Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 maja 2018 r. w sprawie sprawozdania rocznego za 2016 r. dotyczącego ochrony interesów...

1.

zauważa z zadowoleniem, że łączna liczba zgłoszonych w 2016 r. nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi (19 080 przypadków) spadła o 15 % w stosunku do 2015 r. (22 349 przypadków), a wartość tych nieprawidłowości spadła o 8 % (z 3,21 mld EUR w 2015 r. do 2,97 mld EUR w 2016 r.);

2.

odnotowuje nieznaczny spadek - o 3,5 % - liczby nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe, co oznacza kontynuację tendencji spadkowej utrzymującej się od 2014 r.; wyraża nadzieję, że spadek odnośnych kwot z 637,6 mln EUR w 2015 r. do 391 mln EUR w 2016 r. odzwierciedla rzeczywiste zmniejszenie skali nadużyć finansowych, a nie brak skuteczności w ich wykrywaniu;

3.

przypomina, że nie wszystkie nieprawidłowości stanowią nadużycia finansowe oraz że należy wyraźnie odróżniać je od popełnionych błędów;

4.

uważa, że współpraca Komisji i państw członkowskich w wykrywaniu nadużyć finansowych nie jest wystarczająco skuteczna; w związku z tym apeluje o przyjęcie zestawu środków służących ściślejszej, skuteczniejszej i wydajniejszej współpracy;

5.

wyraża ubolewanie, że dotychczas nie wszystkie państwa członkowskie przyjęły krajowe strategie zwalczania nadużyć finansowych; zwraca się do Komisji, by aktywnie pomagała państwom członkowskim w opracowywaniu krajowych strategii zwalczania nadużyć finansowych, zwłaszcza że to państwa członkowskie zarządzają około 74 % budżetu UE;

6.

powtórnie wzywa Komisję do stworzenia jednolitego systemu zbierania od państw członkowskich porównywalnych danych o nieprawidłowościach i nadużyciach finansowych, by unormować proces zgłaszania oraz zapewnić jakość składanych informacji i porównywalność danych;

7.

wyraża zaniepokojenie utrzymującymi się różnicami między państwami członkowskimi, jeśli chodzi o proces zgłaszania, gdyż różnice te mogą prowadzić do błędnego postrzegania skuteczności kontroli; zachęca Komisję do dalszych działań mających pomagać państwom członkowskim w podnoszeniu poziomu i jakości kontroli oraz w wymianie najlepszych praktyk w dziedzinie walki z nadużyciami;

8.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie dyrektywy PIF, w której określono minimalne zasady definiowania przestępstw i sankcji w dziedzinie nadużyć naruszających interesy finansowe Unii, co obejmuje transgraniczne oszustwa związane z VAT powodujące łączne szkody na kwotę co najmniej 10 mln EUR; przypomina jednak, że Komisja oceni ten próg do dnia 6 lipca 2022 r.; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zakres dyrektywy PIF obejmuje oszustwa związane z VAT, co ma szczególne znaczenie dla bardziej zdecydowanego zwalczania transgranicznych oszustw związanych z VAT; postrzega tę dyrektywę jako pierwszy krok w kierunku zharmonizowanego europejskiego prawa karnego; zauważa, że dyrektywa ta zawiera definicję korupcji i określa rodzaje nieuczciwego zachowania podlegające karze;

9.

z zadowoleniem przyjmuje decyzję 20 państw członkowskich o utworzeniu EPPO w ramach wzmocnionej współpracy; apeluje o faktyczną współpracę między OLAF a EPPO, prowadzoną na zasadzie komplementarności, efektywnej wymiany informacji i wsparcia OLAF dla działań EPPO, unikania dublowania struktur, konfliktów kompetencji i luk prawnych wynikających z braku kompetencji; ubolewa jednak, że nie wszystkie państwa członkowskie Unii włączyły się w tę inicjatywę, i podkreśla znaczenie utrzymania jednakowych wskaźników efektywności wykrywania nadużyć finansowych we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję, by zachęcała do przystąpienia do EPPO państwa członkowskie niechętne jak dotąd tej inicjatywie;

10.

