Komunikat Komisji - Dostosowanie sposobu obliczania kar ryczałtowych i okresowych kar pieniężnych proponowanych przez Komisję w postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii.

KOMUNIKAT KOMISJI
Dostosowanie sposobu obliczania kar ryczałtowych i okresowych kar pieniężnych proponowanych przez Komisję w postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii
(2021/C 129/01)

I. 

WPROWADZENIE

W świetle Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w przypadku wniesienia przez Komisję sprawy przeciwko państwu członkowskiemu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z uchybieniem przez to państwo jednemu z zobowiązań, które na nim ciążą na mocy Traktatów, Trybunał Sprawiedliwości może nałożyć sankcje finansowe w dwóch sytuacjach:
a)
jeżeli państwo członkowskie nie podjęło niezbędnych środków zapewniających wykonanie wcześniejszego wyroku Trybunału stwierdzającego naruszenie prawa UE (art. 260 ust. 2 TFUE);
b)
jeżeli państwo członkowskie uchybiło obowiązkowi poinformowania o środkach podjętych w celu transpozycji dyrektywy przyjętej zgodnie z procedurą ustawodawczą (art. 260 ust. 3 TFUE).

W obydwu przypadkach sankcja nałożona przez Trybunał Sprawiedliwości może składać się z kary ryczałtowej, aby ukarać za kontynuowanie naruszenia 1 , oraz dziennej kary pieniężnej, aby zmotywować dane państwo członkowskie do możliwie jak najszybszego zaprzestania naruszenia po wydaniu wyroku przez Trybunał Sprawiedliwości 2 . Komisja proponuje wysokość kwoty sankcji finansowych Trybunałowi Sprawiedliwości, który wydaje ostateczną decyzję w tej sprawie.

Do obliczania proponowanych sankcji Komisja stosuje dobrze ugruntowane podejście ogólne. Od 1997 r. 3 , zgodnie z kolejnymi komunikatami 4 , podejście Komisji odzwierciedla zarówno zdolność płatniczą danego państwa członkowskiego, jak i jego znaczenie instytucjonalne. Uwzględnia się je za pomocą tzw. współczynnika "n" 5 . Do celów obliczania proponowanych kwot sankcji przez Komisję łączy się go z innymi współczynnikami: współczynnikiem wagi uchybienia i współczynnikiem czasu trwania.

Od 2019 r. 6  Komisja oblicza współczynnik "n" na podstawie dwóch elementów: produktu krajowego brutto (PKB) i liczby przedstawicieli w Parlamencie Europejskim przypadających na każde państwo członkowskie 7 . Komisja ustala wartość odniesienia dla współczynnika "n" na podstawie średniej każdego z dwóch stosowanych elementów: PKB i liczby miejsc w Parlamencie Europejskim 8 .

Podstawowe dane liczbowe wykorzystywane do obliczeń są co roku aktualizowane w celu odzwierciedlenia zmian sytuacji gospodarczej w państwach członkowskich.

Ostatnia aktualizacja 9  nadal uwzględniała PKB Zjednoczonego Królestwa oraz liczbę miejsc w Parlamencie Europejskim przypadających na Zjednoczone Królestwo przed jego wystąpieniem z Unii. Wynika to z faktu, że na mocy umowy o wystąpieniu Komisja mogła nadal w okresie przejściowym skierować sprawę przeciwko Zjednoczonemu Królestwu do Trybunału Sprawiedliwości na podstawie art. 260 TFUE.

Ponieważ okres przejściowy dobiegł końca, konieczne jest jednak dostosowanie danych wykorzystywanych do obliczania sankcji finansowych. PKB Zjednoczonego Królestwa i liczba miejsc w Parlamencie Europejskim przypadających wcześniej na Zjednoczone Królestwo nie są już istotne i nie powinny być wykorzystywane do obliczania sankcji finansowych proponowanych przez Komisję w odniesieniu do 27 państw członkowskich.

Korektę tę zapowiedziano już w komunikatach Komisji z lutego 2019 r. 10  i września 2020 r. 11

II. 

