______(1) Sprawa została odesłana do komisji zgodnie z art. 57 ust. 2 akapit drugi (A7-0178/2011).
(*) Poprawki: tekst nowy lub zmieniony został zaznaczony kursywą i wytłuszczonym drukiem; symbol | sygnalizuje skreślenia.
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych
(Dz.U.UE C z dnia 18 grudnia 2012 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 6,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego(1),
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zgodnie z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) koordynacja polityk gospodarczych państw członkowskich w Unii powinna zapewniać poszanowanie zasad przewodnich dotyczących stabilnych cen, zdrowych finansów publicznych i warunków pieniężnych oraz trwałej równowagi płatniczej.
(2) Pakt na rzecz stabilności i wzrostu obejmował początkowo rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych(2), rozporządzenie Rady (WE) nr 1467/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu(3) oraz rezolucję Rady Europejskiej z dnia 17 czerwca 1997 r. w sprawie paktu stabilności i wzrostu(4). Rozporządzenia (WE) nr 1466/97 i (WE) nr 1467/97 zostały zmienione w 2005 r. odpowiednio rozporządzeniami (WE) nr 1055/2005 oraz (WE) nr 1056/2005. Ponadto w dniu 20 marca 2005 r. Rada przyjęła sprawozdanie zatytułowane "Poprawa wdrażania Paktu na rzecz Stabilności i Wzrostu".
(3) Pakt stabilności i wzrostu opiera się na dążeniu do zapewnienia zdrowych finansów publicznych jako środka służącego umocnieniu warunków stabilności cen oraz silnego, trwałego wzrostu opartego na stabilności finansowej, wspierając tym samym osiągnięcie celów Unii w zakresie zrównoważonego wzrostu ▐ i zatrudnienia.
(4) Część prewencyjna paktu stabilności i wzrostu wymaga, aby państwa członkowskie osiągnęły i utrzymały średniookresowy cel budżetowy i w tym celu przedstawiały programy stabilności względnie programy konwergencji.
(4a) Część prewencyjna paktu stabilności i wzrostu zostałaby wzmocniona, gdyby wprowadzono bardziej rygorystyczne formy nadzoru w celu zapewnienia spójności i zgodności działań państw członkowskich z ramami koordynacji budżetowej Unii.
(5) Treść programów stabilności i programów konwergencji, jak również procedury, zgodnie z którymi są one badane, powinny zostać dopracowane zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym w świetle doświadczenia zyskanego przy wdrażaniu paktu stabilności i wzrostu.
(5a) Cele budżetowe w programach stabilności i konwergencji powinny wyraźnie uwzględniać środki przyjęte zgodnie z ogólnymi wytycznymi polityki gospodarczej, wytycznymi dla polityk zatrudnienia państw członkowskich i Unii oraz, ogólnie, krajowe programy reform.
(5b) Programy stabilności i programy konwergencji należy złożyć i poddać ocenie zanim zostaną podjęte kluczowe decyzje w sprawie budżetów krajowych na kolejne lata. Należy zatem określić konkretny termin składania programów stabilności i programów konwergencji. Biorąc pod uwagę specyfikę roku budżetowego w Zjednoczonym Królestwie, należy określić szczególne przepisy dotyczące terminu składania przez ten kraj programów konwergencji.
(5c) Komisja powinna odgrywać ważniejszą rolę w procedurze wzmocnionego nadzoru w odniesieniu do ocen dotyczących poszczególnych państw członkowskich, monitorowania, inspekcji, zaleceń i ostrzeżeń.
(5d) Doświadczenia zdobyte w pierwszym dziesięcioleciu funkcjonowania unii gospodarczej i walutowej oraz popełnione wówczas błędy wskazują na konieczność poprawy zarządzania gospodarczego w Unii, które powinno się opierać na lepszym przyswajaniu przez państwa wspólnie uzgodnionych zasad i strategii politycznych oraz na solidniejszych unijnych ramach nadzoru nad krajową polityką gospodarczą.
(5e) Skuteczniejsze ramy zarządzania gospodarczego powinny opierać się na szeregu wzajemnie powiązanych i spójnych strategii politycznych na rzecz zrównoważonego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, w szczególności na unijnej strategii na rzecz wzrostu i zatrudnienia, ze szczególnym naciskiem na rozwój i wzmocnienie rynku wewnętrznego, wspieranie handlu międzynarodowego i konkurencyjności, skuteczne ramy zapobiegania i korygowania nadmiernego deficytu budżetowego (pakt stabilności i wzrostu), solidne ramy zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania, minimalne wymogi dotyczące krajowych ram budżetowych, większa regulacja rynku finansowego i nadzór nad nim, w tym nadzór makroostrożnościowy ze strony Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego.
