Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zapobiegania stratom granulatu z tworzyw sztucznych w celu ograniczenia zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku" [COM(2023) 645 final - 2023/0373 (COD)]

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zapobiegania stratom granulatu z tworzyw sztucznych w celu ograniczenia zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku"

[COM(2023) 645 final - 2023/0373 (COD)]

(C/2024/2487)

(Dz.U.UE C z dnia 23 kwietnia 2024 r.)

Sprawozdawca: András EDELÉNYI

Współsprawozdawczyni: Maria NIKOLOPOULOU

Wniosek o konsultację Parlament Europejski, 23.11.2023

Rada, 6.12.2023

Podstawa prawna Art. 192 ust. 1 i art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
Sekcja odpowiedzialna Sekcja Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Naturalnego
Data przyjęcia przez sekcję 25.1.2024
Data przyjęcia na sesji plenarnej 14.2.2024
Sesja plenarna nr 585
Wynik głosowania
(za/przeciw/wstrzymało się) 162/0/0

1. Wnioski i zalecenia

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES):

1.1. Zgadza się z wnioskiem Komisji w sprawie uregulowania procesów związanych z granulatem mikrodrobin plastiku oraz emisji granulatu, a także ograniczenia niebezpiecznych zanieczyszczeń w tym szczególnym obszarze niezamierzonego uwalniania cząstek pierwotnych we wszystkich ich postaciach. Zasadniczo popiera tenże wniosek. Na inicjatywę tę czekano już od dłuższego czasu; jest ona wykonalna pod względem społecznoekonomicznym, proporcjonalna i akceptowana przez większość zainteresowanych stron.

1.2. Zwraca uwagę na pilną potrzebę opracowania ustandaryzowanej metodyki śledzenia i właściwego szacowania strat granulatu mikrodrobin plastiku w całym łańcuchu dostaw. Mogłoby to umożliwić oszacowanie emisji i monitorowanie postępów w realizacji wyznaczonego celu środowiskowego, jakim jest ograniczenie emisji o 30 % do 2030 r., chociaż niektóre środki, które są zbyt elastyczne i zbyt łagodne, mogą zaszkodzić osiągnięciu wyznaczonych celów.

1.3. Zaleca, aby rozszerzono zakres rozporządzenia na przewoźników, przewidując łagodniejsze wymogi wyłącznie dla mikroprzedsiębiorstw. Ponadto UE powinna dostosować się do procesu legislacyjnego Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO). Jeżeli IMO nie przedstawi żadnych przepisów do połowy 2026 r., Komisja powinna rozważyć przepisy, które należy wdrożyć w odniesieniu do wewnątrzunijnego transportu morskiego, a także stworzenie podstaw do rozwiązania drugorzędnego problemu mikrodrobin plastiku dotyczącego opon, farb, wyrobów włókienniczych, geotekstyliów i kapsułek detergentowych.

1.4. Jeśli chodzi o aspekty związane z ochroną środowiska i ludzi, sugeruje, aby w rozporządzeniu zwrócić uwagę na obszary geograficzne - jako potencjalne punkty interwencji w celu łagodzenia/ograniczenia zanieczyszczenia - które są najbardziej narażone na emisje mikrodrobin plastiku, takie jak (zaludnione) obszary, na których znajdują się instalacje produkcyjne, punkty ponownego załadunku logistycznego, obszary składowania, porty i sieci drogowe, a także wszystkie rozproszone źródła emisji niezależnie od uwalnianych ilości.

1.5. Podkreśla potrzebę zwiększenia częstotliwości weryfikacji zgodności i wprowadzenia śródokresowego przeglądu prawodawstwa w celu oceny jego skuteczności oraz w celu dokonania przeglądu i, w razie potrzeby, dopracowania limitu ilości dla procesów związanych z granulatem, określonego w mniej rygorystycznych wymogach regulacyjnych przewidzianych dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw. Zanieczyszczenie będzie w dalszym ciągu występowało, o ile nie ustali się limitu strat granulatu najlepiej na poziomie zerowym lub bliskim zeru, i istnieje ryzyko, że niektóre przedsiębiorstwa będą próbowały nieuczciwie wykorzystać deklarację ilości do obchodzenia bardziej rygorystycznych przepisów.

