Projekt decyzji Rady dotyczącej zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (09828/2014 - C8-0130/2014 - 2014/0083(NLE) - 2014/2817(INI)).

Zawarcie Układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony

P8_TA(2014)0049

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (09828/2014 - C8-0130/2014 - 2014/0083(NLE) - 2014/2817(INI))

(2016/C 285/01)

(Dz.U.UE C z dnia 5 sierpnia 2016 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając projekt decyzji Rady (09828/2014),
-
uwzględniając projekt Układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (17903/2013),
-
uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 217, art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a), art. 218 ust. 8 akapit drugi oraz art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0130/2014),
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2011 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji i ESDZ w sprawie negocjacji między UE a Republiką Mołdowy dotyczących układu o stowarzyszeniu 1 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie projektu decyzji 2 ,
-
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje dotyczące sytuacji we wschodnim sąsiedztwie, w szczególności swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie oceny i wyznaczenia priorytetów w stosunkach UE z państwami Partnerstwa Wschodniego 3 oraz z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sprawie nacisków Rosji na kraje Partnerstwa Wschodniego, a w szczególności destabilizacji wschodniej Ukrainy 4 ,
-
uwzględniając program stowarzyszeniowy pomiędzy Unią Europejską i Republiką Mołdawii, który został zatwierdzony przez Radę Współpracy w dniu 26 czerwca 2014 r. i który zastąpił plan działania w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa z dnia 22 lutego 2005 r.,
-
uwzględniając art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej,
-
uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit drugi Regulaminu,
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A8-0022/ 2014),
A.
mając na uwadze, że w ostatnich kilku latach dzięki politycznej determinacji swego rządu Republika Mołdawii poczyniła istotne postępy w dziedzinie reform i zacieśnienia stosunków z UE;
B.
mając na uwadze, że trwający kryzys na Ukrainie, bezprawna aneksja Krymu oraz rola odgrywana przez Rosję stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa w Europie i zmieniły ład geopolityczny; mając na uwadze, że ma to również wpływ na stosunki UE - Republika Mołdawii;
C.
mając na uwadze, że Partnerstwo Wschodnie stworzyło ważne ramy polityczne dla pogłębienia stosunków, przyspieszenia stowarzyszenia na poziomie politycznym oraz dalszej integracji gospodarczej między UE a Republiką Mołdawii - dwoma podmiotami silnie powiązanymi geograficznie, historycznie i kulturowo - poprzez wspieranie reform politycznych i społeczno-gospodarczych oraz ułatwianie bliższych kontaktów, szczególnie w świetle rosyjskich sankcji gospodarczych i działań destabilizacyjnych skierowanych przeciwko Republice Mołdawii;
D.
mając na uwadze, że Republika Mołdawii ratyfikowała w dniu 2 lipca 2014 r. układ o stowarzyszeniu obejmujący pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu, i że niektóre przepisy od dnia 1 września 2014 r. stosowane są tymczasowo w oczekiwaniu na ratyfikację przez państwa członkowskie Unii Europejskiej;
E.
mając na uwadze, że zawarcie układu o stowarzyszeniu nie jest celem samym w sobie, lecz częścią szerszego procesu zwiększania możliwości integracji Republiki Mołdawii z UE pod względem gospodarczym, politycznym i społecznym; mając na uwadze, że ruch bezwizowy dla obywateli Mołdawii, zawarcie umów w zakresie lotnictwa, rolnictwa, ochrony ludności, udziału Republiki Mołdawii w agencjach i programach UE oraz w zakresie współpracy na rzecz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, a przede wszystkim podpisanie układu o stowarzyszeniu między UE i Republiką Mołdawii, są namacalnymi dowodami realizacji tego procesu; mając na uwadze, że w tym celu wdrożenie wszystkich umów jest niezbędne;
F.
mając na uwadze, że premier Republiki Mołdawii Iurie Leancă wygłosił oświadczenie, że Republika Mołdawii zamierza złożyć w 2015 r. wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej;
G.
mając na uwadze, że konsensus szerokiego spektrum politycznego co do stosunków pomiędzy UE a Republiką Mołdawii oraz ich priorytetów mogą przyczynić się do lepszego i szybszego wdrożenia programu stowarzyszeniowego z korzyścią dla mołdawskich obywateli;
H.
