Opinia Europejskiego Banku Centralnego z dnia 21 czerwca 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do niektórych wymogów sprawozdawczych w dziedzinach usług finansowych i wsparcia inwestycyjnego (CON/2024/21)

OPINIA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

z dnia 21 czerwca 2024 r.

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do niektórych wymogów sprawozdawczych w dziedzinach usług finansowych i wsparcia inwestycyjnego

(CON/2024/21)

(C/2024/5048)

Wprowadzenie i podstawa prawna

(Dz.U.UE C z dnia 16 sierpnia 2024 r.)

W dniu 17 października 2023 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, (UE) nr 1093/2010, (UE) nr 1094/2010, (UE) nr 1095/2010 i (UE) 2021/523 w odniesieniu do niektórych wymogów sprawozdawczych w dziedzinach usług finansowych i wsparcia inwestycyjnego ¹  (zwany dalej "projektem rozporządzenia"). W dniu 12 marca 2024 r. Parlament Europejski przyjął sprawozdanie w sprawie projektu rozporządzenia (zwane dalej "sprawozdaniem Parlamentu Europejskiego") ² .

Europejski Bank Centralny (EBC) uważa, że projekt rozporządzenia wchodzi w zakres jego kompetencji, w związku z czym zdecydował się skorzystać z przysługującego mu prawa, przewidzianego w art. 127 ust. 4 zdanie drugie oraz art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, do wydania opinii z inicjatywy własnej.

Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 127 ust. 4 oraz art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jako że projekt rozporządzenia zawiera postanowienia mające wpływ na zadania EBC w zakresie zbierania informacji statystycznych zgodnie z art. 5 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwanego dalej "Statutem ESBC") oraz szczególne zadania powierzone EBC w zakresie polityki związanej z nadzorem ostro- żnościowym nad instytucjami kredytowymi, zgodnie z art. 127 ust. 6 Traktatu. Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie z art. 17 ust. 5 zdanie pierwsze Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.

1. Uwagi ogólne

1.1 Projekt rozporządzenia wprowadza zmiany do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 ³ , rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady(UE) nr 1093/2010 ⁴ , rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 ⁵ , rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 ⁶  (zwanych dalej łącznie "rozporządzeniami dotyczącymi Europejskich Urzędów Nadzoru") oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/523 ⁷ . EBC z zadowoleniem przyjmuje cel projektu rozporządzenia, jakim jest dostosowanie wymogów sprawozdawczych, uniknięcie podwójnego przekazywania danych nadzorczych oraz zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla instytucji finansowych, w szczególności poprzez usprawnienie wymiany informacji między Europejskimi Urzędami Nadzoru a Europejską Radą ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) i właściwymi organami, które mogą obejmować EBC w ramach jego funkcji nadzorczej. Zasadniczo EBC popiera przedmiotową inicjatywę na rzecz lepszej wymiany danych nadzorczych, zakładającą wprowadzenie systemu, który będzie dostarczał organom nadzoru na szczeblu unijnym i krajowym dokładnych, spójnych i terminowych danych, minimalizując jednocześnie łączne obciążenia sprawozdawcze dla instytucji finansowych. Ponadto EBC dostrzega korzyści płynące z projektu rozporządzenia w zakresie unikania powielania wniosków o przekazanie informacji, w przypadku gdy wiele organów jest uprawnionych do regularnego zbierania określonych danych od instytucji finansowych, ale brakuje im wyraźnej podstawy prawnej do wzajemnego przekazywania sobie tych danych.

1.2 Na przestrzeni lat EBC opracował różne narzędzia i fora wymiany informacji z szeregiem organów, do których odnoszą się projekt rozporządzenia i sprawozdanie Parlamentu Europejskiego, m.in. opracował wspólne słowniki danych. Przykładowo najnowsze inicjatywy przeprowadzono pod auspicjami Wspólnego Komitetu ds. Sprawozdawczości Banków (Joint Banking Reporting Committee - JBRC), w odniesieniu do którego w marcu 2024 r. EBC i Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB) podpisały porozumienie, zgodnie z art. 430c ust. 2 lit. c) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 ⁸ , przewidujące ustanowienie wspólnego komitetu ds. stworzenia i wdrożenia zintegrowanego systemu sprawozdawczości, w skład którego wejdą co najmniej EUNB i Europejski System Banków Centralnych (ESBC) ⁹ . Innym przykładem są prace podejmowane przez EBC na rzecz ustanowienia zintegrowanych ram sprawozdawczości w celu zintegrowania wymogów sprawozdawczości statystycznej dla banków, co stanowi pierwszy krok w kierunku szerszej integracji danych statystycznych, nadzorczych oraz danych dotyczących restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji ¹⁰ .