1.6. Ostrzega, że szybko rosnąca produkcja pierwotnego i pochodzącego z recyklingu granulatu z tworzyw sztucznych coraz bardziej utrudnia łagodzenie skutków jego stosowania. W związku z tym należy przyspieszyć wysiłki na rzecz wdrażania i egzekwowania zgodności z rozporządzeniem.

1.7. Odnotowuje, że z wyjątkiem sektorów ekologicznych nie istnieje duże zapotrzebowanie na dodatkowych pracowników, lecz należy zwiększyć poziom świadomości i wyszkolenia siły roboczej. Ponadto trzeba wzmocnić aspekty bezpieczeństwa i higieny pracy zarówno w nowych procesach, jak i w procesach recyklingu. Zasadnicze znaczenie ma zapewnienie przez Komisję szczególnego, odpowiednio dostosowanego wsparcia metodologicznego i finansowego.

1.8. Wskazuje, że należy wziąć pod uwagę międzynarodowe aspekty rozporządzenia, aby zapewnić równe warunki działania w konkurencyjnym środowisku między podmiotami z UE przestrzegającymi przepisów a podmiotami z państw trzecich.

1.9. Podkreśla, że ze względu na brak solidnych danych opartych na dowodach należy zintensyfikować działania naukowobadawcze, przede wszystkim w celu zrozumienia szkodliwego wpływu, jaki na zdrowie człowieka i zdrowie ekologiczne wywierają zanieczyszczenie granulatem mikrodrobin plastiku, przepływy materiałów i emisje w całym łańcuchu oraz wtórne i niezamierzone uwolnienia mikrodrobin plastiku, zarówno skoncentrowane, jak i rozproszone. Mogłoby to stanowić podstawę aktów prawnych, które byłyby dostosowane do potrzeb.

1.10. Zwraca uwagę, że wytyczne dla podmiotów gospodarczych dotyczące zastosowanego wyposażenia i procesów mających na celu opracowanie wymaganych ocen ryzyka są dość ogólne, i sugeruje, aby dokonać przeglądu najlepszych dostępnych technik (BAT) w celu uwzględnienia granulatu i ponownie rozważyć dostosowanie wymogów dla przewoźników do wymogów dla podmiotów gospodarczych nie później niż podczas śródokresowego przeglądu rozporządzenia.

2. Streszczenie

2.1. Problemy związane z mikrodrobinami plastiku

2.1.1. Mikrodrobiny plastiku to stałe cząstki tworzyw sztucznych, zwykle mniejsze niż 5 mm, składające się z mieszanin polimerów i dodatków funkcjonalnych. Szacuje się, że rocznie w UE/EOG jest wykorzystywanych ok. 60 mln ton mikrodrobin plastiku 1 .

2.1.2. Mikrodrobiny plastiku mogą mieć pochodzenie pierwotne lub wtórne, a ich stosowanie i emitowanie do środowiska może mieć charakter zamierzony lub niezamierzony.

Tabela

Matryca pochodzenia a matryca przeznaczenia zanieczyszczeń mikro- i nanodrobinami plastiku 2

Pochodzenie Przeznaczenie
Zamierzone Niezamierzone
Pierwotne Kapsułki

Torf sztuczny

Kosmetyki, artykuły gospodarstwa domowego

Cząstki uwalniane z produktów do eksfoliacji itp.

Granulat z tworzyw sztucznych (produkcja pierwotna i oparta na recyklingu)
Pochodzenie Przeznaczenie
Zamierzone Niezamierzone
Wtórne Nie dotyczy Cząstki pochodzące ze ścierania opon/asfaltu

Cząstki z tekstyliów

Cząstki pochodzące z farb (farba złuszczona, zużyta, gruntująca, ścierna itp.)

