Sytuacja w sektorze pszczelarskim.

Sytuacja w sektorze pszczelarskim

P7_TA(2010)0440

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie sytuacji w sektorze pszczelarskim

(2012/C 99 E/13)

(Dz.U.UE C z dnia 3 kwietnia 2012 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając rezolucję z dnia 9 października 2003 r. w sprawie problemów napotykanych przez europejski sektor pszczelarski⁽¹⁾,

– uwzględniając dyrektywę 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu⁽²⁾,

– uwzględniając rezolucję z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady dotyczącego działań w dziedzinie pszczelarstwa⁽³⁾,

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku)⁽⁴⁾ ustanawiające szczególne przepisy dotyczące sektora pszczelarskiego w Unii Europejskiej,

– uwzględniając rezolucję z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie sytuacji w sektorze pszczelarskim⁽⁵⁾,

– uwzględniając dyrektywę Komisji 2010/21/UE z dnia 12 marca 2010 r. zmieniającą załącznik I do dyrektywy Rady 91/414/EWG w zakresie przepisów szczególnych dotyczących klotianidyny, tiametoksamu, fipronilu i imidachloprydu⁽⁶⁾,

– uwzględniając decyzję Komisji 2010/270/UE z dnia 6 maja 2010 r. zmieniającą załącznik E część 1 i 2 do dyrektywy Rady 92/65/EWG w odniesieniu do wzorów świadectw zdrowia dla zwierząt pochodzących z gospodarstw oraz dla pszczół i trzmieli⁽⁷⁾,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 28 maja 2010 r. dotyczące stosowania art. 105 i kolejnych rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie środków mających na celu poprawę warunków produkcji i wprowadzania do obrotu produktów pszczelarskich (COM (2010)0267),

– mając na uwadze raport naukowy EFSA z dnia 11 sierpnia 2008 r.⁽⁸⁾ na temat śmiertelności pszczół i obserwacji pszczół w Europie, oraz raport naukowy na ten sam temat sporządzony na zamówienie EFSA i przyjęty przez niego w dniu 3 grudnia 2009 r.⁽⁹⁾,

– uwzględniając pytanie ustne (O-0119/2010 - B7-0564/2010) z dnia 1 września 2010 r. w sprawie sytuacji w sektorze pszczelarskim,

– uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że wszystkich 27 państw członkowskich skorzystało z krajowych programów na rzecz europejskiego sektora pszczelarskiego, opracowanych przez państwa członkowskie na okres trzech lat, a wskaźnik wykorzystania wyniósł średnio 90 %; mając na uwadze, że w wyżej wymienionym sprawozdaniu z dnia 28 maja 2010 r. Komisja stwierdziła, że w ostatnich latach krajowe programy na rzecz sektora pszczelarskiego okazały się korzystne,

B. mając na uwadze, że w trwającym Europejskim Roku Różnorodności Biologicznej warto podkreślić, iż na całym świecie jest ona poważnie zagrożona, a straty odnotowywane są w tempie od 100 do 1 000 razy szybszym niż normalne; mając na uwadze, że pszczelarstwo odgrywa strategiczną rolę dla usług publicznych i środowiskowych, jakie świadczą społeczeństwu pszczelarze, gdyż działalność ta stanowi cenny przykład "zielonego zajęcia" (poprawa i zachowanie różnorodności biologicznej, równowaga ekologiczna i ochrona gatunków roślinności), jak również model zrównoważonej produkcji w środowisku wiejskim,

C. mając na uwadze, że obecne programy zakończą się w 2013 r.; mając na uwadze, że obecne wsparcie unijne dla sektora pszczelarskiego zależy od istniejącego systemu WPR; mając na uwadze, że podmioty sektora muszą zaplanować działalność na okres po roku 2013; mając na uwadze, że Komisja zamierza opublikować komunikat w sprawie przyszłej WPR w listopadzie 2010 r.,

D. mając na uwadze, że rolnictwo jest bardzo zainteresowane utrzymaniem pszczół jako zapylaczy; mając na uwadze, że FAO uczuliła wspólnotę międzynarodową na zatrważający spadek liczby owadów zapylających, w tym pszczół miodnych; mając na uwadze, że 84 % gatunków roślin i 76 % produkcji żywności w Europie zależy od zapylania przez pszczoły, których gospodarcze znaczenie znacznie przewyższa wartość wyprodukowanego miodu,

