(2020/C 17/02)(Dz.U.UE C z dnia 17 stycznia 2020 r.)
Pismem z dnia 1 lipca 2019 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Hiszpanię o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Competition Directorate-General
State Aid Greffe
1049 Bruxelles/Brussels
BELGIQUE/BELGIË
Faks +32 22961242
Stateaidgreffe@ec.europa.eu
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom Hiszpanii. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
Tekst streszczenia
Opis środka i projektu inwestycyjnego
W dniu 16 listopada 2017 r. Hiszpania zgłosiła regionalną pomoc inwestycyjną o wartości nominalnej 20 660 434 EUR na rzecz przedsiębiorstwa Peugeot Citroën Automoviles España S.A. (zwanego dalej "PCAE") z przeznaczeniem na inwestycje w jego zakładzie w Vigo, znajdującym się w Pontevedra, Galicja, na obszarze kwalifikującym się do pomocy regionalnej zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE na podstawie mapy pomocy regionalnej dla Hiszpanii na okres od lipca 2014 r. do 2020 r. 1 Standardowy pułap pomocy regionalnej dla Pontevedra został ustalony na poziomie 15 % na lata 2014-2017 i na poziomie 10 % na lata 2018-2020. PCAE jest częścią grupy PSA (zwanej dalej "PSA"), która jest dużym przedsiębiorstwem.
W dniu 5 grudnia 2014 r. PCAE wystąpiło o pomoc na pierwszą inwestycję w wysokości 392 mln EUR dotyczącą "Planu przemysłowego na lata 2014-2020" ("inwestycja 1") dotyczącą "zaprojektowania i uruchomienia produkcji nowego pojazdu" oraz "daleko idących udoskonaleń procesu" w należącym do PCAE zakładzie produkcji samochodów w Vigo. Wspomniany wniosek o pomoc opierał się na wymogach zawartych w wytycznych w sprawie pomocy regionalnej na lata 2007-2013 ("wytyczne w sprawie pomocy regionalnej na lata 2007-2013") 2 , które już nie obowiązują. W dniu 12 grudnia 2014 r. grupa PSA podjęła decyzję o przeprowadzeniu inwestycji, a prace rozpoczęły się w kwietniu 2015 r. W dniu 17 grudnia 2015 r. PCAE zaktualizowało swój wniosek o pomoc, dostosowując go do wymogów wytycznych w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014-2020 ("wytyczne w sprawie pomocy regionalnej") 3 . W 2016 r. PCAE poszerzyło zakres projektu i zakres wniosku o pomoc, uwzględniając w nim dodatkowo inwestycję o wartości 100 mln EUR ("inwestycja 2") dotyczącą "nowej platformy produkcyjnej" i "nowego modelu SUV". Połączona inwestycja zostanie ukończona w 2019 r.
W pkt 15 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej stwierdzono, że "pomoc regionalna na rzecz dużych przedsiębiorstw przeznaczona na inwestycje prawdopodobnie nie wywoła efektu zachęty, nie może więc zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym na mocy art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, chyba że jest to pomoc przyznana na inwestycję początkową, która zapoczątkowuje nową działalność gospodarczą na danym obszarze, albo na zróżnicowanie działalności istniejących zakładów w kierunku nowych produktów lub innowacyjnych procesów". Władze Hiszpanii twierdzą, że przedmiotowe dwie inwestycje stanowią jeden projekt, oraz że ten (połączony) projekt będzie opierać się na procesach produkcyjnych, które stanowią "innowacyjne procesy" w rozumieniu ust. 15.
Ocena zgodności środków pomocy
Na etapie oceny wstępnej Komisja nie mogła ustalić kwalifikowalności i zgodności zgłoszonej pomocy z przepisami wytycznych w sprawie pomocy regionalnej.
Kwalifikowalność beneficjenta
Komisja nie mogła ustalić kwalifikowalności beneficjenta, który był nadal uważany za przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji, wyłączone z zakresu pomocy regionalnej do dnia 31 grudnia 2015 r. Władze Hiszpanii są wprawdzie zdania, że pomoc została faktycznie przyznana pod koniec 2017 r., pod warunkiem uzyskania zgody Komisji, jednak Komisja nie wyklucza tego, że określone kroki, np. formalne, możliwe do wyegzekwowania na drodze prawnej zobowiązanie do przyznania pomocy na późniejszym etapie, podjęte w okresie restrukturyzacji, mogą mieć wpływ na zgodność z prawem oraz zgodność z rynkiem wewnętrznym pomocy przyznanej w ramach realizacji tego typu umów po zakończeniu okresu restrukturyzacji.
