Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE
(2021/C 440/09)

Sprawozdawca: Jean-Luc VANRAES (BE/Renew Europe), radny gminy Uccle
Dokument źródłowy: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE

COM(2020) 711 final

ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW

1. Z zadowoleniem przyjmuje nową strategię na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, ponieważ w strategii tej wyraźnie uznaje się rolę władz lokalnych i regionalnych jako głównych zainteresowanych stron w propagowaniu i ochronie praw zawartych w Karcie.

2. Wzywa do stałego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych, podstawowego poziomu legitymacji demokratycznej, w promowanie wartości zapisanych w Karcie i w monitorowanie przestrzegania związanych z nią zasad.

3. Zgadza się, że UE powinna nadal zachęcać do wymiany dobrych praktyk i doświadczeń między wszystkimi poziomami sprawowania rządów (krajowym, regionalnym i lokalnym) oraz do opracowywania bardziej ukierunkowanych wytycznych i szkoleń dotyczących Karty.

4. Podkreśla znaczenie ukierunkowanych wytycznych służących wyjaśnieniu, dlaczego prawa podstawowe są ważne dla władz lokalnych i regionalnych, częściowo poprzez przedstawienie przykładów, w jaki sposób władze mogą korzystać z Karty UE.

5. Zachęca do współpracy z Radą Europy w celu wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

6. Z zadowoleniem przyjmuje zamiar sporządzania przez Komisję, począwszy od 2021 r., rocznego sprawozdania w sprawie stosowania Karty praw podstawowych w państwach członkowskich i wzywa Komisję do przedstawienia w sprawozdaniu dobrych praktyk i doświadczeń miast i regionów w zakresie stosowania Karty. Przy czym należy zawczasu komunikować się w tej sprawie z miastami i regionami. W tym kontekście istotna jest współpraca z KR-em.

7. Zwraca uwagę na ważną rolę, jaką w tym kontekście mogą odegrać krajowe i europejskie stowarzyszenia władz lokalnych i regionalnych, i zobowiązuje się do zacieśnienia współpracy z nimi w celu zwiększenia świadomości znaczenia i zrozumienia Karty UE ze strony władz lokalnych i regionalnych.

8. Uznaje znaczenie utworzenia punktów kontaktowych i sieci, które ułatwią przepływ informacji na temat Karty między różnymi poziomami sprawowania rządów oraz dzielenie się najlepszymi praktykami, a także będą mogły zapewnić władzom lokalnym i regionalnym wytyczne dotyczące sposobu kształtowania przez nie polityki w pełnej zgodności z Kartą.

9. Z zadowoleniem przyjmuje środki przyznane przez Komisję Europejską w ramach programu "Prawa i Wartości", aby pomóc gminom i stowarzyszeniom współpracować w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, umożliwiając wymianę dobrych praktyk i rozwój sieci miast.

10. Zgadza się, że wszystkie państwa członkowskie UE muszą wyznaczyć koordynatorów lokalnych posiadających jasną deklarację misji w zakresie wdrażania Karty, zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej.

11. Biorąc pod uwagę kluczową rolę władz lokalnych i regionalnych w zapewnianiu stosowania Karty praw podstawowych, uważa, że udział KR-u ma zasadnicze znaczenie w dialogu międzyinstytucjonalnym dotyczącym Karty. 12. Podkreśla, że przed przyznaniem funduszy UE Komisja Europejska powinna systematycznie przeprowadzać kontrole krzyżowe pod kątem stosowania Karty, posługując się jasną i przejrzystą procedurą. Przestrzeganie przepisów zawartych w art. 2 TUE, który określa wartości Unii, powinno stanowić warunek kwalifikowalności do korzystania z funduszy UE. W rozporządzeniu (UE) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii 1  przypomina się, że "w swoich konkluzjach z dnia 21 lipca 2020 r. Rada Europejska stwierdziła, że interesy finansowe Unii są chronione zgodnie z ogólnymi zasadami zawartymi w Traktatach, w szczególności zgodnie z wartościami określonymi w art. 2 TUE". To samo rozporządzenie stanowi, że ilekroć państwa członkowskie wykonują budżet Unii, poszanowanie państwa prawnego, które jest nierozerwalnie związane z poszanowaniem demokracji i praw podstawowych, "jest jednym z zasadniczych warunków zgodności z zasadą należytego zarządzania finansami zapisaną w art. 317 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)".

13. Wzywa do odpowiedniej debaty i tym samym do pełniejszego rozpropagowania Karty praw podstawowych przy okazji Dnia Europy (9 maja) oraz w związku z Konferencją w sprawie przyszłości Europy i zwraca się do swoich członków o promowanie w pełni dostępnych i inkluzywnych lokalnych działań wyjaśniających i podkreślających nadrzędne znaczenie praw podstawowych i Karty dla naszych demokracji i naszych obywateli.

14. W pełni popiera przystąpienie Unii Europejskiej do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

15. Zaleca utworzenie organu monitorującego prawidłowe stosowanie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

16. Apeluje, by programy skierowane do młodych ludzi oraz chłopców i dziewcząt, takie jak Euroscola, eTwinning, Europejski Korpus Solidarności itp., stale koncentrowały się na finansowaniu działań związanych z Kartą praw podstawowych w celu edukowania młodzieży i dzieci na ten temat.

17. Zaleca również przystąpienie Unii Europejskiej do Europejskiej karty społecznej w celu uzyskania najwyższego poziomu ochrony wszystkich praw podstawowych.

18. Uważa, że będzie to stanowić ważny krok w kierunku wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w Unii Europejskiej, a jednocześnie wzmocni pozycję UE w dążeniu do uczynienia praw człowieka kluczowym elementem jej działań zewnętrznych.

Bruksela, dnia 1 lipca 2021 r.

Apostolos TZITZIKOSTAS
Przewodniczący
Europejskiego Komitetu Regionów

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2021.440.49

Rodzaj: Opinia
Tytuł: Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE
Data aktu: 29/10/2021
Data ogłoszenia: 29/10/2021