1.3 Ponadto EBC jest również gotów w przyszłości prowadzić tego rodzaju wymianę informacji z innymi organami, aby ułatwić ich skuteczniejszy przepływ. Jako organ monetarny i nadzorczy EBC odnosi znaczne korzyści z dostępu do danych gromadzonych przez organy europejskie, na przykład w kontekście rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 ¹¹ . Jednocześnie EBC powinien również korzystać z dostępu do gromadzonych przez organy nadzoru danych nadzorczych dotyczących funduszy inwestycyjnych, instytucji ubezpieczeniowych i funduszy emerytalno-rentowych, co znacznie zmniejszyłoby obciążenie sprawozdawcze tych nadzorowanych podmiotów.

1.4 W dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML) i finansowaniu terroryzmu (CFT) EBC, w swojej opinii ¹²  w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu ¹³  (zwanego dalej "rozporządzeniem AMLAR"), przedstawił konkretne propozycje mające na celu zwiększenie poziomu i skuteczności wymiany informacji między organami oraz zminimalizowanie obciążeń sprawozdawczych; niektóre z tych propozycji zostały uwzględnione przez współprawodawców w ostatecznej wersji rozporządzenia. Konkretne zmiany do rozporządzenia AMLAR zaproponowane w tym względzie przez EBC miały na celu zapewnienie skutecznej wymiany informacji między organami sprawującymi nadzór w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu a organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy nad instytucjami kredytowymi, w tym m.in. wymóg, aby Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (AMLA) również z własnej inicjatywy przekazywał informacje z centralnej bazy danych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu organom nadzoru sprawującym nadzór w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu i organom nadzoru spoza tego obszaru. Ponadto EBC zaproponował nałożenie na AMLA ogólnego obowiązku zapewnienia proporcjonalnego i skutecznego wykorzystania narzędzi współpracy w celu ułatwienia wymiany informacji między organami sprawującymi nadzór w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu a organami nadzoru ostrożnościowego. EBC będzie nadal wspierać opracowywanie instrumentów regulacyjnych służących skutecznej współpracy między organami ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu a organami nadzoru ostrożnościowego w oparciu o kompleksową, uproszczoną, terminową i skuteczną wymianę informacji.

1.5 W tym kontekście, aby umożliwić osiągnięcie celów projektu rozporządzenia, należy doprecyzować niektóre jego postanowienia. W szczególności doprecyzowania wymaga zakres projektu rozporządzenia. Należy również przeanalizować, czy projekt rozporządzenia przewiduje odpowiednie narzędzia do osiągnięcia tych celów, ponieważ jego postanowienia mogą mieć niezamierzony skutek w postaci zagrożenia skuteczności zestawu narzędzi nadzorczych.

1.6 EBC zauważa, że w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego rozszerzono zakres projektu rozporządzenia w odniesieniu do:

1) informacji, które mają być przedmiotem wymiany ¹⁴ ,

2) uczestniczących organów ¹⁵  oraz

3) utworzenia jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości w terminie trzech lat od daty wejścia w życie projektu rozporządzenia ¹⁶ . EBC skorzysta z okazji, by w niniejszej opinii przedstawić dodatkowe uwagi na temat tych aspektów sprawozdania Parlamentu Europejskiego.

2. Uwagi dotyczące projektu rozporządzenia

2.1 Zakres informacji objętych projektem rozporządzenia

2.1.1 Zakres informacji, które mają być przedmiotem wymiany, nie został określony w projekcie rozporządzenia. Nie jest zatem jasne, czy zakres ten ograniczałby się do informacji będących przedmiotem regularnej sprawozdawczości, jak wynika z uzasadnienia projektu rozporządzenia, czy też obejmowałby on również wertykalne, zdecentralizowane i nieustrukturyzowane informacje otrzymywane przez EBC od banków w ramach jego funkcji nadzorczej na zasadzie doraźnej. W szczególności, podczas gdy w uzasadnieniu mowa jest o gromadzeniu "danych" od instytucji finansowych na podstawie "obowiązków sprawozdawczych" ¹⁷ , postanowienia projektu rozporządzenia odnoszą się ogólnie do "informacji [...] uzyskanych od instytucji finansowych" ¹⁸ . Ta rozbieżność terminologiczna mogłaby pozwolić na szerszą, niż potencjalnie zakładano, interpretację obejmującą wszelkie działania nadzorcze w kontekście zadań nadzorczych EBC. Wydaje się, że to szersze podejście zostało również przyjęte w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego ¹⁹ .