Kwalifikowalność zgłoszonego projektu (projektów)
Na obecnym etapie Komisja uważa, że zwiększenie zakresu inwestycji o 100 mln EUR, wprowadzone w formularzu wniosku o przyznanie pomocy z dnia 18 marca 2016 r., nie kwalifikuje się do pomocy regionalnej, chyba że inwestycja zostanie uznana za odrębny i niezależny projekt inwestycyjny (takiej opcji Komisja nie wyklucza na obecnym etapie). Komisja nie jest ponadto przekonana, że inwestycja 1 kwalifikuje się jako "inwestycja początkowa" w rozumieniu pkt 20 lit. h) wytycznych w sprawie pomocy regionalnej, tzn. że spełnia minimalny wymóg na potrzeby kwalifikowalności do pomocy regionalnej na podstawie tych wytycznych, ponieważ ma wątpliwości, czy spełnione są kryteria tej definicji. Ponadto Komisja ma poważne trudności z ustaleniem wymaganego elementu nowości (wymóg: pierwsze zastosowanie innowacji w danym sektorze w EOG) innowacji procesowych, które mają zostać wprowadzone do procesów produkcji, na których mają opierać się inwestycje 1 i inwestycji 2. Komisja wyraża także wątpliwość, czy planowane innowacje są istotne dla przedmiotowych procesów produkcji w ujęciu ogólnym, a nie tylko dla punktowych udoskonaleń aktualnego stanu wiedzy. W związku z powyższym Komisja ma wątpliwości odnośnie do tego, czy przedmiotowe procesy produkcyjne opierają się na "nowym procesie innowacji", oraz tego czy tym samym przedmiotowe inwestycje mogą korzystać ze zwolnienia z zakazu ustanowionego w pkt 15 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej dotyczącego regionalnej pomocy inwestycyjnej dla dużych przedsiębiorstw na obszarach kwalifikujących się do pomocy regionalnej na mocy art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.
Zgodność środka pomocy z rynkiem wewnętrznym
Wspólne zasady oceny określone w pkt 3.1 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej stanowią, że pomoc regionalna może zostać zatwierdzona jedynie wtedy, gdy 1) spełnione są pewne minimalne wymogi obejmujące przyczynienie się projektu do rozwoju regionalnego, odpowiedniość środka pomocy oraz wybranego rodzaju środka pomocy, formalny i materialny efekt zachęty środka pomocy oraz jego proporcjonalność, jeżeli 2) pomoc nie prowadzi do wyraźnego negatywnego wpływu na konkurencję i wymianę handlową, a 3) pozytywne skutki środka pomocy wyraźnie przewyższają jego skutki negatywne.
Komisja wyraża wątpliwości odnośnie do przyczynienia się projektów inwestycyjnych do rozwoju regionalnego w przedmiotowym regionie i nie zdołała stwierdzić odpowiedniości pomocy i planowanych form pomocy (dotacja bezpośrednia) dla rozwiązania konkretnych regionalnych problemów w przedmiotowym regionie.
W pkt 61 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej stwierdzono, że istnienie (istotnego) efektu zachęty może zostać dowiedzione w jednym z dwóch możliwych scenariuszy, tj. gdy bez pomocy inwestycja nie byłaby wystarczająco rentowna w jakiejkolwiek lokalizacji (scenariusz 1) lub bez pomocy inwestycja zostałaby zrealizowana w innej lokalizacji.
Władze Hiszpanii odwołują się do sytuacji ze scenariusza 1 i przedstawiają scenariusz alternatywny oparty na analizie ex post, w którym PCAE, nie otrzymawszy pomocy, zainwestowałoby jedynie w kosmetyczne zmiany modeli produkowanych w Vigo. Komisja ma trudności z ustaleniem wiarygodności tego alternatywnego scenariusza, ponieważ brakuje faktycznych dowodów z działalności przedsiębiorstwa w okresie realizacji inwestycji oraz decyzji odnośnie do lokalizacji, które są wymagane w myśl wytycznych w sprawie pomocy regionalnej. Komisja nie mogła ponadto stwierdzić, że w przypadku scenariusza 1 pomoc miałaby wymagany efekt zachęty. Porozumienie między należącym do PCAE zakładem Vigo a partnerami społecznymi zostało zawarte na krótko przed podjęciem decyzji w sprawie inwestycji (przewidujące znaczne zmniejszenie kosztów pracy w przypadku wszystkich operacji w Vigo), lecz uwarunkowane było przydzieleniem zakładowi nowego modelu, zaś dane finansowe zawarte w protokole z posiedzenia zarządu PSA z dnia 12 grudnia 2014 r., podczas którego podjęto decyzję w sprawie inwestycji 1, nie wskazują na to, aby pomoc miała istotny efekt zachęty. Również w odniesieniu do inwestycji 2 Komisja nie zdołała, w oparciu o informacje i faktyczne dowody pochodzące z 2016 r., kiedy podejmowano decyzje o inwestycji i lokalizacji, stwierdzić występowania efektu zachęty.
