Zakładając bezpłatne konto, uzyskasz:| Sprawozdawczym: Magali ALTOUNIAN (FR/RE) |
| Radna regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże |
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),
Bariery graniczne ograniczają rozwój regionów przygranicznych i dobrobyt ich mieszkańców
1. Przypomina, że wcześniejsze badania przeprowadzone przez Komisję Europejską wskazują na znaczną utratę potencjalnego wzrostu w regionach przygranicznych UE, co jest bezpośrednią konsekwencją przeszkód prawnych i administracyjnych. Przeszkody te powodują znaczne obciążenia administracyjne, utrudniając obywatelom, społecznościom i przedsiębiorstwom działalność transgraniczną. Jest to tym ważniejsze, że znaczna część ludności UE - według niektórych szacunków nawet 30 % - mieszka w regionach przygranicznych 1 .
2. Podkreśla, że te same przeszkody uniemożliwiają władzom lokalnym i regionalnym oraz podmiotom trans- granicznym współpracę nad wspólnymi projektami, takimi jak transgraniczne usługi publiczne 2 . Doświadczenie pokazało, że bardziej złożone projekty transgraniczne, w szczególności dotyczące infrastruktury, wymagają znacznie większego finansowania i trwają znacznie dłużej niż podobne projekty realizowane na terytorium jednego państwa członkowskiego.
3. Podkreśla, że te przeszkody na granicach stoją w sprzeczności z ideą jedności europejskiej. Po 70 latach integracji takie bariery nie powinny istnieć, a w każdym razie nie należy tworzyć nowych, co niestety nadal ma miejsce. Art. 174 TFUE dotyczący spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej stanowi, że szczególną uwagę należy zwrócić na regiony transgraniczne. Unia Europejska i jej państwa członkowskie muszą podjąć kroki w celu usunięcia lub przynajmniej ograniczenia tych barier, aby w regionach tych urzeczywistnić jednolity rynek europejski, umożliwić tworzenie miejsc pracy, uwolnić wzrost gospodarczy oraz poprawić jakość życia obywateli. Regiony transgraniczne znajdują się w centrum priorytetów integracji europejskiej i spójności terytorialnej.
4. Zauważa, że wiele problemów napotykanych codziennie przez obywateli i przedsiębiorstwa w regionach przygranicznych, niewyobrażalnych w innych częściach Europy i często błędnie rozumianych przez stolice państw członkowskich, stawia mieszkańców tych regionów w gorszej sytuacji w stosunku do innych obywateli UE. Mieszkańcy regionów przygranicznych muszą mieć równy dostęp do miejsc pracy, towarów, usług i kontaktów po drugiej stronie granicy, a tym samym żyć "na 360°", tak jak w innych regionach.
5. Przypomina, że pandemia COVID-19 jeszcze bardziej uwypukliła ten problem. W regionach transgranicznych, w których mieszkańcy codziennie przekraczają granice w związku z pracą, zakupami, dostępem do usług lub by spotkać się z bliskimi, nagłe zamknięcie było szczególnie uciążliwe i problematyczne. Niektóre regiony przygraniczne musiały radzić sobie z niemal całkowitym załamaniem swoich systemów opieki zdrowotnej, ale nie mogły korzystać z pomocy transgranicznej, gdyż przepisy krajowe - z powodu braku koordynacji transgranicznej lub europejskiej - nie pozwalały pacjentom, personelowi medycznemu i służbom ratunkowym przekraczać granice.