2.1.2 Szeroki zakres zastosowania, obejmujący niewielkie lub jednorazowe wnioski o udostępnienie danych nadzorczych kierowane do nadzorowanych podmiotów, a także treść spotkań i wszelkich dokumentów, byłoby trudny i kosztowny do wdrożenia. Z operacyjnego punktu widzenia uwzględnienie takich doraźnych wniosków o udostępnienie danych nadzorczych miałoby również negatywny wpływ na skuteczność nadzoru, jak wyjaśniono poniżej.

2.1.3 Zakres informacji, które mają być udostępniane na mocy projektu rozporządzenia, powinien zatem zostać doprecyzowany, np. poprzez ograniczenie go do ustrukturyzowanej, regularnej sprawozdawczości nadzorczej z wykorzystaniem standardowych wzorów sprawozdawczych ²⁰ , a tym samym poprzez wyłączenie doraźnych wniosków o udostępnienie informacji nadzorczych oraz analiz i danych przetworzonych. Pozwoliłoby to również na doprecyzowanie, że projekt rozporządzenia nie stoi w sprzeczności z innymi rozwiązaniami regulacyjnymi, które określają dostęp organów nadzoru do informacji pochodzących ze źródeł innych niż sprawozdawczość nadzorcza, takich jak informacje statystyczne zbierane przez ESBC lub Europejski System Statystyczny.

2.2 Wymogi dotyczące gromadzenia i wymiany informacji

2.2.1 Projekt rozporządzenia może mieć wpływ na skuteczność nadzoru. Po pierwsze, wymóg sprawdzenia, czy dane informacje są już dostępne dla innych organów przed zwróceniem się o informacje do instytucji finansowych, jak wyraźnie przewidziano w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego ²¹ , byłby trudny do wdrożenia w poszczególnych przypadkach. Chociaż EBC nie kwestionuje znaczenia tego wymogu dla osiągnięcia celu projektu rozporządzenia, wymóg ten mógłby zagrozić zdolności EBC do identyfikowania ryzyk w odpowiednim czasie i uniemożliwić mu podejmowanie natychmiastowych działań w razie potrzeby w celu realizacji jego zadań w zakresie nadzoru ostrożnościowego, ponieważ EBC byłby zobowiązany do oczekiwania na odpowiedź od różnych organów unijnych i krajowych przed uzyskaniem informacji od odpowiedniego nadzorowanego podmiotu. Analogiczne uwagi dotyczą potencjalnego wpływu takiego wymogu na działalność nadzorczą prowadzoną przez właściwe organy krajowe w ramach Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego, na którego ogólne funkcjonowanie nowy wymóg mógłby mieć negatywny wpływ. Dotyczy to w szczególności wniosków o udzielenie informacji, w przypadku których czas jest szczególnie istotny, na przykład w sytuacjach nadzwyczajnych. W związku z tym projekt rozporządzenia powinien przewidywać zwolnienie z tego wymogu w odniesieniu do wniosków, w przypadku których czas ma istotne znaczenie.

2.2.2 Po drugie, jak wspomniano w pkt 2.1.3, konieczność ustalenia, czy inne organy są również uprawnione do żądania informacji od instytucji finansowych lub innych właściwych organów przed udostępnieniem im takich informacji ²² , będzie wymagać dodatkowych i czasochłonnych wysiłków operacyjnych, które mogą jeszcze bardziej opóźnić zdolność EBC i właściwych organów krajowych do podejmowania działań w odpowiednim czasie ²³ . Dotyczy to organów Unii, a w szczególności organów krajowych, ponieważ wymaga oceny krajowych przepisów mających zastosowanie do organu będącego odbiorcą.

2.2.3 Po trzecie, przewiduje się, że wymóg informowania nadzorowanych podmiotów za każdym razem, gdy informacje są udostępniane innym organom ²⁴ , zwiększy obciążenie operacyjne EBC, a także właściwych organów krajowych i może negatywnie wpłynąć na ich zdolność do poufnej wymiany informacji z innymi organami w związku z prowadzonymi czynnościami dochodzeniowymi bez jednoczesnego alarmowania podmiotów, których te czynności dotyczą. W szczególności, jeżeli zakres informacji, które mają być udostępniane na podstawie projektu rozporządzenia, nie jest ograniczony do informacji przekazywanych w ramach regularnej sprawozdawczości regulacyjnej na standardowych wzorach sprawozdawczych, EBC uważa, że wymóg informowania nadzorowanych podmiotów o dalszym udostępnianiu ich informacji może przynieść efekt przeciwny do zamierzonego, zwłaszcza gdy takie informacje dotyczą zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. W odniesieniu do dalszych obowiązków sprawozdawczych w przypadku udostępniania informacji między dwoma organami, obowiązek organu udostępniającego informacje w zakresie informowania "innego właściwego organu" o takim udostępnianiu powinien dotyczyć wyłącznie właściwego organu, od którego pochodzą informacje przekazywane przez organ udostępniający informacje organowi trzeciemu.