Towary z tworzyw sztucznych (zużyte, zdegradowane)

Powyższe trzy segmenty należy rozpatrywać oddzielnie pod względem prawodawstwa, ponieważ mają różnych użytkowników, różne cykle życia, odmienne wymogi pod względem potencjalnego zapobiegania, a także odmienne punkty interwencji, podmioty i narzędzia.

2.1.3. Ranking wszystkich niezamierzonych uwolnień mikrodrobin plastiku według wielkości i ich rozłożenia ulega gwałtownym zmianom z biegiem czasu, ponieważ nowe wyniki często pokazują różne wielkości i bardzo duże szacunkowe odchylenia: Całkowite emisje z sześciu głównych źródeł wynoszą od 800 000 do 1 800 000 ton (90 % całości) 3 .

2.1.4. Problemy z mikrodrobinami plastiku: według streszczenia odnośnej opinii naukowej Grupy Głównych Doradców Naukowych przy Komisji Europejskiej Zagrożenia dla środowiska i zdrowia związane z zanieczyszczeniem mikrodrobinami plastiku mikrodrobiny plastiku można znaleźć w powietrzu, wodzie i glebie, gdzie mogą utrzymywać się w środowisku, przenikać do łańcucha żywnościowego i gromadzić się w organizmach żywych. Ponadto mikrodrobiny plastiku mogą pełnić rolę substratów dla zanieczyszczeń biologicznych i chemicznych, a tym samym potencjalnie służyć jako mające duży zasięg wektory zanieczyszczeń w środowisku 4 . Ciągłe uwalnianie mikrodrobin plastiku z wielu rozproszonych źródeł emisji skutkuje pseudotrwałością mikrodrobin plastiku w środowisku i ich powszechnym występowaniem z powodu rozproszenia źródeł zanieczyszczeń. Trzeba kontynuować badania nad ostrym narażeniem na wysokie stężenie mikrodrobin plastiku, narażeniem długoterminowym i nad długofalowymi skutkami pseudotrwałości mikrodrobin plastiku w środowisku. Należy na te kwestie zwrócić szczególną uwagę, ponieważ wciąż nie wiemy, jak szkodliwe mogą one być dla zdrowia ludzkiego i dla środowiska 5 .

2.1.5. W związku z tym zaleca się zarówno zapobieganie zanieczyszczeniu mikrodrobinami plastiku, jak i ograniczanie tego zanieczyszczenia poprzez środki prawne skierowane na najbardziej zanieczyszczające produkty, podejmowanie działań wykonalnych pod względem politycznym i społecznoekonomicznym oraz promowanie badań nad mikrodrobinami plastiku i standaryzacji metodyki szacowania, zgodnie z zasadą ostrożności 6 .

2.2. Granulaty mikrodrobin plastiku 2.2.1. Zakres, definicja: zgodnie z ISO/TC 61 Tworzywa sztuczne "granulat z tworzyw sztucznych" oznacza małą masę preformowanego materiału do formowania, cząstek stałych zawierających polimer, do których być może wprowadzono dodatki, o stosunkowo jednolitych wymiarach w danej partii bez względu na ich kształt i wygląd.

2.2.2. Wolumen strat granulatu: z szacunków wynika, że w 2019 r. w UE straty granulatu, które trafiły do środowiska, wyniosły od 52 140 ton do 184 290 ton 7 .

ds) Środowiska, 9 marca 2023 r., https://bmbf-plastik.de/sites/default/files/2023-03/Bosmans_EU_initiatives_MP.pdf.

2.2.3. Źródła granulatu: surowce przemysłowe z tworzyw sztucznych mają różne formy, w tym granulat, płatki, proszki i płyny, zwane łącznie "przedprodukcyjnym granulatem z tworzyw sztucznych", ponieważ nie stają się produktami końcowymi dla odbiorców końcowych. Granulat może dostać się do środowiska poprzez straty występujące na każdym etapie jego łańcucha dostaw: produkcja (pierwotna lub oparta na recyklingu), przetwarzanie, transport, dystrybucja, inne operacje logistyczne, gospodarowanie odpadami itp. Dlatego też przeciwdziałanie stratom granulatu wyraźnie wymaga podejścia opartego na łańcuchu dostaw 8 .