SKORYGOWANE WSPÓŁCZYNNIKI "N" NA 2021 R.

Skorygowane współczynniki "n" dla państw członkowskich po usunięciu z obliczeń danych dotyczących Zjednoczonego Królestwa są następujące:

Tabela 1

Skorygowane współczynniki "n" na 2021 r.

Współczynniki n na 2021 r.
Belgia 0,86
Bułgaria 0,28
Czechy 0,59
Dania 0,57
Niemcy 4,95
Estonia 0,12
Irlandia 0,59
Grecja 0,54
Hiszpania 2,33
Francja 3,77
Chorwacja 0,22
Włochy 3,17
Cypr 0,10
Łotwa 0,13
Litwa 0,20
Luksemburg 0,17
Węgry 0,47
Malta 0,08
Niderlandy 1,32
Austria 0,75
Polska 1,43
Portugalia 0,57
Rumunia 0,74
Słowenia 0,17
Słowacja 0,31
Finlandia 0,50
Szwecja 0,86

III. 

WSPÓŁCZYNNIK KORYGUJĄCY

1.
Skorygowane minimalne kary ryczałtowe

Minimalne kary ryczałtowe dla każdego państwa członkowskiego oblicza się, mnożąc karę ryczałtową będącą wartością odniesienia przez współczynnik "n" i średnią inflację w 27 państwach członkowskich ("UE-27") w roku odniesienia. Zwiększenie współczynników "n" wynikające z wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii (zob. sekcja II) skutkowałoby zatem tym, że Komisja zaproponowałaby Trybunałowi wyższe sankcje finansowe 12 .

Aby uniknąć wzrostu sankcji finansowych proponowanych w odniesieniu do któregokolwiek z państw członkowskich, wynikającego bezpośrednio z faktu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii, do wzoru stosowanego do obliczania minimalnych kar ryczałtowych zastosowany zostanie współczynnik korygujący wynoszący 0,836. Ten współczynnik korygujący odpowiada sytuacji, w której państwo członkowskie o najwyższym wzroście współczynnika "n" (Irlandia) nie odnotowałoby wzrostu minimalnej kary ryczałtowej o więcej niż miałoby to miejsce w normalnych warunkach (tj. wzrost wynikający wyłącznie z inflacji i zmian PKB, który wyznaczono na poziomie 4,5 %).

Wzór stosowany do obliczenia minimalnych kar ryczałtowych dla poszczególnych krajów jest zatem następujący:

minimalna kara ryczałtowa = minimalna kara ryczałtowa będąca wartością odniesienia * inflacja w UE-27 w 2019 r. x współczynnik "n" x 0,836

Obecna minimalna kara ryczałtowa będąca wartością odniesienia wynosi 2 610 384 EUR; po skorygowaniu o inflację (+1,7 %) kara ryczałtowa będąca wartością odniesienia stosowana w 2021 r. wyniesie 2 656 000 EUR.

Tabela 2

Minimalne kary ryczałtowe skorygowane o współczynnik korygujący 0,836 obowiązujące w 2021 r. (rok odniesienia: 2019 r.)

Minimalne kary ryczałtowe (w tys. EUR) w 2020 r. Minimalne kary ryczałtowe

(w tys. EUR) w 2021 r.