2.3 Pewność prawna

2.3.1 Projekt rozporządzenia przewiduje, że w przypadku gdy zawarte w nim postanowienia są sprzeczne z przepisami innych aktów prawnych Unii, które regulują wymianę informacji między organami, pierwszeństwo mają przepisy takich innych aktów prawnych Unii ²⁵ .

2.3.2 EBC zauważa, że projekt rozporządzenia wprowadza do rozporządzeń dotyczących Europejskich Urzędów Nadzoru zmiany, które są sprzeczne z obowiązującymi przepisami dotyczącymi tajemnicy służbowej i wymiany informacji z innymi organami ²⁶ . W szczególności projekt rozporządzenia jest sprzeczny z aktualnie obowiązującą swobodą decyzyjną organów w zakresie udostępniania informacji innym organom, ponieważ przewiduje w tym zakresie obowiązek. Ponadto EBC zauważa, że klauzula pierwszeństwa nie jest stosowana konsekwentnie w zmienianych rozporządzeniach (np. w zmianach rozporządzenia (UE) nr 1092/2010 określonych w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego ²⁷ ). Tym samym znaczenie postanowienia dotyczącego pierwszeństwa sprzecznych z projektem rozporządzenia przepisów prawa Unii jest nieprecyzyjne i pozostawia miejsce na wątpliwości.

2.4 Informacje, które mają być udostępniane ERRS

2.4.1 Z treści sprawozdania Parlamentu Europejskiego nie wynika jasno, czy obowiązek udostępniania informacji i analiz EBC ma zastosowanie do celów zadań ERRS, czy też również do zadań innych organów ²⁸ . Podobnie wydaje się, że proponowane zmiany rozporządzeń dotyczących Europejskich Urzędów Nadzoru ²⁹  nie ograniczają obowiązku udostępniania informacji w kontekście zadań ERRS, ale rozszerzają go na zadania Europejskich Urzędów Nadzoru. Z drugiej strony proponowany art. 15 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010 określony w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego ponownie odnosi się jedynie do obowiązku wymiany informacji i analiz w celu realizacji jej (tj. ERRS) misji, celów i zadań ³⁰ . EBC postuluje zatem wprowadzenie w projekcie rozporządzenia jasnych i zharmonizowanych odniesień.

2.4.2 EBC zauważa, że sprawozdanie Parlamentu Europejskiego wydaje się znacznie ułatwiać wymianę informacji i analiz nadzorczych między Europejskimi Urzędami Nadzoru a ERRS ³¹ . Przepisy regulujące wymianę informacji z ERRS są jednak niejednoznaczne, jeśli chodzi o wymogi dotyczące regularnego udostępniania takich poufnych informacji niezbędnych do wykonywania zadań ERRS oraz udostępniania informacji poufnych na wniosek ERRS, co należy doprecyzować.

2.4.3 Co więcej, proponowana zmiana dotycząca obowiązku przekazywania ERRS informacji i analiz statystycznych z ESBC może budzić wątpliwości ³² . Aktualne brzmienie rozporządzenia (UE) nr 1092/2010 ³³  przewiduje już bowiem obowiązek ESBC w zakresie dostarczania ERRS wszelkich informacji niezbędnych do realizacji jej zadań, w tym informacji statystycznych, ale wyłącznie "zgodnie z przepisami unijnymi". Rozporządzenie Rady (WE) nr 2533/98 ³⁴  ma zastosowanie do poufnych informacji statystycznych, a jego obecne brzmienie przewiduje jedynie możliwość, a nie obowiązek, przekazywania przez ESBC poufnych informacji statystycznych ("może przekazywać") organom odpowiedzialnym za nadzór nad systemem finansowym lub za jego stabilność, i to na ściśle określonych warunkach ³⁵ . Proponowane zmiany do rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, mające na celu ułatwienie udostępniania danych nadzorczych, nie powinny zmieniać sposobu, w jaki udostępnianie poufnych informacji statystycznych jest regulowane innymi przepisami (co może mieć miejsce np. na mocy proponowanego art. 15 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010 zawartego w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego, w którym wprowadzono zastrzeżenie, posługując się sformułowaniem "niezależnie od innych przepisów [...]").