6. Zwraca uwagę na liczne przykłady analiz barier granicznych przeprowadzonych od czasu przeglądu transgranicznego w 2015 r. przez Komisję Europejską i Stowarzyszenie Europejskich Regionów Granicznych w ramach programu poszukiwania "rozwiązań B". Wielokrotnie omawiano w nich przeszkody na granicach i rozwiązania znajdowane, stosownie do przypadku, w drodze przepisów ad hoc lub zmian regulacyjnych czy legislacyjnych. Wykazały one, że potrzebne są fora dla władz lokalnych i regionalnych w celu usuwania przeszkód transgranicznych przy wsparciu państw członkowskich. Takie narzędzia zarządzania transgranicznego istnieją lub muszą zostać wdrożone w sposób operacyjny [Rada Nordycka, komisje ds. współpracy transgranicznej na granicach FR/DE (traktat akwizgrański), FR/IT (traktat kwirynalski), FR/ES (traktat barceloński)];
7. Podkreśla, że niedopuszczalne jest, aby dziś w Unii Europejskiej nie wszystkie regiony przygraniczne nie dysponowały narzędziami zarządzania transgranicznego umożliwiającymi skuteczne zgłaszanie przeszkód prawnych i administracyjnych rządom swoich państw członkowskich lub instytucjom UE, w wyniku czego te regiony znajdują się w impasie, ograniczającym ich zrównoważony rozwój społeczny, gospodarczy i terytorialny, który jest podstawą zamożności i dobrostanu społeczeństwa. Takie narzędzia powinny istnieć na każdej granicy.
8. Podkreśla, że ustanowienie narzędzia ustawodawczego na szczeblu Unii w celu usunięcia - w połączeniu z istniejącymi narzędziami - przeszkód transgranicznych przyczyniłoby się do urzeczywistnienia jednolitego rynku i przyniosłoby znaczne korzyści gospodarcze. Miałoby to pozytywny wpływ na prawa socjalne, równość szans, ochronę środowiska i lepszy dostęp do wysokiej jakości usług publicznych dla obywateli mieszkających w regionach przygranicznych.
9. Potwierdza, że Komisja Europejska musi koordynować te narzędzia w celu współdzielenia najlepszych praktyk i określania, w stosownych przypadkach, celowości stanowienia prawa na szczeblu europejskim. Mieszkańcy regionów przygranicznych, jako obywatele europejscy, oczekują, że UE będzie pomagać w rozwiązywaniu ich problemów, których nie można rozwiązać wyłącznie na szczeblu regionalnym. Brak wsparcia i zaniedbanie podsycają negatywne odczucia wobec Unii. W związku z tym potrzebne jest europejskie narzędzie legislacyjne, które sprzyjałoby pozytywnemu wizerunkowi UE.
10. Uważa, że aby sprostać różnym wyzwaniom społecznym, demograficznym, gospodarczym, środowiskowym i klimatycznym, Unia musi zwiększyć wysiłki na rzecz ułatwienia skuteczniejszej współpracy między władzami regionów przygranicznych w celu usunięcia pozostałych transgranicznych przeszkód prawnych i administracyjnych.
Zmiana projektu rozporządzenia w sprawie europejskiego mechanizmu transgranicznego pozwoliłaby usunąć przeszkody na granicach
11. Dlatego ponownie wyraża poparcie dla zaproponowanego przez Komisję w 2018 r. rozporządzenia w sprawie europejskiego mechanizmu transgranicznego mającego na celu usunięcie przeszkód prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym. Umożliwiłoby ono odstępstwa i ewentualne zmiany legislacyjne, aby zapewnić szybsze rozwiązania korzystne dla podmiotów publicznych, społeczności, a także obywateli i przedsiębiorstw w regionach przygranicznych.
12. Przypomina, że KR podkreślił w przyjętej w 2018 r. opinii w sprawie tego rozporządzenia, że jest to bardzo skuteczne narzędzie o daleko idących pozytywnych skutkach dla współpracy transgranicznej i życia w regionach przygranicznych. Stwierdza, że realia panujące w tych regionach są często słabo znane. Tym bardziej uznaje potencjał takiego mechanizmu i ubolewa, że państwa członkowskie postanowiły zawiesić dyskusje na ten temat.
13. Stwierdza, że na podstawie trafnych uwag zgłoszonych przez niektóre państwa członkowskie w celu przezwyciężenia impasu należy przyjąć nowe podejście do tego rozporządzenia. KR uważa, że problemy zgłoszone przez państwa członkowskie można rozwiązać w drodze dogłębnej dyskusji i zmiany wniosku. W duchu otwartości i dialogu państwa członkowskie, Komisja Europejska, Parlament i KR powinny organizować spotkania robocze w celu ostatecznego przełamania impasu, co doprowadzi do zmiany wniosku możliwej do zaakceptowania przez wszystkie strony. KR, jako neutralny podmiot, jest idealnym miejscem organizacji takich spotkań.
