Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 lutego 2022 r. zawierające zalecenia dla Komisji w sprawie statusu europejskich stowarzyszeń transgranicznych i organizacji niekomercyjnych (2020/2026(INL))(2022/C 342/17)
(Dz.U.UE C z dnia 6 września 2022 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
- uwzględniając art. 114 i 352 TFUE,
- uwzględniając art. 11 Traktatu o Unii Europejskiej,
- uwzględniając Kartę praw podstawowych UE, zwłaszcza jej art. 12,
- uwzględniając art. 11 europejskiej konwencji praw człowieka,
- uwzględniając swoją opinię 1 na temat wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia w sprawie statutu stowarzyszenia europejskiego 2 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 1987 r. w sprawie stowarzyszeń niekomercyjnych we Wspólnotach Europejskich 3 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 października 2020 r. w sprawie ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych 4 ,
- uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie ustanawiania europejskich statutów dla towarzystw wzajemnych, stowarzyszeń i fundacji 5 ,
- uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Niewykorzystany potencjał europejskiej działalności filantropijnej" (opinia rozpoznawcza na wniosek prezydencji rumuńskiej),
- uwzględniając wspólne wytyczne w sprawie wolności zrzeszania się (CDL-AD(2014)046) przyjęte przez Europejską Komisję na rzecz Demokracji przez Prawo (Komisja Wenecka) oraz Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE (ODIHR),
- uwzględniając art. 47 i 54 Regulaminu,
- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Kultury i Edukacji oraz Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0007/2022),
A. mając na uwadze, że art. 63 TFUE wraz z art. 7, 8 i 12 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej "Kartą") gwarantuje wolność zrzeszania się na wszystkich poziomach oraz chroni organizacje niekomercyjne przed wszelkimi dyskryminującymi, niepotrzebnymi i nieuzasadnionymi ograniczeniami dotyczącymi finansowania ich działalności;
B. mając na uwadze, że do celów niniejszej rezolucji należy założyć, że termin "organizacja niekomercyjna" odzwierciedla wielorakie formy organizacji niekomercyjnych w Unii, zarówno oparte na członkostwie, jak i nieoparte na członkostwie, na przykład stowarzyszenia, organizacje dobroczynne, organizacje, których majątek przeznaczony jest na realizację określonego celu, takie jak fundacje, i inne podobne organizacje;
C. mając na uwadze, że Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że państwo ma obowiązek działania, by zapewnić korzystanie z prawa do wolności stowarzyszania się, i orzekł w wyroku z 21 października 2005 r. w sprawie Ouranio Toxo i in. przeciwko Grecji 6 , że "rzeczywiste i skuteczne poszanowanie wolności stowarzyszania się nie może zostać ograniczone do zwykłego obowiązku nieingerowania ze strony państwa"; mając na uwadze, że w wyroku w sprawie C-78/18 7 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że wolność stowarzyszania się obejmuje nie tylko zdolność do utworzenia lub rozwiązania stowarzyszenia, ale również możliwość działania stowarzyszenia w międzyczasie;
D. mając na uwadze, że organizacje niekomercyjne mają zasadnicze znaczenie dla reprezentowania interesów obywateli i społeczeństwa obywatelskiego, w tym poprzez świadczenie usług w często nierentownych obszarach sektora społecznego, zachęcanie do uczestnictwa w życiu społecznym i obronę praw mniejszości; mając ponadto na uwadze, że, obok rządów krajowych, regionalnych i lokalnych odgrywają one kluczową rolę w przewidywaniu wyzwań społeczno-gospodarczych i stawianiu im czoła, a także w likwidowaniu luk w usługach i działalności gospodarczej;