2.2.4. Emisje granulatu: szacuje się, że straty występują w większym stopniu w instalacjach przetwarzania i recyklingu (0,02 %-0,06 % całkowitego przetworzonego lub poddanego recyklingowi wolumenu) niż w instalacjach produkcyjnych (0,01 %-0,03 % całkowitego wolumenu produkcji) - a w jeszcze większym stopniu podczas operacji transportowych i logistycznych (0,03 %-0,12 %). Zainteresowane strony w większości zgadzają się co do tego, że straty wynikają z niewłaściwego postępowania z granulatami 9 .

2.3. Dziedzina prawodawstwa

2.3.1. Działania dobrowolne: Operation Clean Sweep (OCS) rozpoczęto w USA i od 30 lat projekt ten jest rozwijany przez przemysł. Pomaga w rozwiązaniu problemu wycieku granulatu dzięki zbiorowemu uczeniu się. W 2022 r. Europejskie Stowarzyszenie Przetwórców Tworzyw Sztucznych i Plastic Europe opracowały system certyfikacji OCS, do którego należy obecnie 2800 członków 10 . Podobnie ukierunkowane narzędzie przyjęto w ramach konwencji OSPAR dla środowiska morskiego 11 . Wniosek Komisji opiera się na tych praktycznych doświadczeniach.

2.3.2. Prawodawstwo dotyczące mikrodrobin plastiku: obszar ten jest objęty głównie dyrektywami mającymi na celu ograniczenie emisji z transportu i ucieczki do wód, ścieków i powietrza 12 .

2.3.3. Wtórne mikrodrobiny plastiku: bieżące inicjatywy koncentrują się na opracowaniu ustawodawstwa dostosowanego do różnych źródeł wtórnych i niezamierzonych uwolnień mikrodrobin plastiku. Obecnie Komisja skupia się na pierwotnych granulatach z tworzyw sztucznych (zob. też obowiązek corocznego zgłaszania strat granulatu na podstawie rozporządzenia REACH 13 ), podczas gdy wtórne, niezamierzone uwalnianie mikrodrobin plastiku, jak np. z farb, tekstyliów, geotekstyliów, opon i detergentów w kapsułkach, jest uregulowane częściowo (zob. Euro 7 dla opon i rozporządzenie w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów 14  odnośnie do wyrobów włókienniczych i farb) 15 . EKES opracował niedawno odpowiednie opinie na ten temat 16 .

2.3.4. Uregulowania dotyczące granulatu: wniosek ma na celu ograniczenie strat granulatu w środowisku i doprowadziłby do spadku o 54-74 % w porównaniu z poziomem bazowym, co odpowiada 6 % redukcji całkowitej ilości niezamierzonych uwolnień mikrodrobin plastiku. Zgodnie z wyznaczonym przez Komisję ogólnym celem ograniczenia emisji mikrodrobin plastiku uwalnianych do środowiska o 30 % wniosek ma pomóc w zachowaniu ekosystemów i różnorodności biologicznej, zmniejszeniu potencjalnego wpływu na zdrowie i zapewnieniu korzyści dla lokalnej działalności gospodarczej.

2.3.5. Jak pokazały konsultacje, zainteresowane strony preferują mniej rygorystyczne wymogi dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw oraz innych przedsiębiorstw wykorzystujących mniej niż 1 000 ton rocznie, wraz z odstępstwami od corocznej wewnętrznej oceny i zewnętrznej certyfikacji. Skoro - jak ocenia Komisja - 12,5 % największych podmiotów wykorzystuje 80 % wszystkich granulatów, podejście to ma zagwarantować odpowiednie łagodzenie potencjalnego wpływu na działalność mniejszych podmiotów oraz zapewnić proporcjonalną równowagę między ich zdolnościami w zakresie przestrzegania przepisów, złożonymi potrzebami w zakresie zasobów (czasowymi, ludzkimi i finansowymi) i wielowymiarowymi korzyściami/zyskami (środowiskowymi, zdrowotnymi, związanymi z różnorodnością biologiczną, gospodarczymi).