mając na uwadze, że otwarty i oparty na uczestnictwie krajowy dialog oraz konstruktywne podejście na wszystkich szczeblach władzy i społeczeństwa są niezbędne, by wszystkie regiony i mniejszości narodowe mogły aktywnie uczestniczyć w procesie decyzyjnym;
I.
mając na uwadze, że zdecydowana kampania informacyjna i komunikacyjna w UE i Mołdawii może przyczynić się do lepszego zrozumienia przez obywateli wzajemnych korzyści płynących z układu o stowarzyszeniu oraz z pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu;
J.
mając na uwadze, że ramy współpracy regionalnej, w tym Zgromadzenie Parlamentarne Euronest, stanowią dodatkowe forum wymiany doświadczeń, informacji i najlepszych praktyk w zakresie wdrażania programu stowarzyszeniowego;
K.
mając na uwadze, że określone projekty w zakresie infrastruktury energetycznej mogą przynieść obywatelom konkretne korzyści w odniesieniu do bezpieczeństwa energetycznego i zmniejszenia kosztów energii dla ludności, spełniając jednocześnie cele Wspólnoty Energetycznej;
L.
mając na uwadze, że restrykcje handlowe nałożone przez Federację Rosyjską na niektóre produkty z Mołdawii poważnie zaszkodziły lokalnym producentom i całej mołdawskiej gospodarce;
M.
mając na uwadze, że na początku tego roku Rosja zorganizowała manewry wojskowe w Naddniestrzu - separatystycznym regionie Mołdawii; mając na uwadze, że parlament Naddniestrza ponownie zaapelował do Moskwy o umożliwienie regionowi przyłączenia się do Federacji Rosyjskiej;
N.
mając na uwadze, że utworzenie pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu między UE a Mołdawią stanowi jedną z najistotniejszych wzajemnych korzyści wynikających z układu, a jej znaczenie dla handlu, wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, dobrobytu i stabilności w Republice Mołdawii nie budzi wątpliwości;
O.
mając na uwadze, że dzięki pogłębionej i kompleksowej strefie wolnego handlu ustanowionej z UE Republika Mołdawii poprawi swój dostęp do rynku UE i stworzy nowe możliwości rozwoju i wzrostu, co będzie oznaczać bezpośrednie korzyści dla mołdawskich przedsiębiorstw i obywateli; mając na uwadze, że UE skorzysta na sprawniejszych przepływach handlowych i lepszych warunkach inwestowania w Republice Mołdawii;
P.
mając na uwadze, że w pogłębionej i kompleksowej umowie o wolnym handlu znajdują się zapisy mające na celu zreformowanie przepisów handlowych obowiązujących w Republice Mołdawii oraz jej polityki w zakresie handlu zgodnie z dorobkiem UE oraz w oparciu o ten dorobek, co umożliwi modernizację gospodarki tego kraju, a także poprawi warunki prowadzenia działalności gospodarczej i uczyni je bardziej przewidywalnymi, w tym również dla małych i średnich przedsiębiorstw;
Q.
mając na uwadze, że bez zdecydowanego wsparcia administracyjnego ze strony ekspertów UE rządowi Republiki Mołdawii trudno będzie wdrożyć uzgodniony program zbliżania ustawodawstwa do dorobku prawnego UE;
R.
mając na uwadze, że dzięki temu, iż UE przyznała Republice Mołdawii autonomiczne preferencje handlowe, a jeszcze wcześniej - preferencje wynikające z GSP+, gospodarka Republiki Mołdawii odnosi znaczne korzyści, przy czym UE powinna utrzymać wsparcie dla tego kraju również w przyszłości;
S.
mając na uwadze, że silniejsze związki polityczne i gospodarcze zaowocują zwiększeniem stabilizacji i dobrobytu na całym kontynencie europejskim; mając na uwadze, że tego rodzaju współpraca opiera się na wspólnych wartościach dotyczących praw człowieka, podstawowych wolności i praworządności oraz jest inspirowana naszą wizją, zgodnie z którą każdy człowiek to niepowtarzalna wartość;
T.
mając na uwadze, że układ o stowarzyszeniu i powiązane z nim stopniowe zintegrowanie Republiki Mołdawii ze strategiami politycznymi UE nie powinny wykluczać Republiki Mołdawii z jej tradycyjnych, historycznych i gospodarczych więzi z innymi krajami w regionie, lecz przeciwnie, powinny stworzyć warunki pozwalające temu krajowi w pełni wykorzystać cały swój potencjał;
1.