apeluje do uczestniczących państw członkowskich i Komisji, by jak najszybciej rozpoczęły prace mające przygotować uruchomienie EPPO oraz by ściśle angażowały Parlament w odpowiednie procedury, zwłaszcza w mianowanie prokuratora generalnego; wzywa Komisję, aby jak najszybciej wyznaczyła tymczasowego dyrektora administracyjnego EPPO, zgodnie z art. 20 rozporządzenia w sprawie EPPO; nalega, aby jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem działalności EPPO zapewniono jej odpowiednią liczbę pracowników i wystarczające zasoby; przypomina, że EPPO musi być niezależna;

11.

apeluje o efektywną współpracę między państwami członkowskimi, EPPO, OLAF i Eurojustem; przypomina o trwających negocjacjach dotyczących rozporządzenia w sprawie Eurojustu; zaznacza, że odpowiednie kompetencje Eurojustu, OLAF i EPPO muszą być jasno zdefiniowane; podkreśla, że naprawdę skuteczne zwalczanie nadużyć finansowych na szczeblu UE wymaga od EPPO, Eurojustu i OLAF sprawnej współpracy politycznej i operacyjnej, pozwalającej uniknąć nakładania się zadań; przypomina w związku z tym, że uzgodnienia robocze między tymi trzema organami należy opracować i przyjąć jak najszybciej, zgodnie z art. 99-101 rozporządzenia w sprawie EPPO; zaznacza, że EPPO powinna posiadać uprawnienia do rozstrzygania sporów kompetencyjnych w sprawach istotnych dla wykonywania jej zadań;

12.

wyraża zaniepokojenie stratami wynikającymi z ubytku dochodów z tytułu podatku VAT oraz z wewnątrzwspólnotowych nadużyć związanych z VAT, wynoszącymi w 2015 r. 159,5 mld EUR;

13.

wyraża zadowolenie z przyjęcia krótkoterminowych środków zwalczania ubytku dochodów z tytułu podatku VAT, o czym mowa w planie działania Komisji pt. "W kierunku jednolitego unijnego obszaru VAT", opublikowanym w dniu 7 kwietnia 2016 r.; podkreśla, że problemy dotyczące transgranicznych nadużyć związanych z VAT wymagają podjęcia zdecydowanych, skoordynowanych i szybkich działań; apeluje do Komisji o przyspieszenie procedur w celu przedstawienia wniosków dotyczących ostatecznej wersji systemu VAT, co przewidziano w planie działania, aby zapobiec uszczupleniu dochodów podatkowych w UE i w państwach członkowskich;

14.

ubolewa, że choć łączna liczba nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi dotyczących tradycyjnych zasobów własnych (TZW) spadła z 5 514 w 2015 r. do 4 647 w 2016 r., to ich łączna kwota wzrosła z 445 mln EUR do 537 mln EUR i jest wyższa o 13 % od średniej z lat 2012-2016;

15.

zauważa z ogromnym zaniepokojeniem, że w ostatnich latach wzrósł przemyt wyrobów tytoniowych do UE i według danych szacunkowych oznacza straty dla dochodów publicznych budżetu UE i budżetów państw członkowskich w wysokości 10 mld EUR rocznie, a zarazem jest jednym z największych źródeł przestępczości zorganizowanej, w tym terroryzmu; uważa, że państwa członkowskie powinny nasilić zwalczanie tej nielegalnej działalności, np. przez usprawnienie procedur współpracy i wymianę informacji między państwami członkowskimi;

16.

odnotowuje rezultaty 12 wspólnych operacji celnych przeprowadzonych przez OLAF i państwa członkowskie we współpracy z różnymi służbami państw trzecich i Światowej Organizacji Celnej (WCO), które doprowadziły zwłaszcza do zajęcia 11 mln sztuk papierosów, 2 87 000 sztuk cygar, 250 ton innych wyrobów tytoniowych, 8 ton marihuany i 400 kg kokainy;

17.

zauważa, że kontrole celne przy odprawie towarów i kontrole prowadzone przez służby ds. zwalczania nadużyć finansowych stanowiły najskuteczniejsze metody wykrywania nadużyć finansowych w odniesieniu do wpływów do budżetu UE;

18.

wyraża zaniepokojenie kwestią kontroli celnych oraz związanego z nimi poboru opłat, które należą do zasobów własnych budżetu Unii; przypomina, że prowadzenie kontroli mających na celu stwierdzenie, czy importerzy przestrzegają przepisów o taryfach celnych i przywozie, należy do organów celnych państw członkowskich;