3. Uwagi ogólne

3.1. EKES zasadniczo zgadza się z proponowanym rozporządzeniem i popiera je ponieważ:

- Jest to niezbędny, wykonalny i pragmatyczny krok w kierunku osiągnięcia celu planu działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń do 2030 r. 17

- Wniosek opiera się na 30-letnich doświadczeniach związanych z dobrowolnym programem OCS, dostosowując i przekształcając jego komponenty w bardziej efektywny format regulacyjny 18 .

- Jest zgodny z najnowszymi ustaleniami naukowymi i zaleceniami Grupy Głównych Doradców Naukowych, a także zawiera wyważone priorytety i wskazuje kluczowe obszary dalszych postępów 19 .

- Wniosek uwzględnia wyniki sprawdzianu konkurencyjności i kontroli mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP).

- Zajęto się zanieczyszczeniami spowodowanymi pierwotnymi źródłami uwalniania granulatu z tworzyw sztucznych, które łatwiej jest zdefiniować i które można oddzielić od wszystkich innych, bardziej złożonych, wtórnych i niezamierzonych uwolnień, dzięki czemu możliwe są natychmiastowe działania przynoszące wymierne rezultaty.

- Wniosek jest ukierunkowany na łańcuch wartości pierwotnych źródeł granulatu przedprodukcyjnego, który obejmuje ograniczoną liczbę podmiotów przemysłowych bardziej świadomych tego problemu. Podejście to pozwala na skuteczniejsze i bardziej ukierunkowane prawodawstwo pomagające uniknąć złożoności, tj. ograniczeń czasowych i znacznych zasobów, badań naukowych, budowania zdolności i szeroko zakrojonej koordynacji legislacyjnej niezbędnej do uregulowania kolejnych etapów funkcjonalnego łańcucha wartości produktów - "użytkowania", "końca przydatności do użycia" i "recyklingu" - wraz z powodowanymi przez nie wtórnymi emisjami, w których to etapach uczestniczy duża liczba konsumentów, dalszych podmiotów i organów publicznych 20 .

- Większość strat granulatu można przypisać słabościom zarządzania przepływem materiałów. Istnieje dobry poziom porozumienia i poparcia dla proponowanej wersji ze strony zdecydowanej większości zainteresowanych podmiotów 21  dzięki licznym konsultacjom z nimi oraz ocenom skutków. Ze względu na cechy tego segmentu, tj. fakt, że największe straty występują w sektorze transportu, wskazane może być włączenie przewoźników - z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw - do zakresu stosowania i zmniejszenie o połowę limitu ilości z myślą o mniej rygorystycznych wymogach dla tego sektora.

3.2. EKES z zadowoleniem przyjmuje fakt, że we wniosku uwzględniono duży podsektor recyklingu mechanicznego, który jest najszybciej rozwijającym się źródłem granulatu mikrodrobin plastiku, a tym samym emisji. W związku z tym niezbędne są lepsze oddzielanie tworzyw sztucznych podczas zbierania odpadów oraz ulepszone procesy sortowania w celu przejścia od mieszanego mechanicznego downcyklingu do recyklingu związanego z utrzymywaniem wartości 22 .

3.3. Należy zwiększyć wysiłki i inwestycje w celu przyspieszenia badań i stworzenia kompleksowej, ilościowej bazy wiedzy na temat cyklu życia, wytwarzania, ścieżek i akumulacji innych wtórnych, niezamierzonych uwolnień zdegradowanych cząstek mikrodrobin plastiku, w tym biodegradowalnych. Po przeprowadzeniu ocen skutków, z określeniem najlepszych punktów zapobiegania i łagodzenia skutków, należy podjąć decyzję co do tego, które instrumenty polityczne i rodzaje przepisów najlepiej nadają się do dalszego rozwiązania problemu emisji mikrodrobin plastiku.

