Rezolucja Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Ukraina: Rok po rosyjskiej inwazji - perspektywa europejskiego społeczeństwa obywatelskiego"

Rezolucja Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Ukraina: Rok po rosyjskiej inwazji - perspektywa europejskiego społeczeństwa obywatelskiego"
(2023/C 146/01)

Sprawozdawcy: Stefano MALLIA

Oliver RÖPKE

Séamus BOLAND

Podstawa prawna Art. 52 ust. 4 regulaminu wewnętrznego
Data przyjęcia na sesji plenarnej 23.2.2023
Sesja plenarna nr 576
Wynik głosowania
(za/przeciw/wstrzymało się) 160/1/4

EUROPEJSKI KOMITET EKONOMICZNO-SPOŁECZNY (EKES),

W sprawie przystąpienia Ukrainy do UE

1. Zwraca uwagę, że Ukraińcy nadal tracą życie w obronie demokracji, a determinacja tego kraju, by stać się państwem członkowskim UE, musi zostać doceniona w sposób konkretny i znaczący.

2. Podkreśla, że rozszerzenie jest procesem przynoszącym obopólne korzyści, ponieważ przyczynia się do stabilności UE, wzmacnia jej pozycję geopolityczną, wspiera pokój, jej wartości i dobrobyt jej narodów 1  oraz przynosi korzyści wszystkim dzięki większemu jednolitemu rynkowi, a jednocześnie proces rozszerzenia będzie wspierał Ukrainę w umacnianiu demokracji, praworządności i praw człowieka.

3. Podkreśla potrzebę jedności UE w odniesieniu do procesu akcesyjnego Ukrainy i sugeruje, by podążać za przykładem innych krajów Europy Wschodniej, które przystąpiły do UE w latach 2004-2013. Wzywa do utworzenia pod auspicjami odpowiednich ministerstw grup roboczych ds. integracji europejskiej, w ramach których urzędnicy byliby szkoleni w zakresie harmonizacji ze standardami, normami, procedurami i ogólnie dorobkiem prawnym UE.

4. Zauważa, że choć należy przestrzegać procesu przystąpienia do UE, to oczywiste jest, że proces przystąpienia Ukrainy (podobnie jak wszystkich krajów kandydujących z Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego) należy przeprowadzić w jak najbardziej praktyczny sposób i w oparciu o wdrożenie odpowiednich reform w dziedzinie demokracji, praworządności, praw człowieka, podstawowych wolności, gospodarki rynkowej i wdrażania dorobku prawnego UE.

W sprawie specjalnego międzynarodowego trybunału do spraw zbrodni agresji przeciwko Ukrainie i sankcji wobec Federacji Rosyjskiej

5. W pełni popiera rezolucję Parlamentu Europejskiego, w której wzywa się do ustanowienia specjalnego międzynarodowego trybunału do spraw zbrodni agresji przeciwko Ukrainie 2 . Taki trybunał powinien zostać utworzony w ścisłej współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym i ONZ. Komitet wzywa również UE do objęcia przewodnictwa w zakresie międzynarodowej pomocy w dochodzeniach w sprawie zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i ludobójstwa.

6. Popiera rezolucję Parlamentu Europejskiego w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm 3  i z zadowoleniem przyjmuje w szczególności klauzulę wzywającą UE i jej państwa członkowskie do opracowania unijnych ram prawnych dotyczących uznawania państw za państwa sponsorujące terroryzm i państwa, które stosują środki terroru. Wdrożenie takich ram prawnych UE powinno skutkować znacznymi ograniczającymi środkami gospodarczymi, politycznymi, społecznymi i kulturalnymi wobec takich krajów.

7. Wyraża poparcie dla propozycji umieszczenia grupy Wagnera na unijnej liście terrorystów.

W sprawie zapobiegania "zmęczeniu Ukrainą"

8. Podkreśla, że gdyby Ukraina przegrała wojnę przeciwko Rosji, miałoby to katastrofalne skutki dla demokracji na całym świecie. UE musi zrobić wszystko, co w jej mocy, aby zapobiec "zmęczeniu Ukrainą". Jako projekt pokojowy UE ma moralny obowiązek wspierać Ukrainę tak długo, jak będzie to konieczne i za pomocą wszelkich potrzebnych środków, w tym poprzez pomoc humanitarną i infrastrukturę.