19.

ubolewa z powodu różnic w kontrolach celnych prowadzonych w Unii i z powodu dużej liczby nadużyć ze szkodą dla systemu poboru zasobów własnych; zachęca Komisję, by zaostrzyła wspólną politykę kontroli celnych przez jej faktyczną harmonizację w celu poprawienia poboru tradycyjnych zasobów własnych oraz zapewnienia bezpieczeństwa UE i ochrony jej interesów gospodarczych, ze szczególnym uwzględnieniem zwalczania handlu towarami nielegalnymi i podrobionymi;

20.

ubolewa, że w latach 2013-2016 wartość odzieży i obuwia przywożonego z Chin była zaniżana przy wjeździe na terytorium niektórych państw europejskich, zwłaszcza Zjednoczonego Królestwa;

21.

przypomina, że OLAF zalecił Komisji odzyskanie od rządu Zjednoczonego Królestwa utraconych dochodów w wysokości 1,987 mld EUR, które przy prawidłowym postępowaniu zasiliłyby budżet UE;

22.

ubolewa, że Komisja nie jest w stanie obliczyć łącznej kwoty środków odzyskanych w wyniku odnośnych zaleceń OLAF; wzywa Komisję, by co roku podawała kwotę zasobów własnych UE odzyskanych na podstawie zaleceń OLAF, wprowadziła system umożliwiający obliczenie łącznej kwoty tych zasobów, podawała kwoty, które jeszcze należy odzyskać, oraz publikowała w rocznych sprawozdaniach z działalności OLAF informacje o współpracy, w tym o zaleceniach i o kwotach faktycznie odzyskanych;

23.

uważa, że Komisja powinna co roku przedstawiać informacje o różnicy między przewidywanymi a rzeczywiście uzyskanymi dochodami z tytułu podatku VAT i ceł;

24.

ubolewa, że w wydatkach bezpośrednich nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi wzrosły o 16 % w stosunku do poprzedniego roku, w przeciwieństwie do pozostałych elementów budżetu, w których odnotowano spadek tych nieprawidłowości;

25.

ubolewa, że jest to czwarty rok, gdy rośnie zarówno liczba nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe w zarządzaniu bezpośrednim (16 przypadków w 2015 r. i 49 przypadków w 2016 r.), jak i ich wartość (0,78 mln EUR w 2015 r. i 6,25 mln EUR w 2016 r.); wzywa Komisję, by do końca 2018 r. przedstawiła konkretny plan ograniczenia nadużyć w tym obszarze;

26.

zauważa, że liczba zgłoszonych nieprawidłowości dotyczących Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, spadła co prawda z 3 250 przypadków w 2015 r. do 2 676 przypadków w 2016 r., ale jest nadal dwa razy wyższa niż w 2012 r., należy jednak podkreślić, że odpowiednie kwoty są w 2016 r. zaledwie o 8 % wyższe niż w 2012 r.; odnotowuje również fakt, że choć w 2016 r. łączna liczba nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi spadła w przypadku tego funduszu o 16 % w porównaniu do roku 2015, to liczba samych nieprawidłowości związanych z nadużyciami wzrosła o 17 %, jednak z zadowoleniem przyjmuje fakt, że kwota, której dotyczyły nieprawidłowości związane z nadużyciami finansowymi, spadła o ponad 50 %; zwraca również uwagę, że w ostatnich pięciu latach nieprawidłowości związane z nadużyciami finansowymi w EFRROW stanowiły około 0,5 % płatności;

27.

zauważa, że liczba 8 497 nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi w polityce spójności i polityce rybołówstwa jest w 2016 r. o 22 % niższa niż w 2015 r., jednak wciąż o 25 % wyższa niż średnia z pięciu ostatnich lat; przyjmuje również do wiadomości, że kwota, której dotyczyły nieprawidłowości, była o 5 % niższa niż w 2015 r.; zauważa, że w okresie programowania 2007-2013 nieprawidłowości związane z nadużyciami finansowymi dotyczyły 0,42 % środków na zobowiązania, a nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi - 2,08 % środków na zobowiązania;

28.

przyjmuje z zadowoleniem fakt, że kwoty nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe w polityce spójności i polityce rybołówstwa spadły niemal o 50 %, z 469 mln EUR w 2015 r. do 235 mln EUR w 2016 r.;