Zmiana minimalnych kar ryczałtowych 2020 r. => 2021 r.
Belgia 2 088 1 909 -8,6 %
Bułgaria 653 622 -4,7 %
Czechy 1 384 1 310 -5,3 %
Dania 1 331 1 266 -4,9 %
Niemcy 11 982 10 990 -8,3 %
Estonia 261 266 +1,9 %
Irlandia 1 253 1 310 +4,5 %
Grecja 1 305 1 199 -8,1 %
Hiszpania 5 377 5 173 -3,8 %
Francja 8 849 8 370 -5,4 %
Chorwacja 496 488 -1,6 %
Włochy 7 596 7 038 -7,3 %
Cypr 235 222 -5,5 %
Łotwa 313 289 -7,7 %
Litwa 470 444 -5,5 %
Luksemburg 392 377 -3,8 %
Węgry 1 122 1 044 -7,0 %
Malta 183 178 -2,7 %
Niderlandy 3 002 2 931 -2,4 %
Austria 1 749 1 665 -4,8 %
Polska 3 367 3 175 -5,7 %
Portugalia 1 384 1 266 -8,5 %
Rumunia 1 723 1 643 -4,6 %
Słowenia 392 377 -3,8 %
Słowacja 731 688 -5,9 %
Finlandia 1 175 1 110 -5,5 %
Szwecja 2 062 1 909 -7,4 %
Średnia UE -4,9 %
2.
Skorygowane standardowe stawki ryczałtowe

Obecnie obowiązująca standardowa stawka ryczałtowa dla dziennych kar pieniężnych 13  wynosi 3 154 EUR 14 . Jeżeli nie zastosowano by współczynnika korygującego, lecz uwzględniono by jedynie inflację, standardowa stawka ryczałtowa dla dziennych kar pieniężnych w 2021 r. wyniosłaby 3 209 EUR.

Po zastosowaniu do tak obliczonej stawki współczynnika korygującego 0,836 skorygowana standardowa stawka ryczałtowa dla dziennych kar pieniężnych za 2021 r. wynosi 2 683 EUR.

Obecnie obowiązująca standardowa stawka ryczałtowa dla kar ryczałtowych 15  wynosi 1 052 EUR 16 . Jeżeli nie zastosowano by współczynnika korygującego, lecz uwzględniono by jedynie inflację, standardowa stawka ryczałtowa dla kar ryczałtowych w 2021 r. wyniosłaby 1 070 EUR.

Po zastosowaniu do tak obliczonej stawki współczynnika korygującego 0,836 skorygowana standardowa stawka ryczałtowa dla kary ryczałtowej za 2021 r. wynosi 895 EUR.

IV. 

PROPONOWANE DOSTOSOWANIE SANKCJI FINANSOWYCH DLA ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA

Wartości wskazane w sekcji II mają zastosowanie wyłącznie do państw członkowskich.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 Protokołu w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej oraz art. 12 Protokołu dotyczącego stref suwerennych Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej na Cyprze Komisja i Trybunał Sprawiedliwości zachowują uprawnienia przyznane im na mocy Traktatów w związku ze stosowaniem prawa Unii mającego zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa na mocy tych protokołów. Ponadto zgodnie z art. 160 umowy o wystąpieniu Trybunał Sprawiedliwości zachowuje właściwość na podstawie art. 258, 260 i 267 TFUE w odniesieniu do wykładni i stosowania niektórych postanowień części piątej umowy o wystąpieniu.

Komisja może zatem, zgodnie z tymi przepisami, po dniu 31 grudnia 2020 r. skierować do Trybunału Sprawiedliwości sprawę przeciwko Zjednoczonemu Królestwu wraz z wnioskiem o nałożenie sankcji finansowych.

W takim wypadku Komisja nie mogłaby już opierać się na wzorze stosowanym wcześniej do obliczenia współczynnika "n" 17 , biorąc pod uwagę, że Zjednoczone Królestwo nie ma już przedstawicieli w Parlamencie Europejskim. Z tego powodu we wzorze współczynnika "n", który ma być stosowany do obliczania sankcji finansowych nakładanych na Zjednoczone Królestwo, liczbę miejsc w Parlamencie Europejskim zastępuje się stałym współczynnikiem liczbowym wynoszącym 2,8, odpowiadającym udziałowi miejsc przypadających na Zjednoczone Królestwo w Parlamencie Europejskim w 2018 r. w stosunku do średniej unijnej 18 .

Daje to następujące wartości za 2021 r.:

Współczynnik "n" dla Zjednoczonego Królestwa: 3,70
Minimalna kara ryczałtowa dla Zjednoczonego Królestwa: 8 215 000 EUR

V. 

