Sprawa C-124/20: Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 21 grudnia 2021 r. - Bank Melli Iran v. Telekom Deutschland GmbH

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 21 grudnia 2021 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hanseatisches Oberlandesgericht Hamburg - Niemcy) - Bank Melli Iran/Telekom Deutschland GmbH
(Sprawa C-124/20) 1

[Odesłanie prejudycjalne - Polityka handlowa - Rozporządzenie (WE) nr 2271/96 - Ochrona przed skutkami eksterytorialnego stosowania ustawodawstwa przyjętego przez państwo trzecie - Środki ograniczające podjęte przez Stany Zjednoczone Ameryki wobec Iranu - Sankcje wtórne nałożone przez to państwo trzecie, uniemożliwiające osobom utrzymywanie poza jego terytorium stosunków handlowych z niektórymi przedsiębiorstwami irańskimi - Zakaz zastosowania się do takiego ustawodawstwa - Skorzystanie z prawa do zwykłego wypowiedzenia]

Język postępowania: niemiecki

(2022/C 84/09)

(Dz.U.UE C z dnia 21 lutego 2022 r.)

Sąd odsyłający

Hanseatisches Oberlandesgericht Hamburg

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: Bank Melli Iran

Strona pozwana: Telekom Deutschland GmbH

Sentencja

1) Artykuł 5 akapit pierwszy rozporządzenia Rady (WE) nr 2271/96 z dnia 22 listopada 1996 r. zabezpieczającego przed skutkami eksterytorialnego stosowania ustawodawstwa przyjętego przez państwo trzecie oraz działaniami opartymi na nim lub z niego wynikającymi, zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 37/2014 z dnia 15 stycznia 2014 r. oraz rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2018/1100 z dnia 6 czerwca 2018 r. zmieniającym załącznik do rozporządzenia nr 2271/96, należy interpretować w ten sposób, że zakazuje on osobom określonym w art. 11 rozporządzenia nr 2271/96, w zmienionym brzmieniu, zastosowania się do wymogów lub zakazów przewidzianych w przepisach prawnych określonych w załączniku do tego rozporządzenia, nawet w braku polecenia ze strony organów administracyjnych lub sądowych państw trzecich, które przyjęły te przepisy prawne, mającego na celu zapewnienie ich poszanowania.

2) Artykuł 5 akapit pierwszy rozporządzenia nr 2271/96, zmienionego rozporządzeniem nr 37/2014 oraz rozporządzeniem delegowanym 2018/1100, należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, by osoba określona w art. 11 tego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, która nie dysponuje upoważnieniem w rozumieniu art. 5 akapit drugi wspomnianego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, mogła wypowiedzieć umowy zawarte z osobą ujętą w "wykazie wyraźnie wskazanych obywateli krajowych oraz osób, których aktywa zostały zablokowane" (Specially Designated Nationals and Blocked Persons List), bez podania uzasadnienia takiego wypowiedzenia. Niemniej jednak art. 5 akapit pierwszy tego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, wymaga, by w ramach procesu cywilnego dotyczącego zarzucanego naruszenia zakazu ustanowionego w tym przepisie - jeżeli ogół dowodów, którymi dysponuje sąd krajowy, wskazuje prima facie, że osoba określona w art. 11 rozporządzenia nr 2271/96, w zmienionym brzmieniu, nie dysponując upoważnieniem w tym względzie, zastosowała się do przepisów prawnych określonych w załączniku do tego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu - to do tej osoby należało wykazanie w sposób wymagany prawem, iż jej zachowanie nie miało na celu zastosowania się do wspomnianych przepisów prawnych.