2.4.4 Ponadto, jak wskazano w pkt 2.3.2, wydaje się, że klauzula pierwszeństwa zawarta w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego ³⁶  nie ma zastosowania do niektórych przepisów rozporządzenia (UE) nr 1092/2010.

2.5 Jednolity zintegrowany system sprawozdawczości zgodnie z propozycją zawartą w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego

2.5.1 W sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego proponuje się zmianę projektu rozporządzenia w celu ustanowienia jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości ³⁷ . W szczególności EBC rozumie, że sprawozdanie Parlamentu Europejskiego ma na celu nałożenie obowiązku m.in. na ERRS i EBC ^{38 "} przy współpracy z innymi organami. Obowiązek ten ma na celu stworzenie, w ciągu dwóch lat od rozpoczęcia stosowania projektu rozporządzenia, sprawozdania i planu działania w zakresie technicznych szczegółów ustanowienia jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości, w tym wspólnego słownika danych w celu zapewnienia spójności i jasności wymogów sprawozdawczych oraz standaryzacji danych, wspólnego repozytorium wymogów sprawozdawczych i wymogów dotyczących ujawniania informacji, centralnej przestrzeni danych, w tym projektu technicznego służącego do gromadzenia i wymiany informacji, a także stałego pojedynczego punktu kontaktowego dla podmiotów w celu zgłaszania przypadków podwójnej sprawozdawczości oraz zbędnych lub nieaktualnych wymogów sprawozdawczych lub wymogów dotyczących ujawniania informacji. Ponadto w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego przewiduje się utworzenie jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości w ciągu trzech lat od daty wejścia w życie projektu rozporządzenia ³⁹ ..

2.5.2 EBC rozumie ogólny cel ustanowienia jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości jako części długoterminowego projektu opracowania scentralizowanego narzędzia gromadzenia danych obejmującego funkcje udostępniania i integracji danych. Jednakże przed skierowaniem wysiłków na nowe inicjatywy, które potencjalnie mogą okazać się bardzo kosztowne, EBC zaleca konsolidację projektów i narzędzi będących już przedmiotem prac w Unii, w tym projektu rozporządzenia. Ten model koordynacji jest również przewidziany w strategii Komisji dotyczącej danych nadzorczych w dziedzinie usług finansowych w Unii ⁴⁰ , która może potencjalnie pokrywać się z jednolitym zintegrowanym systemem sprawozdawczości.

2.5.3 EBC uważa, że dodatkowe wyzwania związane z proponowanym ustanowieniem jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości wynikają z jego zakresu i ambitnego harmonogramu przewidzianego dla jego ustanowienia, najpóźniej trzy lata od daty wejścia w życie projektu rozporządzenia, co zbiega się z harmonogramem przewidzianym dla zapewnienia niezbędnych zasobów finansowych, ludzkich i informatycznych na potrzeby jego ustanowienia ⁴¹ .

2.5.4 Należy wyjaśnić, że zakres stosowania jednolitego zintegrowanego systemu sprawozdawczości ogranicza się do informacji nadzorczych i nie obejmuje informacji statystycznych gromadzonych przez EBC na podstawie art. 5 Statutu ESBC i udostępnianych ERRS na mocy rozporządzenia Rady (UE) nr 1096/2010 ⁴² . Ze względu na wskazaną podstawę prawną przyjęcia tego rozporządzenia oraz związaną z nim procedurę ustawodawczą w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego nie zawarto propozycji jego zmian. Sposoby wsparcia analitycznego, statystycznego, administracyjnego i logistycznego udzielanego ERRS przez EBC są określone w rozporządzeniu (UE) nr 1096/2010, a zasady poufności mające zastosowanie do poufnych informacji statystycznych są określone w rozporządzeniu (UE) nr 2533/98, z których żadne nie może zostać zmienione w sposób zgodny ze stanowiskiem Parlamentu Europejskiego w ramach zwykłej procedury prawodawczej.

2.6 Propozycja zawarta w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego dotycząca przedłożenia przez Komisję wniosku w celu zmiany rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego

2.6.1 W sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego proponuje się, aby Komisja, w stosownych przypadkach, w terminie trzech miesięcy od daty wejścia w życie projektu rozporządzenia, przedłożyła Radzie wniosek ustawodawczy w celu uspójnienia zmian do rozporządzeń (UE) nr 1092/2010, (UE) nr 1093/2010, (UE) nr 1094/2010, (UE) nr 1095/2010, (UE) nr 806/2014 i przyszłego rozporządzenia AMLAR z rozporządzeniem w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego ⁴³ .

