Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2023 r. w sprawie przemocy wobec działaczy opozycyjnych w Gwinei Równikowej, zwłaszcza Julia Obamy Mefumana (2023/2552(RSP))(2023/C 283/04)
(Dz.U.UE C z dnia 11 sierpnia 2023 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że od 1979 r. Gwineą Równikową rządzi reżim Teodora Obianga Nguemy, który od dawna lekceważy i łamie prawa człowieka, dopuszczając się barbarzyńskich czynów, w tym prześladowania setek przeciwników politycznych, krytyków rządu i obrońców praw człowieka;
B. mając na uwadze, że pod koniec 2019 r. w Sudanie Południowym porwano i przetransportowano do Gwinei Równikowej na pokładzie samolotu prezydenta Teodora Obianga czterech członków opozycyjnego Ruchu na rzecz Wyzwolenia Trzeciej Republiki Gwinei Równikowej (MLGE3R) - są to dwaj obywatele o podwójnym obywatelstwie hiszpańskim i gwinejskim Julio Obama Mefuman i Feliciano Efa Mangue oraz dwaj obywatele Gwinei Równikowej mieszkający w Hiszpanii Martín Obiang Ondo Mbasogo i Bienvenido Ndong Ono;
C. mając na uwadze, że Obamie Mefumanowi i Efie Mangue odmówiono pomocy konsularnej, osądzono ich bez gwarancji rzetelnego procesu, a w marcu 2020 r. skazano ich w Gwinei Równikowej odpowiednio na 60 i 90 lat więzienia pod zarzutem terroryzmu i udziału w rzekomej próbie zamachu na prezydenta Obianga w 2017 r.; mając na uwadze, że obaj mieli być wielokrotnie torturowani;
D. mając na uwadze, że Obama Mefuman zmarł 15 stycznia 2023 r. w Mongomo;
1. zdecydowanie potępia doprowadzenie do śmierci przetrzymywanego w więzieniu obywatela Hiszpanii Obamy Mefumana, a odpowiedzialnością za tę śmierć obarcza reżim dyktatorski rządzący Gwineą Równikową; apeluje o przewiezienie jego ciała do Hiszpanii i uwolnienie trzech pozostałych członków MLGE3R; wzywa Gwineę Równikową do pełnej współpracy z organami hiszpańskiego wymiaru sprawiedliwości;
2. ubolewa nad systematyczną i zorganizowaną strategią dyktatorskiego reżimu Teodora Obianga polegającą na prześladowaniu i represjonowaniu przeciwników politycznych w kraju i za granicą; zdecydowanie potępia barbarzyńskie represje stosowane w tym kraju wobec obrońców praw człowieka oraz brak demokratycznej przestrzeni dla przeciwników politycznych i krytyków rządu, co przekłada się na arbitralne zatrzymania, nękanie, porwania, deportacje, tortury, zabójstwa i wyroki śmierci;
3. domaga się, aby władze niezwłocznie i bezwarunkowo przestały nękać członków opozycji demokratycznej i uwolniły więźniów politycznych;
4. wzywa władze Gwinei Równikowej, aby niezwłocznie zaczęły przestrzegać międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka oraz zadbały o to, by wszyscy zatrzymani byli chronieni przed torturami i złym traktowaniem, przetrzymywani w humanitarnych warunkach i sądzeni w rzetelnych procesach oraz by mieli kontakt ze swoimi rodzinami i prawnikami;
5. apeluje do państw członkowskich i Komisji, aby w stosunkach z rządem Gwinei Równikowej okazywały jak największą stanowczość, domagając się zaprzestania wszelkich prześladowań politycznych i represji oraz niezależnego międzynarodowego dochodzenia w sprawie śmierci Obamy Mefumana i, bardziej ogólnie, w sprawie sytuacji więźniów politycznych i obrońców praw człowieka; ponadto wzywa do zawieszenia wszelkiego rodzaju współpracy wojskowej, policyjnej i w zakresie bezpieczeństwa oraz podkreśla, że współpraca z reżimem musi być uzależniona od poszanowania praw człowieka i demokratycznej otwartości;
6. apeluje, aby UE nałożyła sankcje na członków reżimu, którzy dopuszczają się łamania praw człowieka;
7. jest głęboko zaniepokojony eksterytorialnymi działaniami rządu Gwinei Równikowej, w tym namierzaniem i porywaniem dysydentów politycznych, którzy posiadają obywatelstwo innych państw lub mieszkają zagranicą, np. w UE; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, Europol, Eurojust i Komisję do ścisłej współpracy z organami śledczymi i sądowymi państw członkowskich, by wzmocnić ochronę obywateli UE i osób mieszkających w UE;
8. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Europolowi, Eurojustowi, Unii Afrykańskiej, Wspólnocie Państw Portugalskojęzycznych, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz rządowi Gwinei Równikowej.