E. mając na uwadze, że śmiertelność wśród pszczół jest w wielu regionach coraz bardziej palącym problemem ze względu na połączenie czynników, takich jak choroby pszczół, osłabiona odporność immunologiczna pszczół na patogeny i pasożyty, zmiana klimatu i częściowe zmiany w wykorzystaniu gruntów, niekiedy w połączeniu z brakiem pożywienia i możliwości zapylania dla pszczół, wynikające też ze stopniowego niszczenia roślin nektarodajnych, jak również stosowania środków ochrony roślin i niezrównoważonych technik uprawy,

F. mając na uwadze, że spadek liczby kolonii pszczół w niektórych państwach członkowskich nie może zostać z całą pewnością powiązany ze stosowaniem organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO), ponieważ liczba tych upraw jest na razie nieznaczna; mając również na uwadze, że wzrost monokultur prowadzi do zaniku flory miododajnej,

G. mając na uwadze, że liczba chorób pszczół ciągle wzrasta w skali światowej, co wiąże się z ryzykiem, że pszczoła miodna (Apis mellifera) stanie się zagrożonym gatunkiem, w szczególności ze względu na coraz bardziej destruktywną obecność roztocza Varroa, które zagraża układowi odpornościowemu pszczół, powoduje wiele związanych z tym chorób i jest tym samym poważnym problemem zdrowotnym dotykającym europejską populację pszczół,

H. mając na uwadze, że należy prowadzić więcej badań naukowych, aby odwrócić tendencję do zanikania gatunków zapylających i uniknąć sytuacji, do jakich doszło w innych częściach świata, gdzie z powodu niewielkich liczb naturalnych zapylaczy uprawy owoców, warzyw i niektórych gruntów rolnych są zapylane przez człowieka, co pociąga za sobą dodatkowe koszty dla rolników,

I. mając na uwadze, że 40 % europejskiego rynku miodu jest uzależniona od importu; mając na uwadze, że brak niezależności Unii w zakresie dostaw miodu powoduje znaczną niestabilność cenową, także wskutek fałszowania miodu na światowym rynku, jako że w przeszłości z powodu otwarcia rynku UE na miód z krajów trzecich ucierpiała konkurencyjność pszczelarzy z UE,

J. mając na uwadze, że zarówno państwa członkowskie, jak i podmioty sektora wyraziły konkretne potrzeby, jeżeli chodzi o ulepszenie przepisów wykonawczych i dalsze udzielanie wsparcia w długoterminowej perspektywie,

K. mając na uwadze, że podczas opracowywania programów konieczna jest lepsza współpraca między wszystkimi państwami członkowskimi a organizacjami pszczelarskimi, tak aby każde państwo członkowskie mogło zażądać informacji i ewentualnie wymieniać się nimi z europejskimi organizacjami, z którymi współpracuje,

L. mając na uwadze, że wyżej wymieniony naukowy raport EFSA z dnia 11 sierpnia 2008 r. podkreśla niedobór i zmienność systemów kontroli w państwach członkowskich, a także brak harmonizacji lub wspólnych wskaźników dotyczących wyników,

M. mając na uwadze, że zgodnie z dyrektywą 2010/21/UE od dnia 1 listopada 2010 r. państwa członkowskie są zobowiązane zapewnić wdrożenie pewnych wymogów w zakresie etykietowania środków ochrony roślin oraz zadbać o uwzględnienie środków ograniczających zagrożenia w zezwoleniach na stosowanie danego produktu, a także wdrożyć programy kontroli, aby sprawdzić bezpośrednie i pośrednie zagrożenie, jakie stanowią dla pszczół miodnych niektóre substancje czynne,

1. z zadowoleniem przyjmuje wyżej wymienione sprawozdanie Komisji z dnia 28 maja 2010 r.; zauważa jednak, że obecne programy zakończą się w 2013 r. i wyraża zaniepokojenie z powodu licznych wyzwań i problemów, z jakimi nadal boryka się europejski sektor pszczelarski, takich jak wprowadzanie do obrotu, niestabilność cen, pozyskiwanie młodych pszczelarzy w sektorze, wysoka średnia wieku pszczelarzy w Unii Europejskiej, spadek liczby kolonii pszczół i ogólne problemy związane ze śmiertelnością pszczół, na którą składa się wiele czynników;

2. wzywa Komisję do pozytywnego ustosunkowania się do wniosków zarówno państw członkowskich, jak i podmiotów sektora, dotyczących poprawy danych statystycznych związanych z prognozami produkcyjnymi, łącznie z zastosowaniem takich samych wymogów jakościowych do miodu, oraz poprawy i harmonizacji programów kontroli i programów badawczych w dziedzinie pszczelarstwa;

