1 pkt 3 pr. bud. W związku z powyższym, jeżeli organ nadzoru budowlanego będzie prowadzić czynności kontrolne w trybie art. 81a pr. bud., a właściciel gruntu będzie mu je utrudniał, organ może skorzystać ze środków opisanych powyżej.
Natomiast, jeżeli postępowanie nie jest prowadzone przez nadzór budowlany w granicach określonych przepisem art. 81a pr. bud., a oględziny stanowią jeden z dowodów postępowania i przeprowadzenie tej czynności jest utrudniane przez właściciela obiektu, wówczas organ prowadzący postępowanie celem "wymuszenia" na właścicielu wyrażenia zgody na przeprowadzenie dowodu, winien rozważyć zastosowanie środków przymusu, o którym mowa w art. 88 k.p.a.
Anna Kawecka
Jak należałoby postąpić w danym przypadku, aby wydać postanowienie bądź decyzję administracyjną?
Czy postanowienie bądź decyzja wydane pomimo braku oględzin na działce będzie skuteczne?
Oględziny stanowią jeden ze środków dowodowych przewidzianych w przepisach postępowania administracyjnego. Co do zasady, celem przeprowadzenia oględzin organ zawiadamia strony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z oględzin, a następnie z czynności tych spisuje protokół. Niemniej jednak w analizowanym przypadku chodzi najprawdopodobniej o postępowanie wszczęte z urzędu przez organy nadzoru budowlanego, w związku z zaistnieniem samowoli budowlanej. W takiej sytuacji organy nadzoru, celem przeprowadzenia czynności kontrolnych mają prawo wstępu do obiektu budowlanego oraz na teren budowy. Uprawnienie organu nadzoru budowlanego wynika wprost z unormowania zawartego w art. 81a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) - dalej pr. bud. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że ten szczególny tryb dokonywania czynności kontrolnych, o którym mowa w przywołanym przepisie, wyłącza zastosowanie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) - dalej k.p.a. dotyczące oględzin (art. 85 k.p.a.) i miejsca terminu przeprowadzenia oględzin (art. 79 § 1 k.p.a.). Należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił udział świadków w dokonaniu tych czynności unormowaniem zawartym w art. 81a ust. 2-4 pr. bud. W związku z powyższym, jeżeli organ nadzoru budowlanego zobligowany jest do przeprowadzenia oględzin w ramach czynności kontrolnych, a właściciel nieruchomości uniemożliwia mu dokonanie powyższego, w sytuacjach skrajnych nad przebiegiem czynności urzędowych-kontrolnych mogą czuwać funkcjonariusze Policji. Wydaje się jednak, że ich udział następuje na polecenie organu nadzoru budowlanego i konieczny będzie jedynie w przypadkach, gdy zachowanie jednej ze stron polegać może na użyciu siły lub zmierza do naruszenia nietykalności cielesnej lub osobistej funkcjonariusza publicznego i ma na celu udaremnienie przeprowadzenia przez organ nadzoru czynności kontrolnych.
Jednocześnie zauważyć należy, że udaremnianie bądź utrudnianie czynności kontrolnych stanowi wykroczenie określone w przepisie art. 92 ust. 1 pkt 3 pr. bud. W związku z powyższym, jeżeli organ nadzoru budowlanego będzie prowadzić czynności kontrolne w trybie art. 81a pr. bud., a właściciel gruntu będzie mu je utrudniał, organ może skorzystać ze środków opisanych powyżej.
Natomiast, jeżeli postępowanie nie jest prowadzone przez nadzór budowlany w granicach określonych przepisem art. 81a pr. bud., a oględziny stanowią jeden z dowodów postępowania i przeprowadzenie tej czynności jest utrudniane przez właściciela obiektu, wówczas organ prowadzący postępowanie celem "wymuszenia" na właścicielu wyrażenia zgody na przeprowadzenie dowodu, winien rozważyć zastosowanie środków przymusu, o którym mowa w art. 88 k.p.a.
Anna Kawecka