E. mając na uwadze, że organizacje niekomercyjne często korzystają z wolności wypowiedzi i ją propagują, w szczególności jeśli chodzi o promowanie interesu publicznego, wspierają aktywne uczestnictwo w życiu demokratycznym i funkcjonują jako szkoły demokracji;
F. mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 uwypuklił fundamentalną rolę organizacji niekomercyjnych polegającą na pomocy ludności w pokonywaniu licznych problemów, dzięki czemu zapewnia się spójność społeczną; mając na uwadze jednak, że kryzys związany z COVID-19 zachwiał pozycję tych organizacji, w szczególności z powodu przerwania ich działalności, a także pojawienia się nowych potrzeb i zadań;
G. mając na uwadze, że demokracja europejska zależy od zdolności społeczeństwa obywatelskiego i organizacji przedstawicielskich do swobodnego funkcjonowania w wymiarze transgranicznym; mając na uwadze, że zasadniczą rolę społeczeństwa obywatelskiego i organizacji przedstawicielskich polegającą na umacnianiu demokracji uważa się za podstawową wartość Unii, co uznano w szczególności w art. 11 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), i rola ta wymaga istnienia otwartego, przejrzystego i zorganizowanego dialogu;
H. mając na uwadze, że organizacje niekomercyjne stanowią integralną część społeczeństwa obywatelskiego Unii i obejmują organizacje dobroczynne, takie jak fundacje, które wnoszą wkład w pracę jednostek i ułatwiają ją, oraz organizacje niekomercyjne działające w interesie publicznym;
I. mając na uwadze, że wiarygodne dane statystyczne dotyczące organizacji niekomercyjnych są ograniczone lub nie są łatwo dostępne;
J. mając na uwadze, że europejskie statuty spółek europejskich, spółdzielni europejskich lub partii europejskich nie są odpowiednie do tego, by umożliwić organizacjom niekomercyjnym współpracę transgraniczną;
K. mając na uwadze, że przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa handlowe i ugrupowania interesów gospodarczych mają możliwość tworzenia europejskich ugrupowań interesów gospodarczych;
L. mając na uwadze, że organy publiczne mogą tworzyć europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej;
M. mając na uwadze, że europejski statut stowarzyszenia powinien być otwarty dla organizacji i osób, które chcą się angażować w transgraniczną wymianę i wzajemne uczenie się,
N. mając na uwadze, że apel Parlamentu o utworzenie krajowych rejestrów statystycznych podmiotów gospodarki społecznej nie obejmuje organizacji spoza gospodarki społecznej;
O. mając na uwadze, że wiele organizacji niekomercyjnych odgrywa pełną rolę w gospodarce i w rozwoju rynku wewnętrznego, regularnie angażując się w niektóre rodzaje działalności gospodarczej; mając na uwadze, że wielkość transgranicznych przepływów finansowych między stowarzyszeniami lub organizacjami niekomercyjnymi znacznie wzrosła w ostatnim dziesięcioleciu;
P. mając na uwadze, że obecnie decydenci polityczni i społeczeństwo obywatelskie mają większą świadomość potencjału organizacji niekomercyjnych pod względem świadczenia usług, uczestnictwa obywatelskiego i innowacji społecznych; mając na uwadze, że ten potencjał jest prawdopodobnie niewykorzystany w wielu obszarach, takich jak edukacja, kultura, opieka zdrowotna, usługi społeczne, badania naukowe, pomoc rozwojowa, pomoc humanitarna i gotowość na wypadek klęsk żywiołowych;
Q. mając na uwadze, że potencjał społeczno-gospodarczy organizacji niekomercyjnych w Unii Europejskiej stale rośnie, a w wielu sektorach powstają możliwości zatrudnienia;
R. mając na uwadze, że organizacje niekomercyjne odgrywają kluczową rolę we wspieraniu jednostek w aktywnym uczestnictwie w życiu demokratycznym;