z zadowoleniem przyjmuje podpisanie układu o stowarzyszeniu, które jest wyraźnym przejawem uznania starań na rzecz reform oraz ambicji obywateli i władz mołdawskich, jak również uznania istotnych postępów poczynionych w ostatnim okresie; z zadowoleniem przyjmuje dodatkową pomoc udostępnioną w 2014 r. przez Komisję za pomocą mechanizmu "więcej za więcej" w celu uznania takiego pozytywnego obrotu spraw w priorytetowych dziedzinach; uznaje, że układ o stowarzyszeniu jest istotnym krokiem naprzód w stosunkach UE - Republika Mołdawii i zobowiązaniem do podążania drogą stowarzyszenia politycznego i integracji gospodarczej; podkreśla, że pełne wdrożenie tego układu jest zatem kluczowe; wzywa w tym kontekście państwa członkowskie do jak najszybszej ratyfikacji układu o stowarzyszeniu;
2.
podkreśla, że podpisanie i ratyfikacja układu o stowarzyszeniu nie stanowią ostatecznego celu w stosunkach UE - Republika Mołdawii i zwraca uwagę, że zgodnie z art. 49 TUE Republika Mołdawii - tak jak każde inne europejskie państwo - ma możliwość integracji z UE i może starać się o przystąpienie do Unii Europejskiej pod warunkiem przestrzegania zasad demokracji, poszanowania podstawowych wolności i praw mniejszości, a także zapewnienia praworządności;
3.
podkreśla, że układ o stowarzyszeniu obejmuje całe uznane przez społeczność międzynarodową terytorium Republiki Mołdawii i przynosi korzyści wszystkim mieszkańcom; podkreśla w związku z tym, że należy we właściwym czasie i odpowiednio zająć się skutkami społecznymi powiązanych reform; wzywa Republikę Mołdawii do dopilnowania, by reformy były ugruntowane i głęboko zakorzenione w ramach instytucjonalnych; podkreśla, że konieczna jest kompleksowa kampania informacyjna skierowana do ogółu ludności i dotycząca celów oraz postanowień układu o stowarzyszeniu oraz bezpośrednich i konkretnych korzyści dla obywateli płynących z wdrożenia programu stowarzyszeniowego;
4.
z zadowoleniem przyjmuje program stowarzyszeniowy, który obejmuje konkretne kroki i uwarunkowania dla osiągnięcia nadrzędnych celów układu o stowarzyszeniu i powinien stanowić ramy przewodnie stosunków UE - Republika Mołdawii;
5.
podkreśla, że zarówno Republika Mołdawii, jak i UE powinny być zaangażowane w realizację programu stowarzyszeniowego, oraz że określone w nim cele powinny otrzymać odpowiednie wsparcie techniczne i finansowe, tak by korzyści płynące ze stowarzyszenia były jak najszybciej widoczne dla obywateli mołdawskich; wzywa Komisję do kierowania się tymi priorytetami przy programowaniu finansowania dla Republiki Mołdawii; podkreśla konieczność poprawy zdolności absorpcyjnej Republiki Mołdawii, aby zapewnić skuteczne wdrożenie projektów i wykorzystanie finansowania; uwypukla znaczenie wzmocnienia mechanizmów zarządzania, przejrzystości i odpowiedzialności w celu monitorowania absorpcji i wykorzystania funduszy unijnych; wzywa strony do wskazania, jakich potrzebują szkoleń, aby Republika Mołdawii była w stanie wywiązać się z jej zobowiązań wynikających z układu o stowarzyszeniu i programu stowarzyszeniowego;
6.
podkreśla znaczenie zwiększenia stabilności, niezależności i skuteczności instytucji odpowiedzialnych za gwarantowanie demokracji, praworządności i dobrych rządów oraz znaczenie konsolidacji systemu ochrony praw człowieka i podstawowych wolności; w związku z tym przypomina o znaczeniu wcześniejszych działań reformatorskich, takich jak wzmocnienie niezależności systemu powoływania sędziów, ustanowienie reprezentatywnego składu Centralnej Komisji Wyborczej oraz zwiększenie skuteczności i niezależności Trybunału Obrachunkowego;
7.