29.

stwierdza z konsternacją, że odnotowane w okresie programowania 2007-2013 kwoty obarczone nieprawidłowościami w Funduszu Spójności nadal rosną (z 277 mln EUR w 2015 r. do 480 mln EUR w 2016 r.), w przeciwieństwie do innych funduszy (EFRR, EFS czy Europejski Fundusz Rybacki), w których obserwuje się tendencję do stabilizacji, a nawet spadku tych kwot;

30.

wyraża zdumienie, że w przypadku blisko jednej trzeciej nieprawidłowości zgłoszonych w 2016 r. jako nadużycia finansowe w polityce spójności nie przedstawiono informacji o odnośnej dziedzinie priorytetowej, a brak tych informacji uniemożliwia rzetelne porównanie z latami poprzednimi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaradzenia tej sytuacji;

31.

wyraża zaniepokojenie w związku z kontrolami dotyczącymi instrumentów finansowych zarządzanych przez pośredników oraz z wykazanymi słabościami w kontroli siedzib statutowych beneficjentów; zwraca uwagę na konieczność uzależnienia pożyczek bezpośrednich i pośrednich od opublikowania danych podatkowych i księgowych w podziale na kraje oraz od ujawniania informacji o własności rzeczywistej przez beneficjentów i instytucje pośrednictwa finansowego uczestniczące w finansowaniu;

32.

oczekuje, że uproszczenie zasad administracyjnych, do którego wezwano we wspólnych przepisach obejmujących lata 2014- 2020, umożliwi zmniejszenie liczby nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, wykrywanie przypadków nadużyć i poprawienie dostępu beneficjentów do funduszy UE;

33.

odnotowuje stałą tendencję spadkową, jeśli chodzi o liczbę zgłoszonych nieprawidłowości dotyczących pomocy przedakcesyjnej, wynikającą ze stopniowego kończenia programów przedakcesyjnych; zauważa jednak, że Turcja nadal jest krajem z największą liczbą nieprawidłowości (związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi), jako że ponad 50 % zgłoszonych przypadków dotyczy właśnie tego kraju;

34.

z zainteresowaniem oczekuje na wyniki uzyskane dzięki systemowi wczesnego wykrywania i wykluczania (EDES) stosowanemu przez Komisję od dnia 1 stycznia 2016 r.;

35.

opowiada się za ściślejszą współpracą między państwami członkowskimi w odniesieniu do wymiany informacji; zaznacza, że wiele państw członkowskich nie ma odrębnych przepisów dotyczących zwalczania przestępczości zorganizowanej, która jest coraz bardziej zaangażowana w działalność transgraniczną oraz działania naruszające interesy finansowe Unii, np. w przemyt i fałszowanie pieniądza; uważa za sprawę zasadniczą, by państwa członkowskie stosowały skuteczne środki walki z coraz większym umiędzynarodowieniem nadużyć, i wzywa Komisję do opracowania wspólnych norm dotyczących środków wspierania walki z nadużyciami;

36.

przypomina, że w ostatnim okresie programowania zamówienia publiczne należą do głównych źródeł błędu, i odnotowuje wciąż wysoki poziom nieprawidłowości wynikających z braku zgodności z przepisami dotyczącymi zamówień publicznych; ponownie wzywa Komisję do opracowania bazy danych dotyczących nieprawidłowości, mogącej służyć za podstawę rzeczowej i gruntownej analizy częstotliwości, wagi i przyczyn błędów w zamówieniach publicznych; wzywa właściwe organy państw członkowskich do opracowania i analizy ich własnych baz danych dotyczących nieprawidłowości, w tym nieprawidłowości przy udzielaniu zamówień publicznych, oraz do współpracy z Komisją w celu dostarczania danych w takim terminie i w takiej formie, które ułatwią Komisji pracę; wzywa Komisję, by jak najszybciej przystąpiła do monitorowania i oceny transpozycji do prawa krajowego dyrektyw 2014/24/UE oraz 2014/25/UE dotyczących zamówień publicznych;

37.

ponownie wzywa Komisję i państwa członkowskie do przestrzegania przepisów określających warunki ex ante w polityce spójności, zwłaszcza w obszarze zamówień publicznych; apeluje do państw członkowskich o wzmożenie wysiłków w obszarach, które Komisja wskazała w sprawozdaniu rocznym, zwłaszcza jeśli chodzi o udzielanie zamówień publicznych, przestępstwa finansowe, konflikty interesów, korupcję, sygnalizowanie nieprawidłowości i definicję nadużycia finansowego;

