Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie sytuacji na Malediwach (2018/2630(RSP)).

Sytuacja na Malediwach

P8_TA(2018)0079

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie sytuacji na Malediwach (2018/2630(RSP))

(2019/C 162/10)

(Dz.U.UE C z dnia 10 maja 2019 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie sytuacji na Malediwach, w szczególności rezolucje z dni: 16 września 2004 r. ¹ , 30 kwietnia 2015 r. ² , 17 grudnia 2015 r. ³  oraz 5 października 2017 r. ⁴ ,

- uwzględniając oświadczenia rzecznika ESDZ z dnia 2 lutego 2018 r. w sprawie decyzji Sądu Najwyższego Malediwów z dnia 1 lutego 2018 r. ⁵  oraz z dnia 6 lutego 2018 r. w sprawie sytuacji na Malediwach ⁶ ,

- uwzględniając wspólne lokalne oświadczenie delegatury Unii Europejskiej z dnia 30 stycznia 2018 r., wydane w porozumieniu z szefami misji UE zamieszkałymi w Kolombo i akredytowanymi na Malediwach, w sprawie ponownego aresztowania posła Farisa Maumoona ⁷ ,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (MPPOiP), którego Malediwy są stroną,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (ICESCR), którego Malediwy są również stroną,

- uwzględniając wytyczne UE w sprawie kary śmierci,

- uwzględniając oficjalną misję Delegacji Parlamentu Europejskiego do spraw stosunków z państwami Azji Południowej, która miała miejsce na Malediwach w dniach 29-31 października 2017 r.,

- uwzględniając oświadczenie wysokiego komisarza ONZ ds. praw człowieka Zeida Ra'ada Al Husseina z dnia 7 lutego 2018 r.,

- uwzględniając oświadczenie wydane dnia 6 lutego 2018 r. przez Prezydium Delegacji Parlamentu Europejskiego do spraw stosunków z państwami Azji Południowej, dotyczące sytuacji na Malediwach,

- uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie Malediwów, przyjęte przez Radę na 3598. posiedzeniu w dniu 26 lutego 2018 r.,

- uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

- uwzględniając spotkanie sekretarza generalnego ONZ z Mohamedem Asimem, ministrem spraw zagranicznych Republiki Malediwów, które miało miejsce w dniu 28 września 2017 r. i podczas którego wyrażono zaniepokojenie sytuacją polityczną w tym kraju,

- uwzględniając oświadczenie Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawników (UIA) z dnia 7 marca 2018 r., w którym wyrażono poważne zaniepokojenie praworządnością i stanem niezawisłości sądownictwa na Malediwach,

- uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że pierwsze demokratyczne wybory w 2008 r. i przyjęcie nowej konstytucji wzbudziły duże nadzieje, że Malediwy przezwyciężą dziesięciolecia autorytarnych rządów i przejdą w kierunku systemu demokratycznego, jednak ostatnie wydarzenia stanowią poważne zagrożenie dla realizacji tej perspektywy;

B. mając na uwadze, że członkowie partii opozycyjnych, niezależni dziennikarze i obrońcy praw człowieka donoszą o nasilających się groźbach i atakach ze strony władz, policji i ugrupowań ekstremistów; mając na uwadze zastrzeżenia, które pojawiły się z powodu wysoce upolitycznionego malediwskiego wymiaru sprawiedliwości, który przez lata nadużywał swoich uprawnień i sprzyjał obecnej partii rządzącej, działając przeciwko politykom opozycji; mając na uwadze, że coraz większa liczba dowodów wskazuje na to, że postępowania karne wszczęte wobec przeciwników politycznych prezydenta Abdullaha Jamina Abdula Gajuma są umotywowane politycznie; mając na uwadze, że były prezydent Maumun Abdul Gajum został aresztowany w lutym 2018 r.;

C. mając na uwadze, że pierwsza tura wyborów prezydenckich ma odbyć się we wrześniu 2018 r.; mając na uwadze, że prezydent zaprosił społeczność międzynarodową do obserwacji procedury wyborczej;

