(2018/C 222/08)(Dz.U.UE C z dnia 26 czerwca 2018 r.)
Na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzającego ogólny system preferencji taryfowych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 1 Unia Europejska przyznaje w ramach swojego ogólnego systemu preferencji taryfowych preferencje handlowe krajom rozwijającym się. Zgodnie z art. 33 ust. 2 tego rozporządzenia reguły pochodzenia dotyczące definiowania pojęcia produktów pochodzących, procedury oraz związane z nimi metody współpracy administracyjnej zostały ustanowione w przepisach prawa celnego, a mianowicie w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego 2 oraz w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny 3 .
W związku z reformą reguł pochodzenia systemu ogólnych preferencji (GSP) w 2010 r. podjęto decyzję o zastąpieniu, począwszy od 2017 r., systemu poświadczania pochodzenia towarów na formularzu A przez wprowadzenie systemu samodzielnego poświadczania pochodzenia towarów przez eksporterów zarejestrowanych ("oświadczenia o pochodzeniu"). Nowy system nazwano "systemem zarejestrowanych eksporterów" ("system REX"). W ramach nowego prawodawstwa, deklaracje na fakturze, dla przesyłek zawierających produkty pochodzące, których całkowita wartość nie przekracza 6 000 EUR, zastępuje się oświadczeniami o pochodzeniu, które mogą być wydane przez każdego eksportera.
System REX stosowany jest od dnia 1 stycznia 2017 r. w stosunku do korzystających z systemu ogólnych preferencji krajów i terytoriów. Jednakże zgodnie z art. 79 rozporządzenia (UE) 2015/2447, możliwość taka zaproponowana została wszystkim krajom i terytoriom będącym beneficjentami GSP, które mogą same zdecydować, czy wolą rozpocząć stosowanie REX w roku 2017, 2018, czy 2019. W każdym przypadku przyznano okres przejściowy jednego roku, a może on zostać przedłużony o dodatkowe sześć miesięcy po otrzymaniu przez Komisję Europejską od kraju lub terytorium będącego beneficjentem odpowiedniego zgłoszenia.
W okresie przejściowym właściwe organy krajów lub terytoriów korzystających z GSP mogą w dalszym ciągu wystawiać świadectwa pochodzenia na formularzu A dla eksporterów, którzy nie zostali jeszcze zarejestrowani. Dla tych, którzy zostali zarejestrowani, stosowany jest jedynie system REX.
System REX zaczęły stosować od dnia 1 stycznia 2017 r. następujące korzystające z systemu ogólnych preferencji kraje i terytoria: Angola, Burundi, Bhutan, Demokratyczna Republika Konga, Republika Środkowoafrykańska, Komory, Kongo, Wyspy Cooka, Dżibuti, Etiopia, Mikronezja, Gwinea Równikowa, Gwinea Bissau, Indie, Kenia, Kiribati, Laos, Liberia, Mali, Nauru, Nepal, Niue, Pakistan, Wyspy Salomona, Sierra Leone, Somalia, Sudan Południowy, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, Czad, Togo, Tonga, Timor Wschodni, Tuvalu, Jemen, Zambia.
Biorąc pod uwagę roczny okres przejściowy i możliwość jego przedłużeniu o sześć dodatkowych miesięcy, oczekuje się, że wszystkie z wyżej wymienionych korzystających krajów lub terytoriów będą w pełni stosować system REX od dnia 1 lipca 2018 r. Należy jednak przypomnieć, że kraje lub terytoria korzystające z GSP mają prawo do stosowania systemu REX jedynie po spełnieniu przesłanek określonych w art. 70 i 72 rozporządzenia (UE) 2015/2447. Korzystające z GPS kraje lub terytoria, które nie spełnią do tej daty warunków wstępnych, nie będą mogły rozpocząć stosowania systemu REX. W związku z tym nie będą one mogły korzystać z preferencji w ramach systemu GSP od dnia 1 lipca 2018 r. aż do momentu, kiedy w pełni spełnią warunki wstępne. Szczegółowe informacje na temat daty rozpoczęcia stosowania systemu zarejestrowanych eksporterów przez wszystkie kraje lub terytoria korzystające z systemu GSP można znaleźć na stronie internetowej "Europa" 4 . Operatorów zachęca się do regularnego odwiedzania tej strony internetowej w celu sprawdzania, czy i kiedy wyżej wymienione kraje lub terytoria korzystające z systemu GSP będą uprawnione do stosowania systemu zarejestrowanych eksporterów (REX).
Komisja Europejska informuje unijnych przedsiębiorców, że począwszy od dnia 1 lipca 2018 r. 5 tylko "oświadczenia o pochodzeniu" sporządzone przez eksporterów zarejestrowanych z krajów lub terytoriów eksportujących korzystających z systemu GSP lub sporządzone przez dowolnego eksportera z tych krajów lub terytoriów, w przypadku gdy całkowita wartość wchodzących w skład przesyłki produktów pochodzących nie przekracza 6 000 EUR, mogą zostać użyte do certyfikowania preferencyjnego pochodzenia towaru.
W związku z powyższym, w przypadku gdy po dniu 1 lipca 2018 r. jako dowód preferencyjnego pochodzenia w ramach GSP użyte będzie świadectwo wydane na formularzu A, preferencje w ramach GSP nie będą przyznane. Preferencje GSP nie będą również przyznane w przypadku, gdy jako dowód na preferencyjne pochodzenie w ramach GSP dla przesyłek zawierających produkty pochodzące, których całkowita wartość nie przekracza 6 000 EUR, użyte zostaną deklaracje na fakturze sporządzone po dniu 1 lipca 2018 r.
Operatorom przedstawiającym w Unii Europejskiej udokumentowane dowody pochodzenia w ramach Ogólnego Systemu Preferencji Taryfowych zaleca się zatem, by podjęli wszelkie niezbędne działania i środki ostrożności, by upewnić się, że ich dostawcy z krajów lub terytoriów korzystających z GSP, o których mowa powyżej, zostali powiadomieni o zmianie procedury w odniesieniu do dowodów preferencyjnego pochodzenia oraz o konsekwencjach w przypadku przedstawienia nieprawidłowych dowodów pochodzenia (świadectwo pochodzenia na formularzu A lub deklaracja na fakturze).
Strona internetowa "Europa" zawiera również wykaz krajów korzystających z systemu GSP, które zgodnie z art. 79 rozporządzenia (UE) 2015/2447 powiadomiły Komisję Europejską o stosowaniu systemu REX począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r. 6 lub od dnia 1 stycznia 2019 r. 7 .