2.6.2 Procedura zmiany rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego została określona w art. 127 ust. 6 Traktatu, nie zaś w art. 114 Traktatu (który to artykuł stanowi podstawę projektu rozporządzenia). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ⁴⁴ , tych dwóch podstaw prawnych nie można łączyć jako podstawy prawnej projektu rozporządzenia ze względu na różne procedury. W szczególności środki przyjmowane na podstawie art. 114 Traktatu są przyjmowane przez Parlament Europejski i Radę, stanowiące zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Finansowym (oraz, w stosownych przypadkach, z EBC zgodnie z art. 127 ust. 4 i art. 282 ust. 5 Traktatu). Natomiast rozporządzenia przyjmowane na podstawie art. 127 ust. 6 Traktatu są przyjmowane wyłącznie przez Radę, w ramach specjalnej procedury ustawodawczej, w której Rada stanowi jednomyślnie, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i EBC.

2.6.3 W sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego nie określono, jaki miałby być zakres wniosku Komisji dotyczącego zmiany rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego. EBC rozumie jednak, że jego zakładanym celem jest dostosowanie rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego do treści projektu rozporządzenia. EBC rozumie ponadto, że zmiana ta ma na celu zobowiązanie EBC w ramach jego funkcji nadzorczej do spełnienia tych samych wymogów, co pozostałe instytucje i agencje, o których mowa w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego. Takie podejście stwarza jednak ryzyko przesądzenia o możliwych zmianach rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego, co jest trudne do pogodzenia z odmienną procedurą ustawodawczą dotyczącą wprowadzania zmian do rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego. Ponadto wszelkie zmiany rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego mogłyby mieć skutki prawne jedynie dla EBC w jego funkcji w zakresie nadzoru ostrożnościowego, a nie dla jego funkcji banku centralnego.

W przypadku gdy EBC zaleca zmianę projektu rozporządzenia, szczegółowe propozycje zmian wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym. Dokument roboczy o charakterze technicznym jest dostępny w języku angielskim na stronie EUR-Lex.

Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 21 czerwca 2024 r.

1 COM(2023) 593 final.

2 Sprawozdanie w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, (UE) nr 1093/2010, (UE) nr 1094/2010, (UE) nr 1095/2010 i (UE) 2021/523 w odniesieniu do niektórych wymogów sprawozdawczych w dziedzinach usług finansowych i wsparcia inwestycyjnego (A9-0026/2024).

3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 1).

4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12).

5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 48).

6 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/77/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 84).

7 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/523 z dnia 24 marca 2021 r. ustanawiające Program InvestEU i zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/1017 (Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 30).

8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1).

9 Po jego ustanowieniu Wspólny Komitet ds. Sprawozdawczości Bankowej powinien usprawniać współpracę między instytucjami i organami europejskimi - w tym organami krajowymi - które przygotowują i wydają przepisy dotyczące nadzoru, restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub sprawozdawczości statystycznej w dziedzinie bankowości. Zob. motyw 4 porozumienia Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w sprawie ustanowienia Wspólnego Komitetu ds. Sprawozdawczości Banków dostępnego na stronie internetowej EBC pod adresem www.ecb.europa.eu.

10 Zob. komunikat prasowy pt. "ECB moves towards harmonization statistical reporting to less burden on banks and better analysis" z dnia 17 grudnia 2021 r., dostępny na stronie internetowej EBC pod adresem www.ecb.europa.eu.

11 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (Dz.U. L 201 z 27.7.2012, s. 1).

12 Opinia Europejskiego Banku Centralnego CON/2022/4 z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (Dz.U. C 210 z 25.5.2022, s. 5).

13 COM(2021) 421 final.

14 Zob. np. art. 1 pkt 1a sprawozdania Parlamentu Europejskiego zmieniający brzmienie art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010: "Europejskie Urzędy Nadzoru, Europejski System Banków Centralnych (ESBC), Komisja, krajowe organy nadzoru i krajowe organy statystyczne współpracują ściśle z ERRS, dzieląc się informacjami i analizami niezbędnymi do realizacji ich zadań [...]" [wytłuszczenie dodane].

15 Zob. np. art. 3 pkt 4 sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35a ust. 1b do rozporządzenia (UE) nr 1094/2010, obejmujący swoim zakresem AMLA, Jednolitą Radę ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji oraz wszystkie odpowiednie właściwe organy, organy nadzoru oraz organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w państwach członkowskich.

