Faza przygotowawcza procesu inwestycyjnego, to przede wszystkim szczegółowe planowanie i rozpoznawanie wszystkich możliwych zagrożeń dla planowanej inwestycji. Jest to czas na przygotowanie szczegółowych studiów wstępnych i analiz, które zaowocuje później sprawną realizacją inwestycji i pozwoli na wcześniejsze wykrycie i uniknięcie większości zagrożeń dla realizacji planowanej inwestycji budowlanej.
Studium przedinwestycyjne dla przyszłego przedsięwzięcia opracowywane jest w formie oceny ekonomiczno-finansowej. Składa się ono z oceny szacunkowych nakładów na realizację przedsięwzięcia: źródeł finansowania, analizy techniczno-organizacyjnej projektu i efektywności ekonomicznej planowanej inwestycji.
W zależności od fazy i skomplikowania planowania projektu inwestycyjnego, wyróżnić można:
Studium możliwości
Studium przedrealizacyjne
Studium wykonalności
Studium możliwości to pierwsze studium wykonywane po ustaleniu wizji projektu inwestycyjnego. Raport końcowy tego studium powinien wstępnie identyfikować ilościowo i jakościowo pomysł projektu inwestycyjnego oraz zawierać projekt decyzji co do celowości kontynuowania dalszych prac studialnych, albo proponować zaniechanie (bądź odroczenie) dalszych prac nad uprzednim pomysłem.
Studium przedrealizacyjne to kolejne studium, wykonywane przy projektach inwestycyjnych o podwyższonym stopniu komplikacji bądź o podwyższonym ryzyku inwestycyjnym. Obejmuje ono weryfikację możliwych wariantów realizacji pomysłu projektu zgodnie z przyjętymi kryteriami oceny. Raport końcowy tego stadium projektowania powinien ściśle identyfikować pomysł projektu inwestycyjnego oraz zawierać szereg szczegółowych decyzji kierunkowych. Raport kończy się projektem kolejnej decyzji co do celowości podjęcia dalszych prac projektowych i przygotowawczych.
Studium wykonalności stanowi ono ten etap projektowania inwestycji, w którym uszczegóławiane są te elementy dokumentacji inwestycji, które prowadzą z jednej strony do sprawnego jej rozpoczęcia, z drugiej zaś do zminimalizowania ryzyka podjęcia niewłaściwej czy błędnej ostatecznej decyzji. Znajdują się tu ponadto konkretne założenia i wytyczne prowadzące do optymalizacji inwestycji. W ramach tego etapu dokonywana jest również dalsza szczegółowa analiza rentowności projektu.
Szczegółowy zakres poszczególnych studiów zależy od rodzaju i stopnia komplikacji planowanej inwestycji budowlanej.
Gdy ocena jest pozytywna wówczas inwestor dokonuje wyboru inwestycji, określa jej wielkość i przewidywany koszt realizacji, opłacalność ekonomiczną oraz uwarunkowania lokalizacyjne. Decyzje podejmowane podczas studiów wstępnych mają decydujący wpływ na kształt i charakter planowanej inwestycji, a błędy popełnione podczas tej fazy mogą doprowadzić do niepowodzenia całego procesu inwestycyjnego. Dlatego warto poświęcić czas na wnikliwe przeprowadzenie studiów wstępnych, gdyż takie działania pozwolą na sprawną realizację zaplanowanej inwestycji.
Duże znaczenie studiów wstępnych dla procesu inwestycyjnego
Studia wstępne i analizy przedprojektowe stanowią pierwszą fazę etapu przygotowania inwestycji do realizacji. Istotę działań w pierwszym etapie przygotowania inwestycji stanowi ocena celowości i opłacalności inwestowania, dlatego faza pierwsza czyli studia i analizy przedprojektowe, obejmuje dokładne rozpoznanie potrzeb, oszacowanie ich wielkości i prognozę zmian w przyszłości.