a także mając na uwadze, co następuje:(1) W swoim komunikacie z dnia 20 maja 2020 r. zatytułowanym "Strategia "od pola do stołu" na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego" 2 Komisja zapowiedziała między innymi, że dokona przeglądu norm handlowych, aby zapewnić upowszechnienie i podaż zrównoważonych produktów rolnych oraz wzmocnić rolę kryteriów zrównoważonego rozwoju, z uwzględnieniem ewentualnego wpływu tych norm na straty i marnotrawienie żywności. W tym kontekście należy również zmodyfikować obowiązujące normy handlowe dotyczące jaj, uwzględniając postęp techniczny i popyt konsumpcyjny oraz ewolucję ptasiej grypy jako czynnika ryzyka dla producentów jaj z chowu na wolnym wybiegu.
(2) Rozporządzeniem (UE) nr 1308/2013 uchylono i zastąpiono rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 3 . W części II tytuł II rozdział I sekcja 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 ustanowiono przepisy dotyczące norm handlowych w odniesieniu do jaj, bez wprowadzania żadnych istotnych zmian, oraz uprawniono Komisję do przyjmowania aktów delegowanych i wykonawczych w tym zakresie. W celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku jaj w nowych ramach prawnych niektóre przepisy muszą zostać przyjęte w drodze takich aktów. Niniejsze rozporządzenie i rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/2466 4 powinny zastąpić rozporządzenie Komisji (WE) nr 589/2008 5 , które w związku z tym należy uchylić.
(3) W celu umożliwienia sprawnego funkcjonowania rynku jaj normy handlowe dotyczące jaj powinny obejmować kryteria klasyfikacji, konserwację jaj i obchodzenie się z nimi, wymogi dotyczące znakowania i pakowania, stosowanie określeń zastrzeżonych stosowanych fakultatywnie, poziomy tolerancji, jak również warunki przywozu i wywozu. Ponieważ wszystkie te aspekty są ze sobą ściśle powiązane, należy utrzymać przepisy dotyczące norm handlowych w odniesieniu do jaj jako spójny zbiór przepisów, a zatem ustanowić je w jednym akcie delegowanym.
(4) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004 6 i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 853/2004 7 stosuje się do jaj. Należy w miarę możliwości odnieść się do tych rozporządzeń horyzontalnych, ponieważ są one istotne w obszarze norm handlowych dotyczących jaj, a także dla zapewnienia spójności.
(5) W dyrektywie Rady 1999/74/WE 8 ustanowiono zasady dotyczące utrzymywania kur w różnych systemach chowu. Należy w miarę możliwości odnieść się do tej dyrektywy, ponieważ jej przepisy są powiązane z normami handlowymi dotyczącymi jaj, a także dla zapewnienia spójności.
(6) Należy określić cechy jakościowe jaj klasy A w celu zapewnienia wysokiej jakości jaj dostarczanych bezpośrednio konsumentom końcowym oraz w celu określenia kryteriów, które mogą podlegać kontroli służb inspekcyjnych. Podstawą takich cech jakościowych powinna być norma nr 42 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) dotycząca wprowadzania do obrotu i kontroli jakości handlowej jaj w skorupkach w handlu międzynarodowym między krajami członkowskimi EKG/ONZ oraz jaj przeznaczonych na rynek tych krajów.
(7) Zasadniczo jaj nie powinno się myć ani czyścić, ponieważ czynności te mogą prowadzić do uszkodzenia skorupki jaja, która jest skuteczną barierą uniemożliwiającą przedostawanie się bakterii i posiada szereg właściwości chroniących jajo przed drobnoustrojami. Ponadto jaja klasy A nie powinny być myte ze względu na możliwość uszkodzenia barier fizycznych, takich jak kutikula, co może nastąpić w czasie mycia lub po jego zakończeniu. Takie uszkodzenie może prowadzić do przedostawania się bakterii przez skorupkę i do utraty wilgoci, co zwiększa ryzyko dla konsumentów, zwłaszcza w przypadku, jeżeli warunki późniejszego suszenia i przechowywania nie są optymalne.
(8) Niektórych praktyk, takich jak naświetlanie jaj promieniowaniem ultrafioletowym, nie należy jednak uważać za czyszczenie. W niektórych państwach członkowskich z dobrymi wynikami stosuje się systemy mycia jaj, które podlegają obowiązkowi uzyskania zezwolenia i działają w ściśle kontrolowanych warunkach. Zgodnie z opinią na temat zagrożeń mikrobiologicznych związanych z myciem jaj spożywczych wydaną, na wniosek Komisji, w dniu 7 września 2005 r. 9 przez Panel Naukowy ds. Zagrożeń Biologicznych Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności praktykę mycia jaj stosowaną w niektórych zakładach pakowania można utrzymać z higienicznego punktu widzenia, o ile między innymi opracowane zostaną zasady dobrej praktyki w systemie mycia jaj.
(9) Jaja klasy A należy sortować według klas wagowych. Należy zatem ustalić ograniczoną liczbę klas wagowych i odpowiadających im jasnych terminów, a także minimalne wymogi dotyczące etykietowania, które nie wykluczają dodatkowego dobrowolnego etykietowania, pod warunkiem że spełnione są wymogi rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 10 .
(10) Jedynie przedsiębiorstwa, których pomieszczenia i wyposażenie techniczne dostosowane są do skali i rodzaju ich działalności i które w związku z tym umożliwiają właściwe przygotowanie jaj, powinny posiadać pozwolenie na klasyfikowanie jaj według jakości i masy i być zatwierdzone jako zakłady pakowania.