wzywa władze mołdawskie do dopilnowania, by nadchodzące wybory przebiegały z zachowaniem najwyższych europejskich i międzynarodowych standardów oraz do przyjęcia niezbędnych środków w celu ułatwienia udziału obywateli mołdawskich żyjących za granicą; wzywa władze do ścisłej współpracy z OBWE/ODIHR i Komisją Wenecką Rady Europy oraz do uwzględnienia ich zaleceń; podkreśla ważną rolę, jaką odgrywają podmioty polityczne i partie, oraz zwraca uwagę na konieczność przyjęcia efektywnego ustawodawstwa zapewniającego przejrzystość finansowania partii; zobowiązuje się do zapewnienia obecności obserwatorów wyborów i wyśle swoją własną misję obserwacyjną mającą obserwować wybory parlamentarne, które odbędą się w dniu 30 listopada 2014 r.;
8.
zauważa, że należy zmienić art. 78 mołdawskiej konstytucji dotyczący wyboru prezydenta, aby uniknąć ponownego pojawienia się impasu instytucjonalnego, który niekorzystnie wpłynąłby na tempo reform; apeluje, by wszelkie reformy konstytucji przeprowadzano w konsultacji z Komisją Wenecką i właściwymi zainteresowanymi stronami w kraju;
9.
odnotowuje z zadowoleniem postępy osiągnięte przez władze Republiki Mołdawii przy realizacji europejskiego programu reform, w tym reformę wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania, co zostało podkreślone w sprawozdaniu Komisji z dnia 27 marca 2014 r., restrukturyzację ram antykorupcyjnych, wdrożenie planu działań na rzecz praw człowieka oraz planu działań na rzecz wsparcia Romów, podtrzymywanie dialogu z Tyraspolem oraz kontynuowanie ambitnych reform regulacyjnych i sektorowych;
10.
odnotowuje osiągnięte dotychczas postępy; wzywa władze do dalszej skutecznej realizacji krajowego planu działań na rzecz praw człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem praw Romów;
11.
podkreśla, że niezbędne jest podjęcie się z nowym zapałem reformy wymiaru sprawiedliwości, zapewnienie jego niezależności oraz niezależności organów ścigania, a także zapewnienie przepisów konstytucyjnych dotyczących niezawisłego sądownictwa, równości wobec prawa i podstawowych praw obywatelskich; podkreśla konieczność nasilenia walki z korupcją na wszystkich szczeblach, między innymi poprzez pełne wdrożenie pakietu legislacyjnego przyjętego w 2013 r. i poprawę wyników instytucji zwalczających korupcję; wzywa władze mołdawskie do zapewnienia niezależności, pełnej operacyjności i właściwego finansowania mechanizmów należących do systemu antykorupcyjnego, zwłaszcza Krajowego Centrum Antykorupcyjnego i Krajowego Centrum Etyki, a także do dopilnowania, by były one odpowiednio obsadzone pracownikami i wolne od nieuprawnionych nacisków;
12.
wzywa władze mołdawskie do zwiększenia przejrzystości i rozliczalności w zarządzaniu finansami publicznymi, w procesie prywatyzacji i w zamówieniach publicznych, aby zapewnić dobre zarządzanie, równy dostęp i uczciwą konkurencję, a także wzywa do dalszego wzmocnienia nadzoru nad sektorem bankowym;
13.
podkreśla konieczność prowadzenia odpowiednich i pełnych dochodzeń w sprawie wszelkich oskarżeń o łamanie praw człowieka, a w szczególności konieczność zlikwidowania bezkarności i skutecznego ścigania sprawców brutalnego traktowania i tortur; w związku z tym wzywa Komisję do zapewnienia pomocy organom rządowym w celu odpowiedniego zajęcia się takimi naruszeniami przy pomocy niezbędnych narzędzi prawnych i mechanizmów społecznych ukierunkowanych na zapobieganie takim przestępstwom, a także do ścisłej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, aby pomóc mu w odgrywaniu istotniejszej roli w ochronie praw człowieka;
14.
podkreśla znaczenie ustawodawstwa antydyskryminacyjnego dla zapewnienia równości i ochrony wszystkich mniejszości, w szczególności mniejszości etnicznych, wyznaniowych i osób LGBT, oraz wzywa władze mołdawskie do usunięcia wszystkich pozostałych dyskryminujących przepisów; podkreśla znaczenie nowo powołanej Rady ds. Zapobiegania Dyskryminacji i Eliminowania Jej oraz Zapewniania Równości dla wdrażania ustawy o równości z 2012 r.;
15.