STOSOWANIE

Komisja będzie stosować zaktualizowane stawki określone w niniejszym komunikacie w decyzjach podejmowanych w celu wnoszenia spraw do Trybunału Sprawiedliwości, począwszy od daty opublikowania niniejszego komunikatu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
1 Komunikat przewodniczącego: Przekształcona wersja komunikatu w sprawie stosowania art. 228 Traktatu WE (SEC(2005) 1658), pkt 10.3.
2 SEC(2005) 1658, pkt 14.
3 Metoda obliczania okresowych kar pieniężnych przewidziana w art. 171 Traktatu WE (Dz.U. C 63 z 28.2.1997, s. 2).
4 Zob. w szczególności komunikat Komisji - Stosowanie art. 260 ust. 3 Traktatu (Dz.U. C 12 z 15.1.2011, s. 1) oraz komunikat Komisji - Prawo Unii: lepsze wyniki dzięki lepszemu stosowaniu (Dz.U. C 18 z 19.1.2017, s. 10).
5 SEC(2005) 1658, pkt 14.
6 Komunikat Komisji - Zmiana metody obliczania kar ryczałtowych i okresowych kar pieniężnych, proponowanych przez Komisję w postępowaniach o naruszenie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, C(2019) 1396 final (Dz.U. C 70 z 25.2.2019, s. 1).
7 Zob. art. 3 ust. 1 decyzji Rady Europejskiej (UE) 2018/937 z dnia 28 czerwca 2018 r. ustanawiającej skład Parlamentu Europejskiego (Dz.U. L 165 I z 2.7.2018, s. 1).
8 Średnią oblicza się w następujący sposób: współczynnik "n" stanowi średnią geometryczną obliczaną przez wyciągnięcie pierwiastka kwadratowego z iloczynu współczynników opartych na PKB państw członkowskich i liczbie miejsc w Parlamencie Europejskim. Zastosowanie ma następujący wzór: gdzie: PKBn = PKB danego państwa członkowskiego, w mln euro; PKBśr = średni PKB wszystkich państw członkowskich; l.miejscn = liczba miejsc danego państwa członkowskiego w Parlamencie Europejskim; 1.miejsc = średnia liczba miejsc wszystkich państw członkowskich w Parlamencie Europejskim.
9 Komunikat Komisji - Aktualizacja danych wykorzystywanych do obliczania kar ryczałtowych i okresowych kar pieniężnych wskazywanych Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej przez Komisję w ramach postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, C(2020) 6043 final (Dz.U. C 301 z 11.9.2020, s. 1).
10 C(2019) 1396 final.
11 C(2020) 6043 final.
12 Bez dokonania korekty minimalne kary ryczałtowe dla wszystkich państw członkowskich wzrosłyby średnio o 13,7 %. Wzrost ten wyniósłby od +9,4 % (dla Belgii i Portugalii) do +25,1 % (dla Irlandii).
13 Wysokość dziennej kary pieniężnej oblicza się, mnożąc standardową stawkę ryczałtową najpierw przez współczynniki wagi uchybienia i czasu trwania uchybienia, a następnie przez współczynnik "n".
14 C(2020) 6043 final.
15 Wysokość kary ryczałtowej oblicza się, mnożąc standardową stawkę ryczałtową (inną niż stawka dla dziennych kar pieniężnych) przez współczynnik wagi uchybienia, współczynnik "n" oraz liczbę dni trwania uchybienia (do dnia zaprzestania uchybienia lub wydania wyroku).
16 C(2020) 6043 final.
17 Zob. przypis 8.
18 Szczególny wzór współczynnika "n" dla Zjednoczonego Królestwa:

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2021.129.1

Rodzaj: Komunikat
Tytuł: Komunikat Komisji - Dostosowanie sposobu obliczania kar ryczałtowych i okresowych kar pieniężnych proponowanych przez Komisję w postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii.
Data aktu: 12/04/2021
Data ogłoszenia: 13/04/2021
Data wejścia w życie: 13/04/2021