3. wzywa Komisję, by w ramach wniosku ustawodawczego w sprawie polityki w dziedzinie jakości produktów rolnych rozważyła zmianę przepisów dotyczących wskazywania miejsca pochodzenia miodu, aby uniknąć podawania konsumentom mylących informacji, w szczególności w przypadku mieszanki miodów z krajów UE i spoza UE;

4. podkreśla konieczność poprawy warunków sanitarnych produktu przez zharmonizowanie kontroli na granicach, w szczególności w odniesieniu do importu z krajów trzecich, jako że wwożenie miodu niskiej jakości, fałszowanego miodu i imitacji zakłóca rynek i wywiera ciągły nacisk na ceny i ostateczną jakość produktów na rynku wewnętrznym UE; uważa, że nazwa każdego przetworzonego produktu zawierającego w składnikach miód oraz wszelkie znaki graficzne i inne elementy wizualne na etykiecie lub opakowaniu tego przetworzonego produktu powinny móc odnosić się do miodu w nazwie produktu jedynie gdy co najmniej 50 % zawartości cukru pochodzi od miodu;

5. wzywa Komisję do rozważenia możliwości nałożenia na organy europejskie i krajowe obowiązku przeprowadzenia konsultacji z pszczelarzami w trakcie opracowywania programów na rzecz pszczelarstwa i związanej z tym legislacji, aby zapewnić skuteczność tych programów oraz ich terminową realizację;

6. zachęca Komisję do wezwania państw członkowskich do ustanowienia niezawodnego systemu rocznej rejestracji populacji pszczół, a nie opierania programów pszczelarskich na liczbach szacunkowych;

7. uznaje wielką wagę, jaką ma opracowanie innowacyjnego i skutecznego leczenia roztocza Varroa, które powoduje w niektórych regionach znaczne straty w skali rocznej; uważa, że należy zwiększyć dostępność skutecznego leczenia weterynaryjnego roztocza Varroa oraz wszystkich rodzajów związanych z nim chorób na całym terytorium europejskim; wzywa Komisję do wprowadzenia wspólnych wytycznych dotyczących leczenia weterynaryjnego w tym sektorze, opracowanych przy niezbędnej współpracy organizacji pszczelarzy;

8. wzywa Komisję do dostosowania, jeżeli chodzi o zakres i finansowanie, europejskiej polityki weterynaryjnej, tak by uwzględnić specyfikę pszczół i pszczelarstwa w celu bardziej skutecznego kontrolowania chorób pszczół oraz dostępności skutecznych i standardowych leków weterynaryjnych na terytorium Unii we współpracy z organizacjami pszczelarzy;

9. wzywa Komisję do lepszego koordynowania poszczególnych programów badań prowadzonych w państwach członkowskich w celu ustanowienia planu działania na rzecz przeciwdziałania śmiertelności pszczół; zwraca uwagę, że plan ten powinien obejmować zrównoważone, sprzyjające zapylaczom praktyki rolne poprzez unikania monokultury bez płodozmianu;

10. wzywa Komisję do wdrożenia zaleceń zawartych w wyżej wymienionym raporcie naukowym EFSA z dnia 3 grudnia 2009 r., a mianowicie finansowania szczegółowych badań, opartych na trwających obecnie pracach, w celu pogłębienia wiedzy i lepszego zrozumienia czynników mających wpływ na zdrowie pszczół;

11. wzywa do przeprowadzenia niezależnych i terminowych badań nad śmiertelnością pszczół i zwraca się do Komisji, aby zadbała o podanie do powszechniej wiadomości danych dotyczących wpływu środków ochrony roślin, na przykład nasion otoczkowanych, organizmów modyfikowanych genetycznie i rozprzestrzeniania się toksyn za pośrednictwem pyłków na środowisko i poszczególne gatunki, a także aby dopilnowała, by wszelkie nowe inicjatywy były oparte na solidnych podstawach naukowych i dowodach statystycznych; Wzywa Komisję do zainicjowania badania nad tymi kwestiami oraz przedstawienia jego wyników w rozsądnym terminie;

12. wzywa Komisję do dopilnowania, że istniejące wsparcie dla sektora pszczelarskiego i przyszłość polityki w tej dziedzinie zostaną utrzymane i wzmocnione w WPR po roku 2013, aby zapewnić przetrwanie i rozwój tego sektora; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji z lipca 2010 r. o zwiększeniu budżetu przeznaczonego na programy w zakresie pszczelarskim; uznaje, że jest to sposób wspierania przyszłego rozwoju pszczelarstwa europejskiego, przyczyniający się do ochrony różnorodności biologicznej; ponadto uznaje znaczenie pszczół dla utrzymania poziomu produkcji w sektorze upraw i ogrodnictwa oraz uważa, że ważne jest zapewnienie zapłaty za dostarczanie tego publicznego dobra środowiskowego;