3.4. Odchylenia szacowanego wolumenu, wskaźników emisji i akumulacji oraz złożone zintegrowane koszty/korzyści społeczno-gospodarcze (lub inwestycje/zyski) działań łagodzących są niezwykle rozproszone: minimalne-maksymalne wskaźniki wynoszące od 1:3 do 1:8 są zbyt szerokie. Utrudnia to ukierunkowanie działań oraz pomiar i monitorowanie postępów.

3.5. Zasadnicze znaczenie ma opracowanie znormalizowanej metodyki szacowania strat granulatu, częściowo ze względu na trudności w określeniu, kim jest "zanieczyszczający", w celu właściwego stosowania zasady "zanieczyszczający płaci". Normalizacja będzie wymagała rozważań sektorowych, aby uwzględnić różne wielkości w przeliczeniu na zastosowanie. Będzie to miało kluczowe znaczenie dla zapewnienia porównywalności, monitorowania postępów, ukierunkowania działań na podmioty i zapewnienia opłacalności. Jeśli chodzi o monitorowanie, biorąc pod uwagę wzrost rocznej ilości strat granulatu, kluczowe znaczenie ma roczna sprawozdawczość na podstawie rozporządzenia REACH.

3.6. Analiza przepływu materiałów (MFA) jest najbardziejobiecującym modelem - wykorzystywanym również przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej - opisującym i szacującym pełne przeznaczenie komponentów zanieczyszczających środowisko. Opracowanie metod pobierania próbek i metod analitycznych oraz gromadzenie dalszych danych doświadczalnych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia dokładności MFA 23 . Zaleca się określenie docelowej wielkości strat, najlepiej równej zeru lub jak najniższej, obok kryteriów dla MŚP, aby uzasadnić przestrzeganie mniej rygorystycznych wymogów regulacyjnych.

3.7. EKES ostrzega, że zgodnie z najnowszymi dowodami naukowymi akumulacja zanieczyszczeń jest najwyższa w glebie, a następnie w wodach kontynentalnych i na obszarach morskich, mimo że uwaga społeczeństwa koncentrowała się na tych ostatnich. Zaleca skupienie się w równym stopniu na wszystkich obszarach.

3.8. Przywóz granulatu spoza UE należy poddać starannemu przeglądowi, aby zapewnić takie same warunki dla wszystkich zainteresowanych stron z sektora przemysłu, a tym samym równe warunki działania podmiotom gospodarczym z UE.

3.9. Transport morski granulatu zasługuje na większą uwagę ze względu na jego szczególne trasy, technologie i warunki transferu. EKES zaleca, by Komisja w dalszym ciągu wspierała bieżące prace IMO, które zmierzają do sporządzenia międzynarodowego prawodawstwa. Jeżeli do połowy 2026 r. Międzynarodowa Organizacja Morska nie zapewni przepisów, prawodawstwo w sprawie transportu morskiego może zostać wdrożone wyłącznie odnośnie do żeglugi wewnątrzunijnej z zachowaniem bardzo dużej ostrożności, jeśli chodzi o warunki techniczne dotyczące metod przewozu granulatu, obchodzenia się z nim i jego pakowania. Istniejące dobre praktyki, takie jak w przypadku projektu dotyczącego portu w Antwerpii 24 , powinny być szeroko rozpowszechniane.

Material flow analysis of plastic flows at sector and polymer level towards a circular plastic value chain, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2022, https://data.europa.eu/doi/10.2760/66163.