W sprawie rekonstrukcji i odbudowy Ukrainy

9. Zwraca uwagę, że UE musi już teraz opracować plany i narzędzia potrzebne do rekonstrukcji Ukrainy. Wielostronna platforma koordynacji darczyńców jest wyraźnym sygnałem, że społeczność międzynarodowa wspiera i będzie nadal wspierać Ukrainę, ale oprócz skupienia się na pomocy krótkoterminowej musi ona poświęcić równie dużo uwagi długoterminowej rekonstrukcji Ukrainy.

10. Podkreśla, że plany rekonstrukcji i odbudowy ukraińskiego społeczeństwa i terytorium powinny obejmować sprawiedliwe warunki pracy, egzekwowanie prawa pracy, promowanie godnej pracy oraz prawa do bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy, a także możliwości szkolenia dla wszystkich.

11. Podkreśla, że zadanie rekonstrukcji Ukrainy będzie ogromne i już teraz należy wprowadzić wszystkie niezbędne przepisy, aby Ukraińcy mogli jak najszybciej powrócić do normalnego życia po zakończeniu wojny i zbudować konkurencyjną gospodarkę, która obejmuje ekologiczną, cyfrową i sprawiedliwą transformację oraz wygeneruje dobrobyt dla wszystkich Ukraińców. Ponadto procesy te powinny obejmować wsparcie na rzecz tworzenia miejsc pracy, które Ukraina utraciła w wyniku rosyjskiej inwazji.

12. Wzywa do zaangażowania partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego w opracowywanie, wdrażanie i monitorowanie planów rekonstrukcji i odbudowy. Takie zaangażowanie zagwarantuje przejrzystość i sprawiedliwość oraz zapewni wykorzystanie zasobów tam, gdzie są one najbardziej potrzebne.

13. Przypomina, że pomoc ukraińskim przedsiębiorstwom, w całej ich różnorodności, w przetrwaniu wojny i wspieraniu ich w budowaniu podstaw dobrze prosperującej gospodarki podczas rekonstrukcji leży we wspólnym interesie UE i Ukrainy. Oprócz stowarzyszenia Ukrainy z Programem na rzecz jednolitego rynku istnieje potrzeba dalszego przyznawania Ukrainie dostępu do innych kluczowych programów UE. Przedsiębiorstwa potrzebują stałych i ulepszonych środków wsparcia w zakresie dzielenia się wiedzą, logistyki i dostępu do bezpośredniego i pośredniego finansowania.

14. Wzywa do przywrócenia dialogu społecznego w Ukrainie w ramach stanu wojennego pomimo wyzwań, jakie może on stwarzać. Dialog społeczny jest kluczowym elementem konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i układu o stowarzyszeniu między UE a Ukrainą i stanie się jednym z głównych instrumentów konsultacji między rządem, pracodawcami i pracownikami w kwestiach związanych z odbudową gospodarczą i społeczną kraju.

15. Z zadowoleniem przyjmuje pozytywne trójstronne porozumienia w sprawie reform prawa pracy w Ukrainie oraz oczekiwane ulepszenie przepisów ustawodawczych dotyczących układów zbiorowych, a także podkreśla potrzebę zaangażowania ekspertów z Ukrainy, MOP i UE w proces wdrażania międzynarodowych norm pracy oraz gwarancji społecznych i pracowniczych.

W sprawie wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego i kontaktów międzyludzkich

16. Wyraża uznanie dla solidarności okazanej przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego w UE i w Ukrainie, które udzieliły pierwszej pomocy i zaoferowały wsparcie osobom uciekającym przed wojną.