3) Rozporządzenie nr 2271/96, zmienione rozporządzeniem nr 37/2014 oraz rozporządzeniem delegowanym 2018/1100, a w szczególności jego art. 5 i 9, w związku z art. 16 i art. 52 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ono na przeszkodzie stwierdzeniu nieważności wypowiedzenia umów dokonanego przez osobę określoną w art. 11 tego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, w celu zastosowania się do wymogów lub zakazów opartych na przepisach prawnych określonych w załączniku do wspomnianego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, mimo że nie dysponuje ona upoważnieniem w rozumieniu art. 5 akapit drugi tego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, o ile to stwierdzenie nieważności nie wywołuje nieproporcjonalnych skutków dla tej osoby w świetle celów rozporządzenia nr 2271/96, w zmienionym brzmieniu, obejmujących ochronę ustanowionego porządku prawnego oraz interesów Unii Europejskiej w ogólności. W ramach tego badania proporcjonalności należy wyważyć dążenie do osiągnięcia tych celów, któremu służy stwierdzenie nieważności wypowiedzenia umów naruszającego zakaz przewidziany w art. 5 akapit pierwszy tego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu, oraz prawdopodobieństwo, że zainteresowana osoba byłaby narażona na straty gospodarcze, a także ich rozmiar w przypadku, gdyby osoba ta nie mogła zakończyć stosunków handlowych z osobą ujętą w wykazie osób objętych rozpatrywanymi sankcjami wtórnymi wynikającymi z przepisów prawnych określonych w załączniku do wspomnianego rozporządzenia, w zmienionym brzmieniu.

1 Dz.U. C 201 z 15.6.2020.

Zmiany w prawie

Przedłużenie ważności rozporządzenia o warunkach zabudowy z podpisem prezydenta

Podczas ostatniego posiedzenia Senat nie wniósł poprawek do noweli ustawy o dostępności wydłużającej o dwa lata ważność rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ma ono wygasnąć 20 września br. Brak rozporządzenia sparaliżowałby realizację inwestycji. W piątek prezydent podpisał ustawę.

Renata Krupa-Dąbrowska 19.07.2024
Nieczytelna preskrypcja? Farmaceuta sam zadecyduje o dawkowaniu leku

Jeśli na recepcie w ogóle nie wypisano dawkowania leku albo jest ono niemożliwe do rozczytania, farmaceuta sam będzie mógł zadecydować, jaka dawka będzie odpowiednia dla pacjenta. Będzie mógł wydać też pacjentowi maksymalnie cztery opakowania leku, a nie jak do tej pory dwa. Te zasady nie będą jednak dotyczyły leków zawierających substancje psychotropowe lub środki odurzające.

Inga Stawicka 19.07.2024
Renta wdowia będzie dużo kosztować

Współmałżonek zmarłej osoby będzie mógł pobierać równocześnie rentę rodzinną i inne świadczenie emerytalno-rentowe w wybranym przez siebie wariancie – tzw. rentę wdowią. Nie będzie już musiał, jak obecnie, decydować się na wybór tylko jednego świadczenia. Nowe przepisy miałyby wejść w życie od początku 2025 roku. Koszt wprowadzenia renty wdowiej dla państwa wyniesie tylko na początku 8-10 mld zł rocznie.

Beata Dązbłaż 18.07.2024
Nowe podstawy programowe dla kilku zawodów szkolnictwa branżowego

Od września zmienią się podstawy programowe kształcenia w zawodach: elektromechanik pojazdów samochodowych oraz technik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających i technik weterynarii. Określona też została podstawa programowa kształcenia w nowym zawodzie technik elektromobilności.

Agnieszka Matłacz 08.07.2024
Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe rosną od lipca po raz drugi w tym roku

41 mln 281 tys. 920 złotych może od lipca wynieść maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Najniższa grzywna za wykroczenie wynosi natomiast 430 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Od lipca 2024 roku wynosi ono 4300 złotych.

Krzysztof Koślicki 01.07.2024
Przepisy o głosowaniu korespondencyjnym bez poprawek Senatu

W środę Senat nie zgłosił poprawek do noweli kodeksu wyborczego, która umożliwia głosowanie korespondencyjne wszystkim obywatelom zarówno w kraju, jak i za granicą. 54 senatorów było za, a 30 przeciw. Ustawa trafi teraz do prezydenta. Poprzedniego dnia takie rozwiązanie rekomendowały jednomyślnie senackie komisje Praw Człowieka i Praworządności, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza.

Grażyna J. Leśniak 26.06.2024