D. mając na uwadze, że w dniu 1 lutego 2018 r. wyrokiem Sądu Najwyższego Malediwów unieważniono postępowania karne prowadzone przeciwko czołowym politykom i przyznano, że procesy im wytoczone były niesprawiedliwe; mając na uwadze, że w wyroku tym nakazano natychmiastowo uwolnić dziewięć osób, w tym ośmiu przywódców politycznych opozycji, w tym Mohameda Nasheeda, oraz przywrócić na stanowisko 12 zawieszonych posłów do parlamentu; mając na uwadze, że dopóki 12 wspomnianych posłów jest pozbawionych stanowiska, rząd zachowuje większość w parlamencie;

E. mając na uwadze, że w dniu 5 lutego 2018 r., w następstwie decyzji Sądu Najwyższego, prezydent Jamin ogłosił piętnastodniowy stan wyjątkowy; mając na uwadze, że wraz z ogłoszeniem stanu wyjątkowego zawieszono wiele praw człowieka i podstawowych wolności zapisanych w konstytucji, w tym prawo do pokojowych zgromadzeń oraz wolność od bezprawnego aresztowania i przetrzymywania;

F. mając na uwadze, że dwóch sędziów przewodniczących Sądu Najwyższego, w tym sam prezes Sądu Najwyższego, zostało aresztowanych, co spowodowało unieważnienie pierwotnego wyroku przez pozostałych sędziów; mając na uwadze, że przy wyraźnym lekceważeniu niezawisłości sądownictwa arbitralnie zatrzymano sędziów i przeciwników politycznych;

G. mając na uwadze, że pomimo pokojowych protestów setek obywateli stan wyjątkowy został przedłużony przez Parlament o kolejne 30 dni w dniu 20 lutego 2018 r., co zostało uznane przez prokuratora generalnego Malediwów za niezgodne z konstytucją, a mimo to zostało podtrzymane przez Sąd Najwyższy; mając na uwadze, że wobec braku kworum głosowanie nad przedłużeniem stanu wyjątkowego w parlamencie zostało wymuszone;

H. mając na uwadze, że Rada do Spraw Zagranicznych z zaniepokojeniem obserwuje niedawne pogorszenie się sytuacji na Malediwach i wzywa wszystkie podmioty w tym kraju, szczególnie organy ścigania, do zachowania powściągliwości w działaniach; mając na uwadze, że podczas 37. sesji Rady Praw Człowieka, która odbyła się w dniu 8 marca 2018 r., w imieniu ponad 40 krajów, w tym wszystkich państw członkowskich UE, wydano wspólne oświadczenie, w którym wezwano rząd Malediwów do przywrócenia praw konstytucyjnych i niezawisłości sądów, wyrażono poparcie dla prawidłowego funkcjonowania parlamentu tego kraju oraz zaapelowano do rządu o uwolnienie więźniów politycznych i ich rodzin;

I. mając na uwadze, że działacze społeczeństwa obywatelskiego i obrońcy praw człowieka na Malediwach nadal spotykają się z groźbami i zastraszaniem ze strony ekstremistów, a także z prześladowaniami sądowymi ze strony władz, tak jak w przypadku Shahindhy Ismail, dyrektor wykonawczej Maldivian Democracy Network, która była adresatem artykułów prasowych, gróźb śmierci i prowadzonego przez policję śledztwa w związku z jej orędownictwem przeciwko fundamentalizmowi religijnemu i radykalizacji;

J. mając na uwadze, że prezydent A. Jamin wielokrotnie deklarował zamiar wznowienia praktyki usankcjonowanych przez państwo egzekucji, kładąc kres obowiązującemu od 60 lat moratorium; mając na uwadze, że prawo malediwskie, w przeciwieństwie do prawa międzynarodowego, dopuszcza skazywanie nieletnich na odroczoną karę śmierci, którą wykonuje się po ukończeniu przez skazanego 18. roku życia; mając na uwadze, że w co najmniej trzech przypadkach - Husseina Humaama Ahmeda, Ahmeda Murratha i Mohameda Nabeela - Sąd Najwyższy Malediwów potwierdził wyroki śmierci dla skazanych, których procesy sądowe były niezgodne z uznanymi na szczeblu międzynarodowym normami sprawiedliwego procesu i którym obecnie grozi nieuchronna egzekucja;

K. mając na uwadze, że w ostatnich latach Malediwy przeszły na radykalną wersję islamu; mając na uwadze, że istnieją również obawy co do nasilenia działalności radykalnych bojówek islamskich oraz liczby zradykalizowanych młodych mężczyzn i kobiet, którzy rzekomo przystąpili do ISIS;

L. mając na uwadze, że Międzynarodowa Federacja Dziennikarzy (IFJ), Reporterzy bez Granic (RSF) oraz Komitet Ochrony Dziennikarzy (CPJ) wydały w dniu 15 lutego 2018 r. wspólne oświadczenie, w którym wyraziły głębokie zaniepokojenie ograniczeniami i groźbami wobec wolności mediów i prasy na Malediwach; mając na uwadze, że w dniu 4 lutego 2018 r. zastępca szefa rządzącej Postępowej Partii Malediwów (PPM) Abdul Raheem Abdullah wezwał siły bezpieczeństwa do natychmiastowego zamknięcia Raajje TV, oskarżając ją o udostępnianie czasu antenowego liderom opozycji;

M. mając na uwadze, że UE od dawna utrzymuje stosunki z Malediwami, zwłaszcza w takich dziedzinach jak walka ze zmianą klimatu, a setki tysięcy turystów europejskich podróżuje co roku na Malediwy;

1. wyraża głębokie zaniepokojenie poważną i pogarszającą się sytuacją polityczną i w zakresie praw człowieka na Malediwach oraz coraz bardziej autorytarnym sprawowaniem władzy przez prezydenta Jamina i jego rząd; przyjmuje z zadowoleniem konkluzje Rady w sprawie Malediwów z dnia 26 lutego 2018 r.;

2. wzywa rząd Malediwów do natychmiastowego zniesienia stanu wyjątkowego, do respektowania instytucji i ich kompetencji zgodnie z konstytucją oraz do poszanowania podstawowych praw wszystkich obywateli, w tym prawa do wolności wypowiedzi i zgromadzeń, a także praworządności; wyraża rosnące zaniepokojenie niedawnymi działaniami rządu, które nie tylko poważnie szkodzą demokracji i ją podważają, ale są też sprzeczne z konstytucją Malediwów i międzynarodowymi zobowiązaniami tego kraju w zakresie praw człowieka; potępia ciągłe zastraszanie i groźby wobec dziennikarzy, blogerów i obrońców praw człowieka na Malediwach; nalega, by władze Malediwów zagwarantowały bezpieczeństwo wszystkich działaczy społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka i pracowników mediów w kraju, umożliwiły im bezpieczne i bezproblemowe wykonywanie ich pracy, przeprowadziły śledztwo w sprawie gróźb wobec tych osób oraz ścigały sprawców; ubolewa nad prześladowaniem przeciwników politycznych na Malediwach i wzywa rząd do odstąpienia od wszelkich zarzutów stawianych wszystkim osobom przetrzymywanym z powodów politycznych oraz do ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia;

3. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Sądu Najwyższego Malediwów z dnia 1 lutego 2018 r. o unieważnieniu postępowania karnego przeciwko czołowym politykom i o przywróceniu 12 posłów do parlamentu na stanowiska; apeluje do władz Malediwów, aby zastosowały się do tego orzeczenia;

4. zdecydowanie potępia wszelkie ingerencje w prace Sądu Najwyższego Malediwów i aresztowania sędziów przewodniczących; wzywa do ich bezzwłocznego i bezwarunkowego uwolnienia; wyraża zaniepokojenie coraz większym rozpadem zasady rozdziału władzy wykonawczej od sądowniczej i innych ośrodków władzy na Malediwach; wzywa właściwe władze do niezwłocznego podjęcia działań w celu przywrócenia i utrzymania zasad zapisanych w konstytucji;

5. ponawia apel do rządu o zagwarantowanie pełnej niezawisłości i bezstronności wymiaru sprawiedliwości oraz o zagwarantowanie wszystkim obywatelom prawa do sprawiedliwego i przejrzystego wymiaru sprawiedliwości, wolnego od wpływów politycznych; potępia ingerencję w prace Sądu Najwyższego oraz działania podjęte przeciwko wymiarowi sprawiedliwości i sędziom; wzywa rząd do zagwarantowania prawnikom możliwości wykonywania wszystkich swoich zawodowych obowiązków bez zastraszania, przeszkadzania, nękania lub niedozwolonych nacisków;

6. ponownie wzywa rząd Malediwów do podjęcia pluralistycznego dialogu z przywódcami wszystkich partii politycznych; przypomina, że taki dialog otwiera drogę do wiarygodnych, przejrzystych i pluralistycznych wyborów; uważa, że UE powinna nadal aktywnie wspierać ułatwianie przez ONZ takiego dialogu;