S. mając na uwadze, że zdecydowana większość działalności organizacji niekomercyjnych prowadzona jest na szczeblu krajowym, choć coraz więcej organizacji niekomercyjnych działa w wymiarze transgranicznym, co wzmacnia spójność społeczną między państwami członkowskimi na szczeblu społecznym, zwłaszcza w regionach przygranicznych, które stanowią prawie 40 % terytorium Unii;
T. mając na uwadze, że w szczególności transgraniczne organizacje niekomercyjne znacznie przyczyniają się do osiągnięcia celów Unii oraz rozwijają wiele różnych działań w interesie ogólnym o znaczeniu transnarodowym, które służą interesowi ogólnemu w rozlicznych dziedzinach; mając na uwadze, że obejmuje to między innymi ochronę i promowanie podstawowych praw i wartości, ochronę środowiska, edukację, kulturę, pracę społeczną i pomoc rozwojową;
U. mając na uwadze, że pomimo rosnącej liczby transgranicznych organizacji niekomercyjnych w Unii Europejskiej nie istnieją zharmonizowane ogólnoeuropejskie ramy prawne, które umożliwiałyby im prowadzenie działalności i odpowiednie organizowanie się na szczeblu transgranicznym;
V. mając na uwadze, że obecnie ze względu na brak unijnych przepisów regulujących organizacje niekomercyjne w ich działalności transgranicznej występują różnice kulturowe, sądownicze oraz polityczne wynikające z przepisów krajowych;
W. mając na uwadze, że już w 1987 r. w rezolucji z 13 marca 1987 r. w sprawie stowarzyszeń niekomercyjnych we Wspólnotach Europejskich Parlament podkreślał potrzebę wprowadzenia odpowiednich europejskich przepisów regulujących działalność europejskich organizacji niekomercyjnych;
X. mając na uwadze, że każda organizacja korzystająca ze statusu europejskiego lub wspólnych minimalnych standardów europejskich powinna działać na rzecz propagowania i realizacji wspólnych wartości i celów UE zapisanych w traktatach i Karcie;
Obecna sytuacja
1. zauważa, że organizacje niekomercyjne nie mają na szczeblu Unii formy prawnej pozwalającej zapewnić reprezentację interesów społeczeństwa obywatelskiego na równi z reprezentacją przedsiębiorstw handlowych i grup interesów gospodarczych, dla których od dawna istnieje forma prawna na szczeblu Unii;
2. zauważa, że prawne, kulturowe, polityczne i gospodarcze różnice między państwami członkowskimi nadal sprawiają, że transgraniczna działalność organizacji niekomercyjnych jest bardzo skomplikowana, a obecny sposób traktowania działalności transgranicznej tych organizacji pod względem administracyjnym i podatkowym powoduje wyższe koszty transakcji niż na szczeblu krajowym;
3. podkreśla, że obecne ramy prawne na szczeblu unijnym i krajowym są niewystarczające, aby stworzyć i wspierać silne ogólnoeuropejskie społeczeństwo obywatelskie, którego istnienie jest niezbędne dla demokracji; w związku z tym wskazuje na potrzebę wprowadzenia nowej formy prawnej, mianowicie stowarzyszenia europejskiego, w tym zasad tworzenia, przejrzystości i rozliczalności stowarzyszenia europejskiego oraz zasad zarządzania nim;
4. podkreśla, że należy zapewnić koordynację na szczeblu Unii, unikać fragmentacji i wspierać zharmonizowane podejście w całej Unii do stowarzyszenia europejskiego za pośrednictwem specjalnej Rady Stowarzyszeń Europejskich; wzywa Komisję, aby w tym celu przeanalizowała różne opcje i przedstawiła wniosek dotyczący najbardziej odpowiedniej formy i statusu takiej Rady Stowarzyszeń Europejskich, w której reprezentowane są wszystkie państwa członkowskie i która posiada jasno określone uprawnienia decyzyjne;
5. uważa, że prawodawstwo Unii wspierające organizacje niekomercyjne jest potrzebne również do urzeczywistnienia rynku wewnętrznego;