wzywa rząd do zapewnienia odpowiednich mechanizmów monitorowania i niezbędnych zasobów w celu wdrażania gwarancji prawnych dla wszystkich mniejszości narodowych oraz w celu poszerzania zakresu nauczania mniejszości narodowych i językowych w ich języku ojczystym; ponadto podkreśla, jak ważne dla rządu jest prowadzenie dialogu z przedstawicielami wszystkich mniejszości etnicznych oraz zapewnianie technicznego i finansowego wsparcia rozwoju infrastruktury na Terytorium Autonomicznym Gagauzja i w regionie Taraclia;
16.
ponownie zaznacza konieczność zwiększenia i promowania wolności i pluralizmu mediów oraz zapewnienia neutralności mediów publicznych, przy jednoczesnym wspieraniu mediów niezależnych; wyraża zaniepokojenie brakiem przejrzystości w zakresie struktury własnościowej mediów i koncentracją struktury własnościowej środków masowego przekazu, co szkodzi pluralizmowi środowiska medialnego; wzywa zatem władze do sprzyjania większej konkurencyjności na rynku medialnym oraz do dopilnowania, aby wszystkie właściwe agencje w dziedzinie mediów przestrzegały norm europejskich w zakresie wolności i pluralizmu środków przekazu;
17.
przyjmuje z zadowoleniem rozdział 27 układu o stowarzyszeniu UE - Republika Mołdawii dotyczący konkretnie współpracy w zakresie ochrony i promowania praw dziecka oraz wzywa obydwie strony, aby wspierały wdrażanie odnośnych postanowień programu stowarzyszeniowego;
18.
w pełni popiera system bezwizowy dla obywateli mołdawskich, przypominając, że Republika Mołdawii była pierwszym krajem partnerskim ze Wschodu, który osiągnął ten cel; wzywa władze mołdawskie do dalszego rozpowszechniania informacji o prawach i obowiązkach w dziedzinie liberalizacji reżimu wizowego;
19.
zauważa poprawę zdolności służb celnych i służb ochrony granic oraz ciągłą demarkację granicy z Ukrainą; z zadowoleniem przyjmuje działalność misji pomocy granicznej Unii Europejskiej (EUBAM) oraz konstruktywną współpracę władz mołdawskich;
20.
wzywa Kiszyniów i Komrat do kontynuowania konstruktywnej współpracy w duchu zaufania i integracyjnego dialogu w celu pomyślnej realizacji układu o stowarzyszeniu i stworzenia środowiska politycznego sprzyjającego dalszym postępom na drodze ku Europie;
21.
zaznacza, że konieczna jest kontynuacja prac w zakresie profesjonalizacji i odpolitycznienia administracji publicznej na szczeblu centralnym i lokalnym, ponieważ istotnie przyczyni się to również do pełnego wdrożenia układu o stowarzyszeniu; wzywa Republikę Mołdawii do realizowania strategii decentralizacyjnej w sposób uwzględniający wszystkie strony; przypomina o znaczeniu wydajnych samorządów lokalnych oraz odpowiedniej infrastruktury sprzyjającej rozwojowi obszarów wiejskich, co stanowi warunek zahamowania odpływu ludności z obszarów wiejskich;
22.
przyjmuje z zadowoleniem polityczną determinację, aby spełnić wymogi układu o stowarzyszeniu, i wyraża uznanie dla podejmowanych w tym kraju wysiłków na rzecz modernizacji; ma jednak świadomość potrzeby dalszej konsolidacji instytucji demokratycznych i zachęca rząd Republiki Mołdawii do dalszej ciężkiej pracy przy wdrażaniu niezbędnych środków; uważa, że stabilność polityczna i trwałe porozumienie w sprawie reform, szczególnie jeżeli chodzi o praworządność oraz niezawisłość instytucji państwowych, mają podstawowe znaczenie dla aspiracji europejskich Republiki Mołdawii;
23.
oczekuje, że wdrożenie układu o stowarzyszeniu/pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu przyczyni się do zrównoważonego rozwoju i sprawnej integracji gospodarki mołdawskiej z rynkami światowymi, pobudzając jej modernizację i tworząc lepsze warunki pracy; wzywa Komisję do zapewnienia Republice Mołdawii pomocy i doradztwa co do sposobów skutecznego podjęcia wyzwań w zakresie szybkiej adaptacji, m.in. w drodze współpracy ze związkami zawodowymi i lokalnymi przedsiębiorstwami;
24.