Ponadto Komisja nie wyklucza na tym etapie, że decyzja o inwestycji została podjęta w kontekście sytuacji dotyczącej scenariusza 2, ponieważ istnieje wyraźne odniesienie do konkurencji o lokalizację inwestycji 1 między zakładem w Vigo i innymi zakładami PSA, zawarte w prośbie o list intencyjny, przesłanej w czerwcu 2014 r. przez PCAE do władz hiszpańskich. W podpisanym formularzu wniosku przekazanym przez PCAE władzom hiszpańskim w grudniu 2014 r., PCAE wyjaśniło, że Vigo konkuruje z zakładem w Trnavie (obszar na Słowacji kwalifikujący się do pomocy regionalnej na mocy art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE). We wniosku o przyznanie pomocy z 2016 r. wspomniano również o kilku zakładach PSA ubiegających się o lokalizację inwestycji 2.
W kontekście scenariusza 2 pomoc mogła odciągnąć inwestycję 1 od zakładu w Trnavie, gdzie - w przypadku braku jakiegokolwiek środka pomocy - wdrożenie inwestycji wydawałoby się na pierwszy rzut oka bardziej rentowne. Stanowiłoby to wyraźny negatywny skutek pomocy, który zgodnie z pkt 121 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej nie może być zrównoważony w ogólnej ocenie zgodności pomocy przez żaden skutek pozytywny pomocy, ponieważ jest to sprzeczne z podstawowym założeniem pomocy regionalnej.
Komisja ma również wątpliwości odnośnie do dopełnienia formalnego wymogu dotyczącego zachęty ze względu na aktualizację formularza wniosku o pomoc z 2014 r., a także w związku z naruszeniem pkt 60 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej, zgodnie z którym na potrzeby składania wniosków o pomoc należy stosować specjalny formularz wniosku o przyznanie pomocy załączony do wytycznych w sprawie pomocy regionalnej.
Ocenę proporcjonalności kwoty pomocy, wymaganą zgodnie z częścią 3.6 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej, można przeprowadzić dopiero po potwierdzeniu efektu zachęty środka pomocy. W żadnym ze scenariuszy (ani 1, ani 2) władze Hiszpanii nie dostarczyła wymaganych faktycznych dowodów pochodzących z przedsiębiorstwa na potwierdzenie proporcjonalności pomocy, czyli celem udowodnienia, że pomoc była ograniczona do kwoty niezbędnej do uczynienia inwestycji dostatecznie rentowną w przypadku scenariusza 1, lub do wypełnienia luki w rentowności (różnica między wartością bieżącą netto projektu dla poszczególnych przedmiotowych lokalizacji) w przypadku scenariusza 2.
W części 3.7.2 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej jednoznacznie wymieniono sytuacje, w których wyraźne negatywne skutki dla wymiany handlowej lub konkurencji wyraźnie przeważają wszelkie pozytywne skutki, i w których pomoc regionalna jest zakazana. Oprócz potencjalnego skutku negatywnie wpływającego na spójność (Trnava jako alternatywna lokalizacja) Komisja nie może wykluczyć, że wprowadzenie co najmniej jednego z produktów, którego dotyczą inwestycje, tworzy zdolności na nierentownym rynku, który może nawet być w stanie kompletnego upadku. Tworzenie zdolności produkcyjnych na rynku znajdującym się w stanie kompletnego upadku na etapie ostatecznego upadku również stanowiłoby wyraźny skutek negatywny, podczas gdy tworzenie zdolności na rynku nierentownym, czyli rynku o stopie wzrostu poniżej PKB EOG, stanowiłoby negatywny skutek dla konkurencji, który należy wziąć pod uwagę przy ogólnym wyważeniu pozytywnych i negatywnych skutków pomocy.
W związku z powyższym Komisja ma wątpliwości odnośnie do kwalifikowalności i zgodności pomocy.
Zainteresowane strony proszone są o przedstawienie uwag na temat pomocy, a zwłaszcza na temat kwestii wskazanych bardziej szczegółowo w załączonym piśmie do Hiszpanii.
TEKST PISMA
grafika