4. Uwagi szczegółowe

4.1. Aspekty dotyczące pracy

4.1.1. Zapewnienie zgodności z nowym rozporządzeniem będzie wymagać dodatkowych zasobów ludzkich i nowych profili zawodowych, których liczbę Komisja oszacowała na ok. 4 000 ekwiwalentów pełnego czasu pracy (EPC). Będzie to miało wpływ na podział między pracownikami fizycznymi, umysłowymi, pracownikami w sektorach ekologicznych i pracownikami technicznymi w ramach nowej siły roboczej.

4.1.2. Zasadnicze znaczenie ma podnoszenie świadomości oraz zwiększanie specjalistycznych umiejętności i zaangażowania całej siły roboczej. Planowane wsparcie techniczne ze strony Komisji jest pożądane i musi być dostosowane do obszarów funkcjonalnych danych pracowników.

4.1.3. Należy dokładnie zbadać potencjalny wpływ rozporządzenia na bezpieczeństwo i higienę pracy. Kwestie te należy uwzględnić podczas przeglądu i zmiany procesów pracy i warunków pracy.

4.2. Zarządzanie systemem i gospodarka

4.2.1. Nowe koszty administracyjne i koszty egzekwowania ponoszone przez właściwe organy krajowe i unijne mogą być stosunkowo umiarkowane, z wyjątkiem kosztów certyfikacji w zależności od liczby certyfikatów 25 . Jednak bez odpowiedniego wsparcia i koordynacji ze strony Komisji Europejskiej podnoszenie świadomości, budowanie zdolności i szkolenia dla wszystkich zainteresowanych stron, zwłaszcza siły roboczej, w celu zapewnienia skutecznego systemu zgodności i weryfikacji mogą stanowić większe wyzwanie, niż oczekiwano.

4.2.2. Jeśli chodzi o lżejsze wymogi dla MŚP, to - skoro samodzielna sprawozdawczość i samooceny są mniej skuteczne niż niezależne kontrole zewnętrzne - zaleca się, aby wszystkie organy państw członkowskich zwiększyły częstotliwość kontroli środowiskowych. EKES podkreśla, że konieczne jest wzmocnienie kontroli zewnętrznych i przeprowadzenie śródokresowego przeglądu omawianego prawodawstwa w celu uwzględnienia potencjalnych nowych ustaleń naukowych i luk we wdrażaniu.

4.2.3. Coraz większy wolumen przywozu granulatu pozwoli zmniejszyć źródła emisji z produkcji, ale zwiększy straty z segmentu łańcucha dostaw granulatu związanego z transportem i konwersją.

4.3. Środki dotyczące granulatu wydają się opierać na wielkości, technologii i na kryteriach państw członkowskich, które są dość elastyczne, a zatem nakładają większą odpowiedzialność na właściwe organy. Ze względu na brak standardowej metodyki nie ma wymogów dotyczących maksymalnych dopuszczalnych strat. Pilnie potrzebne są przegląd i aktualizacja przepisów dotyczących najlepszych dostępnych technik (BAT) zarówno odnośnie do produkcji, jak i przewozu.

4.4. Podmioty gospodarcze są zobowiązane do opracowania planów oceny ryzyka zgodnie z załącznikami do wniosku Komisji, ale przedstawione wytyczne są zbyt ogólne. Ponadto przewoźnicy - z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw - powinni zostać włączeni w zakres wymogu przeprowadzania ocen ryzyka. Ponadto należy uwzględnić środki bezpieczeństwa, w przypadku gdy pracownicy zajmują się wyciekami i oczyszczaniem granulatu.

4.5. Należy zwrócić uwagę na lokalizacje narażone na skoncentrowane emisje, takie jak obszary leżące w pobliżu instalacji, punkty logistyczne, węzły transportowe, drogi i przeprawy wykorzystywane do transportu granulatu.

Bruksela, dnia 14 lutego 2024 r.