16 Zob. np. art. 2 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35B ust. 1 do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

17 Zob. w szczególności pkt 1 uzasadnienia ("Kontekst wniosku").

18 Zob. np. art. 2 pkt 4 projektu rozporządzenia, w którym dodaje się nowy art. 35a ust. 1 do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

19 Zob. np. art. 2 pkt 4 projektu rozporządzenia, w którym dodaje się nowy art. 35a do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010. Postanowienie to przewiduje, że właściwe organy będą przekazywać innym organom, w indywidualnych przypadkach lub regularnie, informacje uzyskane od instytucji finansowych lub innych właściwych organów podczas wykonywania swoich obowiązków.

20 Byłoby to zgodne z zakresem oceny adekwatności unijnych wymogów w zakresie sprawozdawczości nadzorczej, która wyraźnie obejmuje "powtarzalną" sprawozdawczość na podstawie przepisów poziomu 1 i poziomu 2, a wyklucza "doraźne" wnioski o przekazanie informacji kierowane przez organy nadzoru w celu uzyskania nowych lub bardziej szczegółowych danych dotyczących konkretnych rodzajów ryzyka. Zob. SWD(2019) 403 final, s. 11.

21 Zob. np. art. 3 pkt 4 sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35a ust. 1a do rozporządzenia (UE) nr 1094/2010. Należy zauważyć, że w projekcie zmian do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 pominięto art. 35 ust. 1a i 1b zawarte w pozostałych rozporządzeniach, co wydaje się być błędem redakcyjnym.

22 Zob. art. 2 pkt 4 projektu rozporządzenia, który dodaje nowy art. 35a ust. 1 do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010; art. 3 pkt 4 projektu rozporządzenia, który dodaje nowy art. 35a ust. 1 do rozporządzenia (UE) nr 1094/2010; oraz art. 4 pkt 4 projektu rozporządzenia, który dodaje nowy art. 35a ust. 1 do rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

23 Z kolei zobowiązanie organu udostępniającego informacje do przekazywania EBC informacji, w przypadku gdy EBC jest uprawniony do uzyskania takich informacji od instytucji finansowych lub innych właściwych organów, wymagałoby dokonania przez organ udostępniający informacje oceny zakresu uprawnienia EBC do otrzymania takich informacji. W świetle szerokiego brzmienia art. 10 rozporządzenia Rady (UE) nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzającego Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 63) (zwanego dalej "rozporządzeniem w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego"), który stanowi, że EBC może wezwać osoby prawne i fizyczne "do udzielenia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego zadań nadzorczych", spełnienie tego obowiązku może być złożonym i czasochłonnym zadaniem.

24 Zob. art. 2 pkt 4 projektu rozporządzenia, który dodaje nowy art. 35a ust. 2 do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010; art. 3 pkt 4 projektu rozporządzenia, który dodaje nowy art. 35a ust. 2 do rozporządzenia (UE) nr 1094/2010; oraz art. 4 pkt 4 projektu rozporządzenia, który dodaje nowy art. 35a ust. 2 do rozporządzenia (UE) 1095/2010.

25 Zob. np. art. 2 pkt 4 projektu rozporządzenia, w którym dodaje się nowy art. 35a ust. 5 do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

26 Zob. w szczególności art. 53 i nast. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniającej dyrektywę 2002/87/WE i uchylającej dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338) oraz art. 27 rozporządzenia w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego.

27 W art. 1 pkt 2 sprawozdania Parlamentu Europejskiego dodaje się nowy ust. 12 (klauzula pierwszeństwa) do art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, który nie ma zastosowania do wymiany informacji zgodnie z art. 15 ust. 1-4, lecz jedynie do art. 15 ust. 7-9. Art. 1 pkt 1a sprawozdania Parlamentu Europejskiego nadający następujące brzmienie art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010: "[...] Niezależnie od innych przepisów dotyczących udostępniania informacji nadzorczych i statystycznych zawartych w niniejszym artykule oraz w innych aktach ustawodawczych Unii, Europejskie Urzędy Nadzoru i EBC udostępniają ERRS bez zbędnej zwłoki wszelkie istotne informacje, kiedy tylko będą one dostępne, w tym informacje nadzorcze i statystyczne, a także wyniki przeprowadzonej przez nie analizy takich informacji, niezbędne do realizacji jej misji, celów i zadań." [wytłuszczenie dodane].

28 Zob. art. 1 pkt 1a sprawozdania Parlamentu Europejskiego zmieniający brzmienie art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010: "Europejskie Urzędy Nadzoru, Europejski System Banków Centralnych (ESBC), Komisja, krajowe organy nadzoru i krajowe organy statystyczne współpracują ściśle z ERRS, dzieląc się informacjami i analizami niezbędnymi do realizacji ich zadań [...]" [wytłuszczenie dodane].