nadal podkreśla konieczność zapewnienia przejrzystych warunków dla przedsiębiorczości i inwestycji, zrealizowania właściwej reformy regulacyjnej oraz kontynuowania procesu prywatyzacji, aby pobudzić konkurencyjność mołdawskiej gospodarki, przyciągnąć zagraniczne inwestycje bezpośrednie i zapewnić zrównoważony charakter środków podejmowanych w celu rozwiązania strukturalnych problemów gospodarczych; wskazuje na konieczność wydłużenia łańcuchów wartości w rolnictwie, co stanowi warunek rozwoju gospodarczo-społecznego;
25.
z uznaniem wyraża się o determinacji Republiki Mołdawii i jej zaangażowaniu na rzecz bliższych stosunków gospodarczych z UE, czego wyrazem jest podejmowanie głębokich, kompleksowych i kosztownych reform gospodarczych; wyraża przekonanie, że pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu będzie mieć długofalowy pozytywny wpływ na gospodarkę Republiki Mołdawii i tym samym przyczyni się do poprawy jakości życia jej obywateli;
26.
podkreśla, że sukces pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu zależy od szybkiego, rzetelnego i skutecznego wywiązywania się obydwu stron z zobowiązań podjętych w ramach tej umowy; w związku z tym wzywa UE do udzielenia Republice Mołdawii wszelkiej niezbędnej pomocy finansowej i technicznej, również w celu obniżenia krótkoterminowych kosztów ponoszonych przez Republikę Mołdawii;
27.
uważa, że kontrola parlamentarna stanowi podstawowy warunek demokratycznego poparcia dla strategii politycznych UE; w związku z tym wzywa Komisję do umożliwienia w stosownym terminie regularnego i dokładnego monitorowania przez Parlament procesu wdrażania pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu;
28.
zauważa, że pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu jest tymczasowo stosowana od 1 września 2014 r. w następstwie jej podpisania w dniu 27 czerwca 2014 r. oraz w następstwie decyzji Rady 2014/492/UE z dnia 16 czerwca 2014 r. w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania układu o stowarzyszeniu, w oparciu o wspólne stanowisko instytucji UE co do wyjątkowych okoliczności i pilnej potrzeby wsparcia tego kraju;
29.
głęboko ubolewa, że Rosja stale wykorzystuje handel jako narzędzie destabilizacji regionu, wprowadzając szereg zakazów importu na produkty z Republiki Mołdawii, co stoi w sprzeczności z zobowiązaniami Rosji podjętymi w ramach WTO; wzywa Federację Rosyjską do pełnego poszanowania integralności terytorialnej Republiki Mołdawii i jej europejskich aspiracji; w pełni popiera inicjatywy Komisji służące przeciwdziałaniu skutkom embarga rosyjskiego na produkty mołdawskie, między innymi za pomocą oferowania wsparcia finansowego oraz rozszerzenia i pogłębienia autonomicznych preferencji handlowych przyznanych Republice Mołdawii;
30.
przyjmuje z zadowoleniem podpisanie w dniu 1 lipca 2014 r. umowy dotyczącej udziału Republiki Mołdawii w programie ramowym "Horyzont 2020"; uważa, że współpraca w tym zakresie pobudzi wzrost gospodarczy, innowacje, konkurencyjność oraz tworzenie nowych miejsc pracy i możliwości; wzywa do zwiększonego udziału Republiki Mołdawii w unijnych programach i agencjach oraz apeluje o większą liczbę projektów partnerskich i wymian studentów;
31.
odnotowuje niedawny przegląd strategii energetycznej i wzywa rząd Republiki Mołdawii do dokonania przeglądu i wzmocnienia krajowego planu działania na rzecz efektywności energetycznej na lata 2013-2015, opracowania wiarygodnego i skutecznego planu w zakresie energii odnawialnej w celu dywersyfikacji źródeł energii oraz dostosowania się do polityki i celów UE związanych ze zmianą klimatu;
32.