2 Kiran, B.R., Kopperi, H. & Venkata Mohan, S. Micro/nano-plastics occurrence, identification, risk analysis and mitigation: challenges and perspectives. Rev Environ Sci Biotechnol 21, 169-203 (2022), https://doi.org/10.1007/s11157-021-09609-6.
3 Obecne inicjatywy UE na rzecz zapobiegania mikrodrobinom plastiku w środowisku - Werner Bosmans Team leader "Plastics", DG
5 Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych i Innowacji, Grupa Głównych Doradców Naukowych, opinia naukowa na temat zanieczyszczeń mikrodrobinami plastiku, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2021 r., https://data.europa.eu/doi/ 10.2777/554917.
7 Dokument roboczy służb Komisji, sprawozdanie z oceny skutków, SWD(2023) 332 final.
10 Dobrowolny i bezpłatny program Operation Clean Sweep (OCS), https://www.opcleansweep.eu/.
12 Obecne inicjatywy UE na rzecz zapobiegania mikrodrobinom plastiku w środowisku - Werner Bosmans Team leader "Plastics", DG ds. Środowiska, 9 marca 2023 r., https://bmbf-plastik.de/sites/default/files/2023-03/Bosmans_EU_initiatives_MP.pdf.
13 Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).
14 COM(2022) 142 final.
15 Obecne inicjatywy UE na rzecz zapobiegania mikrodrobinom plastiku w środowisku - Werner Bosmans Team leader "Plastics", DG ds. Środowiska, 9 marca 2023 r., https://bmbf-plastik.de/sites/default/files/2023-03/Bosmans_EU_initiatives_MP.pdf.
16 Dz.U. C 62 z 15.2.2019, s. 280; Dz.U. C, C/2024/888, 6.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/888/oj; Dz.U. OJ C 146 z 27.4.2023, s. 35; Dz.U. C 443 z 22.11.2022, s. 130.
17 Plan działania UE na rzecz eliminacji zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby (COM(2021) 400 final).
18 Dobrowolny i bezpłatny program Operation Clean Sweep (OCS), https://www.opcleansweep.eu/.
19 Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych i Innowacji, Zagrożenia dla środowiska i zdrowia związane z zanieczyszczeniem mikrodrobinami plastiku, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2019, https://data.europa.eu/doi/10.2777/65378; https://www.pops.int/TheConvention/POPsReviewCommittee/Meetings/POPRC17/POPRC17Followup/tabid/9096/ctl/Download/ mid/25661/Default.aspx?id=4&ObjID=30809.
20 Kiran, B.R., Kopperi, H. & Venkata Mohan, S. Micro/nano-plastics occurrence, identification, risk analysis and mitigation: challenges and perspectives. Rev Environ Sci Biotechnol 21, 169-203 (2022). https://doi.org/10.1007/s11157-021-09609-6.
21 Dokument roboczy służb Komisji (SWD(2023) 333 final).
22 Komisja Europejska, Wspólne Centrum Badawcze, Amadei, A., Ardente, F., Modelling plastic flows in the European Union value chain -
23 Dobrowolny i bezpłatny program Operation Clean Sweep (OCS), https://www.opcleansweep.eu/; A.E. Schwarz, S.M.C. Lensen, E. Langeveld, L.A. Parker, J.H. Urbanus: Plastics in the global environment assessed through material flow analysis, degradation and environmental transportation, Science of The Total Environment, Volume 875, 2023, 162644, ISSN 0048-9697, https://doi.org/ 10.1016/j.scitotenv.2023.162644.
25 Analiza kosztów i korzyści środków z zakresu polityki ograniczających niezamierzone uwalnianie mikrodrobin plastiku, 21 marca 2022 r. - warsztaty zainteresowanych stron; https://microplastics.biois.eu/EC_ENV_Unintentional_Microplastics_ Workshop_3_old_sources.pdf.

Zmiany w prawie

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.2487

Rodzaj: Opinia
Tytuł: Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zapobiegania stratom granulatu z tworzyw sztucznych w celu ograniczenia zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku" [COM(2023) 645 final - 2023/0373 (COD)]
Data aktu: 23/04/2024
Data ogłoszenia: 23/04/2024