(5f) Pakt stabilności i wzrostu oraz pełne ramy zarządzania gospodarczego uzupełniają i wspierają unijną strategię na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Wzajemne powiązania między poszczególnymi aspektami nie powinny przewidywać wyłączeń ze stosowania postanowień paktu stabilności i wzrostu.
(5g) Umocnienie zarządzania gospodarczego powinno obejmować ściślejsze i wcześniejsze zaangażowanie Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może umożliwić udział w wymianie poglądów państwu członkowskiemu, którego dotyczy zalecenie Rady zgodnie z art. 6 ust. 2 i art. 10 ust. 2.
(5h) Konieczne jest zapewnienie spójnego opracowywania i ujednoliconego terminu składania programów stabilności i programów konwergencji oraz krajowych programów reform. Programy te należy przedłożyć Radzie i Komisji. Powinny one być podane do wiadomości publicznej.
(5i) W ramach europejskiego okresu oceny, nadzór nad polityką i cykl koordynacji rozpoczynają się na początku roku od przekrojowego przeglądu, podczas którego Rada Europejska, w oparciu o wkład Komisji i Rady, rozpoznaje główne wyzwania, przed którymi stoi Unia i strefa euro oraz wydaje strategiczne wytyczne polityczne. Na początku corocznego cyklu nadzoru, w odpowiednim terminie przed rozmowami w Radzie Europejskiej, odbywają się także debaty w Parlamencie Europejskim. Opracowując programy stabilności i programy konwergencji oraz krajowe programy reform, państwa członkowskie powinny uwzględnić przekrojowe wytyczne Rady Europejskiej.
(5j) W celu zwiększenia odpowiedzialności kraju za pakt stabilności i wzrostu, krajowe ramy budżetowe powinny być spójne z celami wielostronnego nadzoru w Unii, a w szczególności z okresem oceny.
(5k) Zgodnie z systemem prawnym i politycznym każdego państwa członkowskiego, parlamenty krajowe powinny być należycie zaangażowane w okres oceny i w opracowywanie programów stabilności i programów konwergencji oraz krajowych programów reform, aby zwiększyć przejrzystość, odpowiedzialność i rozliczalności w zakresie podjętych decyzji. W razie potrzeby, w ramach okresu oceny przeprowadzane są konsultacje z Komitetem Ekonomiczno-Finansowym, Komitetem Polityki Gospodarczej, Komitetem Zatrudnienia i Komitetem Ochrony Socjalnej. W odniesieniu do głównych założeń strategii politycznych, w razie potrzeby w okres oceny będą również włączone zainteresowane strony, zwłaszcza partnerzy społeczni, zgodnie z postanowieniami TFUE i krajowym systemem prawnym i politycznym.
(6) Osiągnięcie średniookresowego celu budżetowego powinno zapewnić państwom członkowskim margines bezpieczeństwa w odniesieniu do wartości referencyjnej 3 % PKB w celu umożliwienia stabilności finansów publicznych lub szybkich postępów na drodze do ich stabilności, pozostawiając pole manewru w ramach polityki budżetowej, w szczególności ze względu na niezbędne inwestycje publiczne. Średniookresowy cel budżetowy należy regularnie aktualizować na podstawie wspólnie uzgodnionej metodyki, odpowiednio odzwierciedlając zagrożenia związane z jawnymi i ukrytymi zobowiązaniami dla finansów publicznych zgodnie z celami przewidzianymi w pakcie stabilności i wzrostu.
(7) Obowiązek osiągnięcia i utrzymania średniookresowego celu budżetowego należy wprowadzić w życie poprzez doprecyzowanie zasad ścieżki dostosowania do średniookresowego celu budżetowego. Zasady te mają między innymi zapewnić, że nadzwyczajne dochody, czyli nadwyżka dochodów w stosunku do zwykłego poziomu wynikającego ze wzrostu gospodarczego, zostaną przeznaczone na redukcję zadłużenia.
(8) Obowiązek osiągnięcia i utrzymania średniookresowego celu budżetowego powinien mieć zastosowanie zarówno do uczestniczących, jak i nieuczestniczących państw członkowskich ▐ .
