Sprawa T-115/23: Skarga wniesiona w dniu 2 marca 2023 r. - Debreceni Egyetem/Rada

Skarga wniesiona w dniu 2 marca 2023 r. - Debreceni Egyetem/Rada
(Sprawa T-115/23)

Język postępowania: węgierski

(2023/C 173/43)

(Dz.U.UE C z dnia 15 maja 2023 r.)

Strony

Strona skarżąca: Debreceni Egyetem (Debreczyn, Węgry) (przedstawiciele: adwokaci J. Rausch i A. Papp)

Strona pozwana: Rada Unii Europejskiej

Żądania

Strona skarżąca wnosi do Sądu o:

- Stwierdzenie nieważności, na podstawie art. 263 TFUE, art. 2 ust. 2 decyzji wykonawczej Rady (UE) 2022/2506 1  z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie środków ochrony budżetu Unii przed naruszeniami zasad państwa prawnego na Węgrzech, ze skutkiem ex tunc, to znaczy z mocą wsteczną od chwili przyjęcia tego przepisu.

- Obciążenie strony pozwanej wszystkimi kosztami postępowania poniesionymi przez stronę skarżącą.

Zarzuty i główne argumenty

Na poparcie skargi strona skarżąca podnosi dziewiętnaście zarzutów.

1. Zarzut pierwszy dotyczący naruszenia art. 2 TUE

- Naruszenie zasad państwa prawnego i sprawiedliwości: placówki nauczania szkolnego prowadzone przez trust interesu publicznego nie uczestniczyły w postępowaniu poprzedzającym wydanie decyzji wykonawczej i zostają ukarane wskutek aktów ustawodawczych przyjętych przez węgierskiego ustawodawcę.

- Naruszenie zasad pewności prawa i jasności norm prawnych: krąg osób, którym zarzucono konflikt interesów, to znaczy pełniących "wyższe funkcje polityczne", nie jest pojęciem precyzyjnym, co prowadzi do arbitralnej wykładni i stosowania prawa mogącego powodować nadużycia.

- Naruszenie zasady równości i uchybienie zakazowi dyskryminacji: decyzja wykonawcza wprowadza dyskryminację węgierskich placówek nauczania szkolnego prowadzonych przez trust interesu publicznego w porównaniu z placówkami prowadzącymi działalność zgodnie z innym modelem wsparcia.

2. Zarzut drugi dotyczący naruszenia art. 4 TUE

- Uchybienie zakazowi pozbawiania kompetencji: edukacja i badania naukowe -a zatem gwarancja funkcjonowania szkół wyższych i plan ram, w jakich szkoły te prowadzą działalność - zaliczają się do wyłącznych kompetencji państw członkowskich, których to kompetencji pozbawiono Węgry w decyzji wykonawczej, gdyż ma miejsce bezpośrednia ingerencja w funkcjonowanie węgierskich placówek nauczania szkolnego.

3. Zarzut trzeci dotyczący naruszenia art. 5 TUE.

- Naruszenie zasady pomocniczości: w zaskarżonej decyzji umożliwiono bezpośrednie nałożenie kar pieniężnych na osoby prawne inne niż jej adresat, bez zbadania na wstępie w jakikolwiek sposób, czy Węgry mogą w wystarczający sposób chronić interesy finansowe Unii Europejskiej.

- Naruszenie zasady proporcjonalności: zawieszenie płatności jest tak poważną karą pieniężną, że jej zastosowanie byłoby uzasadnione jedynie w przypadku oczywistego i bezpośredniego naruszenia praw; ponadto ma ono długoterminowe skutki.

4. Zarzut czwarty dotyczący naruszenia art. 7 TUE

- Brak oceny oddziaływania: nie uwzględniono możliwych skutków w odniesieniu do praw i obowiązków osób fizycznych i prawnych.

5. Zarzut piąty dotyczący naruszenia art. 9 TUE

- Naruszenie zasady równości obywateli Unii: podmiotami poszkodowanymi wskutek wydania tej decyzji są nauczyciele, naukowcy i studenci, którzy złożyli odpowiednie wnioski; okoliczność zawieszenia tych płatności uniemożliwia pracę naukową, działalność w zakresie kształcenia lub pracę badawczą.

6. Zarzut szósty dotyczący naruszenia art. 11 TUE

- Nie miały miejsca konsultacje ze szkołami prowadzonymi przez trust interesu publicznego ani ze studentami, nauczycielami, naukowcami lub wspólnikami tych szkół.