14. Z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie z zaleceniami dla Komisji w sprawie zmiany projektu rozporządzenia w sprawie europejskiego mechanizmu transgranicznego 3 przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 14 września 2023 r.
15. Wzywa Komisję Europejską do uwzględnienia obaw państw członkowskich poprzez przeredagowanie rozporządzenia, tak aby je uprościć i wyjaśnić dobrowolny charakter rozwiązań, które mają zostać wdrożone, przy jednoczesnym zachowaniu jego głównych elementów, takich jak transgraniczne punkty koordynujące w każdym państwie członkowskim lub regionach posiadających uprawnienia ustawodawcze, oraz obowiązek państw członkowskich do posiadania skutecznego mechanizmu usuwania barier, jeżeli postanowią one nie stosować mechanizmu zaproponowanego w rozporządzeniu.
16. Podkreśla, że władze regionalne i lokalne powinny być w znaczący i inkluzywny sposób zaangażowane w formułowanie i wdrażanie środków mających na celu usunięcie przeszkód transgranicznych oraz że należy konsultować się z grupami przedsiębiorców, lokalnymi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego i grupami społecznymi, jak też odpowiednio informować je o tym procesie.
17. Wzywa Komisję Europejską, aby w celu uniknięcia nieporozumień w stosowaniu tego rozporządzenia wyjaśniła i uprościła opisane w nim procedury, pozostawiając jednocześnie każdemu państwu członkowskiemu wystarczającą elastyczność.
18. Zwraca uwagę, że rozporządzenie to nie ma żadnego wpływu na budżet. Dodatkowe obciążenia administracyjne powinny być ograniczone i znacznie mniejsze niż obciążenia wynikające z przeszkód istniejących w regionach przygranicznych. Bariery transgraniczne ograniczają integrację UE i powodzenie projektów finansowanych na szczeblu europejskim i krajowym w takich dziedzinach jak infrastruktura transgraniczna lub usługi publiczne. Omawiane rozporządzenie proponuje się w celu wzmocnienia spójności Unii Europejskiej w obszarach, w których jest ona najbardziej potrzebna i widoczna. Zgodnie z rozporządzeniem osiągnąć to należy za pomocą środków innych niż finansowe, co ma silny pozytywny wpływ na zmniejszenie rzeczywistych kosztów i ogólną współpracę transgraniczną.
19. Przypomina, że konieczne jest utworzenie transgranicznych punktów koordynujących we wszystkich państwach członkowskich - lub w regionach posiadających uprawnienia ustawodawcze, w państwach w których takie istnieją - nawet w tych, które ostatecznie zdecydowałyby się na zastosowanie własnego narzędzia zamiast narzędzia zaproponowanego w rozporządzeniu. Te punkty koordynujące powinny być zintegrowane z odpowiednim ministerstwem w każdym państwie członkowskim lub regionie posiadającym uprawnienia ustawodawcze, z istniejącymi organizacjami, takimi jak Rada Nordycka, lub istnieć jako organizacje autonomiczne. Punkty koordynujące powinny być widoczne i umożliwiać właściwym organom otrzymywanie powiadomień od regionów przygranicznych, od obywateli i przedsiębiorstw, rozpatrywanie takich powiadomień i proponowanie rozwiązań.
20. Podkreśla, że transgraniczne punkty koordynujące, pracując nad usuwaniem przeszkód na granicach, powinny działać jako sieć na każdej granicy, konsultując się w razie potrzeby ze swoimi odpowiednikami w sąsiadujących państwach członkowskich oraz na szczeblu europejskim, aby dzielić się swoimi doświadczeniami i współpracować, dążąc do wspólnych rozwiązań, a jednocześnie korzystać ze wsparcia Komisji Europejskiej, zwłaszcza za pośrednictwem europejskiego transgranicznego punktu koordynującego ustanowionego w DG REGIO. Usunięcie przeszkody trans- granicznej, początkowo zidentyfikowanej w regionie przygranicznym, może mieć szerszy, nawet europejski skutek.