6. podkreśla, że chociaż swoboda przemieszczania się i przedsiębiorczości jest zagwarantowana w traktatach, różne jurysdykcje państw członkowskich nadal nie wspierają i nie promują w pełni podstawowego prawa do zrzeszania się ze względu na brak odpowiednich form organizacyjnych i nierówne traktowanie istniejących form w całej Unii, co z jednej strony utrudnia transnarodowe działania i projekty, transgraniczne zadania i mobilność społeczeństwa obywatelskiego, a z drugiej strony powoduje brak pewności prawa;
7. ubolewa z powodu braku instrumentu służącego dalszemu ułatwianiu swobody przemieszczania się organizacji niekomercyjnych, niezależnie od państwa członkowskiego, w którym mają siedzibę lub zamieszkują ich członkowie, w szczególności przez usunięcie przeszkód prawnych i administracyjnych;
8. podkreśla, że ze względu na brak zbliżenia praktyk organizacje niekomercyjne działające w całej Unii często napotykają nieuzasadnione ograniczenia, takie jak opłaty, formalności, przeszkody administracyjne i inne, co zagraża ich codziennej działalności i zniechęca takie organizacje do rozszerzania zasięgu operacji poza granice; podkreśla, że takie przeszkody powodują również znaczne zwiększenie nakładu pracy z powodu konieczności przestrzegania wielu różnych procedur administracyjnych w więcej niż jednym państwie członkowskim;
9. ubolewa, że w wielu państwach członkowskich organizacje niekomercyjne wykluczono z programów pomocy w odpowiedzi na pandemię;
10. podkreśla, że brak zbliżenia praktyk prowadzi również do nierównych warunków działania ze względu na różne uwarunkowania rynkowe i inne przeszkody, jakie napotykają organizacje niekomercyjne w poszczególnych państwach członkowskich, na przykład przy otwieraniu rachunków bankowych, pozyskiwaniu i rozliczaniu funduszy zagranicznych, korzystaniu z niektórych rozwiązań finansowych lub podatkowych lub zatrudnianiu pracowników, w szczególności w przypadku zatrudniania transgranicznego, które powinno się ułatwić zgodnie z zasadą swobodnego przepływu pracowników;
11. wzywa Komisję, aby zbadała różne formy działalności organizacji niekomercyjnych w państwach członkowskich i sporządziła analizę porównawczą;
12. zauważa, że organizacje niekomercyjne wnoszą wkład w innowacje, badania naukowe, rozwój gospodarczy i tworzenie miejsc pracy, w szczególności w sektorze społecznym, sektorze przedsiębiorstw, sektorze technologii i sektorze kultury;
13. uznaje wkład organizacji niekomercyjnych w realizację niektórych celów strategicznych Unii, takich jak walka z kryzysem klimatycznym, poradzenie sobie z transformacją cyfrową i wyjście z pandemii COVID-19; podkreśla, że osiągnięcie tych celów nie będzie możliwe bez udziału społeczeństwa obywatelskiego, które promuje te kwestie w całej Europie, w szczególności jeśli chodzi o realizację niezbędnych strategii na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym, przy poszanowaniu interesów i praw zainteresowanych osób;
14. ubolewa, że dane są ograniczone lub nieaktualne; zwraca się do państw członkowskich, aby regularnie przekazywały zdezagregowane dane, oraz do Komisji, aby stworzyła wiarygodne i często aktualizowane zasoby statystyczne w oparciu o ustaloną metodykę zapewniającą przejrzystość i porównywalność, a także aby umożliwiła włączenie tych danych do danych Eurostatu dotyczących działalności i wkładów transgranicznych; zwraca uwagę, że według zleconego przez EKES badania z 2017 r. pt. "Najnowsze zmiany w gospodarce społecznej w Unii Europejskiej" z łącznej liczby 13,6 mln płatnych stanowisk w spółdzielniach, towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych, stowarzyszeniach, fundacjach i podobnych podmiotach w Unii Europejskiej 9 mln przypadało na stowarzyszenia i fundacje, co czyni je głównym źródłem zatrudnienia w tym sektorze; podkreśla, że ukazuje to również, jak ważna jest dostępność większej ilości danych dotyczących dziedziny szerszej niż gospodarka społeczna;