38.

pilnie wzywa Komisję i państwa członkowskie do bardziej zdecydowanego przeciwdziałania nieprawidłowościom związanym z nadużyciami finansowymi; uważa, że nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi należy eliminować za pomocą środków administracyjnych, w szczególności przez wprowadzenie przejrzystszych i prostszych wymogów;

39.

podkreśla, że system umożliwiający wymianę informacji między właściwymi organami ułatwiłby krzyżową kontrolę zapisów księgowych dotyczących transakcji między co najmniej dwoma państwami członkowskimi, by zapobiegać oszustwom transgranicznym w funduszach strukturalnych i inwestycyjnych, a tym samym zapewnić horyzontalne i całościowe podejście do ochrony interesów finansowych państw członkowskich; ponownie wzywa Komisję do przedłożenia wniosku ustawodawczego w sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej w obszarach funduszy europejskich, w których do tej pory nie przewidziano takiej praktyki;

40.

popiera program Herkules III, będący dobrym przykładem podejścia "jak najlepiej wykorzystać każde euro"; podkreśla znaczenie tego programu oraz jego wkład w zwiększanie zdolności organów celnych do zwalczania transgranicznej przestępczości zorganizowanej i zapobiegania wwożeniu do państw członkowskich produktów podrobionych i towarów pochodzących z przemytu;

41.

z zadowoleniem przyjmuje niezależną ocenę śródokresową programu Herkules III, przedstawioną Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w dniu 11 stycznia 2018 r.;

42.

wyraża zaniepokojenie wzrostem liczby nadużyć finansowych związanych z podatkiem VAT, zwłaszcza tak zwanych oszustw karuzelowych; przyjmuje do wiadomości wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Rady mającej umożliwić stosowanie przez państwa członkowskie - pod pewnymi ściśle określonymi warunkami - ogólnego mechanizmu odwrotnego obciążenia (GRCM); odnotowuje wniosek Komisji w sprawie pakietu uproszczeń podatku VAT oraz obniżenia kosztów przestrzegania przepisów przez MŚP, mający stworzyć środowisko sprzyjające rozwojowi MŚP i handlowi transgranicznemu; wzywa Komisję, by przedstawiła całościowe, długoterminowe i ogólnounijne rozwiązanie problemu oszustw związanych z podatkiem VAT; apeluje do wszystkich państw członkowskich o udział w pracach sieci Eurofisc we wszystkich dziedzinach w celu ułatwienia wymiany informacji i koordynowania polityki z myślą o zwalczaniu tego typu nadużyć finansowych, przynoszących szkodę budżetowi UE i budżetom krajowym;

43.

wzywa Komisję do corocznego publikowania sprawozdań dotyczących wykorzystania funduszy UE oraz przekazów pieniężnych Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR) na rzecz struktur offshore, z podaniem liczby i charakteru zablokowanych projektów, wyjaśnieniem powodów ich zablokowania oraz wyliczeniem działań następczych mających zapewnić, że fundusze UE nie będą bezpośrednio ani pośrednio przyczyniać się do naruszania interesów finansowych UE;

44.

przypomina, że pełna przejrzystość sprawozdawczości dotyczącej wydatków ma zasadnicze znaczenie przede wszystkim w przedsięwzięciach infrastrukturalnych finansowanych bezpośrednio przez fundusze lub instrumenty finansowe UE; wzywa Komisję do udzielenia obywatelom UE pełnego dostępu do informacji o współfinansowanych przedsięwzięciach;

45.

uważa, że działania zapobiegawcze mają bardzo istotne znaczenie dla zmniejszania poziomu nadużyć w wydatkowaniu środków UE;

46.

z zadowoleniem przyjmuje działania zapobiegawcze Komisji i OLAF oraz apeluje o lepsze wdrażanie systemów EDES i systemu informacji w celu zwalczania nadużyć finansowych (AFIS), a także o realizację krajowych strategii zwalczania nadużyć finansowych;

47.

wzywa Komisję do dalszego upraszczania rozporządzenia finansowego i pozostałych przepisów administracyjnych; zwraca się do Komisji, by bardzo starannie oceniła jasność i wartość dodaną kierunków finansowania zapisanych w programach operacyjnych państw członkowskich;