13. wzywa Komisję do zagwarantowania wsparcia finansowego dla potrzeb edukacji, kampanii informacyjnych i szkoleń dla nowych zawodowych pszczelarzy, z położeniem szczególnego nacisku na zachęcanie nowych pszczelarzy do podejmowania działalności w sektorze pszczelarskim, łącznie z możliwością wymiany doświadczeń z pszczelarzami z innych państw;

14. wzywa Komisję do zbadania w porozumieniu z państwami członkowskimi i w koordynacji z zakładami weterynarii i organizacjami pszczelarskimi, jak ma to juz miejsce w niektórych państwach członkowskich, możliwości wprowadzenia planu wspólnotowych wytycznych weterynaryjnych dotyczącego zdrowia pszczół, mającego na celu zapewnienie dostępu do leków weterynaryjnych w razie potrzeby, przy czym jego finansowanie powinno odbywać się w ramach europejskiej polityki weterynaryjnej;

15. zwraca się do Komisji o nasilenie koordynacji i przekazywanie wiedzy między sektorem stosowanych badań naukowych a sektorami pszczelarskim i rolniczym;

16. uważa, że ze względu na możliwy wpływ środków ochrony roślin na rozwój kolonii, oprócz wpływu na dorosłe pszczoły, należy również wziąć pod uwagę wpływ środków ochrony roślin na cały rój; przypomina w związku z tym, że na posiedzeniu plenarnym w związku z przyjęciem rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 Komisja stwierdziła, że przy przeglądzie wymogów odnośnie do danych dotyczących substancji czynnych i środków ochrony roślin, zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) i c) wyżej wymienionego rozporządzenia, zwróci ona szczególną uwagę na ocenę działań następczych oraz na protokoły badań zezwalające na ocenę ryzyka, które uwzględniają bezpośrednie i pośrednie zagrożenie, jakie stanowią te substancje dla pszczół, w szczególności za pośrednictwem nektaru, pyłku kwiatowego i wody, mogących zawierać ślady pestycydów, które są wchłaniane przez pszczoły zbierające wodę;

17. wzywa Komisję do zachowania szeroko zakrojonego i zrównoważonego podejścia przy opracowywaniu w przyszłości systemu pomocy wspólnotowej w dziedzinie pszczelarstwa, zwłaszcza takich środków jak rozwój obszarów wiejskich, zmiany klimatu i różnorodność biologiczna, przede wszystkim poprzez wspieranie działań mających na celu utrzymanie i powiększenie obszarów kwitnienia roślin;

18. wzywa Komisję do szerszego i bardziej spójnego wspierania europejskiego sektora pszczelarskiego, poprzez zastosowanie dodatkowych instrumentów w ramach przyszłej WPR, w tym środków na rzecz zwiększenia różnorodności biologicznej, łagodzenia skutków zmiany klimatu, zachowania spuścizny tradycji i kultur narodowych dostarczających zatrudnienia dużej liczbie rodzin europejskich oraz ochrony i poprawy jakości oraz prawidłowego funkcjonowania rynku produktów pszczelarskich;

19. wzywa Komisję do koordynowania krajowych programów kontroli w zakresie wymogów dotyczących etykietowania i środków ograniczania zagrożeń, które należy uwzględnić w zezwoleniach na stosowanie danego środka ochrony roślin, oraz programów kontroli nad zagrożeniami związanymi ze środkami ochrony roślin;

20. wzywa Komisję do wspierania bezpośredniej sprzedaży wyrobów pszczelarskich konsumentom na rynkach lokalnych;

21. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 81 E z 31.3.2004, s. 107.

⁽²⁾ Dz.U. L 143 z 30.04.04, s. 56.

⁽³⁾ Dz.U. C 104 E z 30.4.2004, str. 941.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 299 z 16.11.07, s. 1.

⁽⁵⁾ Dz.U. C 16 E z 22.1.2010, s. 65.

⁽⁶⁾ Dz.U. L 65 z 13.03.10, s. 27.

⁽⁷⁾ Dz.U. L 118 z 12.05.2010, s. 56.

⁽⁸⁾http://www.efsa.europa.eu/en/scdocs/doc/154r.pdf

⁽⁹⁾http://www.efsa.europa.eu/en/scdocs/scdoc/27e.htm

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2012.99E.60
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Sytuacja w sektorze pszczelarskim.
• Data aktu: 25/11/2010
• Data ogłoszenia: 03/04/2012