przyjmuje z zadowoleniem otwarcie gazociągu międzysystemowego Jassy - Ungheni; wzywa Komisję do zwiększenia starań na rzecz budowy rurociągu Ungheni - Kiszyniów, m.in. poprzez ułatwienie współfinansowania przez innych partnerów międzynarodowych i zwiększenie wsparcia finansowego w celu jak najszybszego ukończenia projektu;
33.
wzywa Kiszyniów i Tyraspol do dalszego konstruktywnego działania w celu znalezienia skutecznego rozwiązania kwestii Naddniestrza oraz do podjęcia konkretnych kroków w celu poprawy warunków życia jego mieszkańców; wyraża rozczarowanie, że tzw. ramy negocjacji 5+2 nie doprowadziły jak dotąd do znalezienia rozwiązania, i domaga się zwiększenia roli UE, zwłaszcza poprzez podniesienie jej statusu do statusu partnera negocjacyjnego, a także wzywa wszystkie zaangażowane strony do wykorzystania wszystkich dostępnych im instrumentów w celu położenia fundamentów pod konstruktywny dialog i ułatwienia szybkiej kontynuacji oficjalnych rozmów; wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą i ESDZ do aktywnych działań, w bardzo ścisłej współpracy z właściwymi strukturami OBWE, na rzecz kompleksowego rozwiązania, które respektuje suwerenność i integralność terytorialną Republiki Mołdawii i promuje budowanie zaufania; podkreśla konieczność zapewnienia, by Naddniestrze, jako integralna część Republiki Mołdawii, było objęte zakresem i skutkami układu o stowarzyszeniu; w tym celu zachęca władze mołdawskie, aby otworzyły się na ludność, środowisko biznesu i organizacje społeczeństwa obywatelskiego; zauważa, że każde rozwiązanie powinno być zgodne z zasadami prawa międzynarodowego oraz powinno w pełni je respektować;
34.
w związku z tym podkreśla znaczenie pobudzania kontaktów międzyludzkich na wszystkich szczeblach, aby stworzyć warunki dla stałego dialogu i dalej wspierać budowanie zaufania w perspektywie przyspieszenia procesu pokojowego i doprowadzenia do pojednania stron;
35.
podkreśla, że współpraca Parlamentu Europejskiego z parlamentem Republiki Mołdawii ma istotne znaczenie, ponieważ pozwala na monitorowanie wdrażania układu o stowarzyszeniu i programu stowarzyszeniowego;
36.
wzywa Komisję do szerszego świadczenia pomocy i oferowania wiedzy fachowej organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w Republice Mołdawii, aby umożliwić im wewnętrzne monitorowanie reform i zobowiązań podjętych przez rząd w procesie opracowywania i wdrażania ustawodawstwa oraz rozliczanie rządu z tych reform i zobowiązań, a także aby pomóc społeczeństwu obywatelskiemu w umacnianiu zdolności organizacyjnych i reprezentacyjnych, roli w nadzorowaniu działalności antydyskryminacyjnej i antykorupcyjnej oraz ogólnie roli w pobudzaniu uczestnictwa i wolontariatu obywateli;
37.
jest zaniepokojony działaniami Rosji mającymi na celu podważenie procesu stowarzyszenia wschodnich krajów sąsiedzkich UE; ponownie podkreśla, że jest przekonany, iż proces stowarzyszenia wschodnich partnerów UE nie stanowi zagrożenia dla interesów politycznych i gospodarczych Rosji, i ubolewa, że rosyjscy przywódcy tak postrzegają ten proces; podkreśla, że obawy Rosji dotyczące procesu stowarzyszenia należy odpowiednio dostrzegać i wyjaśnić, aby rozwiać obawy dotyczące nowych geopolitycznych linii podziału na kontynencie europejskim; stwierdza, że każde państwo ma pełne prawo do podejmowania własnych decyzji politycznych, jednak zaangażowanie UE w sytuację partnerów na Wschodzie ma na celu upowszechnianie dobrobytu i umacnianie politycznej stabilności, na czym w ostatecznym rozrachunku skorzysta cały region;
38.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Republiki Mołdawii.
1 Dz.U. C 51 E z 22.2.2013, s. 108.
2 Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0050.
3 Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0229.
4 Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0457.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2016.285.2

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Projekt decyzji Rady dotyczącej zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (09828/2014 - C8-0130/2014 - 2014/0083(NLE) - 2014/2817(INI)).
Data aktu: 13/11/2014
Data ogłoszenia: 05/08/2016