(Odesłanie prejudycjalne - Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych - Dyrektywa 2013/48/UE - Prawo dostępu do adwokata w postępowaniu karnym - Artykuł 3 ust. 6 lit. b) - Czasowe odstępstwo od prawa dostępu do adwokata w wyjątkowych okolicznościach - Artykuł 9 - Zrzeczenie się obecności lub pomocy adwokata - Przesłanki - Artykuł 12 ust. 2 - Poszanowanie prawa do obrony i rzetelności postępowania - Dopuszczalność dowodów - Artykuł 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Pisemne zrzeczenie się przez niepiśmiennego podejrzanego z prawa dostępu do adwokata - Brak wyjaśnienia możliwych konsekwencji zrzeczenia się tego prawa - Wpływ na późniejsze czynności dochodzeniowe - Decyzja w przedmiocie właściwego środka zapobiegawczego - Ocena dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa dostępu do adwokata)(C/2024/3888)
Język postępowania: bułgarski
(Dz.U.UE C z dnia 1 lipca 2024 r.)
Sąd odsyłający
Sofiyski rayonen sad
Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej
CH
przy udziale: Sofyiska rayonna prokuratura
Sentencja
1) Artykuł 3 ust. 6 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności
należy interpretować w ten sposób, że:
w braku transpozycji tego przepisu do krajowego porządku prawnego organy policji danego państwa członkowskiego nie mogą powołać się na ten przepis wobec podejrzanego lub oskarżonego w celu odstąpienia od stosowania prawa dostępu do adwokata, przewidzianego w tej dyrektywie w sposób jasny, precyzyjny i bezwarunkowy.
2) Artykuł 9 ust. 1 i 2 dyrektywy 2013/48
należy interpretować w ten sposób, że:
złożonego przez niepiśmiennego podejrzanego oświadczenia o zrzeczeniu się prawa dostępu do adwokata nie można uznać za zgodne z wymogami ustanowionymi w tym art. 9 ust. 1, jeżeli podejrzany ten nie został poinformowany w sposób należycie uwzględniający jego szczególną sytuację o możliwych konsekwencjach takiego zrzeczenia się i jeżeli zrzeczenie się to nie zostało odnotowane zgodnie z krajowym prawem procesowym w sposób umożliwiający sprawdzenie przestrzegania tych wymogów.
3) Artykuł 9 ust. 3 dyrektywy 2013/48
należy interpretować w ten sposób, że:
w przypadku zrzeczenia się prawa dostępu do adwokata przez osobę wymagającą szczególnego traktowania w rozumieniu art. 13 tej dyrektywy osobę tę należy poinformować o możliwości cofnięcia tego zrzeczenia się przed przystąpieniem do jakiejkolwiek późniejszej czynności dochodzeniowej, podczas której, ze względu na skalę i wagę tej czynności dochodzeniowej, nieobecność adwokata może szczególnie zaszkodzić interesom i prawom danej osoby.
4) Artykuł 12 ust. 2 dyrektywy 2013/48 w związku z art. 47 akapity pierwszy i drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej
należy interpretować w ten sposób, że:
stoi on na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, na mocy którego sąd, który bada udział oskarżonego w popełnieniu przestępstwa w celu ustalenia odpowiedniego charakteru środka zapobiegawczego, jaki ma zostać zastosowany wobec tego oskarżonego, w chwili podejmowania decyzji o pozostawieniu w areszcie tego oskarżonego jest pozbawiony możliwości dokonania oceny, czy dowody zostały uzyskane z naruszeniem wymogów tej dyrektywy, a w razie potrzeby - możliwości nieuwzględnienia takich dowodów.