(11) Celem zapewnienia świeżości jaj należy ustalić maksymalne terminy klasyfikacji, znakowania, pakowania jaj i znakowania opakowań.
(12) W uzupełnieniu nałożonego rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady 11 ogólnego obowiązku zapewnienia identyfikowalności żywności, pasz, zwierząt hodowanych w celu produkcji żywności oraz wszelkich innych substancji przeznaczonych do włączenia do żywności lub pasz na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji, lub w odniesieniu do których można przewidywać, że zostaną do nich włączone, do celów kontroli należy określić niektóre informacje na opakowaniach transportowych zawierających jaja oraz w dokumentach towarzyszących.
(13) Podstawowe znaczenie ma znakowanie jaj kodem producenta w miejscu produkcji w przypadku, gdy jaja są dostarczane do innego państwa członkowskiego. Jeżeli chodzi zwłaszcza o jaja klasy B, należy wyraźnie określić, że jeżeli sam kod producenta nie jest wystarczający do jednoznacznego odróżnienia klasy jakości, jaja klasy B należy znakować innym oznaczeniem.
(14) Należy określić cechy innych możliwych oznaczeń stosowanych do znakowania jaj klasy B zgodnie z częścią VI pkt III ppkt 1 akapit drugi załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.
(15) W przypadku gdy jaja są dostarczane bezpośrednio w celu przetwórstwa do przedsiębiorstw przemysłu spożywczego i istnieją wystarczające gwarancje dotyczące ich ostatecznego przeznaczenia, państwa członkowskie mogą wprowadzić wyjątki od wymogu znakowania dla podmiotów gospodarczych, które o to wnioskowały pod warunkiem że jaja są dostarczane do przemysłu spożywczego bezpośrednio z miejsca produkcji.
(16) W rozporządzeniu (UE) nr 1169/2011 określono zasady o charakterze ogólnym mające zastosowanie do wszystkich środków spożywczych wprowadzanych do obrotu. Należy jednak wprowadzić pewne szczegółowe wymogi w zakresie oznakowania opakowań jaj.
(17) Należy ustanowić warunki identyfikacji metody chowu, jak również minimalne wymogi dla systemów produkcji jaj w różnych metodach chowu.
(18) W przypadku gdy jaja sprzedawane są z określeniem zastrzeżonym stosowanym fakultatywnie podkreślającym szczególną świeżość jaj, należy ustalić maksymalny termin dla takich oznaczeń.
(19) W przypadku gdy jaja są sprzedawane ze wskazaniem szczególnego składu paszy podawanej kurom nioskom, należy ustanowić minimalne wymagania dotyczące stosowania takich oznaczeń.
(20) W przypadku gdy jaja są sprzedawane luzem, niektóre informacje, które zazwyczaj znajdują się na opakowaniu, powinny być dostępne dla konsumenta.
(21) Poza ogólnymi wymaganiami higieny dotyczącymi opakowań jednostkowych i opakowań zbiorczych środków spożywczych, należy określić pewne dodatkowe wymagania w celu zminimalizowania ryzyka pogorszenia się jakości lub zanieczyszczenia jaj podczas przechowywania i transportu. Podstawą takich norm powinna być norma nr 42 EKG/ONZ.
(22) Jaja przemysłowe nie nadają się do spożycia przez ludzi. Właściwe jest zatem wprowadzenie wymogu stosowania specjalnych banderoli lub etykiet umożliwiających łatwe rozpoznanie opakowań zawierających takie jaja.
(23) Kraje trzecie mogą mieć inne wymagania od unijnych wymagań w zakresie wprowadzania jaj do obrotu. W celu ułatwienia wywozu należy zezwolić na to, aby jaja opakowane i przeznaczone do wywozu poza Unię były zgodne z takimi wymaganiami.
(24) Należy określić szczegółowy tryb oceny równoważności norm handlowych krajów trzecich z prawodawstwem unijnym, którą Komisja będzie przeprowadzać na wniosek tych krajów. Powinny zostać ustalone zasady dotyczące znakowania i etykietowania jaj przywożonych z krajów trzecich.
(25) Podczas kontroli zgodności z normami handlowymi powinien być dozwolony pewien margines tolerancji. Taki margines tolerancji powinien być różny dla różnych etapów wprowadzania do obrotu.
(26) Dostawy jaj dla handlu detalicznego we francuskich departamentach zamorskich zależą częściowo od dostaw jaj z kontynentu europejskiego, ponieważ produkcja lokalna nadal nie wystarcza do pokrycia zapotrzebowania. Ze względu na czas transportu i na warunki klimatyczne, w celu konserwacji jaj przewożonych do francuskich departamentów zamorskich, muszą zostać podjęte szczególne ustalenia dotyczące dostaw, w tym możliwość wysyłania jaj w warunkach chłodniczych. Te specjalne rozwiązania mogą być uzasadnione z uwagi na brak wystarczających lokalnych zdolności w zakresie produkcji jaj. Do czasu zbudowania wystarczających lokalnych zdolności produkcyjnych należy utrzymać te wyjątkowe rozwiązania.
(27) W celu uwzględnienia specyficznych warunków obrotu jajami w niektórych oddalonych regionach Finlandii sprzedaż przez producentów przedsiębiorstwom handlu detalicznego w tych regionach powinna być wyłączona z wymagań rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 i niniejszego rozporządzenia,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: