PRZYWOŁUJĄC:
1. Konkluzje Rady Europejskiej z dnia 17 i 18 kwietnia 2024 r. 1 , w których wzywa się do wspierania wysokiej jakości miejsc pracy w całej Europie poprzez bardziejintensywną realizację głównych celów na 2030 r. - w drodze wzmocnionego dialogu społecznego - dotyczących zwiększenia uczestnictwa w rynku pracy, zmiany/podnoszenia kwalifikacji i uczenia się przez całe życie, poprzez zaradzenie problemowi niedoboru umiejętności i luk w zatrudnieniu w kontekście szerszych tendencji demograficznych, w tym mobilności talentów do Unii Europejskiej i w jej obrębie, oraz poprzez zapewnienie równych szans.
2. Program strategiczny na lata 2024-2029, w którym ogłoszono zobowiązanie do inwestowania w umiejętności, szkolenia i edukację obywateli przez całe ich życie i do wspierania mobilności talentów w Unii Europejskiej i poza nią 2 .
3. Rezolucję Rady w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na rzecz europejskiego obszaru edukacji i w szerszej perspektywie (2021-2030) 3 oraz rezolucję Rady w sprawie ich struktury zarządzania 4 , ponieważ strategiczne ramy są głównym narzędziem współpracy między państwami członkowskimi, Komisją Europejską i interesariuszami, a zatem są kluczowym narzędziem budowania i rozwijania partnerstw między różnymi podmiotami i szczeblami zarządzania.
4. Kontekst polityczny, które stanowią dokumenty wymienione w załączniku do niniejszych konkluzji.
PODKREŚLAJĄC, ŻE:
5. Do celów niniejszych konkluzji Rady "partnerstwo strategiczne" należy rozumieć jako przedsięwzięcie oparte na współpracy, które oprócz instytucji kształcenia i szkolenia może obejmować organy publiczne i innych odpowiednich interesariuszy, np. partnerów społecznych, służby zatrudnienia, izby handlowe, przedsiębiorstwa i stowarzyszenia przedsiębiorców, przedstawicieli osób uczących się, organizacje badawcze oraz lokalne i regionalne podmioty gospodarcze i społeczne, i które ma służyć osiągnięciu wspólnych celów i zaspokojeniu potrzeb społecznych poprzez wzajemną współpracę i długoterminową wizję.
UZNAJĄC:
6. Zmieniające się wyzwania i możliwości związane z kryzysem środowiskowym i klimatycznym, postępem technologicznym, zmianami demograficznymi, kryzysami zdrowotnymi i globalizacją, które uwypuklają potrzebę innowacyjnego i strategicznego podejścia do kształcenia i szkolenia.
7. Zróżnicowaną sytuację w dziedzinie kształcenia i szkolenia w poszczególnych państwach członkowskich oraz znaczenie dostosowania strategii i polityk do kontekstu lokalnego i regionalnego przy jednoczesnym wspieraniu współpracy i mobilności transgranicznej.
8. Znaczenie promowania kompetencji kluczowych w uczeniu się przez całe życie 5 , w szczególności kompetencji w zakresie przedsiębiorczości, oraz umiejętności cyfrowych i ekologicznych w systemach kształcenia i szkolenia, aby wspierać przejście na zrównoważone, inkluzywne i sprawiedliwe społeczeństwo i gospodarkę. W czasach szybkich zmian społecznych i gospodarczych oraz złożonych wyzwań ciągłe podnoszenie i zmiana kwalifikacji, a także uczenie się przez całe życie, w tym uczenie się pozaformalne i nieformalne, mają zasadnicze znaczenie dla samorealizacji i dobrostanu obywateli, a także dla ich gotowości do dostosowania się do zmieniającego się rynku pracy i funkcjonowania na nim z sukcesem oraz do angażowania się w aktywne i odpowiedzialne obywatelstwo.