15. ubolewa, że Komisja i państwa członkowskie nie przedstawiły przepisów gwarantujących sprzyjające warunki, w których organizacje niekomercyjne mogą przyczyniać się do funkcjonowania rynku wewnętrznego, i zapewniających swobodny przepływ kapitału przez granice, oraz że pomimo kilku prób i licznych apeli społeczeństwa obywatelskiego i Parlamentu nie ustalono statusu stowarzyszenia europejskiego;
16. z zadowoleniem oczekuje na przyszły plan działania na rzecz gospodarki społecznej i uważa, że ponieważ tylko niektóre organizacje niekomercyjne działają w gospodarce społecznej, plan ten musi zawierać zalecenia, w jaki sposób pokonywać bariery transgraniczne, i trzeba go uzupełnić odrębnymi inicjatywami ustawodawczymi mającymi wspierać organizacje niekomercyjne;
17. uważa, że ze względu na szczególny charakter proponowanych instrumentów prawnych nie mogą one mieć wpływu na regulowanie partii politycznych; ponadto przypomina, że Unia szanuje status kościołów, organizacji lub wspólnot religijnych, a także organizacji światopoglądowych lub niewyznaniowych uznanych na mocy prawa krajowego; podkreśla, że nie wyklucza to możliwości korzystania z zakresu tych proponowanych instrumentów przez organizacje, których wartości i cele opierają się na przekonaniach religijnych, filozoficznych lub niewyznaniowych, takie jak wyznaniowe niekomercyjne organizacje charytatywne; zwraca uwagę, że związki zawodowe w kilku państwach członkowskich mają szczególny korzystny status i w związku z tym związki zawodowe powinny zostać wyłączone z proponowanych instrumentów; zwraca uwagę, że osoby pragnące założyć stowarzyszenie, które przyjmie formę stowarzyszenia europejskiego, mogą swobodnie korzystać z przepisów proponowanego rozporządzenia; zauważa, że proponowana dyrektywa w sprawie standardów minimalnych ma mieć zastosowanie do wszystkich organizacji niekomercyjnych w Unii;
Ochrona społeczeństwa obywatelskiego i wolności zrzeszania się
18. wyraża zaniepokojenie z powodu utrudnień napotykanych przez organizacje niekomercyjne w całej Unii i z powodu rozbieżności wynikających z krajowych przepisów ustawowych i wykonawczych oraz praktyk lub polityk administracyjnych; zwraca uwagę, że może mieć to negatywny wpływ na społeczeństwo obywatelskie, nadmiernie ograniczać prawa podstawowe, zwłaszcza wolność zrzeszania się, wypowiedzi i informacji, oraz zniechęcać organizacje niekomercyjne do rozszerzania działalności poza granice;
19. należycie bierze pod uwagę możliwości, jakie oferuje cyfryzacja i internet, ułatwiające korzystanie z prawa do wolności zrzeszania się, na przykład dzięki uproszczeniu rejestracji i tworzenia organizacji niekomercyjnych i ułatwianiu dostępu do nich w internecie;
20. podkreśla, że organizacje niekomercyjne mają zasadnicze znaczenie dla demokracji i kształtowania polityki na wszystkich szczeblach: promują one dobro publiczne i działają na jego rzecz, są one częścią mechanizmów kontroli i równowagi niezbędnych dla praworządności oraz są one siłą napędową zaangażowania obywatelskiego; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w rzecznictwo interesów publicznych, aktywizm i ich czynny udział w życiu społecznym;
21. ponownie podkreśla, że organizacje niekomercyjne mają swobodę uczestniczenia w sprawach będących przedmiotem debaty politycznej lub publicznej poprzez swoje cele lub działalność; potępia próby ograniczania przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego ze względów politycznych oraz zaprzeczanie statusowi organizacji pożytku publicznego, odmawianie przyznania takiego statusu lub jego podważanie z powodu domniemanej lub rzeczywistej działalności politycznej, w przypadku gdy działalność takiej organizacji nie ma przynosić korzyści konkretnej stronie ani zastępować polityki partyjnej; uważa, że takie przypadki są niebezpieczne dla demokracji europejskiej;