17. Podkreśla znaczenie ustanowienia unijnego mechanizmu wzmacniającego pozycję ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego poprzez zapewnienie finansowania i ułatwienie uczestnictwa w sieciach społeczeństwa obywatelskiego UE. Szczególną uwagę należy zwrócić na zapewnienie i koordynowanie wsparcia finansowego i administracyjnego dla Platformy Społeczeństwa Obywatelskiego UE-Ukraina w ramach układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina oraz innych ukraińskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym sieci parasolowych z siedzibą w Brukseli i organizacji ukraińskiej diaspory.

18. Wzywa do zwiększenia budżetu w ramach programu Erasmus+ dla Ukrainy w 2024 r., aby umożliwić skorzystanie z tego programu dodatkowemu tysiącowi beneficjentów z Ukrainy, a tym samym budować i wzmacniać mosty między UE a ukraińskim społeczeństwem obywatelskim. Takie możliwości odbycia stażu i wymiany w EKES-ie i innych instytucjach UE zwiększyłyby świadomość młodzieży ukraińskiej na temat społecznych i gospodarczych korzyści płynących z integracji z UE.

Bruksela, dnia 23 lutego 2023 r.

1 Artykuł 3 Traktatu o Unii Europejskiej.
2 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 19 stycznia 2023 r. w sprawie utworzenia trybunału do spraw zbrodni agresji przeciwko Ukrainie (2022/3017(RSP)).
3 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm (2022/2896(RSP)).

Zmiany w prawie

Renta wdowia będzie dużo kosztować

Współmałżonek zmarłej osoby będzie mógł pobierać równocześnie rentę rodzinną i inne świadczenie emerytalno-rentowe w wybranym przez siebie wariancie – tzw. rentę wdowią. Nie będzie już musiał, jak obecnie, decydować się na wybór tylko jednego świadczenia. Nowe przepisy miałyby wejść w życie od początku 2025 roku. Koszt wprowadzenia renty wdowiej dla państwa wyniesie tylko na początku ok. 4 mld zł rocznie.

Beata Dązbłaż 23.07.2024
Przedłużenie ważności rozporządzenia o warunkach zabudowy z podpisem prezydenta

Podczas ostatniego posiedzenia Senat nie wniósł poprawek do noweli ustawy o dostępności wydłużającej o dwa lata ważność rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ma ono wygasnąć 20 września br. Brak rozporządzenia sparaliżowałby realizację inwestycji. W piątek prezydent podpisał ustawę.

Renata Krupa-Dąbrowska 19.07.2024
Nieczytelna preskrypcja? Farmaceuta sam zadecyduje o dawkowaniu leku

Jeśli na recepcie w ogóle nie wypisano dawkowania leku albo jest ono niemożliwe do rozczytania, farmaceuta sam będzie mógł zadecydować, jaka dawka będzie odpowiednia dla pacjenta. Będzie mógł wydać też pacjentowi maksymalnie cztery opakowania leku, a nie jak do tej pory dwa. Te zasady nie będą jednak dotyczyły leków zawierających substancje psychotropowe lub środki odurzające.

Inga Stawicka 19.07.2024
Nowe podstawy programowe dla kilku zawodów szkolnictwa branżowego

Od września zmienią się podstawy programowe kształcenia w zawodach: elektromechanik pojazdów samochodowych oraz technik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających i technik weterynarii. Określona też została podstawa programowa kształcenia w nowym zawodzie technik elektromobilności.

Agnieszka Matłacz 08.07.2024
Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe rosną od lipca po raz drugi w tym roku

41 mln 281 tys. 920 złotych może od lipca wynieść maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Najniższa grzywna za wykroczenie wynosi natomiast 430 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Od lipca 2024 roku wynosi ono 4300 złotych.

Krzysztof Koślicki 01.07.2024
Przepisy o głosowaniu korespondencyjnym bez poprawek Senatu

W środę Senat nie zgłosił poprawek do noweli kodeksu wyborczego, która umożliwia głosowanie korespondencyjne wszystkim obywatelom zarówno w kraju, jak i za granicą. 54 senatorów było za, a 30 przeciw. Ustawa trafi teraz do prezydenta. Poprzedniego dnia takie rozwiązanie rekomendowały jednomyślnie senackie komisje Praw Człowieka i Praworządności, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza.

Grażyna J. Leśniak 26.06.2024