9. Rolę systemów uczenia się w miejscu pracy i przygotowania zawodowego w zapewnianiu osobom uczącym się praktycznych, życiowych i społecznych umiejętności oraz doświadczenia, które są odpowiednie do potrzeb rynku pracy i społeczeństwa, a także mają znaczenie w rozwoju osobistym osób uczących się. Takie systemy mogą opierać się na trwałych partnerstwach między światem pracy a światem kształcenia i szkolenia i wykraczają poza kształcenie i szkolenie zawodowe, w tym poza szkolnictwo wyższe.
10. Fakt, że partnerstwa publiczno-prywatne mogą być skutecznym sposobem na powiązanie wymagań rynku pracy z kształceniem i szkoleniem. Osoby uczące się mogą czerpać korzyści bezpośrednio z praktyki, stykając się z najnowszymi osiągnięciami w każdym sektorze, tym samym można wspierać innowacje po obu stronach.
11. Wkład ekosystemów kształcenia i szkolenia w rozwój lokalny, regionalny, krajowy i europejski, wzrost gospodarczy i spójność społeczną. Kształcenie i szkolenie mogą służyć transferowi wiedzy, umiejętności i kompetencji między regionami i ponad granicami, przyczyniając się w ten sposób do innowacji i wzrostu gospodarczego, do przygotowania jednostek do zmieniającego się rynku pracy w UE oraz do ich rozwoju osobistego. Zrównoważona cyrkulacja talentów może sprawić, że korzyści płynące z mobilności i wymiany wiedzy, które obejmują rozwiązanie problemu dysproporcji regionalnych w zakresie możliwości kształcenia i szkolenia, zwłaszcza w regionach doświadczających pułapki niedoboru talentów, zostaną sprawiedliwie rozłożone w całej UE, co będzie sprzyjać spójności i zmniejszać ryzyko wyludniania i drenażu mózgów. Należy pielęgnować i wspierać pozytywne i inkluzywne poczucie tożsamości i przynależności na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym, oparte na wspólnych wartościach europejskich, co pozwoli obywatelom poszerzać wiedzę oraz wnosić wkład w życie społeczne i rynek pracy.
12. Wartość transnarodowej współpracy, wymiany i mobilności, a także dzielenia się najlepszymi praktykami w dziedzinie kształcenia i szkolenia. Takie praktyki promują dialog międzykulturowy, wartości europejskie, obywatelstwo demokratyczne i spójność społeczną, a także wzajemne zrozumienie poprzez wzmacnianie wielojęzyczności. Możliwość przenoszenia umiejętności i uznawanie kwalifikacji 6 są ważne, by zapewnić osobom uczącym się faktyczną swobodę przemieszczania się oraz by rozwiązać problem niedoboru kwalifikacji w Europie. Współpraca transnarodowa pozwala uzyskać nową perspektywę, dzielić się pomysłami i budować długotrwałe relacje instytucjonalne w celu pogłębiania wiedzy, zwiększania jakości i adekwatności kształcenia, szkolenia i badań naukowych, wzmacniania powiązań między kształceniem, szkoleniem, badaniami naukowymi i innowacjami, podnoszenia zdolności do zatrudnienia i poprawy umiejętności oraz skuteczniejszego wykorzystywania technologii cyfrowych i otwartej nauki, przyczyniając się w ten sposób m.in. do sukcesu transformacji ekologicznej.
13. Fakt, że krajowe ekosystemy kształcenia i szkolenia na wszystkich poziomach mogą znacznie wzmocnić współpracę transnarodową. Ustrukturyzowana współpraca transnarodowa na szczeblu instytucjonalnym, taka jak sojusze w ramach inicjatywy Uniwersytety Europejskie, sojusze na rzecz innowacji, centra doskonałości zawodowej, akademie nauczycielskie Erasmus+, pakt na rzecz umiejętności oraz wspólnoty wiedzy i innowacji, a także szkolnictwo wyższe, kształcenie i szkolenie zawodowe oraz podnoszenie i zmiana kwalifikacji osób dorosłych mogą również przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności Europy i ułatwić dwojaką transformację.
14. Fakt, że utworzenie europejskiego obszaru edukacji do 2025 r. wymaga ściślejszej współpracy transnarodowej, która tworzy pomosty i umożliwia instytucjom kształcenia i szkolenia wspólne działania, ułatwiając swobodny przepływ osób uczących się, absolwentów, pracowników akademickich, naukowców i profesjonalnej kadry w całej Europie w celu studiowania, pracy i prowadzenia badań naukowych, a przy tym wymaga w stosownych przypadkach synergii z europejską przestrzenią badawczą.
15. Transnarodowe działania w zakresie kształcenia i szkolenia wynikające z partnerstw strategicznych mogą obejmować tradycyjne możliwości mobilności dla osób uczących się, oferowanie mikropoświadczeń oraz inne możliwości uczenia się przez całe życie, a także elastyczne ścieżki uczenia się dla studentów i uczestnictwo w programach studiów obejmujących kilka uczelni w całej Europie i prowadzących do zdobycia wspólnego dyplomu.
MAJĄC NA UWADZE, ŻE:
16. Konkurencyjność Europy zależy od tego, czy jej obywatele będą wyposażeni w umiejętności dostosowane do przyszłych wyzwań. Partnerstwa strategiczne w dziedzinie kształcenia i szkolenia należą do czynników odgrywających kluczową rolę w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemu niedopasowania umiejętności oraz w jak najlepszym wykorzystaniu transformacji ekologicznej i cyfryzacji poprzez ukierunkowane inicjatywy i wspólne działania. Wysiłki podejmowane w ramach partnerstw strategicznych mogą zostać lepiej dostosowane, by zapewnić ukierunkowane wsparcie i zasoby, poprzez określenie obszarów, w których istnieją niedobory umiejętności lub w których grupy znajdujące się w trudnej sytuacji napotykają bariery i potrzebują szczególnego wsparcia, aby móc w pełni uczestniczyć w kształceniu, szkoleniu i zatrudnieniu.
17. Partnerstwa i wspólne zobowiązania są jedną z kluczowych zasad w zarządzaniu systemami kształcenia i szkolenia zawodowego. Współpraca z interesariuszami oraz lokalnymi i regionalnymi ekosystemami, która zapewnia wspólną odpowiedzialność, ma w szczególności następujące cele: opracowanie innowacyjnych praktyk, zwiększenie atrakcyjności kształcenia i szkolenia zawodowego oraz ich adekwatności na rynku pracy, organizowanie, finansowanie i realizację programów uczenia się w miejscu pracy i przygotowania zawodowego oraz organizowanie mobilności osób uczących się w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego.
18. Szkolnictwo wyższe odgrywa kluczową rolę w rozwoju regionalnym i lokalnym, na przykład zapewniając możliwości kształcenia i szkolenia w odpowiedzi na niedobory wykwalifikowanej siły roboczej i niedopasowanie umiejętności. Dzięki elastyczności, konkurencyjności, odpowiednim zasobom i rozliczalności oraz poprzez przyciąganie i zatrzymywanie zmotywowanego personelu akademickiego i nieakademickiego instytucje szkolnictwa wyższego - we współpracy z innymi instytucjami kształcenia i szkolenia oraz partnerami strategicznymi - mogą stać się motorem rozwoju.
19. Istnieje potrzeba zwiększenia przenikalności między różnymi rodzajami kształcenia i szkolenia, w szczególności między systemem kształcenia i szkolenia zawodowego a systemem szkolnictwa wyższego, aby umożliwić osobom uczącym się płynne przejście między tymi systemami i promować uczenie się przez całe życie. Przenikalność między systemem kształcenia i szkolenia zawodowego a systemem szkolnictwa wyższego, przy pełnym poszanowaniu autonomii instytucjonalnej i krajowych ram kwalifikacji, umożliwia osobom uczącym się płynne przechodzenie z jednego systemu do drugiego bez napotykania barier, takich jak brak uznawania punktów zaliczeniowych lub zbędne kursy. Ułatwia to postępy w nauce i pozwala poszczególnym osobom dostosować swoje ścieżki uczenia się do zmieniających się aspiracji zawodowych.
20. Kluczowe znaczenie ma wspieranie przechodzenia między kształceniem ogólnym a kształceniem i szkoleniem zawodowym, szkolnictwem wyższym i kształceniem dorosłych, poprawa dostępu do kształcenia i szkolenia dla grup defaworyzowanych i grup znajdujących się w trudnej sytuacji, a także wspomaganie nauczycieli, trenerów i specjalistów w rozwijaniu przez całe życie zawodowe nowych umiejętności i kompetencji oraz w nadążaniu za najnowszymi osiągnięciami technologicznymi oraz nowymi podejściami do nauczania i metodami nauczania. Pewną rolę w tym względzie mogą odegrać mikropoświadczenia.
21. Uczenie się powinno pomagać sprostać nowym wyzwaniom społecznym i gospodarczym oraz, w stosownych przypadkach, obejmować elementy uczenia się w miejscu pracy, które mogą przyczynić się do rozwoju kompetencji przekrojowych oraz poprawić poradnictwo zawodowe i adekwatność systemów kształcenia i szkolenia względem potrzeb rynku pracy, zwiększając tym samym szanse absolwentów na zatrudnienie. Zamiast stosować uniwersalne podejście, partnerstwa strategiczne mogą przyjąć podejście przyszłościowe i dostosowywać swoją ofertę do szczególnej sytuacji różnych osób uczących się, sektorów lub regionów.
22. Dzięki skoordynowaniu ścieżek kształcenia i szkolenia z potrzebami społecznymi i potrzebami rynku pracy oraz ze zróżnicowanymi potrzebami uczniów i osób uczących się przez całe życie, przy jednoczesnym poszanowaniu autonomii instytucji szkolnictwa wyższego oraz różnorodności krajowych systemów kształcenia i szkolenia zawodowego i szkolnictwa wyższego, można lepiej przygotować siłę roboczą na wyzwania przyszłości. Środki oparte na podejściu obejmującym całe społeczeństwo sprawiają, że inicjatywy w zakresie kształcenia i szkolenia mogą zaspokajać konkretne potrzeby danej społeczności, branży lub ogółu społeczeństwa.
23. Oddziaływanie partnerstw strategicznych może być większe, jeżeli w ich ramach kieruje się zasoby do obszarów, w których mogą przynieść największe korzyści. Dzięki określeniu priorytetowych obszarów inwestycji lub interwencji partnerstwa strategiczne mogą zapewnić efektywną i skuteczną alokację zasobów, tym samym maksymalizując ich wpływ. Zasadnicze znaczenie ma inwestowanie w budowanie zdolności, zwłaszcza w obszarach o słabiej rozwiniętej infrastrukturze w zakresie kształcenia i szkolenia oraz badań, oraz w oferty edukacyjne związane z przyszłościowymi sektorami gospodarki i technologiami. Partnerstwa strategiczne, w tym partnerstwa publiczno-prywatne, mogą być również wykorzystywane do rozwijania oferty przystępnych cenowo i odpowiednich mieszkań dla studentów i uczniów zawodu oraz ekologicznych, energooszczędnych kampusów uczelnianych.
ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, by z należytym uwzględnieniem autonomii instytucjonalnej i wolności akademickiej oraz zgodnie z uwarunkowaniami krajowymi:
1. Promowały partnerstwa strategiczne na szczeblu transnarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym w celu poprawy jakości, atrakcyjności, adekwatności i inkluzywności wszystkich rodzajów kształcenia i szkolenia.
2. Wspierały kompetencje w zakresie przedsiębiorczości, kreatywność i innowacje na wszystkich poziomach i we wszystkich rodzajach kształcenia i szkolenia poprzez zachęcanie do współpracy z przedsiębiorstwami typu startup i inkubatorami oraz do innych partnerstw ze środowiskiem biznesowym, w tym przedsiębiorczością społeczną i inkluzywną, a także poprzez promowanie współpracy międzypokoleniowej.
3. Promowały rozwój i wdrażanie innowacyjnych, zorientowanych na osobę uczącą się i elastycznych ścieżek uczenia się poprzez partnerstwa strategiczne, zwiększając przenikalność między różnymi rodzajami kształcenia i szkolenia, w szczególności między systemem kształcenia i szkolenia zawodowego a systemami szkolnictwa wyższego i kształcenia dorosłych, a także promując uznawanie i walidację wcześniejszego (formalnego, pozaformalnego i nieformalnego) uczenia się i kwalifikacji.