48.

wzywa Komisję do opracowania ram cyfryzacji wszystkich procesów wdrażania polityki UE (zaproszenia do składania wniosków, składane wnioski, ocena, wdrażanie, płatności), do stosowania przez wszystkie państwa członkowskie;

49.

uważa przejrzystość za ważne narzędzie walki z nadużyciami finansowymi; wzywa Komisję do opracowania ram, których państwa członkowskie powinny przestrzegać, informując opinię publiczną o wszystkich etapach realizacji projektów finansowanych z funduszy europejskich, w tym o płatnościach;

50.

podkreśla istotną rolę sygnalistów w zapobieganiu nadużyciom oraz ich wykrywaniu i zgłaszaniu, oraz potrzebę zapewnienia sygnalistom ochrony; apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie sygnalistom minimalnego poziomu ochrony w UE;

51.

przypomina swoje rezolucje z dnia 14 lutego 2017 r. i z dnia 24 października 2017 r. 9 w sprawie ochrony sygnalistów oraz usilnie wzywa państwa członkowskie i Komisję do szybkiego wdrożenia zaleceń zawartych w tych dokumentach;

52.

ponawia apel do Komisji o jak najszybsze przedłożenie przekrojowego wniosku ustawodawczego dotyczącego ochrony sygnalistów, by skutecznie zapobiegać nadużyciom naruszającym interesy finansowe Unii oraz zwalczać te nadużycia;

53.

odnotowuje przeprowadzone przez Komisję w okresie od marca do maja 2017 r. otwarte konsultacje publiczne, które miały na celu zebranie opinii na temat ochrony sygnalistów na szczeblu krajowym i unijnym; oczekuje planowanej na najbliższe miesiące inicjatywy Komisji mającej zwiększyć ochronę sygnalistów w UE; przypomina swoją rezolucję z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie roli demaskatorów w ochronie interesów finansowych UE;

54.

zachęca Komisję oraz państwa członkowskie do przyjęcia środków służących ochronie poufności źródeł informacji, by zapobiegać dyskryminacji i groźbom;

55.

ubolewa, że Komisja nie uznała, że należy dalej publikować sprawozdanie o zwalczaniu korupcji, co utrudnia ocenę skal i korupcji; przypomina o przyjętym w dniu 13 grudnia 2017 r. zaleceniu dla Rady i Komisji w następstwie dochodzenia w sprawie prania pieniędzy, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania 10 , w którym Parlament zauważył, że monitorowanie przez Komisję zwalczania korupcji będzie kontynuowane w procesie europejskiego semestru, zajął stanowisko, że inne zagadnienia gospodarcze i finansowe w tym procesie mogą zepchnąć zwalczanie korupcji na dalszy plan, i zaapelował do Komisji, by dała dobry przykład i wznowiła publikowanie sprawozdania oraz by zobowiązała się do realizowania znacznie bardziej wiarygodnej i całościowej strategii zwalczania korupcji; podkreśla, że walka z korupcją wymaga współpracy policji i wymiaru sprawiedliwości, a w tym obszarze polityki Parlament jest współprawodawcą i posiada pełne uprawnienia kontrolne;

56.

podkreśla, że korupcja stanowi ogromne wyzwanie dla UE i państw członkowskich, a wobec braku skutecznych środków przeciwdziałania obniża wyniki gospodarcze, podważa praworządność i osłabia wiarygodność instytucji demokratycznych oraz zaufanie do nich w całej Unii; przypomina swoją rezolucję z dnia 25 października 2016 r. zawierającą zalecenia dla Komisji dotyczące utworzenia unijnego mechanizmu dotyczącego demokracji, praworządności i praw podstawowych 11 , w której jednoznacznie wezwano do wprowadzenia rocznego sprawozdania na temat demokracji, praworządności i praw podstawowych (europejskie sprawozdanie dotyczące demokracji, praworządności i praw podstawowych) zawierającego zalecenia dla poszczególnych krajów, ze szczególnym uwzględnieniem korupcji;

57.

ubolewa, że nowa dyrektywa w sprawie zamówień publicznych nie przyniosła jak dotąd widocznej poprawy w wykrywaniu poziomu korupcji w UE, i wzywa Komisję do zapewnienia skutecznych instrumentów służących poprawie przejrzystości procedur udzielania zamówień i podwykonawstwa;