22. podkreśla znaczenie, jakie ma niezależność organizacji niekomercyjnych, oraz konieczność zapewnienia im sprzyjającego otoczenia, przy czym należy szanować ich pluralizm i dostrzegać, że organizacje pożytku publicznego wnoszą wkład w świadczenie usług w terenie, ale również bronią dobra publicznego i monitorują politykę publiczną;
23. przypomina o znaczeniu niezależnego, bezstronnego, profesjonalnego i odpowiedzialnego dziennikarstwa, jeśli chodzi o przekazywanie informacji o działalności organizacji niekomercyjnych, zarówno w mediach prywatnych, jak i publicznych, a także o znaczeniu dostępu do pluralistycznych informacji jako kluczowych filarów demokracji; jest zaniepokojony kampaniami oszczerstw i nadużywaniem drogi sądowej stosowanymi w kilku państwach członkowskich przeciwko podmiotom zaangażowanym w życie publiczne, w tym organizacjom niekomercyjnym, prowadzonymi przez urzędników wybieranych, organy publiczne lub podmioty publiczne, a także przez osoby i podmioty prywatne; podkreśla, że 11 listopada 2021 r. Parlament przyjął rezolucję dotyczącą SLAPP 8 ;
24. utrzymuje, że regulacja ram prawnych przyniesie korzyści europejskiemu społeczeństwu obywatelskiemu tylko wtedy, gdy organizacje niekomercyjne będą mogły korzystać z odpowiedniego i łatwo dostępnego finansowania, zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim; zwraca uwagę, że publiczne, a także niepubliczne finansowanie organizacji niekomercyjnych jest ważne, ponieważ mają one mniejszy dostęp do dochodów z działalności nastawionej na zysk; podkreśla w tym kontekście, że istnieje program "Obywatele, równość, prawa i wartości", który jest skierowany między innymi do organizacji niekomercyjnych; zwraca uwagę, że zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 9 dotacje Unii mają obejmować współfinansowanie, które może mieć formę funduszy własnych, dochodów generowanych przez program działań lub prac lub wkładów finansowych lub niepieniężnych od osób trzecich; jest zdania, że w szczególności w przypadku organizacji niekomercyjnych o bardzo niewielkich zasobach finansowych należy przeanalizować ograniczenie wymogu dotyczącego funduszy własnych i uwzględnić jako takie wkłady niepieniężne, pod warunkiem że takie traktowanie nie zakłóci konkurencji przy ubieganiu się o finansowanie; zauważa, że często fundusze unijne dostępne dla organizacji niekomercyjnych wymagają współfinansowania, co z kolei sprawia, że beneficjent musi zgromadzić część wymaganych środków z innych źródeł; zwraca uwagę, że wymóg zbyt wysokiego udziału środków własnych byłby szkodliwy dla organizacji niekomercyjnych, gdyż mogą one nie być w stanie pozyskać takich środków, co prowadziłoby do wykluczenia niektórych z nich; w związku z tym uważa, że należy przeanalizować ograniczenie udziału współfinansowania i uwzględnić inne środki, które można by przełożyć na wartość finansową, takie jak czas wolontariuszy lub wkłady niepieniężne;
25. zwraca uwagę, że ważne jest, aby organizacje niekomercyjne dostarczały społeczeństwu odpowiednich informacji; zwraca ponadto uwagę, że jeżeli organizacje niekomercyjne mają znaczny wpływ na życie publiczne i debatę publiczną, przejrzystość finansowania należy uznać za interes publiczny;
26. uważa, że wprowadzenie statusu stowarzyszeń europejskich umożliwi organizacjom krajowym i lokalnym ściślejsze zaangażowanie się w sprawy europejskie, we wzajemne uczenie się i wymianę transgraniczną oraz ułatwi im dostęp do finansowania na szczeblu Unii; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby udostępniły podmiotom społeczeństwa obywatelskiego wystarczające fundusze, zwiększyły dostępność funduszy oraz jeszcze bardziej uprościły procedury w celu ułatwienia dostępu do funduszy podmiotom społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacjom małym i lokalnym;