7. Zarzut siódmy dotyczący naruszenia art. 2 TFUE

- W traktacie FUE nie powierzono Unii kompetencji w dziedzinie polityki dotyczącej edukacji i badań naukowych, które zostały wykonane w decyzji wykonawczej.

8. Zarzut ósmy dotyczący naruszenia art. 9 TFUE

- Decyzja wykonawcza nie prowadzi do wysokiego poziomu kształcenia, i szkolenia; ponadto powoduje niekorzystne długoterminowe skutki pod względem akademickim, naukowym i szoleniowym dla studentów, nauczycieli i naukowców węgierskich szkół wyższych prowadzonych przez fundacje.

9. Zarzut dziewiąty dotyczący naruszenia art. 56 TFUE

- W decyzji wykonawczej ograniczono prawa obywateli Unii niebędących obywatelami węgierskimi (studenci, nauczyciele, naukowców), pracujących w węgierskich placówkach nauczania szkolnego prowadzonych przez trust interesu publicznego.

10. Zarzut dziesiąty dotyczący naruszenia art. 67 TFUE

- Poprzez wycofanie środków pieniężnych decyzja wykonawcza uniemożliwia funkcjonowanie placówek prowadzonych przez trust interesu publicznego i stanowi atak na ramy prawne, w jakich prowadzą działalność rzeczone placówki, to znaczy, w sposób pośredni, na węgierski (odrębny) niezależny system prawny i tradycje prawne Węgier.

11. Zarzut jedenasty dotyczący naruszenia art. 120 TFUE

- Dyskryminacyjne i nieproporcjonalne skutki decyzji są oczywiste i oznaczają także nieuzasadnione osłabienie pozycji konkurencyjnej zajmowanej przez szkoły wyższe prowadzące działalność w formie trustu interesu publicznego.

12. Zarzut dwunasty dotyczący naruszenia art. 124 TFUE

- W decyzji wykonawczej zawieszono środki pieniężne wielu beneficjentom i przyznano je tymczasowo innym podmiotom.

13. Zarzut trzynasty dotyczący naruszenia art. 165 TFUE

- Decyzja wykonawcza nie przyczynia się do rozwoju edukacji o wysokiej jakości, lecz w rzeczywistości poważnie jej szkodzi i utrudnia ją.

14. Zarzut czternasty dotyczący naruszenia art. 179 TFUE

- Wycofanie środków pieniężnych w ramach programu współpracy i wymiany edukacyjnej Erasmus+ i w ramach programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji Horyzont Europa oznacza wyraźną przeszkodę w swobodnej wymianie naukowców, wiedzy naukowej i technologii oraz w sprzyjaniu rozwojowi konkurencyjności Unii.

15. Zarzut piętnasty dotyczący naruszenia art. 13 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej "kartą")

- Oczywistym skutkiem wydania decyzji wykonawczej jest zmiana w funkcjonowaniu węgierskich szkół wyższych prowadzących działalność zgodnie z nowym modelem.

16. Zarzut szesnasty dotyczący naruszenia art. 2 TUE

- Strona skarżąca twierdzi, że nie istnieje konflikt interesów leżący u podstaw decyzji wykonawczej i będący jej uzasadnieniem.

17. Zarzut siedemnasty dotyczący naruszenia art. 48 karty

- W decyzji wykonawczej nałożono karę w sposób pośredni na stronę skarżącą, mimo że w w niniejszym przypadku nie istnieje polityczny konflikt interesów, na który powołano się w celu uzasadnienia kary, co oznacza poważne i oczywiste naruszenie domniemania niewinności.

18. Zarzut osiemnasty dotyczący naruszenia art. 52 karty

- Ze względu na to, że w przypadku strony skarżącej nie istnieje de facto polityczny konflikt interesów, w decyzji wykonawczej naruszono wymogi szczególnej konieczności i proporcjonalności.

19. Zarzut dziewiętnasty dotyczący naruszenia rozporządzenia upoważniającego 2

- Rada przyjęła decyzję wykonawczą bez zbadania co do istoty i w konkretny sposób, czy istniał polityczny konflikt interesów, stanowiący uzasadnienie wspomnianej decyzji.

1 Dz.U. 2022, L 325, s. 94.
2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (Dz.U. 2020, L 433, s. 1).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.173.31/2

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Sprawa T-115/23: Skarga wniesiona w dniu 2 marca 2023 r. - Debreceni Egyetem/Rada
Data aktu: 15/05/2023
Data ogłoszenia: 15/05/2023