(9) Ocena tego, czy postępy na drodze do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego są wystarczające, powinna opierać się na ocenie ogólnej, w której punktem odniesienia jest saldo strukturalne, i powinna również obejmować analizę wydatków po skorygowaniu o działania dyskrecjonalne po stronie dochodów. W tym kontekście, i dopóki średniookresowy cel budżetowy nie zostanie osiągnięty, tempo wzrostu wydatków publicznych zazwyczaj nie powinno przekraczać referencyjnego wskaźnika potencjalnego wzrostu PKB w średnim okresie, przy czym każde przekroczenie tej wartości powinno być zrównoważone dyskrecjonalnym wzrostem dochodów publicznych, a dyskrecjonalne ograniczenie dochodów - zrekompensowane cięciami wydatków. Referencyjny wskaźnik potencjalnego wzrostu PKB w średnim okresie należy obliczać według wspólnie uzgodnionej metody. Komisja podaje do wiadomości publicznej metodę obliczenia tych prognoz i wynikający z nich referencyjny wskaźnik potencjalnego wzrostu PKB w średnim okresie. Należy uwzględnić potencjalnie bardzo dużą zmienność wydatków inwestycyjnych, szczególnie w przypadku małych państw członkowskich.
(9a) W odniesieniu do państw członkowskich, w których poziom zadłużenia przekracza 60 % PKB lub w których istnieją wyraźne zagrożenia dla ogólnej zdolności obsługi zadłużenia, należy przewidzieć szybszą ścieżkę dostosowania do średniookresowych celów budżetowych.
(10) Tymczasowe odstępstwo od ścieżki dostosowania do średniookresowego celu budżetowego powinno być dozwolone w przypadku gdy wynika ono z nadzwyczajnego i niezależnego od danego państwa członkowskiego zdarzenia, które wywiera istotny wpływ na sytuację finansową sektora instytucji rządowych i samorządowych, lub w przypadku znacznego pogorszenia koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w UE jako całości - pod warunkiem że nie zagraża to stabilności budżetowej w średnim okresie - tak aby ułatwić ożywienie gospodarcze. Przy zezwalaniu na tymczasowe odstępstwo od średniookresowego celu budżetowego lub od odpowiedniej ścieżki dostosowania do tego celu, należy również uwzględnić przeprowadzenie głównych reform strukturalnych, pod warunkiem zachowania marginesu bezpieczeństwa w stosunku do wartości odniesienia dla deficytu. Szczególną uwagę należy zwrócić w tym kontekście na systemowe reformy emerytalne, w przypadku których takie odstępstwo powinno odzwierciedlać bezpośrednie koszty krańcowe wynikające z przekazania składek z filaru publicznego do filaru kapitałowego. Środki służące przekazaniu aktywów filaru kapitałowego z powrotem do filaru publicznego należy traktować jako środki jednorazowe i tymczasowe, w związku z czym należy je wyłączyć z salda strukturalnego wykorzystywanego do celów oszacowania postępów na drodze do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego.
(11) W przypadku znacznego odstępstwa od ścieżki dostosowania do średniookresowego celu budżetowego Komisja kieruje do danego państwa członkowskiego ostrzeżenie, a następnie w ciągu miesiąca Rada analizuje sytuację i wydaje ▐ zalecenie w sprawie niezbędnych środków dostosowawczych. Termin na usunięcie odstępstwa, który zostanie określony w tym zaleceniu, nie będzie dłuższy niż pięć miesięcy. Dane państwo członkowskie jest zobowiązane do poinformowania Rady o podjętych działaniach. Jeżeli dane państwo członkowskie nie podejmie odpowiednich działań w terminie określonym przez Radę, Rada przyjmuje decyzję, w której stwierdza brak podjęcia skutecznego działania i przekazuje informację Radzie Europejskiej. Decyzję tę należy uznać za przyjętą przez Radę, chyba że Rada postanowi odrzucić ją kwalifikowaną większością głosów w terminie dziesięciu dni od przyjęcia przez Komisję. Jednocześnie Komisja może zalecić Radzie przyjęcie zmienionych zaleceń. W odniesieniu do państw członkowskich strefy euro i, w razie potrzeby, państw członkowskich należących do ERM 2, Komisja może zaprosić do udziału w wizycie nadzorczej EBC. Komisja złoży Radzie sprawozdanie z wyników tej wizyty i, w razie potrzeby, może podjąć decyzję o podaniu swoich ustaleń do wiadomości publicznej.
(12) Aby zapewnić przestrzeganie unijnych ram nadzoru budżetowego obowiązujących uczestniczące państwa członkowskie, należy ustanowić, na mocy art. 136 TFUE, szczególny mechanizm egzekwowania stosowany w przypadkach poważnego odstępstwa od ścieżki dostosowania do średniookresowego celu budżetowego.
(13) Odesłania zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 1466/97 powinny uwzględniać nową numerację artykułów Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
(14) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1466/97,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia [...] r.