27. uważa ponadto, że proponowane przepisy należy uzupełnić o środki wspierające regularny, merytoryczny i zorganizowany dialog z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i organizacjami przedstawicielskimi, zgodnie z art. 11 TUE; wzywa w związku z tym Komisję, aby oceniła możliwość opracowania na szczeblu Unii statusu partycypacyjnego organizacji pożytku publicznego;
28. podkreśla, że arbitralna dyskryminacja i dyskryminacja z powodów politycznych ze względu na cele i działalność organizacji niekomercyjnych, a także dyskryminacja ze względu na źródła finansowania utrudniają wolność zrzeszania się, a zatem stanowią zagrożenie dla wolności wypowiedzi;
Uznawanie stowarzyszeń, organizacji niekomercyjnych i organizacji pożytku publicznego w całej Unii
29. uznaje, że w ustawodawstwie krajowym i tradycjach prawnych państw członkowskich istnieją różne podejścia do definiowania lub uznawania organizacji niekomercyjnych opartych na członkostwie i nieopartych na członkostwie, a także do określania, uznawania i przyznawania statusu pożytku publicznego; podkreśla, że pomimo takich różnic istnieje porozumienie co to tego, że należy ustanowić minimalne standardy europejskie oraz zapewnić organizacjom niekomercyjnym możliwość uzyskania osobowości prawnej;
30. wzywa Komisję, aby uznała i promowała działalność pożytku publicznego organizacji komercyjnych poprzez harmonizację statusu pożytku publicznego w Unii; podkreśla, że krajowe przepisy i praktyki administracyjne regulujące działalność organizacji niekomercyjnych, w tym ich zakładanie, rejestrację, operacje, finansowanie, traktowanie finansowe i podatkowe lub ulgi podatkowe, a także działalność transgraniczną, nie powinny dyskryminować organizacji ze względu na miejsce siedziby ani żadnej grupy lub osoby z jakiegokolwiek powodu;
31. wzywa Komisję, aby rozważyła przyjęcie wniosku w sprawie ułatwienia wzajemnego uznawania w każdym państwie członkowskim zwolnionych z podatku organizacji pożytku publicznego, w tym organizacji dobroczynnych, jeżeli w jednym z państw członkowskich zostały one uznane do celów podatkowych za zwolnione z podatku organizacje pożytku publicznego;
32. podkreśla, że ogólnounijne przepisy dotyczące statusu i standardów minimalnych dla organizacji niekomercyjnych mogą przyczynić się do stworzenia równych warunków działania i tym samym ułatwić ukończenie budowy rynku wewnętrznego;
33. wzywa Komisję, aby opracowała specjalną, kompleksową strategię wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego w Unii, w tym poprzez wprowadzenie środków ułatwiających działalność organizacji niekomercyjnych na wszystkich szczeblach;
34. zwraca się do Komisji o przedłożenie, na podstawie art. 352 TFUE, wniosku dotyczącego rozporządzenia ustalającego status stowarzyszenia europejskiego, zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w niniejszej rezolucji i w części I załącznika do niej;
35. zwraca się do Komisji o przedłożenie, na podstawie art. 114 TFUE, wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wspólnych minimalnych standardów dla organizacji niekomercyjnych w Unii, która dzięki określeniu minimalnych standardów stworzy równe warunki działania dla organizacji niekomercyjnych, umożliwi społeczeństwu obywatelskiemu korzystanie ze swobód i praw podstawowych, a także przyczyni się do wzmocnienia demokracji europejskiej, zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w niniejszej rezolucji i części II załącznika do niej;