7. wzywa podmioty regionalne do współpracy z krajami UE w celu zapewnienia politycznej i demokratycznej stabilności na Malediwach;

8. uważa, że jedynym sposobem na odwrócenie pogorszenia stanu demokracji, praw człowieka i swobód na Malediwach jest szczery dialog z udziałem wszystkich partii politycznych i innych liderów społeczeństwa obywatelskiego; uważa ponadto, że pierwszym krokiem w kierunku pojednania jest uwolnienie wszystkich polityków opozycyjnych przetrzymywanych obecnie w więzieniu;

9. przypomina, że UE zdecydowanie sprzeciwia się stosowaniu kary śmierci - we wszystkich przypadkach i bez wyjątków; z całą mocą potępia zamiar przywrócenia kary śmierci na Malediwach i wzywa rząd i parlament Malediwów do respektowania moratorium na wykonywanie kary śmierci, które obowiązuje od ponad 60 lat; wzywa do powszechnego zniesienia kary śmierci i apeluje do rządu o natychmiastowe wycofanie wszystkich skutkujących karą śmierci zarzutów wobec nieletnich oraz o zakaz wykonywania egzekucji na młodocianych przestępcach;

10. zdecydowanie krytykuje fakt, że praktykowanie wyznań niemuzułmańskich na Malediwach podlega surowym karom; wyraża zaniepokojenie faktem, że ustawa o jedności religijnej jest wykorzystywana do ograniczania wolności słowa na Malediwach;

11. wyraża zaniepokojenie z powodu wpływu obecnej sytuacji na bezpieczeństwo obcokrajowców i gości; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel, delegaturę UE na Malediwach i delegatury państw członkowskich do ścisłej koordynacji udzielanych przez nie porad dotyczących podróży;

12. wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich arbitralnie zatrzymanych osób, wśród których jest wielu dziennikarzy i pokojowych demonstrantów; potępia wszystkie i wszelkie przypadki użycia siły przez władze; wzywa wszystkie władze Malediwów, w szczególności organy ścigania, do powściągliwego działania; apeluje do władz, by przeprowadziły dochodzenie w sprawie wszystkich osób podejrzanych o odpowiedzialność za popełnione przestępstwa oraz by pociągnęły je do odpowiedzialności;

13. wzywa UE do pełnego wykorzystania wszystkich dostępnych jej instrumentów w celu wspierania poszanowania praw człowieka i zasad demokracji na Malediwach, w tym ewentualnego zawieszenia pomocy finansowej UE dla tego kraju do czasu przywrócenia rządów prawa i przestrzegania zasad demokratycznych; wzywa Radę do wprowadzenia ukierunkowanych środków i sankcji przeciwko osobom naruszającym prawa człowieka w tym kraju oraz do zamrożenia zagranicznych aktywów i nałożenia zakazu podróżowania na niektórych członków rządu Malediwów i ich głównych zwolenników w środowisku biznesowym Malediwów;

14. wzywa rząd Malediwów do głębokiego zreformowania sądownictwa, ustanowienia bezstronności komisji sędziowskiej, przywrócenia niezależności prokuratora generalnego oraz poszanowania należytej procedury sądowej i prawa do sprawiedliwego, bezstronnego i niezależnego procesu sądowego;

15. uznaje, że zgodnie z konstytucją wybory muszą odbyć się w 2018 r.; podkreśla, że należy podjąć natychmiastowe działania w celu dopilnowania przejrzystości i wiarygodności tych wyborów, zapewnienia wyborcom rzeczywistego wyboru, a partiom - możliwości prowadzenia swobodnej kampanii;

16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu Narodów Zjednoczonych i rządowi Malediwów.

1 Dz.U. C 140E z 9.6.2005, s. 165.

2 Dz.U. C 346 z 21.9.2016, s. 60.

3 Dz.U. C 399 z 24.11.2017, s. 134.

4 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0383.

5https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/39275/statement-spokesperson-decision-supreme-court-maldives_en

6 https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/39413/statement-spokesperson-situation-maldives_en

7https://eeas.europa.eu/delegations/sri-lanka/39021/joint-local-statement-renewed-arrest-mp-faris-maumoon_en

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2019.162.102
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie sytuacji na Malediwach (2018/2630(RSP)).
• Data aktu: 15/03/2018
• Data ogłoszenia: 10/05/2019