58.

wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia dyrektywy UE w sprawie prania pieniędzy, co obejmuje wprowadzenie publicznego rejestru rzeczywistych beneficjentów przedsiębiorstw i funduszy powierniczych;

59.

ponownie wzywa Komisję do opracowania systemu rygorystycznych wskaźników i łatwych do stosowania, jednolitych kryteriów wynikających z wymogów określonych w programie sztokholmskim, z myślą o ocenie poziomu korupcji w państwach członkowskich oraz ich polityki antykorupcyjnej; zachęca Komisję do opracowania wskaźnika korupcji, który posłuży do klasyfikacji państw członkowskich; jest zdania, że wskaźnik korupcji może być dla Komisji solidną podstawą do utworzenia mechanizmu kontroli poszczególnych krajów w związku z kontrolą wydatkowania środków UE;

60.

podkreśla, że działania zapobiegawcze powinny obejmować ciągłe szkolenia i wsparcie dla pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie środkami finansowymi i ich kontrolowanie we właściwych organach, a także wymianę informacji i najlepszych praktyk między państwami członkowskimi; wskazuje na decydującą rolę organów lokalnych i regionalnych oraz zainteresowanych stron w walce z nadużyciami finansowymi;

61.

przypomina, że Komisja nie ma dostępu do informacji, jakimi wymieniają się państwa członkowskie, aby móc zapobiegać i przeciwdziałać wewnątrzwspólnotowym oszustwom typu "znikający podmiot gospodarczy", powszechnie zwanym oszustwami karuzelowymi; jest zdania, że Komisja powinna mieć dostęp do sieci Eurofisc, aby lepiej kontrolować, oceniać i usprawniać wymianę danych między państwami członkowskimi; apeluje do wszystkich państw członkowskich, by uczestniczyły w działalności sieci Eurofisc we wszystkich obszarach w celu ułatwienia i przyspieszenia wymiany informacji z organami wymiaru sprawiedliwości i organami ścigania, takimi jak Europol i OLAF, zgodnie z zaleceniem Trybunału Obrachunkowego; wzywa państwa członkowskie i Radę, by umożliwiły Komisji dostęp do tych informacji w celu zacieśnienia współpracy, poprawy wiarygodności danych i zwalczania przestępczości transgranicznej;

62.

uważa, że dziennikarstwo śledcze odgrywa zasadniczą rolę w podnoszeniu poziomu niezbędnej przejrzystości w UE i państwach członkowskich oraz że należy do takiego dziennikarstwa zachęcać i wspierać je środkami prawnymi zarówno w państwach członkowskich, jak i w UE;

63.

przypomina decyzję Komisji o nieodnawianiu umowy z PMI, która wygasła w dniu 9 lipca 2016 r.; przypomina, że w dniu 9 marca 2016 r. 12 Parlament zwrócił się do Komisji, aby nie odnawiała, nie przedłużała ani nie renegocjowała umowy z PMI po upływie okresu, na jaki została ona zawarta; uważa, że należy rozwiązać pozostałe trzy umowy (z BAT, JTI i ITL) ze skutkiem od dnia 20 maja 2019 r.; wzywa Komisję, by do końca 2018 r. przedstawiła sprawozdanie dotyczące możliwości zakończenia tych pozostałych trzech umów;

64.

wzywa Komisję, by wprowadziła na szczeblu UE wszelkie środki niezbędne do identyfikacji i śledzenia wyrobów tytoniowych PMI oraz do wszczynania postępowań sądowych w przypadku nieprzepisowych konfiskat wyrobów tego producenta, dopóki nie będą miały zastosowania wszystkie przepisy dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych, by nie dopuścić do wystąpienia luki w przepisach w okresie między wygaśnięciem umowy z PMI a datą wejścia w życie dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych i protokołu do ramowej konwencji o ograniczeniu użycia tytoniu;

65.

z zadowoleniem przyjmuje wsparcie Komisji dla szybkiej ratyfikacji protokołu WHO w sprawie likwidacji nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi, ponieważ jest to pierwszy wielostronny instrument prawny, który odnosi się do problemu przemytu wyrobów tytoniowych całościowo i na skalę światową;

66.