36. zwraca się do Komisji, aby wykorzystała wyniki analizy porównawczej przeprowadzonej zgodnie z ust. 11 w celu załączenia do wniosku dotyczącego rozporządzenia zawartego w części I załącznika do niniejszego projektu rezolucji oraz do wniosku dotyczącego dyrektywy zawartego w części II załącznika do niniejszego projektu rezolucji wykazu krajowych form organizacji, które należy uznać za objęte zgodnie z art. 3 ust. 2 wniosku zawartego w części I załącznika oraz z art. 1 wniosku zawartego w części II załącznika;
o
o o
37. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji oraz zaleceń zawartych w załączniku Komisji i Radzie.
1 Rezolucja ustawodawcza zawierająca opinię Parlamentu Europejskiego w sprawie wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia Rady (EWG) w sprawie statutu stowarzyszenia europejskiego (Dz.U. C 42 z 15.2.1993, s. 89).
2 Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Rady (EWG) w sprawie statutu stowarzyszenia europejskiego (COM(1991)0273 - SYN 386).
3 Dz.U. C 99 z 13.4.1987, s. 205.
4 Dz.U. C 395 z 29.9.2021, s. 2.
5 Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 187.
6 Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 21 października 2005 r., Ouranio Toxo i in. przeciwko Grecji, n. 74989/01, ECLI:CE:ECHR:2005:1020JUD007498901.
7 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18 czerwca 2020 r. w sprawie C-78/18, Komisja przeciwko Węgrom, ECLI:EU:C:2020:476, pkt 113.
8 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2021 r. w sprawie wzmocnienia demokracji oraz wolności i pluralizmu mediów w UE - niewłaściwe wykorzystywanie postępowań cywilnych i karnych do uciszania dziennikarzy, organizacji pozarządowych i społeczeństwa obywatelskiego (2021/2036(INI)).
9 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).
10 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18 czerwca 2020 r., Komisja przeciwko Węgrom, C-78/18, ECLI:EU:C:2020:476.
11 Rozporządzenie Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz.U. L 294 z 10.11.2001, s. 1).
12 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (Dz.U. L 207 z 18.8.2003, s. 1).
13 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych (Dz.U. L 317 z 4.11.2014, s. 1).
14 Rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) (Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 19).
15 Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2137/85 z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie europejskiego ugrupowania interesów gospodarczych (EUIG) (Dz.U. L 199 z 31.7.1985, s. 1).
16 Rozporządzenie Rady (WE) nr 168/2007 z dnia 15 lutego 2007 r. ustanawiające Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U. L 53 z 22.2.2007, s. 1).
17 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
18 Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).
19 Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 87).
20 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).
22 Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Niewykorzystany potencjał europejskiej działalności charytatywnej, SOC/611.
23 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
24 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18 czerwca 2020 r., Komisja przeciwko Węgrom, C-78/18, ECLI:EU:C:2020:476.
25 Stauffer:C-386/04 Centro di Musicologia Walter Stauffer/Finanzamt München für Körperschaften [2006] ECR I-8203; Hein-Persche: C-318/07 Hein Persche/Finanzamt Lüdenscheid [2009] ECR I-359 i Missionswerk: C-25/10 Missionswerk WernerHeukelbach eV/Belgien [2011] 2 C.M.L.R. 35.
26 Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36).
27 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 73).
28 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159).