21. Proponuje, aby transgraniczne punkty koordynujące starały się zapobiegać nowym przeszkodom prawnym i administracyjnym, które mogłyby wynikać z nowych przepisów krajowych lub z nieskoordynowanej transpozycji dyrektyw UE do prawa krajowego, a także zwiększały świadomość prawodawców na temat transgranicznych skutków przepisów.
22. Zdecydowanie zaleca, by państwa członkowskie mogły wybrać stosowanie rozporządzenia dotyczącego europejskiego mechanizmu transgranicznego lub narzędzia krajowego w zależności od danego projektu, zamiast wybierać jedno narzędzie graniczne dla danej granicy, tak jak to przewidziano w pierwotnym wniosku dotyczącym rozporządzenia.
23. Postuluje, aby transgraniczne punkty koordynujące pozostawały w ścisłej współpracy z ESPON w celu gromadzenia i pozyskiwania danych statystycznych i geoprzestrzennych na temat przepływów transgranicznych, a także dążyły do ujednolicenia i standaryzacji statystyk w poszczególnych krajach w celu usprawnienia procesu decyzyjnego i wprowadzania rozwiązań znoszących bariery transgraniczne.
24. Podkreśla, że zmienione rozporządzenie powinno określać, jakie inne mechanizmy mogłyby zostać wykorzystane i jakie byłyby minimalne wymogi dotyczące mechanizmu krajowego lub mechanizmu obejmującego wiele krajów (Benelux, Rada Nordycka, Grupa Wyszehradzka, umowy dwustronne lub wielostronne itp.), tak aby państwa członkowskie mogły zostać wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia dotyczącego europejskiego mechanizmu transgranicznego.
25. W nawiązaniu do swej poprzedniej opinii zwraca się do Komisji o wyjaśnienie zakresu tematycznego i sytuacji (wspólnych projektów, usług świadczonych w interesie ogólnym lub innych), w których można by stosować to rozporządzenie. KR proponuje, by Komisja Europejska jasno określiła rodzaje barier, które można uznać za wchodzące w zakres tego mechanizmu. Takie wyjaśnienia niewątpliwie rozwiałyby niektóre obawy.
26. Apeluje, aby w rozporządzeniu sprecyzować zakres geograficzny jego stosowania. Jego celem jest usunięcie przeszkód na granicach z korzyścią dla obszarów przygranicznych. Rozwiązanie musi być przyjmowane indywidualnie dla każdego przypadku w odniesieniu do funkcji zakłócanych przez każdą przeszkodę. Wnioskodawca może znajdować się na obszarze większym niż obszar przygraniczny, w zależności od podziału kompetencji, których dotyczy przeszkoda, w każdym państwie członkowskim.
27. Podkreśla, że mechanizm ten jest przede wszystkim przydatny w odniesieniu do granic lądowych w UE, ale pragnie, aby rozporządzenie przewidywało możliwość jego stosowania na granicach morskich.
28. Zaleca promowanie wymiany doświadczeń między regionami przygranicznymi oraz przeprowadzenie oceny zdobytych doświadczeń po 5 latach w celu ewentualnego przeglądu rozporządzenia.
Bruksela, dnia 10 października 2023 r.
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jej celem jest ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz pełna elektronizacja postępowań. Nowe przepisy wejdą w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025
500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia
10.04.2025
Kobiety i mężczyźni z innych roczników są w nieco innej sytuacji niż emerytki z rocznika 1953. Dowiedzieli się bowiem o zastosowaniu do nich art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej znacznie wcześniej, bo od 2 do ponad 6 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego - przekonywał w Sejmie Sebastian Gajewski, wiceszef resortu pracy. Zdaniem prawników, ministerstwo celowo różnicuje sytuację wcześniejszych emerytów, by dla pozostałych roczników wprowadzić mniej korzystne rozwiązania niż dla rocznika 1953.
08.04.2025
Sejm uchwalił w piątek ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do Senatu.
04.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2023.1326 |
| Rodzaj: | Opinia |
| Tytuł: | Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Europejski mechanizm transgraniczny 2.0 |
| Data aktu: | 22/12/2023 |
| Data ogłoszenia: | 22/12/2023 |