4. Promowały wykorzystanie partnerstw strategicznych w celu wzmocnienia roli usług poradnictwa i doradztwa, w szczególności by wspierać przechodzenie osób uczących się między różnymi ścieżkami kształcenia i szkolenia oraz między kształceniem i szkoleniem a zatrudnieniem, a jednocześnie sprzyjać uczeniu się przez całe życie i rozwojowi kariery zawodowej.
5. Promowały możliwości uczenia się w miejscu pracy, wysokiej jakości przygotowanie zawodowe i inne formy uczenia się poprzez strategiczne partnerstwa z pracodawcami i partnerami społecznymi.
6. Wspierały i uznawały rozwój zawodowy i mobilność nauczycieli, trenerów oraz kadry kształcenia i szkolenia, aby zwiększyć ich zdolności do zapewniania doświadczeń w zakresie wysokiej jakości, włączającego i innowacyjnego uczenia się lub wspierania takich doświadczeń w ramach strategicznych partnerstw z interesariuszami.
7. Wspierały włączanie ekosystemów kształcenia i szkolenia do lokalnych, regionalnych, transgranicznych i unijnych strategii rozwoju, promując synergie z innymi obszarami polityki, takimi jak badania naukowe, innowacje, transformacja ekologiczna i cyfrowa, przedsiębiorczość, zaangażowanie społeczności i włączenie społeczne.
ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, by z należytym uwzględnieniem zasady pomocniczości i uwarunkowań krajowych:
1. Promowała wymianę dobrych praktyk i doświadczeń w zakresie projektowania, wdrażania i oceny partnerstw strategicznych i współpracy transnarodowej w dziedzinie kształcenia i szkolenia poprzez działania oparte na wzajemnym uczeniu się, platformy wymiany wiedzy i badania uwypuklające najlepsze praktyki.
2. Zapewniała wskazówki i wskazywała możliwości finansowania, by wspierać tworzenie i wdrażanie partnerstw strategicznych i współpracy transnarodowej w dziedzinie kształcenia i szkolenia w ramach programów Erasmus+ i "Horyzont Europa", Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i innych odpowiednich unijnych instrumentów finansowania, a także by nadal badała i tworzyła synergie między inicjatywami w zakresie kształcenia i szkolenia a innymi obszarami polityki UE w celu usprawnienia wspólnych działań UE.
3. W dalszym ciągu wspierała państwa członkowskie oraz instytucje kształcenia i szkolenia w ich wysiłkach na rzecz rozwijania partnerstw strategicznych w dziedzinie kształcenia i szkolenia za pośrednictwem różnych inicjatyw i działań politycznych, w tym sojuszy w ramach inicjatywy Uniwersytety Europejskie, europejskiego sojuszu na rzecz przygotowania zawodowego i centrów doskonałości zawodowej, by wzmocnić europejską konkurencyjność, ułatwić dwojaką transformację i wspierać otwartą strategiczną autonomię poprzez kształcenie i szkolenie.
4. Udzielała wsparcia inicjatywom, które służą upowszechnianiu podnoszenia i zmiany kwalifikacji w przyszłościowych sektorach i technologiach.
5. Przygotowała pełne zestawienie istniejących i planowanych akademii umiejętności, obejmujące szczegółowe informacje na temat ich formatu, zarządzania, finansowania i odbiorców docelowych, udostępniła to zestawienie Radzie i regularnie je aktualizowała.
6. Dalej promowała stosowanie innowacyjnych podejść i narzędzi pedagogicznych za pośrednictwem partnerstw strategicznych, w tym uczenia się zorientowanego na osobę uczącą się i uczenia się w miejscu pracy, mikropoświadczeń i wysokiej jakości systemów przygotowania zawodowego w całej Europie.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2024.7400 |
Rodzaj: | Informacja |
Tytuł: | Konkluzje Rady w sprawie partnerstw strategicznych w dziedzinie kształcenia i szkolenia |
Data aktu: | 09/12/2024 |
Data ogłoszenia: | 09/12/2024 |