29 Zob. art. 2 i 3 oraz art. 4 pkt 4b sprawozdania Parlamentu Europejskiego zmieniające brzmienie art. 36 ust. 2 odpowiednio rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, rozporządzenia (UE) nr 1094/2010 i rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, w którym ponownie zawarto odniesienie się do "ich" zadań, a nie do "jej" zadań.

30 W art. 1 pkt 2 sprawozdania Parlamentu Europejskiego dodaje się nowy ust. 12 (klauzula pierwszeństwa) do art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, który nie ma zastosowania do wymiany informacji zgodnie z art. 15 ust. 1-4, lecz jedynie do art. 15 ust. 7-9. Art. 1 pkt 1a sprawozdania Parlamentu Europejskiego nadający następujące brzmienie art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010: "[...] Niezależnie od innych przepisów dotyczących udostępniania informacji nadzorczych i statystycznych zawartych w niniejszym artykule oraz w innych aktach ustawodawczych Unii, Europejskie Urzędy Nadzoru i EBC udostępniają ERRS bez zbędnej zwłoki wszelkie istotne informacje, kiedy tylko będą one dostępne, w tym informacje nadzorcze i statystyczne, a także wyniki przeprowadzonej przez nie analizy takich informacji, niezbędne do realizacji jej misji, celów i zadań." [wytłuszczenie dodane].

31 Zob. art. 1 pkt 2 sprawozdania Parlamentu Europejskiego dodający nowy ust 8a w art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010.

32 Zob. art. 1 pkt 1a sprawozdania Parlamentu Europejskiego zmieniający brzmienie art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010.

33 Zob. art. 15 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010.

34 Rozporządzenie Rady (WE) nr 2533/98 z dnia 23 listopada 1998 r. dotyczące zbierania informacji statystycznych przez Europejski Bank Centralny (Dz.U. L 318 z 27.11.1998, s. 8).

35 Zob. art. 8 rozporządzenia (WE) nr 2533/98.

36 W art. 1 pkt 2 sprawozdania Parlamentu Europejskiego dodaje się nowy ust. 12 (klauzula pierwszeństwa) do art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, który nie ma zastosowania do wymiany informacji zgodnie z art. 15 ust. 1-4, lecz jedynie do art. 15 ust. 7-9. Art. 1 pkt 1a sprawozdania Parlamentu Europejskiego nadający następujące brzmienie art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1092/2010: "[...] Niezależnie od innych przepisów dotyczących udostępniania informacji nadzorczych i statystycznych zawartych w niniejszym artykule oraz w innych aktach ustawodawczych Unii, Europejskie Urzędy Nadzoru i EBC udostępniają ERRS bez zbędnej zwłoki wszelkie istotne informacje, kiedy tylko będą one dostępne, w tym informacje nadzorcze i statystyczne, a także wyniki przeprowadzonej przez nie analizy takich informacji, niezbędne do realizacji jej misji, celów i zadań." [wytłuszczenie dodane].

37 Zob. art. 1 pkt 2a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 15a do rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, art. 2 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, art. 3 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1094/2010 oraz art. 4 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

38 Zob. np. art. 1 ust. 2 sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 15 ust. 8b do rozporządzenia (UE) nr 1092/2010.

39 Zob. art. 1 pkt 2a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 15a do rozporządzenia (UE) nr 1092/2010, art. 2 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, art. 3 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1094/2010 oraz art. 4 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

40 COM(2021) 798 final.

41 Zob. np. art. 2 pkt 4a sprawozdania Parlamentu Europejskiego, w którym dodaje się nowy art. 35b do rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

42 Rozporządzenie Rady (UE) nr 1096/2010 z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie powierzenia Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególnych zadań w zakresie funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 162).

43 Zob. art. 5a sprawozdania Parlamentu Europejskiego.

44 Wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-338/01 Komisja przeciwko Radzie, ECLI:EU:C:2004:253, pkt 57 i 58; wyrok z dnia 10 stycznia 2006 r. w sprawie C-178/03 Komisja przeciwko Parlamentowi i Radzie, ECLI:EU:C:2006:4, pkt 43-60.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2024.5048
• Rodzaj: Opinia
• Tytuł: Opinia Europejskiego Banku Centralnego z dnia 21 czerwca 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do niektórych wymogów sprawozdawczych w dziedzinach usług finansowych i wsparcia inwestycyjnego (CON/2024/21)
• Data aktu: 21/06/2024
• Data ogłoszenia: 16/08/2024