przypomina, że jak dotąd protokół WHO w sprawie likwidacji nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi ratyfikowały 32 strony, w tym tylko osiem państw członkowskich i Unia jako całość; wzywa 10 państw członkowskich (Belgię, Danię, Finlandię, Grecję, Irlandię, Niderlandy, Niemcy, Słowenię, Szwecję i Zjednoczone Królestwo) oraz Norwegię, które podpisały, ale jeszcze nie ratyfikowały protokołu w sprawie likwidacji nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi, aby dokonały ratyfikacji;

67.

wyraża nadzieję, że otrzyma niebawem zapowiedziane na 2018 r. końcowe sprawozdanie Komisji z postępu prac, o którym mowa w komunikacie z 2013 r. pt. "Intensyfikacja walki z przemytem papierosów i innymi formami nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi - Kompleksowa strategia UE" (COM(2013)0324);

68.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od kwietnia 2016 r. we Wspólnym Centrum Badawczym w Geel (Belgia) działa unijne laboratorium ds. kontroli wyrobów tytoniowych, mogące określić skład chemiczny i charakterystykę zajętych wyrobów tytoniowych, co umożliwi weryfikację ich autentyczności;

69.

zaznacza, że wydawane przez OLAF zalecenia o charakterze sądowym są jak dotąd wykonywane w państwach członkowskich w bardzo ograniczonym stopniu; uważa, że taka sytuacja jest niedopuszczalna, i wzywa Komisję, by zapewniła pełne wdrażanie zaleceń OLAF w państwach członkowskich;

70.

ubolewa, że mimo licznych zaleceń i dochodzeń OLAF wskaźnik skuteczności ścigania przestępstw w państwach członkowskich wynosi tylko 30 %, organy sądowe niektórych państw członkowskich nie traktują priorytetowo zaleceń OLAF dotyczących niewłaściwego wydatkowania środków unijnych, a nawet sam OLAF nie stosuje się odpowiednio do własnych zaleceń; wzywa Komisję, by wprowadziła zasady dotyczące wykonywania zaleceń OLAF;

71.

ubolewa, że krajowe organy sądowe oddalają około 50 % spraw OLAF; wzywa państwa członkowskie, Komisję i OLAF, by określiły warunki dopuszczalności dowodów dostarczanych przez OLAF; wzywa OLAF do poprawy jakości sprawozdań końcowych w celu zwiększenia ich użyteczności dla organów krajowych;

72.

apeluje do OLAF o bardziej realistyczne podejście do zaleceń dotyczących odzyskiwania płatności, a także do informowania o faktycznie odzyskanych kwotach;

73.

przypomina, że rozporządzenie w sprawie OLAF przyznaje dyrektorowi generalnemu istotną rolę w procedurach składania skarg dotyczących dochodzeń; przypomina, że bezpośredni udział dyrektora generalnego w dochodzeniach OLAF szkodzi odgrywanej przez niego roli, a tym samym rozporządzeniu;

74.

wzywa Komisję, by podczas przeglądu rozporządzenia (UE, Euratom) nr 883/2013 wprowadziła właściwą równowagę kompetencji między EPPO a OLAF, rozszerzyła gwarancje procesowe, doprecyzowała i rozszerzyła uprawnienia OLAF do prowadzenia dochodzeń, określiła poziom przejrzystości zaleceń i sprawozdań OLAF oraz wyjaśniła zasady dostępu do danych i współpracy między OLAF a jego Komitetem Nadzoru;

75.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Trybunałowi Sprawiedliwośc i Unii Europejskiej, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i Komitetowi Nadzoru OLAF.

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2020.41.2
Rodzaj:	Rezolucja
Tytuł:	Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 maja 2018 r. w sprawie sprawozdania rocznego za 2016 r. dotyczącego ochrony interesów finansowych UE - zwalczanie nadużyć finansowych (2017/2216(INI)).
Data aktu:	03/05/2018
Data ogłoszenia:	06/02/2020

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 maja 2018 r. w sprawie sprawozdania rocznego za 2016 r. dotyczącego ochrony interesów finansowych UE - zwalczanie nadużyć finansowych (2017/2216(INI)).

Sprawozdanie roczne za rok 2016 dotyczące ochrony interesów finansowych UE - zwalczanie nadużyć finansowych

Zmiany w prawie

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Dz.U.UE.C.2020.41.2