Czy osobę przebywającą na urlopie wychowawczym należy uwzględnić przy ustalaniu liczby ubezpieczonych dla potrzeb złożenia informacji ZUS IWA ?

Z pracownicą, która nieprzerwanie od 2011 r. przebywała na urlopie wychowawczym, na jej wniosek w listopadzie 2013 r., rozwiązano umowę o pracę na mocy porozumienia stron. Pracownica nie przepracowała w 2013 r. ani jednego dnia (stale przebywała na urlopie wychowawczym), ale rozwiązując z nią umowę w listopadzie pracodawca wypłacił jej ekwiwalent pieniężny za zaległy, niewykorzystany urlop wypoczynkowy. W konsekwencji wykazano ją w raporcie ZUS RCA i potrącono składki (w tym wypadkową).

Pytanie:
Czy tę pracownicę należy za miesiąc listopad uwzględnić w liczbie ubezpieczonych na potrzeby tworzenia informacji ZUS IWA?

Odpowiedź:
Nie. Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym nie podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, nawet jeżeli w czasie tego urlopu osiągnęła przychód ze stosunku pracy, od którego zostały rozliczone i opłacone składki na to ubezpieczenie.

Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 31 ust. 7 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) – dalej u.u.s.w.p., Informację ZUS IWA przekazuje płatnik składek, który łącznie spełnia następujące przesłanki:
a) był zgłoszony w ZUS nieprzerwanie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia roku, za który jest składana Informacja ZUS IWA, i co najmniej 1 dzień w styczniu następnego roku,
b) w roku, za który jest składana Informacja ZUS IWA zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych,
c) był wpisany do rejestru REGON w dniu 31 grudnia roku, za który jest składana Informacja ZUS IWA.

Z art. 28 ust. 3 u.u.s.w.p. wynika, że liczbę ubezpieczonych ustala się jako iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego i liczby miesięcy, przez które płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w ZUS co najmniej 1 dzień. Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym nie podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, co wynika z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442). Nie zmienia tego okoliczność, iż w czasie przebywania na urlopie wychowawczym taka osoba osiągnęła przychód ze stosunku pracy, od którego zostały rozliczone i opłacone składki na ubezpieczenie wypadkowe. Stąd też należy przyjąć, że jeżeli w 2013 r. aż do dnia rozwiązania stosunku pracy dana osoba przebywała na urlopie wychowawczym, nie należy jej brać pod uwagę przy ustalaniu liczby ubezpieczonych dla potrzeb złożenia informacji ZUS IWA za 2013 r. W tym zakresie nie ma znaczenia, że okoliczność, iż przed rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca wypłacił takiej osobie ekwiwalent za niewykorzystany urlop, od którego zostały rozliczone i opłacone składki na ubezpieczenia społeczne, w tym na ubezpieczenie wypadkowe.