Abonent Serwisu Budowlanego zwrócił się do eksperta z następującym pytaniem: 
Inwestor wystąpił ze zgłoszeniem budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego powtarzalnego. Projekt budowlany zawiera część dotyczącą instalacji wewnętrznych, przy czym nie skompletowano oświadczeń projektantów oraz zaświadczeń o ich przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego.
Czy w zawiązku z faktem, że instalacje wewnętrzne nie wymagają pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, część projektu dotycząca wewnętrznych instalacji, powinna być wyłączona z opracowania?
Czy inwestor powinien uzupełnić brakujące elementy z uwagi na to, że projekt podlega ostemplowaniu jako całość?
 
Mariola Pacholak, ekspert Serwisu Budowlanego wyjaśnia:
 
  Z treści art. 30 ust. 4b ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane - dalej pr. bud. wynika, że projekt budowlany przedkładany wraz ze zgłoszeniem podlega tym samym rygorom, co projekt budowlany podlegający zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę. Oznacza to, że projekt ten powinien zostać sporządzony, także w zakresie projektowanych instalacji, przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień sporządzenia projektu zaświadczeniem o przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego. Jeżeli dokumentacja dołączona do projektu jest niekompletna, właściwy organ, powinien, zgodnie z art. 30 ust. 5c pr. bud., nałożyć na inwestora, w drodze postanowienia, obowiązek jej uzupełnienia w wyznaczonym terminie. Organ nie może natomiast domagać się od inwestora, aby skorygował zakres przedmiotowy zgłoszenia, rezygnując z projektowanych instalacji.
 
Uzasadnienie
 
Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 1 pr. bud., obiekt budowlany to budynek, budowla lub obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. W myśl obecnie obowiązującego art. 29 ust. 1 pkt 1a pr. bud., budowa wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, nie wymaga pozwolenia na budowę. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 pr. bud., budowa takich budynków wymaga jednak zgłoszenia właściwemu organowi. Do zgłoszenia budowy należy w takim wypadku dołączyć dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1-4 pr. bud., przy czym przepis art. 35 ust. 1 pr. bud. stosuje się odpowiednio (art. 30 ust. 4b pr. bud.). Oznacza to, że do zgłoszenia budowy obiektu, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a pr. bud., inwestor jest zobowiązany dołączyć, między innymi cztery egzemplarze projektu budowlanego wykonanego przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień sporządzenia projektu zaświadczeniem o przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego oraz – oświadczenie projektanta o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej. Z powyższego wynika, że projekt budowlany przedkładany wraz ze zgłoszeniem wolno stojącego budynku mieszkalnego jednorodzinnego obejmuje, co do zasady, także instalacje zapewniające możliwość użytkowania tego budynku zgodnie z jego przeznaczeniem, a wskazane wyżej wymagania dotyczące projektu obejmują także projektowane instalacje. Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 27 oraz art. 30 pr. bud., budowa instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych wewnątrz budynku nie wymaga ani pozwolenia na budowę, ani też zgłoszenia. Zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego zamieszczonym w dniu 6 października 2015 r. na stronie www.gunb.gov.pl powyższy przepis dotyczy nie tylko budynków już istniejących (użytkowanych), ale także tych, które znajdują się w budowie. W myśl powyższego stanowiska instalacje mogą zostać wykonane osobno, wobec czego za dopuszczalne należy uznać pominięcie instalacji w projekcie obiektu budowlanego (w tym także budynku), jeżeli pozwalają na to przeznaczenie, sposób użytkowania oraz rodzaj i specyfika obiektu budowlanego. Ponadto podkreślono, że z treści art. 29 ust. 1 pkt 27 pr. bud. nie należy wysnuwać wniosku, iż projekt budowlany nie może obejmować instalacji.
Jeżeli złożone zgłoszenie dokonane przez inwestora (oraz dołączony doń projekt budowlany) obejmują budowę budynku wraz z instalacjami zewnętrznymi, to projektowane instalacje wewnętrzne stanowią integralną część zgłoszonej inwestycji. W takim wypadku właściwy organ jest zobowiązany rozpatrzyć zgłoszenie w zakresie przedmiotowym wyznaczonym przez inwestora, z uwzględnieniem art. 30 ust. 4b pr. bud. Powyższy przepis stanowi, że do zgłoszenia budowy, o której mowa, między innymi, w art. 29 ust. 1 pkt 1a pr. bud., należy dołączyć dokumenty określone w art. 33 ust. 2 pkt 1-4 pr. bud., zaś art. 35 ust. 1 tej samej ustawy stosuje się odpowiednio. Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z powołanym wyżej stanowiskiem Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (dalej – GINB) projekt budynku mieszkalnego jednorodzinnego zwolnionego z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę i objętego obowiązkiem zgłoszenia, może obejmować zarówno budynek z instalacjami wewnętrznymi, jak też – bez tych instalacji. Zajmując powołane wyżej stanowisko, GINB zauważył, że "to inwestor określa zakres robót budowlanych". Inwestor może zatem także wyłączyć z projektu instalacje wewnętrzne, a "organ nie może mu tego prawa ograniczać, jeśli projekt jest kompletny, a projektant i sprawdzający oświadczyli, że projekt sporządzono zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej". Odnosząc się do możliwości pominięcia w projekcie budowlanym instalacji wewnętrznych, GINB kładzie wyraźny nacisk na odpowiedzialność projektanta w tej kwestii: "Projektant powinien przy tym kierować się przede wszystkim art. 5 ust. 1 pr. bud. określającym wymagania, jakie musi spełniać projekt budowlany. Tym samym, jeżeli projektowany obiekt spełnia te wymagania bez instalacji wewnętrznych lub bez instalacji konkretnego rodzaju, projektant nie ma obowiązku zamieszczać ich w projekcie budowlanym". Natomiast instalacje powinny być uwzględnione w projekcie budowlanym "w sytuacji, gdy w ocenie projektanta przeznaczenie, sposób użytkowania oraz rodzaj i specyfika konkretnego obiektu, konkretne przepisy lub inne okoliczności, np. wymóg zasilania w energię elektryczną z sieci, będą skutkowały koniecznością opracowania projektu lub schematu sieci".